Ateşleme Sıcaklığı,enerjisi-kritik Değer-indükleme Süresi-otoignisyon-Ateşleme Aygıtl
 

Ateşleme sıcaklığı,enerjisi-kritik değer-indükleme süresi-otoignisyon-Ateşleme aygıtl


Bir yakıtın yanabilmesi için bir oksijen kaynağı bulunması ve yakıt - oksijen karışımının yanabilirlik sınırları içinde kalacak bir yapısı olması gerekir (Bk. ALEV VE PARLAMA NOKTASI). Eğer böyle bir karışım kapalı bir kapta ağır ağır ısıtılırsa, kimyasal tepkime'den çıkan ısı, kabın duvarları arasından yitip gider. Tepkimeden çıkan ısının hızı, ısı yitimi hızına eşitse bir denge durumu sözkonusu olur ve bu tepkimeye yavaş yanma adı verilir. Ancak, tepkimenin ısı yaratma hızı, ısı yitimi hızından büyükse, sıcaklık kabın ve tepkimeye katılan maddelerin yapılarına göre değişerek «kritik değer .

Ateşleme sıcaklığı ve enerjisi: Yukardaki örnekte, gaz - hava karışımının ateşlendiği sıcaklık derecesi, kendi kendine ateşleme (ya da otoignisyon) sıcaklığıdır. Bu olay, gazımsı ve ince sıvı ve katı yakıtlarda görülür. Uygulamada bütün yakıt - hava karışımını ateşleme sıcaklığına kadar ısıtmak elverişli değildir. Genellikle yakıtın küçük bir bölümünün sistemden bir yanma dalgası geçene ve toplam ateşlemeye ulaşılıncaya dek ısıtılması (kendi kendine ateşleme derecesi gibi her zaman aynı olmaz) yeterlidir.


Yakıtın küçük bir bölümünün belirli bir sıcaklığa ulaşmasında Önemli olan, kendi kendine hız kazanabilmesi için sisteme yeterli Ölçüde ENERJİ verilebilmesidir. Bu enerjiye ateşleme enerjisi denir. Başka bir deyişle, her tepkimenin başlatılması için, harekete geçme enerjisi sağlanmış olmalıdır. Bu, bir topu bir tepeden yuvarlamaya benzer. Top, sözgelimi, tepenin doruğuna 10 m kadar yuvarlanabilirse aşağıdaki düzlüğe 100 m kadar düşecektir. Bu örnekte, 90 m değerindeki potansiyel enerji, tepkime enerjisini simgeler ve bu 90 m'lik potansiyel enerji. 10 m'lik harekete geçirme enerjisiyle eşdeğerde enerji vererek elde edilir.

Ateşlemeye ilişkin bir başka nokta, ateşleme gecikmesi ya da indükleme süresi denen ve ateşlemeyi başlatma ânı ile yanmanın başlaması sırasında geçen süredir. Bu indükleme süresi ve ateşleme enerjisi, yakıtın cinsi (akışkan mı, durağan mı), ateşleme aygıtının cinsi (sürekli mi, kesikli mi) ve ateşleme aygıtının enerji iletim hızı dahil, birçok etkene bağlıdır.

Ateşleme aygıtları: Ateşleme enerjisi sağlayabilmenin, sıcak telden, kıvılcıma ve pilot alevine kadar birçok yolu vardır. Hangisinin kullanılacağı, yakıta ve yakma aygıtına göre belirlenir.

Genel olarak, gaz alevi en kolay ateşlendiğinden, evlerde bu ateşleme biçimiyle çalışan çok sayıda aygıt bulunur. Kibritte, kibritin üzerindeki kimyasal maddelerin ateşlenme enerjisi, SÜRTÜNME ısısı sonucu ortaya çıkar ve tahtanın ya da kartonun yanma ısısı, gazı ateşlemek için yeterlidir. Ateşleme, pilli çakmakta olduğu gibi sıcak tel enerjisiyle ya da bir KONDANSATÖR ve PİEZOELEKTRİK billurla oluşturulmuş elektrik kıvılcımıyla da yapılabilir. Püskürtülen (damlacıklar halinde dağılan) sıvı yakıtlarda, ateşleme zordur. Endüstride, büyük bir kı-nlcım üreteci ya da yağlı fitil yeterli olursa da, gazın küçük bir bölümünün kıvılcımla ateşlenmesi ve bu alevin püskürtülen yakıtı tutuşturmasını sağlama, daha yaygın kullanımı olan bir yöntemdir.

Gerçekten de, zor yanan yakıtların Önce gazsal yanmayı başlatma yoluyla ateşlenmesine sık raslamr. Püskürtülen yakıtlar, genellikle gaz alevine kömür atma yoluyla ateşlenir, sonra gaz alevi yavaşça söndürülür. Püskürtülmeyen sıvı ve katı yakıtların ateşlenmesi daha zordur ve genellikle önce bunlardan çıkan buharın ateşlenmesi yoluna gidilir. Evlerde kömür, önce kağıt ve odun kullanılarak yakılır. Ancak, bir tek kömür parçasının ateşlenmesi çok zordur; çünkü çıkan ısı, öteki parçalara yansımak (ve gerekli sıcaklık artışını sağlamak) yerine, İŞINIM , yoluyla yiter. İçten yanmalı motorlarda iki ana ateşleme türü vardır. Benzin motorlarında kıvılcımla ateşleme sistemi kullanılır (Bk. ATEŞLEME SİSTEMİ, OTOMOBİLLERDE). DİZEL MOTORUnda ise ateşleme, sıcaklığı artırmak için havayı sıkıştırma yoluyla elde edilir.