6-7 Eylül Olayları
 

6-7 Eylül Olayları


Eylül olayları (6-7), 1955'te Kıbrıs sorunuyla ilgili olarak düzenlenen gösteriler sonrası istanbul ve izmir'de azınlıklara yönelen yağmacılık ve şiddet olayları. Olaylar DP yönetiminin, Kıbrıs'ın taksimi konusundaki siyasetine kamuoyunun desteğini sağlamak için düzenlediği bir dizi mitingden biri olarak başlatıldı.

Önce, kamuoyunu kışkırtmak için, Selanik'te Atatürk' ün doğduğu eve bomba atıldı ve bunun Rumlar'ca yapıldığı dedikodusu basında ve halk arasında işlendi. 6 eylül'de bombalama olayını protesto etmek amacıyla başlayan gösteriler kısa sürede azınlıkların işyerlerine, evlerine yönelen saldırılara dönüştü. Önceleri olaylara karışmayan güvenlik güçleri, yağma ve şiddet olayları başlayınca, önlemler yetersiz kaldığı için, etkili olamadı. 5 000 işyeri ve ev yağmalandı, yakıldı, yıkıldı, izmir'de Yunan konsolosluğu tarandı, bayrağı yakıldı. 6-7 eylül gecesi istanbul ve İzmir'de, 9 eylül' de de
Ankara'da sıkıyönetim ilan edildi. Olayları kışkırttıkları gerekçesiyle solcular tutuklandı. Olaylardan birinci derecede sorumlu içişleri bakanı Namık Gedik istifa etti. Muhalefet, ülkede can ve mal güvenliği kalmadığı gerekçesiyle, iktidarı kınadı. Başbakan Menderes, solcuları suçladı (12 eylül).

Hükümet, olaylardan zarar görenlerin zararlarını karşılamayı üstlendi. Bu arada yunan polisi, Selanik'te bombayı atan türk görevliyi yakaladı. Yassıada davalarında, 6-7 eylül olayları da dava konusu olarak ele alındı. Hükümetin olayların oluşmasındaki rolü, dönemin dışişleri bakanı Fuat Köprülü'nün tanıklığıyla açığa çıktı; içişleri bakanının sorumluluğu Yüce divan'ca karara bağlandı.