Melek Ahmet Paşa Camisi
 

MELEK AHMET PAŞA CAMİSİ

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1353507831


Melek Ahmet Paşa Camisi,Diyarbakı'da kale içinde,batıdaki Urfa kapısı'nın yakınıda cami.1587-91 arasında Melek Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır.Kesin değilse de Mimar Sinan'ın yapısı olabilir.Dükkan ve depo gibi mekanların üstünde yükselen fevkani bir camidir.Kıble ve kuzey duvarları siyah ve beyaz taş sıralarıyla örülmüştür.batı ve doğu duvarları yalnız siyah taştandır.Ana caddeye bakan kıble duvarının doğu köşesine yakı yerinde,duvar yüzeyinden dışarıya çıkıntılı ve üç dilimli kemerinin kavsarası mukarnaslı bir taçkapı vardır.Bu taçkapıyla başlayan bir geçit caminin altından geçerek kuzeydeki avluya açılır.Aynı biçimde yapının batı bölümünün altından da gene öndeki ana caddeye açılan bir sokak geçer.

Simetrik olmayan cephe düzeni kuzeyde de görülür.Bu cephedeki yapıya dik bir merdivenle çıkılan cümle kapısı orta eksen üzerinde değil,batı köşesine daha yakındır.Son cemaat yeri yoktur.kapıdan doğrudan doğruya iç mekana girilir.Yaklaşık 11,5 m çapındaki kubbe önde ve arkada (kıblede ve kuzeyde) beden duvarlarına,iki yanda da ikişer ayağa oturan sekizgen bir kasnak üstünde yükselerek orta sahnın üzerini örter.Dört tane sivri kemerli pencereyle delinen kasnağın köşelerinde tromplar vardır.iç mekanın planı,ayakların gerisindeki yan sahınlarla enlemesine bir dikdörtgene tamamlanır.Yan sahınlar iki katlıdır.Üst katın döşemesi ,ayakları birbirine ve beden duvarlarına bağlayan kemerlerin taşıdığı üçer çapraz tonozla oluşturulmuştur.Böylece ortaya çıkan mahfillerin üzeri önde ve arkada birer kubbe,ortada da birer beşik tonozla örtülüdür.Mahfillere çıkış kuzey beden duvarının kalınlığı içindeki iki merdivenle sağlanmıştır.

Cami kütlesinden ayrı düzenlenmiş tek şerefeli,sivri külahlı,silindirik minare,cümle kapısına çıkan merdivenlerden sağ yanına bitişiktir.Şerefe merdiveni yarıya kadar birbiri içinde dolanan iki kol halinde çıkıp yarıdan sonra tek kol olarak yükselir.Pabuç bölümünde mozaik çini bezemelerin yer aldığı minare,bu yönüyle Diyarbakır'da bilinen tek örnektir.

Kaynak:AnaBritannica cilt 22 frmsinsi.net için derlenmiştir.