Arz Esnekliği
 

Arz Esnekliği: Bir malın arz edilen miktarındaki yüzde değişiminin fiyatındaki yüzde değişimine oranıdır
ES=0 ise TAM İNELASTİK ARZ , Es=1 ise BİRİM ESNEK ARZ, Es( 1 ise İNELASTİK ARZ, Es) 1 ise ESNEK ARZ ,
Es=** isse TAM ESNEK ARZ *Arzın fiyat esnekliğini etkileyen en önemli faktör.
1) Firmaların gelirini üretime ayarlayabilme derecesidir
2) Firmaların gelecekteki bekleyişleridir (fiyat değişmeleridir)
Devletin fiyatlara müdahalesini ve denge oluşumlarına etkisi, Devletin 3 politikası vardır

) FİYAT KONTROLLERİ , 2) MİKTAR KONTROLLERİ , 3) VERGİ UYGULAMALARI
1) Fiyat Kontrolleri: Devletin yasa yada düzenlemelerde (yönetmelik tebliğ gibi) belirli bir mal yada hizmetin fiyatını tespit etmesi veya sınırlama getirmesidir.
Fiyat Müdahalesi Yöntemleri
A) Taban ve Tavan Fiyat Uygulamaları
TABAN FİYAT: Devletin mal ve hizmet arz edenleri korumak için piyasada işlem görülecek asgari fiyatları belirlemesidir.asgari ücret.
TAVAN FİYAT: Devletin tüketiciyi korumak için piyasada işlem görülecek en yüksek fiyatı belirlemesidir.Tavan fiyat uygulaması sonucu ortaya çıkan sorunlar:
a) Tayınlama:Tavan fiyat uygulaması ile ortaya çıkan kıtlık tayınlama sorununu ortaya çıkarır.Paylaşım sorunun piyasa mekanizmasının devreden çıkararak idari kararla çözümlenmesidir.karne uygulaması
b) Karaborsa:Tavan fiyat uygulaması sonucu ortaya çıkan kıtlık ortaya çıkaracaktır.
c) Satılan malın kalitesinin düşmesi
2) Miktar Kontrolleri: Devletin piyasada oluşan denge fiyatve miktarını değiştirmek için kullandığı diğer bir yöntem kotadır.
Kota:Uluslar arası ticarette ve üretimde uygulanan miktar sınırlamalarıdır.
a) Üretim kotası:arz edilen mal ve hizmet miktarını sınırlayarak,rekabet koşullarında oluşmuş piyasa fiyatını üreticilerin lehine arttırmaya yönelik devlet politikasıdır.
b) İthalat kotası:belli bir dönem boyunca ithal edilecek ürün ve değeri üzerine bir tavan koyulmasıdır.burada amaç ulusal endüstrileri korumak ve ödemeler dengesindeki açıkları azaltmaktır.
3) Vergi Uygulamaları
a) Spesifik vergiler:Belirli bir maddi ölçü üzerinden alınan vergilerdir.motorlu taşıtlar vergisi gibi
b) Ad valorem vergiler:Belirli bir parasal değerin yüzdesi şeklinde alınan vergilerdir.gelir vergisi,kurumlar vergisi gibi.
Vergi yansıması:Vergiyi ödeyen mükellefin bunun bir kısmını veya tamamını fiyat mekanizması aracılığı ile diğer kişilere aktarmasıdır.
-Talep esnekliği ve arz esnekliğinin birbirine eşit olması durumunda vergi yansıması :vergi yükü tüketici ve üretici arasında eşit paylaşılır.
-Talep esnekliğinin arz esnekliğinden küçük olması durumunda vergi yansıması : verginin daha büyük bir bölümünü tüketici öder.
-Talep esnekliğinin 0 olması durumunda vergi yansıması:verginin tamamını tüketici öder.
-Talep esnekliğinin sonsuz olması durumunda vergi yansıması:verginin tamamını üretici öder.
-Arz esnekliğinin sosuz olması durumunda vergi yansıması:verginin tümünü tüketici öder.
B) Tüketici ve Üretici Rantı: Serbest bir piyasada arz ve talep dengesini alıcı ve satıcıların elde ettikleri toplam faydayı maksimize eder.
Toplam Rant: Bir malın alıcılar açısından toplam değeri ile bu malları üreten üreticilerin toplam maliyetleri arasındaki farktır.
1) Tüketici Rantı:tüketicinin bir mal için ödemeye hazır olduğu fiyat ile gerçekte ödediği fiyat arasındaki farktır.Yani talep eğrisinin altında ve denge fiyatı üzerindeki alan tüketici rantıdır.
2)Üretici Rantı:Üreticinin ürettiği malı satmaya razı olduğu fiyat ile satış yaptığı fiyat arasıdaki fiyat farktır.Yani arz eğrisi üstünde ve denge fiyatının altındaki alan üretici rantıdır