Avrupa'daki Tengricilik
 

http://frmsinsi.net/images/frmsinsim...sinsi.net_.jpg

Hun Ordusu İtalyaya Girerken

Tengricilik Hunlar. Avarlar. Ön bulgarlar (Türk bulgarlar). Komanlar
ve daha geç bir zamanda Cengiz Han'in Altın Ordusu tarafından
Avrupa'ya da taşınılmıştır.

Bu inanç göçebe yaşamına o kadar bağlıdır ki.
Tengrici kavimlerin yerleşmiş bir yaşama geçişleri
daima göçebe hayatı ile birlikte Tengriciliği de bırakmaları.
diğer inançları kabul etmeleri ile birlikte gerçekleşmiştir.
Göçebeliği bırakmayan kavimler Tengriciliği de bırakmamışlardır.
Doğu ve Orta Avrupa'da. Orta Çağ'ın sonlarına kadar
hâlâ Tengri'ye dua eden bazı ufak göçebe kavimlere rastlamak
mümkün olmuştur[1]

..macarca olan "tudomany" sözcüğü
(bugünkü Macarca'da "Bilim" demek)
eskiden "sihir" ya da "esrarengiz bilgi" anlamına gelirdi.
"Taltos" denilen Macar Şaman'ları günlerce sürebilen bir baygınlıktan sonra
"tudomandy"yi elde ederlerdi.
"Taltos" sözcüğünün etimolojisi
Eski Türkçe "tal-" ya da "talt-"'dan (yeni Türkçe: "dalmak")
kaynaklanır ve "bayılmak" ya da "şuurunu kaybetmek" anlamına gelir.
Şaman olma işlemi. şaman olacak kişinin kendinden geçmis bir vaziyette
"Gök'e kadar uzanan ağaca"
(Macarca "Tetejetlen nagy fa")
tırmanması ile gerçekleşirdi. Bu "Dünyalar Ağacı"
bu halkların inancının bir parçasıydı [2].

Ön bulgarlar. Gök tanrısı Tengri'ye "Tangra" derlerdi [3]
ve Tengricilik için tipik olan dağların kutsallığına inanma kapsamında
Balkan'ın en yüksek dağına "Tangra" adını vermişlerdir.
Bu dağın adı Osmanlılar tarafından 15inci yy'da
"Maşaallah"'a çevrilene kadar böyle kalmıştır.
Bugünkü bulgarca'da bu dağın adı Maşaallah'dan türetilmiş şekilde
"Musala"'dır.

Ayrıca şimdiye kadar bulunan
80 civarında eski Bulgar run yazıtlarının neredeyse hepsinde
"Tangra"nın adı geçmektedir.
ve Bulgarlardan öncede çoktan
Trakyalılar ve Yunanlar tarafından kutsal sayılmış olan
ve eteklerinde eski Yunan tapınakları bulunan Perpenikon Dağı'nın
en yüksek zirvesindeki dikili taşa. eski verimlilik tanrıçası olan
Umay'in resmi kazınmıştır.

Bulgarların Tengriciliği 864 yılında Çar Boris Mikail Kağan'ın
hristiyanlığı kabul etmesi ile birlikte sona ermiştir.

Avrupa'ya göç etmiş olan göçebe Tengrici kavimler.
yerli olmaları ile birlikte zamanla eski inançlarını unutmuş
ve yerli Slav. Cermen ve Roman halklarının arasında erimişlerdir.

(1) Urreligion der Ungaren

(2) Wörterbuch der Mythologie.
Band 2. Stuttgart 1973. Hsg. Norbert Reiter.
S.249. darin: der Aufsatz von M. de Ferdinandy.
Die Mythologie der Ungarn.