İstanbul Arkeoloji Müzeleri
 

İSTANBUL ARKEOLOJİ MÜZELERİ

İstanbul Arkeoloji Müzeleri,İstanbul'da ,Gülhane Parkı ile Topkapı Sarayı arasında yer alan dünyaca ünlü müze.Türkiye'de modern anlamda inşa edilen ilk müze yapısı olması bakımından ayrı bir önem taşır.Yapımı 1891'de bitirilen müzenin mimarı Fransız asıllı Alexandre Vallaury'dir.Cephe düzeni,kolonadlı girişleri ve bunların üstündeki alınlık gibi öğeleriyle Eski Yunan etkilerini yansıtan tarihselci bir anlayışla yapılmıştır.


http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1426770547

Türkiye'de eski yapıtların toplanarak bir koleksiyon oluşturulmasına 1846'da Harbiye Nazırı ve Tophane Müşiri Damat Fethi Ahmet Paşa'nın girişimiyle başlandı.Ülkenin çeşitli yerlerinden getirtilen eski yapıtlar Türk ordusunun çeşitli dönemlerine ait malzeme ve silahların depolanmakta olduğu (bak.Askeri Müze) Aya İrini'de toplandı.1869'da Müze-i Hümayun adı verilen bu küçük koleksiyonun müdürlüğüne Mekteb-i Sultani'nin İngiliz öğretmenlerinden Goold atandı.Aynı yıllarda Maarif Nazırı Saffet Paşa'nın emriyle çeşitli vilayetlerden yeniden yapıtlar getirtildi.1871'de Mahmud Nedim Paşa'nın müze müdürlüğünü lağvetmesinden sonra Teranzio adıl bir ressam müze konservatörlüğüne atandı.Ahmet Vefik Paşa'nın maarif nazırı olması üzerine 1872'de yeniden oluşturulan müze müdürlüğü'ne Avusturyalı Dethier getirildi.Müze 1874'te Çinili Köşk'e taşındı.1881'de Dethier'in ölümü üzerine müdürlüğe Osman Hamdi Bey atandı.Osman Hamdi Bey'in 1887'de Sayda'da (bugün Lübnan'da) yaptığı kazılarda ele geçen ünlü İskender Lahti,Ağlayan Kadınlar Lahti,ve daha bir çok önemli parça ile müze koleksiyonları genişledi.Bunun üzerine 1891'de Çinili Köşk'ün karşısında yapılan bugünkü yapısına taşınan müze,1902 ve 1908'deki eklerle günümüzdeki görünümüne kavuştu.Gene 1908'de de adı Asar-ı Atika Müzesi'ne çevrildi.Osman Hamdi Bey'in 1910'da ölmesi üzerine yerine,1892'den beri müdür yardımcılığını yürütmekte olan kardeşi Halil Edhem Bey atandı.1931'de Halil Edhem Bey emekli olunca müdürlüğe İzmir,Bergama ve Efes müzelerinin kurucusu Aziz Ogan getirildi.O da bu görevde emekli olduğu 1954'e değin kaldı.

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1426771802


Bugün müzenin alt katında Yunan,Roma ve Bizans dönemlerine ait mimari parçalar,lahit ve heykel gibi yapıtlar sergilenmektedir.Assos Athena Tapınağı'na (Arkaik dönem) ait saçak parçaları,Magnesia ad Maendrum'daki (Menderes Magnesiası) Artemis Tapınağı (Helenistik dönem) frizi,Aphrodisias buluntuları (Roma dönemi) ve son yıllarda yapılan İstanbul Saraçhanebaşı kazısı buluntuları ( Bizans Dönemi) müzedeki önemli yapıtların başlıcalarıdır.Heykel sanatı ürünleri arasında Sayda lahitlerinden başka Konya'da bulunmuş bir Sidamura lahti (3.yy) ,Ephebos Heykeli ( İÖ 3.yy) ,Ephebos Heykeli ( İÖ 3.yy) ,İskender (İÖ 3.yy) ,ve Zeus ( İÖ 3-2.yy) başları en önemlileridir.

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1426771802


Üst kat salonlarında vitrinlik yapıtlar sergilenmektedir.Tarihöncesi'nden Bizans dönemine değin bir zaman aralığında yapılmış küçük taş eşya,tunç,cam ,pişmiş toprak ( terra-cotta) heykelcikler ve çanak çömlek,çeşitlerine geldikleri yerlere ve dönemlerine göre ayrı ayrı salonlarda yer almaktadır.Aynı katta yaklaşık 450 bin sikkeden oluşan,İslam ve İslam öncesi olmak üzere iki bölümde düzenlenmiş çok zengin bir koleksiyon vardır.Müzenin tarih,arkeoloji,nümizmatik ve güzel sanatlara ilişkin kitaplardan oluşan zengin kütüphanesi ile kimya laboratuvarı,heykel onarım atölyesi ve fotoğrafhanesi de bu kattadır.Ayrıca bahçede heykel,lahit gibi çeşitli yapıtlar sergilenmektedir.

Kaynak;AnaBritannica cilt 17 sayfa 64-65 frmsinsi.net için yazılmıştır.