Karasuk Kültürü(Mö 1200-700)...
 

1) Yenisey ırmağının kollarından biri olan Karasuk nehrinden adını alan bu kültür . Orta Asya'nın uygarlık tarihi yönünden büyük önem taşır.

2) Bu kültürde. ilk olarak demir bulunmuş ve işlenmiştir.

3) At. deve. koyun ve sığır besleyen bu topluluklar. yün eğirmesini ve dokumasını da biliyorlardı.

4) Dört tekerlekli arabalar. keçe çadırlar bu kültürün önemli buluşlarıdır.

e) Tagar kültürü (M.Ö.700-100) :

1) Bu kültür Abakan bölgesinde görülmüştür.

2) Bu bölgedeki diğer kültürlerin en genci ve en gelişmişidir.

3) Tagar kültürüne ait çok sayıda iki yüzü keskin hançerler. ok uçları. iğne. bilezik. küpe. tarak gibi eşyalar bulunmuştur