Tarihde Bugün 14 Haziran
 

Tarihde Bugün 14 Haziran

Borges genetik bir hastalık nedeniyle orta yaştan itibaren görme bozukluğu yaşadı
Arjantinli yazar Jorge Luis Borges 1986 yılında hayata veda etti.



http://frmsinsi.net/images/frmsinsim...sinsi.net_.jpg


Jorge Luis Borges, 24 ağustos 1899'da Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te doğdu. Görme yeteneği azalan babası tedavi olmak için Birinci Dünya Savaşı'ndan önce ailesiyle Cenevre'ye taşındı. Burada beş yıl kaldılar.

1919'da Mallorca ve İspanya'da birer yıl kaldı. 1921'de ailesiyle Buenos Aires'e geri döndü. 1923'te ilk kitabını çıkardı. 1938'de kütüphane memurluğuna başladı.

'Ficciones ve Alef' adlı kitabında toplanan hikayelerini bu dünemde yazdı. İş günlerinin kalanını klasikleri okuyarak ve modern edebiyatın uluslar arası örneklerini İspanyolcaya çevirerek geçirdi.

Virginia Woolf ve William Faulkner'ın kitapları İspanyolcaya ilk kez bu dönemde ve Borges tarafından kazandırıldı. Bu dönemde, H. Bustos Domecq takma adıyla dedektif hikayeleri de yazdı.

1946'da Juan Peron'un iktidara gelişiyle, kütüphanedeki işinden atıldı. 1955'te Peron devrilince Arjantin Ulusal Kütüphanesi Müdürlüğü'ne getirildi.

Aynı sıralarda Buenos Aires Üniversitesi'nde İngiliz ve Amerikan edebiyatı profesörlüğüne başladı. Genellikle muhafazakar politik görüşleri savundu.

Ailesinden gelen hastalık nedeniyle görme bozukluğu çeken Borges bu yıllarda görme yeteneğini tamamen kaybetti. 1961'de Samuel Beckett'le birlikte Uluslararası Yayımcılar Ödülü'nü (Formentor Ödülü) kazandı.

Bu ödül ona gecikmiş bir uluslararası ün kazandırdı. 1970'li yıllarda ABD'de çeşitli üniversitelerde dersler verdi. Son yılları yolculuklarla geçti. 14 haziran 1986'da Cenevre'de karaciğer kanseri nedeniyle hayata veda etti.

Borges'ten bir şiir

Anlar

Eğer, yeniden başlayabilseydim yaşamaya,
İkincisinde, daha çok hata yapardım.
Kusursuz olmaya çalışmaz, sırtüstü yatardım.
Neşeli olurdum, ilkinde olmadığım kadar,
Çok az şeyi
Ciddiyetle yapardım.
Temizlik sorun bile olmazdı asla.
Daha çok riske girerdim.
Seyahat ederdim daha fazla.
Daha çok güneş doğuşu izler,
Daha çok dağa tırmanır, daha çok nehirde yüzerdim.
Görmediğim bir çok yere giderdim.
Dondurma yerdim doyasıya ve daha az bezelye.
Gerçek sorunlarım olurdu hayali olanların yerine.
Yaşamın her anını gerçek ve verimli kılan insanlardandım ben.
Yeniden başlayabilseydim eğer, yalnız mutlu anlarım olurdu.
Farkında mısınız bilmem. Yaşam budur zaten.
Anlar, sadece anlar. Siz de anı yaşayın.
Hiçbir yere yanında termometre, su, şemsiye ve paraşüt almadan,
Gitmeyen insanlardandım ben.
Yeniden başlayabilseydim eğer, hiçbir şey taşımazdım.
Eğer yeniden başlayabilseydim,
İlkbaharda pabuçlarımı fırlatır atardım.
Ve sonbahar bitene kadar yürürdüm çıplak ayaklarla.
Bilinmeyen yollar keşfeder, güneşin tadına varır,
Çocuklarla oynardım, bir şansım olsaydı eğer.
Ama işte 85'indeyim ve biliyorum...
Ölüyorum...

