İş Adamları Yine Dikkat !...
 

Bahsedeceğim konu, “Karşılıksız Çek Verme” hakkında olacaktır.
Son yıllarda ülkemizde kangren haline gelmiş “Çek Yasası” TBMM’de Torba Yasa görüşülürken kabul edilmiştir.
Karşılıksız çek verme meselesi, iş dünyasının başında büyük bir problemdi.


Düşünün bir kere, tüccar, esnaf, serbest meslek erbabı, şirketler, holdingler vs. malı veya hizmeti bin bir güçlükle üretiyor, pazarlıyor ve satıyor. Karşılığında aldığı uzun vadeli çek günü geldiğinde borçlusu tarafından ödenmiyor.
Satıcı, malı sattığına mı üzülsün, parasını zamanında alamadığı malın KDV’sini ödediğine mi üzülsün, üç ayda bir kâğıt üzerinde (finansal tablolarda) çıkan ancak vadeli sattığı ürün için sözde kârın vergisini ödediğine mi üzülsün, sattığı malın alışında veya maliyetinde yapmış ve ödemiş olduğu paralara mı üzülsün. Yoksa günü geçmiş karşılıksız çeki tahsil edemeyeceğine, hatta ve hatta icra ve haciz işlemlerini başlatsa bile tahsil edemeyeceğine mi üzülsün…


Şunu da hemen belirtmekte fayda var. Bu gibi durumlarda Mali Müşavir meslektaşlarımız, işadamlarımızı uyararak, Vergi Kanunlarımızın müsaade ettiği, Tahsili Mümkün Olmayan, Şüpheli Hale Düşen Alacaklar için Karşılık ayırarak vergiden düşürülebileceğini hatırlatarak bu imkândan faydalandırmaktadırlar. Eğer bu alacak daha sonra tahsil edilirse, o yılın kârına ilâve edebilirler.


Ancak, günümüzün hızlı ve değişken rekabet ortamında düzgün bir ticaret yapmak varken, kim bu karmaşık, sıkıntılı ve problemli kaosu yaşamak ister.
Bir de işin mahkeme, icra, haciz, verilen çeke itiraz, yok bu imza benim değil, yok çek çalınmış vs. gibi, işi tamamen yokuşa süren, iyi niyetli olmayan tavırlarla karşı karşıya kalınması ve bunlarla zaman ve para kaybedilmesi durumu da var.


Şimdi…
Karşılıksız Çek Verene Hapis Cezası Geldi…


Çeki ödemeyene 1 ilâ 6 ay arasında hapis cezası verilecek ve bu ceza ertelenmeyecek. TBMM’de kabul edilen Çek Yasası değişikliği; çekin karşılıksız çıkması halinde, uygulanacak Adli Para Cezasının ödenmemesi durumunda hapis cezasına dönüşecektir. T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığımızın düzenlemesine göre, çekin üzerinde Karekod uygulamasına geçiliyor. Çekin sağlam olup olmadığı böylece kontrol edilecek. Arkası yazılan çekler 3 gün içinde piyasadan çekilecek. Bir şirketin yönetiminde görev yapan (imza yetkilisi, yönetim kurulu başkanı, üyeleri, diğer yetkili kişiler, şirket müdürü/müdürleri) kişi veya kişiler, karşılıksız çek vermeleri ve çekin ödenmemesi durumunda başka şirketin yönetiminde görev alamayacaklardır.


Karşılıksız çek veren kişi başka şirketin yönetim kurulunda olsa bile 5 yıl çek düzenleyemeyecektir.
Önemli bir husus da, karşılıksız çekin ödenmemesi durumunda, çekin miktarı ne kadarsa adli para cezası da o kadar olacaktır. Adli para cezası ödenmezse, ceza hapse dönüştürülecek ve hapis cezası ertelenmeyecektir.


Tabi bu işin bir de bankaları ilgilendiren boyutu var.


Bundan böyle verilen her çek yaprağının belli bir tutarının banka garantisi altında olmasının yasal zorunluluk olarak belirlenmesi, bankaların çek vermeden önce, yeterli teminatı, istihbaratı ve güvenceyi almasını daha da ciddi şekilde yapmaları gerektirecektir. Bu titizlik, karşılıksız çek vermenin olasılığını en aza indirecek, belki de tamamen ortadan kaldıracaktır.


Dolayısıyla malını satan veya hizmeti üreten kişi veya şirketler, alacaklarını yüzde yüz tahsil edeceklerini bilerek fiyat politikalarını, üretim, pazarlama, rekabet koşullarını daha isabetli yapacaklardır. Bu da aslında istihdamın artmasına, maliyenin de daha rahat vergi toplamasına sebep olacaktır.
Şirketlerin, yurt içi satış veya ihracat stratejilerini daha doğru ve isabetli bir şekilde planlamasına ve uygulamasına vesile olacaktır.


Günümüzde her türlü zorluğa rağmen üretmek, pazarlamak, rekabet etmek, hatta az kâr etmek bir şey değildir. Asıl olan, sattığın malın veya ürettiğin hizmetin karşılığını, paranı, alacağını tam ve zamanında tahsil etmek önemlidir.


Çünkü tam ve zamanında yapılan tahsilatlar, nakit akış hızını arttıracağından, şirketlerin finansman açığının kapatılmasını, dolayısıyla sık sık kredi çekmek zorunda kalmamalarını sağlayacaktır. Bu da, kâr oranlarının düştüğü veya aza indirilmiş durumdaki ticaret erbabının kârlarının bankalara faiz olarak ödenmesinin önüne geçecektir.


ŞAKİR SÜLOĞLU / BİZİMKOCAELİ