Atropin,atropin Neleri Etkiler,endikasyonları
 

ATROPİN

Atropin,tıpda tedavi amacıyla kullanılan,kristalleşmiş ,zehirli bir alkaloit.Özellikle göz hekimliğinde ,ağtabakanın incelenmesi için gözbebeğini genişletmek ya da göz merceği ile iris arasındaki yapışıklıkları önlemek amacıyla yerel olarak göze uygulanır.Saman nezlesi ve soğuk algınlığında,burun ve gözyaşı salgılarını azaltarak hastayı rahatlatır.

Atropin,otonom sinir sisteminin parasempatik bölümünün uyarılmasından ileri gelen bağırsak kasılmalarını gevşettiği için,bazı bağırsak hastalıklarında başka ilaçlarla bir arada kullanılır.Çocuklardaki gece işemelerinin tedavisi ile üreter ve safra yolları kasılmalarının hafifletilmesinde de etkilidir.Solunumu uyarıcı olarak kullanımının bugün artık önemi kalmamıştır.Astım tedavisinde bronş kasılmalarını önlemek için de, bugün atropin yerine daha çok adrenalin verilmektedir.

Atropinin kendine özgü etkileri ter,tükürük ve mukoza salgılarını engellemesi,vagus sinirini uyararak kalp atımlarını hızlandırması,gözbebeğini genişletmesi ve göz merceğinin uyum yeteneğini felce uğratması,bronş,bağırsak ve başka yapıların düz kaslarını gevşetmesidir.Uyarılma ve taşkınlık gibi belirtilerle başlayan merkez sinir sistemi etkileri ,beyin ile omurilik arasındaki soğancığın (medulla oblongata) felce uğramasına ve ruhsal çöküntüye kadar varabilir.

Bütün etkilerinin birlikte görülmesi gbii bir sakınca olduğundan,tedavide atropinin yerini giderek daha sınırlı etkileri olan başka sentetik ilaçlar almaktadır.Örneğin gözde daha kısa süreli bir etkisi olan başka sentetik ilaçlar almaktadır.Örneğin gözde daha kısa süreli bir etkisi olan homatropin,sinir sistemini hemen hemen hiç etkilemez.Transetin ve sintropan gibi ilaçlar da,atropin gibi kasılmaları gidermekle birlikte ,gözbebeği genişlemesi,ağız kuruluğu ve kalp çarpıntısına yol açmaz.

Doğada yeterince bol bulunmayan atropin,Solanaceae familyasının güzelavratotu,banotu,tatula ve Scopoila gibi bütün türlerinde bulanan levohiyosiyaminden elde edilir.En iyi kaynak,bir banotu türü olan Hyoscyamus muticus bitkisidir.Tıpta daha çok sülfat tuzları halinde kullanılan atropin ve hiyosiyamin,bireşim yoluyla tropinden de elde edilmektedir.

Kaynak;AnaBritannica cilt 3 sayfa 307 frmsinsi.net için derlenmiştir.