Günün diğer önemli olayları

1909: Dernek kurma özgürlüğüne ilişkin ilk yasa olan İçtimaatı Umumiye Kanunu kabul edildi.
1923: Kadınlar Halk Fırkası kuruldu.
1926: Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'ya, İzmir'de suikastta bulunulacağı haber alındı. Suikast girişimini, Giritli Şevki, Vali Kazım Dirik'e ihbar etti. Suikast girişimi failleri Ziya Hurşit ve arkadaşları tutuklandı.
1928: Bolivyalı devrimci Ernesto Che Guevara de la Serna hayata merhaba dedi.
1935: Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi kurulmasına ilişkin yasa TBMM'de kabul edildi.
1936: Rus yazar Maksim Gorki hayata veda etti.
1937: Hatay'ın bağımsızlığı TBMM'de onaylandı.
1940: II. Dünya Savaşı'nda Fransa, Alman tamamen işgaline girdi. Alman askerleri Paris'e girdi ve geçit töreni düzenledi.
1951: Dünyanın ilk ticari bilgisayarı UNIVAC, ABD'de tescil edildi.
1954: Sakarya ve Adıyaman il oldu.
1964: Güney Afrika hükümetini devirmek için gizli plan yaptığı gerekçesiyle yargılanan Nelson Mandela ömür boyu hapse mahkum oldu.
1967: Oraloğlu Tiyatrosu'nda sahnelenen 'Kadınlar I-ıh Derse' adlı oyunun müstehcen olduğu iddiasıyla açılan davada sanıklar beraat etti.
1972: 'Umut' filmini gizlice yurtdışına çıkardığı iddiasıyla Yılmaz Güney'in yedi yıl hapsi istendi.
1982: Falkland Adaları'nı işgal eden Arjantin birlikleri teslim oldu.
1984: Bir tutukluyu döverek öldürdüğü gerekçesiyle yargılanan İzmit Cezaevi Müdürü Saim Şener idam cezasına çarptırıldı.
1987: Türkiye'de 2 bin 294 kişiye bir hekim düşerken, 642 kişiye bir polis düştüğü açıklandı.
1989: Kapalı yerlerde sigara içilmesi ile sigara reklamı ve kampanyası yasaklandı.
1993: Dokuzuncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'i hükümeti kurmakla görevlendirdi.
1994: TBMM, Kuzey Irak'ta 36'ncı paralelin kuzeyinde Bağdat'ın egemenliğini sınırlayan Çekiç Güç'ün görevini yedinci kez uzattı.
2000: İtalya'da affedilen ve Abdi İpekçi suikastı ile gasptan Türkiye'ye iadesi kararlaştırılan terörist Mehmet Ali Ağca Türkiye'ye getirildi.

Tarihde Bugün 14 Haziran
 

YASANAN DIGER OLAYLAR

1777 - Yıldızları ve şeritleri olan ilk ABD bayrağı Kongre tarafından Amerika Birleşik Devletleri bayrağı olarak kabul edildi.(Önceki bayrakta yıldızların olduğu bölümde İngiltere bayrağının renkleri bulunuyordu)
1789 - Darıdan damıtılarak yapılan ilk Viski Amerikalı din adamı, vaiz Elijah Craig tarafından üretildi. Bu tür viskiye Bourbon adı verildi, çünkü bu din adamı Kentucky'nin Bourbon ilçesinde yaşıyordu.
1839 - Jandarma Teşkilatı kuruldu. Teşkilatın ilk nizamnamesi olan Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konuldu.
1900 - Hawaii Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı.
1920 - Milli Aşireti ayaklanması başladı.
1925 - Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk şeker fabrikası, Alpullu'da üretime başladı.
1925 - İzmirde Göztepe takımı kuruldu.
1926 - Brezilya, Milletler Cemiyeti'nden ayrıldı.
1930 - Askeri Yargıtay kuruldu.
1935 - Etibank Genel Müdürlüğü kuruldu.
1949 - Vietnam Devleti kuruldu.
1952 - İlk nükleer denizaltı olan USS Nautilus'un omurgası kızağa kondu.
1966 - Vatikan, index librorum prohibitum adı verilen yasaklı kitaplar listesini yürürlükten kaldırdığını duyurdu. Liste ilk kez 1557'de oluşturulmuştu.
1977 - Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, hükümet kurma görevini CHP genel başkanı Bülent Ecevit'e verdi.
1985 - Fransa, Almanya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Schengen Antlaşması'nı imzaladılar.
2001 - Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da oluşturdukları Şanghay Beşlisi adlı yapılanmaya Özbekistan'ın da katılmasıyla Şanghay İşbirliği Örgütü kuruldu.

