Modern Türkiye'nin Şifresi Kitabının Özeti
 

Modern Türkiye'nin Şifresi

Yirminci yüzyılın başı, Osmanlı İmparatorluğunun etnik haritasının çizildiği, tebaanın etnik kökenlerine göre hesaplandığı, yerleşim alanlarının nasıl yeniden biçimlendirileceğinin sorgulandığı bir dönemeçtir. İttihat ve Terakki, Osmanlı Devletinin dinsel cemaatlere yönelik olarak kullandığı takibat metotlarını geliştirip “modernleştirerek” etnik kimlik temelli araştırmalar haline getirdi. Bir yanda etnik köken araştırmalarındaki “bilimsel” sıfatının cazibesi ve etkileme kudreti, diğer yanda milliyetçi politikaların harita, etnografya ve topografya üzerinde sınandığı “mühendislik” faaliyeti, 1913-1918 arasında imparatorluk nüfusunun bileşimini topyekûn değiştirdi. Fuat Dündar, İttihat ve Terakkinin raporlar, kitaplar, araştırma heyetleri ve dergilerle biçimlendirdiği; nüfus kompozisyonuna dair gizli ve açık verilere dayanarak uygulamaya koyduğu ve en uzak bölgelerde en ince ayrıntısına kadar telgraflarla izlediği “iskân” politikalarını inceliyor. Rum, Bulgar, Ermeni, Kürt, Yahudi, Nasturi ve Süryanilere yönelik yer değiştirme, mübadele, tehcir, “yeniden iskân” etme siyasetinin hangi amaçlara dayandığını, bu amaçların nasıl biçimlendiğini ve kimler tarafından uygulandığını araştırıyor. Belge, harita, nüfus verileri, telgraflar ve şifreli emirlerle sürecin nasıl idare edildiğini çarpıcı bir biçimde ortaya koyuyor. Bu araştırma ile Anadolunun Türkleştirilmesi ve İslâmlaştırılmasının, coğrafyanın güvenilir “unsurlarla” tahkim edilmesinin, İttihat ve Terakkinin milliyetçilik projesinin önemli bir ayağı olduğu anlatılırken, Osmanlıdan Cumhuriyete devreden etnografik mirasın ve bakış açısının ne olduğu da çarpıcı bir biçimde ortaya konuyor.

Yazar : Fuat Dündar

Yayınevi : İletişim Yayınları

Sayfa Sayısı : 536

Etiket Fiyatı : 28,00 YTL

Basım Tarihi : Temmuz 2008