Action Research
 

Top,ruhbil. Belirli bir değişiklik tasarımını göz önünde tutan inceleme. Bu inceleme, ele alınan doğal ortama kuramsal bilgiler aktarır ve kuramsal bir bilgi üretimine götüren genellemelere yol açabilecek bilgiler sağlar.

—ANSİKL. Action research, eylem sürecine, araştırmayı ve dolayısıyla kuramsallaştırmayı sokar. Bunu da, bürolarda, atölyelerde, okullarda, evlerde, vb., ya da temel ve tanı grupları içindeki oluşum durumlarında, yani grubun deneyimlerinin, bu grup içindeki yaşanmış davranışların ve evrimsel bir sürecin incelenmesini olanaklııldığı yerlerde gerçekleştirir.
Action researeh'in amaçları şunlardır:

1. öğretim ya da reklamcılıkta eylemin etkilerini denetim altına almak. (Bu durumda incelemenin ereği, bir eylemin amaçlarına varıp varmadığını saptamaktır.);
2. belli bir ereğe göre, çeşitli eylem biçimleri arasında en iyi olan davranışı seçmek;
3- yada, bir topluluğun ya da grubun göz önünde tuttuğu amaca ulaşma yolunu bulmak.(Bu durumda action research, toplumsal çatışmaları çözmeye [ayrımlar, önyargılar gibi] ya da kimi davranışların değişikliğe uğratılmasına yönelir.)



Action research kavramı, ilk olarak, 1930'ların sonlarında Kurt Lewin'in çalışmalarıyla ortaya çıktı. Lewn'e göre toplumruhbilim, toplumsal değişiklikler yapmak isteyen (karar veren ve eylemde bulunan sorumlular, işletmelerin başında bulunanlar, hükümet sorumluları, militanlar, vb.) ama çoğunlukla etkili olamayan kimseleri ele alır ve onlara yardımcı olabilir. Toplumruhbilim, onlara, başka türlü elde edemeyecekleri bir olanağı, yani belli birtakım süreçleri gözlemleme, ölçme ve kavrama olanağını sağlayacaktır.

Action research, yalnızca bir eylemi en iyi biçimde yürütmenin etkili yollarını göstermekle kalmaz, aynı zamanda bilgi üretiminin pratiğinde de yer alır. İlkeleri ve yasaları açıkça ortaya koymak için genelleştirilmeye elverişli bilgiler edinmeye yönelerek, kuramsal bir bilginin üretilmesini de sağlar.