Yollardaki Araçlar Yaşlanıyor
 

Yollardaki araçlar yaşlanıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına dair motorlu kara taşıtları istatistiklerini önceki günlerde açıkladı.

Buna göre, Türkiyede 2024 yılında bir önceki yıla göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı yüzde 13.5 artarak 2 milyon 598 bin 816 adet olurken, trafikten kaydı silinen taşıt sayısı yüzde 15.6 artarak 36 bin 657 adet oldu.


Böylece Ocak-Aralık döneminde trafikteki toplam taşıt sayısında 2 milyon 562 bin 159 adet artış gerçekleşti ve trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı da Aralık 2024 sonu itibarıyla 31 milyon 301 bin 389 oldu.

YOLLARDAKİ ARAÇLARIN YAŞI 14.3
TÜİKin açıkladığı rakamlarda, yollardaki araçların yaş dağılımı ise dikkat çekiyor.

Öyle ki, Türkiyede 2024 yılı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 31 milyon adetten fazla motorlu kara taşıtı için ortalama yaş 14.3 olarak hesaplandı.

Ortalama yaş otomobillerde 14.2, minibüslerde 16, otobüslerde 16.2, kamyonetlerde 13.9, kamyonlarda 18.1, motosikletlerde 10.2, özel amaçlı taşıtlarda 15.3 ve traktörlerde 24.5 şeklinde kayıtlara geçti.


Bir önceki yıl, yani 2023te ise trafiğe kayıtlı araçların ortalama yaşı TÜİK tarafından 14.5 olarak ölçülmüştü.

Her ne kadar trafikteki araçlar son 1 yıl içinde gençleşmiş olarak görünse de, TÜİKin açıkladığı veriler derinlemesine analiz edildiğinde bu durumun sadece motosikletler için geçerli olduğu anlaşılıyor.


YAŞ ORTALAMASINDA MOTOSİKLET ETKİSİ
TÜİK verilerine göre, 2023 yılında otomobillerin ortalama yaşı 14.1, minibüslerin 15.8, otobüslerin 15.8 kamyonetlerin 13.6, kamyonların 17.9 motosikletlerin 11.6, özel amaçlı taşıtların 14.8 ve traktörlerin 24.4 şeklinde kayıtlara geçmişti.

TRAFİĞE KAYITLI TAŞITLARIN ORTALAMA YAŞI

Kaynak: TÜİK

Üstteki satırlarda yer verdiğimiz 2024 rakamları göz önüne alındığında, son 1 yıl içinde sadece motosiklet grubunda bir gençleşme yaşandığı görülüyor.

Bu noktada, 2024te 1.2 milyon adedi aşkın rekor seviyede sıfır motosiklet satışının yaşanmasının, genel yaş ortalamasını az da olsa düşürdüğü ortaya çıkıyor.


YOLCU VE YÜK TAŞIYAN TAŞITLAR DAHA YAŞLI
TÜİKin motorlu kara taşıtları istatistiklerinde dikkat çeken bir diğer veri de, yollardaki araçların yüzde 28inin 0-5 yaş aralığında olmasına rağmen, yüzde 25lik diğer büyük bir bölümünün ise 21 yaşından yaşlı olması.

Örneğin, 2024 yılı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı otomobillerin yüzde 25i 0-5 yaş arasında iken, yüzde 26sı ise 21 yaşından büyük durumda.

Bu oran kamyonlarda ise daha dramatik bir hale geliyor. TÜİK verilerine göre, yollardaki kamyonların yüzde 35 gibi büyük bir bölümü 21 yaşından daha yaşlı.

0-5 yaş aralığındaki kamyonlar ise toplam kamyon sayısının yüzde 20sini bile oluşturmuyor.

TRAFİĞE KAYITLI TAŞITLARIN YAŞ GRUBUNA GÖRE DAĞILIMI


Kaynak: TÜİK

Minibüs ve otobüs grubunda da tablo benzer şekilde. Yollardaki minibüslerin yüzde 13ü 0-5 yaş aralığında iken, yüzde 26sı ise 21 yaşından büyük olarak kayıtlara geçti.

Otobüslerin ise yüzde 15i 0-5 yaş aralığında, yüzde 27si ise 21 yaşından büyük durumda.

Motosiklet grubunda ise, 2023te toplam sayının yüzde 40ı, 2024te ise yüzde 50si 0-5 yaş aralığında olarak TÜİK rakamlarına yansıdı.

Özetle, yolcu ve yük taşımacılığında kullanılan araçların büyük çoğunluğunu günümüz güvenlik ve çevre kurallarını sağlamayan 21 yaşından büyük taşıtlar oluşturuyor.

Bu da kuşkusuz hem trafik güvenliğini riske atıyor hem de çevre kirliliğini artırıyor. Ayrıca, yaşı büyük araçlarda modern teknolojilerden uzak verimsiz motorların kullanılması, akaryakıt tüketimini de artırarak cari açığa olumsuz etki ediyor.

© Haberturk
Sonuç olarak, açıklanan son TÜİK verileri, yeni ve kapsamlı bir hurda teşvikinin artık bir ihtiyaç haline geldiğini gözler önüne seriyor. Aksi halde, bundan 1 yıl sonra açıklanacak rakamlarda yollardaki araçların daha da yaşlanmış olduğunu görmek sürpriz olmayacaktır.

ÜRETİCİLERDEN UZUN VADELİ HURDA TEŞVİK TALEBİ
Tüm bu veriler ışığında, Türkiyede yerli araç üreticilerini temsil eden Otomotiv Sanayii Derneğinin (OSD) önceki günlerde dile getirdiği hurda araç teşviki talebini bir kez daha hatırlatmakta fayda var.


OSD Başkanı Cengiz Eroldu, hurda teşviki ile ilgili Ocak ayının ilk haftasında yaptığı açıklamada, "Türkiyede otomotiv parkının emisyonun yüzde 95ini parkın yarısı yapıyor. Diğer yarısı da yüzde 5ini yapıyor. Dolayısıyla Türkiyede emisyonu yüksek bir park var. Bu araçlar hala bir ekonomik değere sahip oldukları için kimse bunları elden çıkartıp hurdaya ayırmak konusunda istekli değil. Burada çok uzun vadeli bir hurda teşvikinin yeşil dönüşüm altında devreye alınmasını önemli buluyoruz" görüşlerini paylaşmıştı.