Tularemi Hastalığı Hakkında
 

Tularemi Hastalığı Hakkında

Tularemi, özellikle yer sincabı, su faresi, yabanıl tavşan, yabanıl kemiricilerin, kimi yabanıl kuşların hastalığıdır. Hastalık insanlarda da gelişir.

Etken Mikroorganizma:

Tulareminin etkeni, Pasteurella tularensis adında bir bakteridir. Bakteri Gram olumsuz (negatif), çomak biçiminde, çok küçük, ince kapsüllü ve hareketsizdir. Normal besiyerlerinde üremez. Yumurta sarısı, glikoz, sistin vb. besin öğelerinin eklendiği besiyerlerinde ürer. Etken, Francisella tularensis adıyla da anılır.

Hastalığın Görülüşü:

Hastalık ilk önce Kalifornia’nın Tulare bölgesinde tanımlanmıştır. Ülkemizde 1920-1950 yılları arasında salgınlar oluşturmuştur. Son yıllarda özellikle 1998 yılından sonra Antalya, Van, Samsun, Sinop, Ankara, Çanakkale, Yalova ve Düzce’de düşük etkili salgınlar oluşturmuştur. Laboratuar bulaşı görülme olsılığı, en yüksek olan bakterilerin başında gelir.

Hastalık Kaynağı:

Tularemi hastalığının kaynağı tavşan, yer sincabı, tilki, su faresi, domuz, çil kuşu, sülün, keklik, bıldırcın vb. hayvanlardır.

Hastalığın Bulaşması:

Tularemi, aşağıdaki bulaşma biçim ve yolları ile bulaşır:

1. Deri ve Mukoza Yoluyla Bulaşma:

a- Hastalık kaynağı durumundaki hayvanın kesilmesi, derisinin soyulması, etinin işlenmesi anında, kan ve organizma sıvılarının insanların giriş kapısı olabilecek çizik, kesik ve sıyrıklarıyla ilişkilenmesiyle bulaşmalar gerçekleşir.
b- Etkeni taşıyan kene ve ahır sineklerinin insanları sokması ile bulaşmalar olabilmektedir.

2. Sindirim Yoluyla Bulaşma:

a- Hasta hayvan etinin yeterince pişirilmeden yenilmesiyle bulaşma gerçekleşir.
b- Hastalık kaynağı olan hayvanların idrarı, dışkıları, tüy vb. çıkartılarının kirlettiği suların içilmesi ve kullanılması sonucu oluşan bulaşmalar daha yaygındır.

Tularemi hastalığının insandan insana bulaştığı kanıtlanamamıştır.

Kuluçka Süresi:

Yaklaşık 3-4 gündür.

Hastalığın Gelişimi:

Pasteurella tularensis, organizmada giriş yerinde yerleşir ve ürer. Kan ve lenf yolları ile organizmaya yayılarak hastalık bulgularını başlatır.

Hastalığın Belirti ve Bulguları:

1. Başlangıçta çok etkili baş ağrısı, titreme ile yükselen ateş gelişir.
2. Etkenin girdiği deri bölgesinde önceleri papül daha sonra püstül oluşur.
3. Deri ve mukozadaki ülseroglandüler özelliğindeki oluşumların çevresinde lenfadenitler gelişir.
4. Etken mikroorganizma göz konjonktivasında yerleşirse konjonktivit gelişir.
5. Kulak önü, çene altı lenf bezlerinde büyümeler gelişir.
6. Tifo bulguları gözlenir.
7. Zatürre (pnömoni), menenjit, perikardit, körlük gibi ikincil olgular gelişebilir.

Hastalığın Tanısı:

Tanı için hastalıklı oluşum ve dokulardan alınan örneklerde, etken mikroorganizma aranır.

Tedavi ve Bakımı:

Hasta, hastaneye yatırılır. Streptomisin, kloramfenikol ve tetrasiklin gibi ilaçların kullanımı ile birlikte gerekli hasta bakımı uygulamaları yapılır.

Korunma:

1. Hastalık kaynağı olabilecek hayvanların insan yaşamından uzak tutulması sağlanmalı, bu tür hayvanlara eldivensiz dokunulmamalıdır.
2. Kuşkulu etler yenilmemeli ya da yeterince pişirilmelidir.
3. Sokucu böceklerden korunmalıdır.
4. Laboratuar çalışanlarının gerekli koruyucu araç gereç kullanmaları sağlanmalıdır.