Tarih Deyimleri Terimleri B
 

Tarih Deyimleri Terimleri B

BÂB : Kapı.
BABIÂLİ : Büyük kapı. Osmanlılar'da Sadrazamlık (Başbakanlık), Reis-ül Küttaplık (Dışişleri), Sadaret Kethüdalığı (İçişleri)'nin bulunduğu binalara denirdi. Hükümet anlamına da gelirdi. Yeniçeri Ocağı'nda bir başçavuş.
BAB-US-SAADE AĞASI : Enderun âmirlerinden birine verilen unvan.
BAĞA BAHRİYE : Bir unvan. Küçük rütbe.
BAHRİYE AZABLARI : Deniz Kuvvetleri. Bir devletin deniz kuvvetlerinin ve teşkilâtının tümü. Savaş gemilerinde görev yapan askerler.
BÂLÂ RÜTBESİ : Osmanlı Devleti'nde 1845 yılında ihdas edilen bir mülkî rütbe. (Bâlâ, yüksek, yüce anlamlarına da gelir).
BALBAL : (Eski Türkler'de) Öldürülen düşmanın heykeli. (Ünlü kumandanların mezarlarına, öldürdükleri düşman sayısınca heykel dikilirdi.
BALTACI : Padişah sarayının dış hizmetlerinde kullanılan görevlilere verilen unvan.
BALYEMEZ : Savaşta, özellikle kale dövmek için kullanılan orta menzilli top.
BARK : (Göktürkler'de) Mezar, türbe, anıt-mezar, ev, bark.
BARON : Doğrudan doğruya krala veya büyük bir tımar sahibine bağlı derebeyi. Krala 'Yüksek Baron' denirdi. Sonraları yalnız asalet unvanı olarak kullanıldı.
BAŞÇUHADAR : Osmanlı Sarayı'ndaki hizmetkârların başı. Emrinde kırk çuhadar çalışırdı.
BAŞDEFTERDAR : Devletin malî işlerinin başında bulunan görevli.
BAŞHASEKİ : Hasekilerin en yüksek rütbelisi. Yeniçeri Ocağı'nın 14.,49., 66. ve 67. ortalarına 'Hasekiler' denirdi. Orta, aşağı yukarı bugünkü tabur kadar mevcudu olan bir birlik idi.
BAŞIBOZUK : Düzenli ordunun dışında, savaşa katılmak için gönüllü yazılan siviller.
BAŞKADIN : Padişahın nikâhlı dört eşinden en yaşlısına verilen unvan.
BAŞKAPI KETHÜDASI : Suçluları yakalamak, idam edilmeleri gereken varsa onları idam etmekle görevli kethüdaların başı.
BEC : Avusturya'nın başşehri Viyana'yaOsmanlılar'ın verdiği ad.
BEKTAŞÎ : Hacı Bektaş-ıVelî'nin kurduğu tarikatın adı. Bu tarikate mensup olan.
BENGÜ : Sonsuz, ebedî, daimî. (Göktürkler'de)
BENGÜTAŞ : (Göktürkler'de) Dikilitaş, anıt, geleceğe*kalsın diye dikilen yazılı taşlar.
BEYLİK : Bey tarafından yönetilen bölge. (Eskiden Anadolu, beyliklerle yönetiliyordu: Karaman Beyliği, İnallı Beyliği, Mengü-cüklü Beyliği... vb.)
BEYLERBEYİ : Askerrve idarî yetkilerle donatılmış genel vali
BEYLİKÇİ : Divan-ı Hümayun subayının unvanı.
BEYTULLAH : Kabe. (Allah'ın evi)
BEYTÜLMAL : Devlet Hazine Dairesi.
BİLGE : Bilgin, hâkim, danışman, akıllı, bilici.
BÎMÂRHANE : Akıl Hastanesi. Tımarhane.
BOĞDAN : Osmanlılar'ın bugünkü Moldavya'ya verdikleri ad.
BOYLA : (Göktürkler'de) Bir askeri unvan.
BÖCEKBAŞI :.Osmanlılarca Zabıta Amiri.
BÖGÜ : Hâkim, bilge, bilici (Bögü Kağan)
BÖRİ (Börü) : (Eski-Türkler'de) Kurt.
BÖRK : Eski Türklerin ve sonra yeniçerilerin kullandıkları başlığın adı.
BOSTANCI : Saraylarla kasırların bekçiliğini yapan, zabıta işleriyle de ilgilenen saray mensuplarından bir kısmının unvanı.
BURLUTA : Ateş gemisi. Düşman savaş gemisini tutuşturmak, yakmak için kullanılan gemi.
BUYRULTU : Büyük makam sahipleri tarafından kendi emirlerindeki memurlara emir niteliğinde yazılan bildiri.