Akarsu Aşındırma Şekilleri
 

Akarsu Aşındırma Şekilleri nelerdir,
Akarsu Aşındırma Şekilleri vadi,
Akarsu Aşındırma Şekilleri hakkında bilgi

AKARSULARDA AŞINDIRMA

? Kimyasal aşındırma: Akarsuyun geçtiği yerlerdeki kolay eriyebilen kayaları eriterek beraberinde taşıması olayıdır.
? Mekanik aşındırma: Akarsuların aşındırması daha çok mekanik yolla gerçekleşir.
Mekanik Aşındırmada Etkili Olan Faktörler
? Akarsu yatak eğiminin ve akış hızının fazla olması,
? Akarsuyun akımının yüksek olması,
? Akarsuyun yük miktarının fazla olması,
? Akarsuyu yatağı çevresindeki bitki örtüsünün cılız olması,
? Akarsu yatağındaki kayaların kolay aşınabilir olması mekanik aşındırmayı artırır.
*Akarsular aşındırma faaliyetini daha çok ağızdan kaynağa doğru geri aşındırma şeklinde gerçekleştirir.
*Denize dökülen bir akarsu yatağını en son deniz seviyesine kadar aşındırır. Buna taban seviyesi (genel kaide seviyesi) denir. Göle dökülen akarsu da yatağını en son göl seviyesine kadar yapar. Buna da yerel kaide seviyesi denir.
Denge Profili: Akarsuların yatağını ağızdan kaynağa doğru geri aşındırarak düzleştirmesiyle oluşan iç bükey eğriye denir. Türkiye akarsuları denge profiline ulaşmamışlardır. Sebebi : Türkiye?nin bugünkü yer şekillerinin yakın bir dönemde oluşmuş olmasıdır.

Denge Profiline Kavuşan Akarsuyun Özellikleri
Yatak eğimi azdır.
Akış hızı ve enerji potansiyeli azdır.
Aşındırma gücü azalmıştır.
Taşımacılığa elverişlidir.

AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
VADİ
Akarsuların aşındırarak içinde aktığı , sürekli inişi olan yatağına denir.

Vadi Tipleri
ÇENTİK VADİ ("V" BİÇİMLİ)

Akarsu yatak eğiminin fazla olduğu alanlarda derine aşındırmanın etkisiyle oluşurlar. Türkiye'de en fazla görülen vadi şeklidir.

BOĞAZ (YARMA)VADİ

Akarsular tarafından dağların enine yarılması sonucu oluşan ve profilleri ?u? harfine benzeyen vadilerdir. Türkiye?de en fazla Karadeniz ve Akdeniz Bölgelerinde görülür. Kıyı ile iç kesim arasında önemli geçit yollarıdır.

KANYON VADİ
Daha çok karstik arazilerde oluşan derin ve dik yamaçlı vadilerdir. Boğaz vadilere benzerler. Ör: Göksu vadisi ve Köprülü kanyonu. Dünyanın en büyük kanyonu A.B.D?de Colorado( Büyük Kanyon) kanyonudur.

TABANLI VADİ

Akarsu yatak eğiminin az olduğu alanlarda yana aşındırmanın etkisiyle oluşur.Ör: Ege Bölgesi akarsu vadilerinde olduğu gibi.

MENDERES (BÜKLÜM)
Akarsu yatak eğiminin az olduğu alanlarda , akarsuyun büklümler yaparak akması sonucu oluşurlar.
Menderesler oluşturan bir akarsuyun özellikleri
Yatak eğimi azdır.
Akış hızı azdır.
Aşındırma gücü azalmıştır.
Akarsuyun uzunluğu artmıştır.
Sık sık yatak değiştirir.
Hem aşındırma, hem de biriktirme yapar.
*Akarsularda menderes olayı en fazla Ege Bölgesi'nde görülür.

alıntı