Anomer
 

Anomer

ANOMER, a. (fr. anomere). Org. kim. Halkalışekerlerin stereoizomerlerine verilen ad; bu bileşiklerin halkalı olmayan yapılarındaki stereoizomerlik, oksijene çift bağla bağlanmış karbon atomundan kaynaklanır.

-Ansikl. Örneğin glukoz, HO-CH2 -(CH2)4-CH = 0 formülüyle gösterilen doğrusal biçimde bulunabilir; öte yandan altı zincir halkasından oluşan halkalı iki farklı biçim de sunabilir (glukopiranozlar). Halkalı glukozlarda doğrusal olanlara göre fazladan bakışımsız bir karbon atomu daha yer alır ve dolayısıyla bunlar diastereo -izamerdir:bakışımsız dört karbon atomu özdeştir (doğrusal biçimlerde); bakışımsız bir karbon atomu ise anomerler adı verilen diastereo-izomerlerin her birinde zıt biçimlenmeler gösterir.

Bu ad dizisi, anomerik karbona bağlı OH grubunun yerini herhangi bir grubun alması sonucunda oluşan bütün bileşikler için kullanılır.Anomerlerin e-/3 ad dızi-ni.doğrusal biçimli şekerin C=O grubundan en uzakta bulunan -CH2OH grubuna göre tanımlanır: (3 anomerde, anomerik OH grubu (ya da onun yerini alan her grup) ve CH2OH grubu c/s'tir (halkanın orta düzlemiyle aynı yönde); a anomerde, bu gruplar rranstır (halkanın orta düzleminin her iki yanında). Nitekim adeno-zin, ribozdan türeyen bir /3 anomerdir; maltoz, glukozdan türeyen bir a anomer içerir; ayrıca selobiyoz glukozdan ve sakaroz da früktozdan türeyen birer /3 anomer oluşturur.