Momentumun Korunumu Hakkında Bilgi.
 

MOMENTUMUN KORUNUMU

Momentumun korunumu,hareketin belirgin özelliği olan momentumun,yalıtılmış bir cisimler topluluğu için değişmeyeceğini,yani bir sistemin toplam momentumunun sabit kalacağını belirten genel fizik yasası.Momentum,bir cismin kütlesi ile hızının çarpımına eşittir.ve cismi birim zamanda durdurmak için gereken kuvvete eşdeğerdir.Birçok cisimden oluşan bir topluluğun toplam momentumu ,topluluğu oluşturan cisimlerin momentumlarının toplamına eşittir.Ama momentumun ,hareketin hem doğrultusuna,hem de hızına bağlı bir vektör olması nedeniyle karşıt yönlerde hareket eden cisimlerin momentumlarının birbirlerini etkisiz hale getirerek genel toplamı sıfır yapması gibi bir özelliği vardır.

Fırlatmadan önce bir roketin ve yakıtının toplam momentumu sıfırdır.Fırlatma süresince genleşen egzoz gazlarının aşağı doğru momentumu,yükselen roketin yukarı doğru momentumuna eşittir.sistemin toplam momentumu ise sabit ( bu örnekte sıfır değerinde) kalır.İki cismin çarpışması durumunda,cisimlerin çarpışmadan önceki momentumlarının toplamı,çarpışma sonrası momentumlarının toplamına eşittir.Cisimlerden birinin kaybettiği momentumu öteki kazanır.

Momentumun korunumu yasasının geçerliliği çok sayıda deneyle kanıtlanmıştır ve hatta,uzayı homojen olduğu yani doğa yasalarında uzaydaki herhangi bir konumu öbür konumlardan ayırt eden herhangi bir özelliğin olmadığı biçimindeki ussal varsayıma dayanılarak matematiksel olarak da çıkarsanabilir.

Doğrusal hareketi tanımlayan momentuma benzer biçimde dönme hareketini tanımlayan açısal momentum için de benzer bir korunum yasası vardır.Bu yasanın matematiksel ifadesi biraz daha karmaşıksa da çok sayıda örneği vardır.Örneğin bir helikopterin dengede kalabilmesi için en az iki pervane ( rotor) gereklidir.Helikopterin tepesinde yalnızca tek bir pervane olsaydı.helikopterin gövdesi açısal momentumun korunumuna uygun olarak,kollarını vücutlarına yaklaştırdıkça artar.kollarını açtıkça da azalır.

Açısal momentumun korunumu da deneysel yöntemle kanıtlanmıştır ve uzayın doğrultuya bağlı olarak da homojen olduğu yani doğa yasalarında uzayda herhangi bir doğrultuyu öbür doğrultulardan ayırt eden herhangi bir özelliği olmadığı varsayımına dayanarak matematiksel olarak çıkarsanabilir.

Kaynak;AnaBritannica cilt 23 sayfa 96 frmsinsi.net için yazılmıştır.