Gidiş
 

Gidiş


GİDİŞ a.

-1. Bir yere gitmek eylemi: Sadece gidiş iki saat sürüyor.

-2. Gitme biçimi; tempo: Bu gidişle biz eve ancak gece yarısı varabileceğiz. Bir şeyin gidişine ayak uydurmak.

-3. Bir kimsenin tutumu, davranış biçimi; bir şeyin oluş tarzı: Sen bu gidişle mezun olamazsın. Bu işin gidişini hiç beğenmiyorum.

-4. Gidiş dönüş, gidiş geliş, gitme ve dönme: Biletim gidiş dönüş olacak.

--Gidiş o gidiş, bir yerden ayrılan kimseden söz ederken, bir daha dönmediğini belirtmek için söylenir.

--Gidişin olsun da dönüşün olmasın, bir kimsenin gittiği yerde ölümünü dileyen ilenme sözü.
-Kur. tar. Gidiş ağası, gidiş alayının düzenlenmesinden ve yönetiminden sorumlu olan görevli. |[ Gidiş alayı, Tanzimat öncesinde padişahların saray dışına yaptıkları gezintiler dolayısıyla düzenlenen özel tören. (Bk. ansikl. böl.) -Oto. Yalpalı gidiş, dingillerinin göreli konumu bozulmuş bir taşıtın salınımlı gidişi.

-ANSİKL. Kur. tar. Özel bir nitelik taşıyan gidiş alayları, önceden halka duyurulma-sa da törelere sıkıca dikkat edilirdi. Bu alay sırasında padişahın yağmurluğunu ve şemsiyesini taşıyan baş çuhadar onun atının sağında, kırmızı çuha kese içinde hünkârın yürüyüş ayakkabılarını taşıyan ikinci çuhadar sol yanında yürürdü. Padişahın çizmelerini taşıdığı için "çizmeci" diye de anılan üçüncü çuhadarsa baş çuhadarın arkasından gider onu da para kesesini taşıyan dördüncü çuhadar izlerdi. Alayda bunlara ek olarak yeterince çuhadar ve solak da bulunurdu. Yolda bir köprüye rastlandığında solakbaşı padişahın atının dizginlerini tutar, ayrıca iniş ve binişlerde de ona yardım ederdi. Hükümdar kayıkla gezintiye çıktığı zaman dümeni bostancıbaşı tutardı. Tanzimat'tan sonra bu tören kaldırıldı. Gidiş alayı yerine daha sade bir yöntem uygulanmaya başlandı.