BUGUN DOGANLAR

1736 - Charles Augustin de Coulomb, Fransız fizikçi (ö. 1806)

http://frmsinsi.net/images/frmsinsim...sinsi.net_.jpg

Charles Augustin de Coulomb, (d. 14 Haziran1736, Angoulême-Fransa– ö. 23 Ağustos1806, Paris). Fransızfizikçi.

Coulomb; Angoulême, Fransa'da doğmuştur. Henry Coulomb ve Catherine Bajet'nin oğludur. Paris, Collège des Quatre-Nations'da okumuştur. Pierre Charles Monnier'den aldığı matematik dersleri Coulomb'a tıp eğitimini bırakma kararını almasına yardımcı olmuştur. 1757 ile 1759 arasında Montpellier'e dönmüş, akademiyi bırakmıştır. Babasının onayıyla 1759'daParis'e dönmüş, Mézières'teki askeri okul giriş sınavlarında başarılı olabilmek için Abbot Camus tarafından yürütülen hazırlık enstitüsüne girmiştir. 1761'de askeri okulu bitirmiş ve Britanya'da bir süre çalıştıktan sonra 1764'te Martinique'da göreve gönderilmiştir. Burada Fort Bourbon'un inşaasında görev almıştır. Coulomb burada sekiz yıl çalışmıştır. Yüzbaşı ünvanıyla döndükten sonra La Rochelle'de çalışmaya başlamıştır. 1789'daFransız devrimi patlak verdikten sonra görevinden istifa edip emekli olmuştur. Daha sonra ölçüm birimleriyle ilgili olarak tekrar göreve çağrılmıştır. Ulusal Enstitü'nin ilk üyelerindendir. Ancak zaten sağlığı yerinde olmadığından dört yıl sonra Paris'te ölmüştür.

1899 - Yasunari Kavabata, Japon yazar (ö. 1972)
1959 - Marcus Miller, Bas gitarcı ve caz müzisyeni
1969 - Michael Gerber, ABD' li yazar
1971 - Giancarlo Judica Cordiglia, İtalyan oyuncu, yönetmen
1972 - Matthias Ettrich, Alman bilgisayar mühendisi
1978 - Diablo Cody, Oscar sahibi ABD'li senaryo yazarı

BUGUN YASAMINI YITIRENLER

1920 - Max Weber, sosyolog (d. 1864)
1926 - Mary Cassatt, ABD'li ressam (d. 1844)
1936 - Maksim Gorki, yazar (d. 1868)
1991 - Peggy Ashcroft, İngiliz aktris (d. 1907)
1994 - Henry Mancini, besteci (d. 1924)
1995 - Roger Zelazny, Polonyalı-Amerikalı yazar.
2007 - Kurt Waldheim, Avusturyalı politikacı ve devlet adamı (d. 1918)
2008 - Avni Anıl, Türk Bestekar (d. 1928)

Tatiller ve Özel Günler

Anneler Günü (Afganistan)
Dünya Gönüllü Kan Bağışçıları Günü