Askeri Ceza Hukuku Nedir,askeri Ceza Hukuku Hakkında Bilgi
 

ASKERİ CEZA HUKUKU

Askeri ceza hukuku,Askeri Ceza Kanunu ile öbür askeri yasalarda bulunan suçları inceleyen ve bu suçları gerçekleştiren kişilere uygulanacak yaptırımları belirleyen hukuk dalı.Bu hukuk dalının varlığı ve gerekliliği üzerinde yoğun tartışmalar olmuştur.Silahlı kuvvetler bünyesinde görev yapan kişilere özgü ayrı birhusuk sisteminin oluşturulmasının eski bir geçmişi olduğu gibi ,ordu içindeki disiplini sağlamak bakımından olağan hukuk sisteminin dışında başka bir hukuk sisteminin kurulmasında da zorunluluk vardır.

Askeri ceza hukukunun ilk izlerine Roma hukukunda rastlanır.İS 5.yüzyılda İmparator Justinianos döneminde hazırlanan yasalarda askerlere özel olarak uygulanacak hükümler ayrıca belirlenmişti.Ortaçağda da Orange prensi Nassaulu Maurits ve II.Gustaf Adolf tarafından hazırlatılmış savaş yasaları içinde,asker kişilerle ilgili özel yasalar bulunmaktaydı.

18.ve 19.yüzyıllarda askeri ceza hukukuna ilişkin yasaların daha da yoğunlaştığı görülmektedir.Almanya'da 1871'de Fleck,Keller ve Rubo tarafından hazırlanan tasarı 1872'de yürürlüğe girmiş.Fransa'da Askeri Ceza Yasası 1857'de uygulanmaya başlamış.İtalya'da da 1869 tarihli yasa bu alandaki ilk düzenleme olmuştur.

Osmanlı Devletinde bir askeri ceza yasası,padişah fermanları ve "cezalandırma hakkı sonucu tesbit edilen emirler"in dışında ilk kez yeniçeriliğin kaldırılmasından sonra özel olarak yürürlüğe sokulmuştur.H.1244 (1828-29) tarihli Kanunname-i Asakir-i Muhammediye,bu alandaki ilk yasa olarak görülmekte bunu H.1253 (1837) tarihli Cezaname izlemektedir.Bunu izleyen H.1286 (1869) tarihli Askeri Ceza Kanunname-i Hümayunu uzun süre uygulanan bir özel kanun olmuştur.

Türkiye Cumhuriyet'inde askeri ceza hukuku'nun kaynağını 1632 sayılı ve 22 Mayıs 1930 tarihli Askeri Ceza Kanunu oluşturur..Bu yasada asker kişilerin işleyebilecekleri suçlar ve bunların cezaları belirlenmiştir."Hıyanet,milli müdafaaya hıyanet,müdafaa vasıtalarını tahrip,seferberlikte harp kuvvetlerini tehlikeye düşürmek,yoklama kaçağı,bakaya,firar,çağrılıp da gelmemek ,vazife ve memuriyete gitmemek,düşman tarafına firar,kaçaklara yardım etmek,kendini askerliğe yaramayacak hale getirmek,başkasını askerliğe yaramayacak hale getirmek,askeri itiaati bozmak,yalan yere veya usulsüz şikayet etmek,amire ve mafevke fiilen taarruz etmek,askerlikten soğutmak,fesatta bulunmak,isyan,maduna,asta suç işlemesi için emir vermek,seferberlikte yağmacılıkta bulunmak." gibi eylemler bu yasada öngörülmüş suçları oluşturmaktadır.

Askeri Ceza Kanununda cezalar "ölüm cezası,ağır hapis,hapis,kısa hapis" biçiminde konmuştur.Bunlardan kısa hapis cezası,sivil ceza hukukunda yer almaması nedeniyle ,askeri ceza hukukunun farklılığını en iyi biçimde ortaya koyar.Askeri Ceza Kanununda kısa hapis cezaları "göz hapsi,oda hapsi,katıksız hapis" olarak saptanmıştır.Ayrıca bu ceza sistemi içinde tard,ihraç,rütbenin geri alınması ve yeni baştan askerlik gibi fer'i (ikincil) cezalar da öngörülmüştür.

Kaynak;AnaBritannica cilt 3 sayfa 159 frmsinsi.net için derlenmiştir.