Değer Akış Nedir? Neden Önemlidir?
 

Yalın üretim ile ilgili olarak tüm kaynaklarda akıştan bahsedilir ve akışın önemi hakkında uzun açıklamalar verilir. Peki akış nedir? Neden bu kadar önemlidir? Biz şimdi bunlara değinelim.
Akış nedir? Akış yalın üretim sisteminin temelidir denebilir. Hizmet veya ürün üreten bir tesiste akışın olması gerekli tüm verimlilik koşullarını oluşturmaktadır. Akışın olmadığı bir işletmeden örnek verelim: Elektrik panosu üreten bir tesiste panolar yan yana dizilir, mekanik parçalar montajı yapılır, daha sonra elektriksel parçalar montajı yapılır ve son olarak kablo ve diğer bağlantı elemanları montajı yapılır. Eğer yan yana on adet pano dizilmiş ise on adet pano bitmiş olur. Birçok firma sahibi ve yönetici bu sistemin verimli olduğunu savunacaktır. Ancak bu sistemde temel olarak ürünler sabit, malzeme ve insanlar ise hareket etmektedir. Bu durumda malzeme ve aletler taşındığından birçok hareket sorunları ve birikmeler, yer sorunları ve stok sorunları da beraberinde artmaktadır. Akışın olmayışı nedeni ile standart çalışma yapılamamakta ve iş verimliliğinden söz edilemez hale gelmektedir.
Buna karşılık aynı işletmede akışın oluşunu ise şu şekilde açıklamak mümkün olacaktır:

Çalışma şeklini istasyonlara ayıralım. Bu durumda bir mekanik parça montaj istasyonu, elektriksel parça montaj istasyonu, diğer bağlantı elemanları montaj istasyonu ve son olarak paketleme istasyonu olacaktır. Birinci istasyona konan pano işlemlerin tamamlanması ile bir sonraki istasyona verilerek akış yaratılmış olur. Bu durumda her istasyon kendi işini yaparak bir sonraki istasyona kaydırarak akışı sağlamış olur. Bu sistemin avantajları her çalışan ve istasyon sabit olduğundan, istasyon çalışanları, malzemeler, aletler ve diğer tüm parçalar sabit olacağından uzmanlaşma, kolay alet yönetimi, yer kazanımı, verimlilik sağlanabilir. Bu çalışma şeklinde en önemli zorluk işlerin doğru şekilde dengelenmesidir.
Buraya kadar anlattıklarımız akışın olmayışı ve akışın olması durumlarıydı. Akışın önemi ise şu şekilde açıklanabilir;

• İşler uygun şekilde bölündüğü için uzmanlaşma sağlanır. Böylece kalite ve verimlilik sağlanır.
• Akış olması ile malzeme hareketleri verimli hale gelir
• İnsan ve bilgi verimliliği sağlanır
• Daha az yer kullanımı gereklidir
• Cevap süre daha kısadır. Teslimat süresi kısalır.
• Çekme sistemi uygulanabilir.

Özellikle montaj yapılan ürünlerde böyle bir sistemin kullanılması artık kaçınılmaz hale gelmiştir. Örneğin tüm makine üreticileri, ısıtma cihazları üreticileri, tüm sanayi mutfağı cihazları üreticileri, reklam panoları üreticileri, asansör, kalorifer sistemleri ve daha birçok üretici firmaların montaj hattı olarak tek parça akış sistemi kullanmaları zorunlu hale gelmiştir. Aksi takdirde rekabet bu üretici firmaları oldukça zorlayacaktır.