Ardıç Kuşu-Turdidae-Karatavukgiller Familyasından-güzel ötüşlü Kuşlar
 

Ardıç Kuşu-Turdidae-Karatavukgiller familyasından-güzel ötüşlü kuşlar


Ardıçkuşları özellikle Avrupa, Asya ve Amerika kıtalarında birçok türü yaşayan güzel ötüşlü kuşlardır. Turdidae familyasından olan bu kuşların uzunluktan türüne bağlı olarak 10 ile 30 cm arasında değişir. Genellikle sırtları kahverengi, göğüsleri beyaz üstüne kara beneklidir.. Gagalan ve bacakları oldukça ince olan ârdıçkuşlarının kanatlan ve kuyruklan pek uzun sayılmaz

Ardıçkuşları daha çok hayvansal, ara sıra da bitkisel besinlerle beslenir. Birçoğu böcek ve solucan gibi en sevdiği yiyecekleri bulmak için yerde sıçrayarak dolaşırken, bazı türler de bir ağaca tüneyip yerde gördüğü avın üstüne hızla atlar. Avrupa'nın birçok yerinde ve Türkiye'de yaşayan ötücü ardıçkuşu {Turdus philomelos), salyangozları yiyebilmek için hayvanı gagasıyla tutup bir taşa vurarak kabuğunu kırar. Bazı türler yere düşmüş meyveleri gagalar, bazıları da ağaçlann arasında uçarak dalındaki meyveleri yer.

Ârdıçkuşlarının birçok türü ormanların derinliklerinde ya da çevresinde bannır, bir bölümü de açıklık yerlerde yaşar. Bu kuşlardan bazılan bahçelerin, çayırlann ve gölgeli ağaçlıkların alışılmış konuklandır. Kuzey enlemlerinde yaşayan türler, bazen çok uzun yol alarak kışın güneye doğru göç ederler. Hemen hepsinin ötüşü hoş ve melodiktir; özellikle bazıları duru, akıcı ve çan sesini andıran çınlamalı ötüşüyle dikkati çeker.

Ardıçkuşları ilkbaharda çiftleşir ve genellikle ağaç dallanna, çalıların arasına, hatta bazen duvar çatlaklarına, ağaçlann oyuklarına ve yapılann saçaklanna çanak biçiminde yuvalar yaparlar. Dişi kuş yuvaya beyaz ya da mavi renkte, bazen üstü benekli, üç ile altı arasında yumurta bırakır. Bazı türlerde yalnız dişi, bazılannda da erkek ve dişi sırayla kuluçkaya yatarlar. Ana babanın elbirliğiyle besleyip gözettiği yavrular iyice büyümedikçe yuvadan
aynlmaz.



Eskidünya, yani Avrupa ve Asya kıtalan, ardıçkuşları açısından Yenidünya'dan daha zengindir. Avrupa'nın kuzeyinde üreyen ve yazı burada geçirdikten sonra kışın Türkiye, İtalya ve Yunanistan gibi güneydeki daha sıcak ülkelere göç eden bayağı ardıçkuşu {Turdus pilaris) Eskidünya'da en çok görülen türdür. Aslında Türkiye'de ardıçkuşu dendiğinde ilk akla gelen bu kuş olur; bu yüzden öbür türlerden ayırt etmek gerektiğinde bayağı ardıçkuşu denir. Türkiye'de kışlayan türlerden biri de, adını kanatlannın altındaki tüylerin bakır kırmızısı renginden alan paskanattır {Turdus iliacus). Gene Eskidünya'da yaşayan ökse ardıçkuşu {Turdus viscivorus), şubat başlannda ağaçlann çatallanmış dallanna yuva yapar. Bu iri kuş, yuvasına ve yavrularına yaklaşan davetsiz konukları kaçırmak için korkusuzca dalışa geçebilir.

Avrupa ve Türkiye'nin birçok bölgesinde
görülen kara bakal ile boğmaklı bakal da gerçekte birer ardıçkuşu türüdür. Ama biri kapkara tüyleri, öbürü de boynundaki yakalık gibi beyaz lekesi nedeniyle değişik adlarla anılır. (Ayrıca bak. Bakal.)