ForumSinsi - 2006 Yılından Beri - Haber ve Dilek Kipleri Nelerdir? Kaça Ayrılır?

ForumSinsi - 2006 Yılından Beri (http://forumsinsi.com/index.php)

- Edebiyat / Dil Bilgisi (http://forumsinsi.com/forumdisplay.php?f=658)

- - Haber ve Dilek Kipleri Nelerdir? Kaça Ayrılır? (http://forumsinsi.com/showthread.php?t=112107)

Haber ve Dilek Kipleri Nelerdir? Kaça Ayrılır?

Haber Kipi Nedir?

Haber Kipinin bir diğer adı da Bildirme kipleridir.Haber kipleri adı üstünde zamanı bildiren kiplerdir.Yani haber kipleri fiilin zamanını bildiren kip ekleridir.İşin, oluşun, hareketin gerçekleşme zamanını; işin yapıldığını, yapılacağını veya yapılmakta olduğunu haber verirler. Haber verdikleri zamanın adıyla anılırlar.
5 farklı haber kipi vardır.

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1286888045

Haber Kipleri

Fiilin zamanını bildiren kip ekleridir.

1- Görülen Geçmiş Zaman: (-di, -dı, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü)

*Bu ek, geçmişte yapılan bir işin, kişi tarafından görüldüğünü, bilindiğini ifade eder.
Kaç-tı-m , kaç-tı-n , kaç-tı
Kaç-tı-k , Kaç-tı-nız , Kaç-tı-lar

2- Öğrenilen (Duyulan) Geçmiş Zaman: (-mış, -miş, -muş, -müş)

*Bu ek, geçmişte yapılan bir işin, başkasından duyulduğunu ifade eder.
Yaz-mış-ım , yaz-mış-sın , Yaz-mış
Yaz-mış-ız , yaz-mış-sınız , yaz-mış-lar

3- Şimdiki Zaman: (-yor, -mekte, -makta)

*Bu ekler fiilin şu anda yapıldığını ifade eder.
Geziyor, boyuyor, gelmekte, yağmakta

4- Gelecek Zaman: (-ecek, -acak)

*Bu ek fiilin gelecekte yapılacağını ifade eder.
Yatacak, Çıkacak, Sevecek

5- Geniş Zaman: (-r, -er, -ır)

*Bu ek fiilin her zaman yapıldığını yada yapılacağını ifade eder.
Kırar, Erir, Gözler, Görür
Not: Geniş zamanın olumsuzu “-mez, -maz” ekleriyle yapılabilir.
Burada diğerlerinden farklı olarak geniş zaman ekinin düştüğü görülür.
Gördü / Gömedi
Görür / Görmez

Cevap : Haber ve Dilek Kipleri Nelerdir? Kaça Ayrılır?

Dilek (İstek) Kipi Nedir?

Dilek kipleri belli bir zaman manası vermeyen kiplerdir.Dilek kipleri bir eylemin yapılması ya da bir oluşun harekatının bildirimi anlatan kiplerdir. Dilek kipleri kendi içinde dörde ayrılır.
Dilek Kipi Çeşitleri
Dilek kipleri dörde ayrılır.Bunlar;

Dilek-şart kipi – örnek: Ayşe bugün bize gelse.
Gereklilik kipi – örnek: Haftada bir kitap okumalıyım
İstek kipi – örnek: Şu konuyu öğreneyim
Emir kipi – örnek: Bir bardak su ver.

Dilek-şart kipi

-sa, -se ekleri getirilerek yapılır. Ayşe bu akşam bize gelse
Kişi Çekimi
ara-sa-m
ara-sa-n
ara-sa
ara-sa-k
ara-sa-nız
ara-sa-lar

Gereklilik kipi

Bir iş, oluş veya hareketin oldugunu bildirir. Ekleri ses uyumuna göre “-meli, -malı” dır.
Haftada bir kitap okumalıyım.
Onu bulmalısın.

Sınavdan iyi not almalıyım.
Sınava iyi çalışmalıyım.

İstek kipi

Bir iş, oluş veya hareketin yapılmasının, olmasının istendiğini belirten kiptir. Ekleri ses uyumuna göre “-e, -a” dır
Şimdi affını yazayım.
Şu konuyu öğreneyim
Buradaki e harfi istek kipidir.
öğren-e-yim
öğren-e-sin
öğren
öğren-e-lim
öğren-e-siniz
öğren-e-ler
Fiile gelen (-sa,-se)ekleri ile yapılır.Fiilin yapılmasını koşula bağlı olarak anlatır.Bir eylemin bağlı olduğu durumlarda kullanılır.

Emir kipi

Bir iş, oluş veya hareketin olmasını, yapılmasını veya yapılmamasını emretmek için kullanılır. Eki yoktur.
Bir bardak su ver. Kapıyı kapatın.