Depresyonla Mücadelede Yeni Umut: İnsan Hücreleri Farelere Aktarıldı
 

Depresyonla mücadelede yeni umut: İnsan hücreleri farelere aktarıldı
Bilim insanları insan kök hücrelerinden ürettikleri dopaminerjik nöronları farelerin beynine nakletti. Nakil sonrası farelerde kaygı ve depresyon benzeri davranışların azaldığı gözlemlendi.

Haber Merkezi
Depresyonla mücadelede yeni umut: İnsan hücreleri farelere aktarıldı


Çin’deki nörobilimciler, insan pluripotent kök hücrelerinden dopamin üreten A10 nöronları geliştirdi ve bu hücreleri farelerin beynine nakletti. Nakil sonrası, anksiyete ve depresyon benzeri semptomların belirgin şekilde azaldığı kaydedildi. Çalışma, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen depresyon ve tedaviye dirençli ruhsal bozukluklar için umut vadeden bir adım olarak değerlendiriliyor.

HÜCRELERDEN UMUDA: A10 NÖRONLARI

Araştırma kapsamında kullanılan A10 dopaminerjik nöronları, beynin ödül ve motivasyon merkezlerinden biri olan ventral tegmental alanda (VTA) bulunuyor. Bu nöronların işlevi, keyif ve haz duygularını düzenlemek açısından kritik. Bilim insanları, insan pluripotent kök hücrelerini özel bir karışımla bu nöronlara dönüştürdü.

Formülde Notch inhibitörü (hücre farklılaşmasını yönlendiren bir bileşik), glial hücre kökenli nörotrofik faktör (hücre büyümesini destekleyen bir protein) ve askorbik asit (C vitamini) kullanıldı. 32 gün süren süreç sonunda elde edilen A10 benzeri nöronlar, gerçek nöronların hem yapısal hem de işlevsel özelliklerini sergiledi.

FARELERDE DEPRESYON VE ANKSİYETE AZALDI

Nöronlar anestezi altındaki farelerin beynine nakledildiğinde, yalnızca var olmakla kalmadı; aynı zamanda doğru hedef bölgelerle bağlantı kurarak bozulmuş sinir devrelerini onardı. Bu sayede kaygı seviyeleri düşen sağlıklı fareler daha sakin davranışlar sergiledi. Depresif özellikler gösteren farelerde ise “antidepresan benzeri” etkiler gözlemlendi.

KÖK HÜCRE TEDAVİSİNDE GENİŞ UFUKLAR

Araştırma aslında daha büyük bir zincirin parçası. 2020’de kök hücrelerden pankreas beta hücreleri üretilerek diyabetli farelere nakledilmiş ve kan şekeri seviyeleri hızla normale dönmüştü. Benzer şekilde omurilik yaralanmalarında da kök hücreler sinir ağlarıyla bütünleşerek iyileşme sağlamıştı.


Bugünkü çalışma ise özellikle depresyon gibi karmaşık psikiyatrik bozukluklara çare olabileceğini gösteriyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre majör depresif bozukluk (MDD), 2030’a kadar küresel hastalık yükünde üçüncü sıraya yükselecek. Mevcut tedavilere yanıt vermeyen milyonlarca hasta için bu tarz yenilikçi yaklaşımlar kritik önem taşıyor.