Kuyumculuk Terimleri Sözlüğü H
 

Kuyumculuk Terimleri Sözlüğü H

HABBE:2 arpa ağırlığı 71 mgr. Bk. Arpa.

HADDE:Külçe madenden tel elde etmek için kullanılan, üstünde genişten dara doğru sıralanmış delikleri demir.

HAK:Bir tür kalem işçiliği. Gümüş kazımasına ise hakketme denirdi.

HAKKAK:Hak yapan, mühür kazıyan. Osmanlılarda hattatlıktan sonra en çok önem verilen işti.

HALHAL:Sıcak yöre kadınlarının ayak bileklerine taktıkları genellikle gümüşten yapılan ayak bileziği.

HAMAİL:Hamayıl. omuz bağı, omuz askısı. Bir zincir yada iple boyna asılan, içinde hastalıklara ve büyülere karşı yazıların konulduğu, çoğu gümüşten yapılmış muhafaza. Kare yada parmak biçiminde iki ucu kapalı, içinde yazı bulunan takı. Çoğu sanatkarca yapılmıştır. İslamda büyü reddedilmekle birlikte hamail ve muska taşımaya cevaz verilmiştir. Aslında kılıçbağı demektir.

HAMLAÇ:Kuyumcuların, kaynak yaparken maden üstüne alev göndermek için, bir yandan üfleyerek kullandıkları içi delik ince boru. Bk. Boru, üfleme borusu

HAS:Altının 24 ayarına gümüşün 1000 ayarına, esnaf arasında verilen ad tır.Altın, gümüş gibi değerli madenler haslarının yumuşak olması dolayısı ile doğrudan doğruya kullanılmazlar. Altın genellikle bileziklerde 22 , kolye, küpe vb. 18 ile 14 ayara indirilerek kullanılır. Gümüşte ise 900 yada 800 e indirilerek kullanılır.

HASIR ÖRGÜSÜ:Hadden geçirilmiş ince tellerle örülen örgü. En çok Trabzon yöresinde genç kızlar tarafından yapıldığı için bir adı da Trabzon işidir. Cımbızla biri öbürünün Altından ve üstünden geçerek örülür. En çok kemer yapılmıştır. Günümüzde bu biçimle kemerden başka bilezik, boyun zinciri, küpe gibi çeşitli takılar yapılmaktadır. Zenginler için altından da yapılmaktadır.

HAT:Daha çok güzel yazı anlamında kullanılmıştır. Yazı Türkler elinde güzel sanatlar arasına girmiştir.

HATAYİ:Türk süsleme sanatındaki süslemelerden birinin adıdır. Bakıldığında sanki dikine kesilmiş bir çiçek kesidini andırır.

HATTATLIK:İslam dinince canlı varlıklarının resimlerinin yapılmış olması, yazıya dayalı hattatlık sanatının gelişmesine yol açmıştır. Osmanlı sanatlarını en önemlilerindendir.

HAVYA:İki parçayı birbirine birleştirmek, lehimlemek için çekiç biçiminde bakırdan yapılmış saplı alet.

HAYRİYE ALTINI:2. Mahmut Han (1808-1839) ın 21. ve 22. culuş yıllarında (1829-1830) iki kez olmak üzere kestirdiği paradır.

HENDESİBEZEME:Keskin hatlarla yapılan birbirine geçmeli biçimler.

HURDA: a-) Aşağı derecede yıpranması sonucunda kullanılamaz hale gelmiş eser. b-) Bir eserin yapımında artan ve başka işe yaramayan ve yeniden eritilmek üzere hurda kabına konulan artık malzemeler.Bu parçalar ve onarımı mümkün olmayan hurda eserler yeniden eritilerek gümüş durumuna dönüştürülürler.