Ayakkabi Secerken Nelere Dikkat Edilmeli
 

Son yıllarda çok moda olan ve topuksuz olduğu için kadınların özellikle tercih ettiği babetler, ayaklar için ne derece doğru bir seçim? Babetlerin, yüksek topuklular gibi ayağa binen yükü kaydırarak, ayaktaki yüklenme yerinde değişikliğe neden olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Semih Akı, doğru ayakkabı seçimi ile ilgili şu ipuçlarını veriyor:

"Yanlış ayakkabı seçimi, ayak sağlığını olumsuz etkilemesi gibi duruş bozukluklarına, diz, kalça ve bel ağrılarına neden olabilir. Topuksuz, düz ayakkabılar ayağa binen yük dağılımında, en az yüksek topuklu ayakkabılar kadar olumsuzluklara neden olur.

Babetler, yüksek topukluların aksine ayağa binen yükü topuğa kaydırarak burada yüklenmeye neden olur. Bu tür ayakkabılar ayağı yanlardan çok iyi kavrayamadığı için ayak ön yüzünde yer alan bağlarda da aşırı yüklenmeye sebep olarak ayak ağrılarına yol açabilir. Ayak bileğini saran ayakkabılar ayak bileğine destek vererek burkulmaları önler, özellikle ayak bileği burkulmaları sık olanlarda bu tür ayakkabı seçimi uygundur. Burnu dar ayakkabılar ayak başparmağını sıkıştırır. Bu bölge sürekli uyarıldığı için de ayaklarda hallux valgus riski daha yüksek olur.

Yüksek topuklular düşme riskini artırıyor
Yüksek topuklu ayakkabılarda ise babetlerin tam tersine, binen yük ayak topuğundan öne doğru kayar ve ayak ön bölümü aşırı stres altında kalır. Yüksek topuklu ayakkabılar aynı zamanda diz, kalça ve bel bölgesinde vücut ağırlık merkezinin değişimine neden olur. Bu bölgelerdeki bağlarda aşırı gerilmeye, eklemlerde aşırı yüklenmeye ve kaslarda aşırı çalışmaya bağlı olarak diz, kalça ve özellikle bel ağrılarına zemin hazırlar. Ayrıca yüksek topuklu ayakkabılar düşme riskini artırıp özellikle ayak bileği çevresindeki bağlarda yaralanmalara sebep olabilir.

Doğru topuk yüksekliği 4-5 cm
Ayak deformasyonlarının en büyük nedeni yanlış topuk seçimidir. Topuk yüksekliği 4-5 cm ve geniş olması gerekir. Ayakkabının ön tarafı da parmakların yeterince rahat sığabildiği genişlikte olmalıdır.

Ayakkabıyı en uzun parmağınıza göre alın
Ayak ölçüsü yaşla birlikte artar, günün sonunda ayaklar şişer ve her iki ayak ölçüsünün birebir aynı olmama ihtimali vardır. Bu nedenle ayakkabı alırken en uzun ayak parmağına göre seçmek uygundur. Ayrıca yeni aldığınız ayakkabıların ayağınıza zarar vermeden uyum göstermesi için giyme süresini aşama aşama artırın. Birkaç gün sonra ayakkabı ayağınıza daha iyi uyum sağlayacaktır."

Ayakkabi Secerken Nelere Dikkat Edilmeli
 

Topuklu ayakkabı her ne kadar çekici olsa da, ayak sağlığı açısından çok dikkatli olunması gereken bir aksesuardır.

Yüksek topuk; her kadına özgüven, cazibe, dişilik, güzellik, stil katan bir objedir. Fakat ince ve yüksek topuklu ayakkabıyı giyerken bazı noktalara dikkat etmezsek, birçok sağlık problemi doğacaktır. Uzmanlar değişkenlik gösteren topuk boyunun idealinin 5 santimetre altı olduğunu belirtiyor. İşte topuklu ayakkabı seçerken dikkat etmemiz gereken herşey!

Ayak sağlığı için nasıl ayakkabılar tercih edilmeli?

Yüksek topuklu ayakkabıların tercih edilmemesi her zaman daha iyi ve sağlıklı olanıdır. Ancak ince de olsa, dolgu topukta olsa değişmeyen şey yüksekliktir. Bu yüzden bu tür ayakkabıların ayak sağlığı açısından birbirine üstünlüğü yoktur. İkisi de çok uzun süre giyildiğinde ayak sağlığını olumsuz olarak etkiler.

Yüksek topuklu ayakkabılar vücut sağlığını nasıl etkiliyor?

İnsanlar yürürken 3 nokta teması esasına göre yürürler. Yani topuğumuz, 1. parmağımız ve 5. parmağımızı baz alan bir üçgen taban üzerine basarız. Yüksek topuklu ayakkabıların kullanımı ile topuk olması gerekenden daha yükseğe çıkarılınca yük dağılımı bozulur. En fazla yük taşıması gereken topuğa binen yük azalır ve sonuçta 1. parmağımız 5. parmağımıza göre daha fazla yük altında kalır. Bu durumun uzunca bir dönem devam etmesi de ayakta ve özellikle 1. parmak ekleminde deformasyonlara, aşırı basınçtan dolayı nasırlara ve yine yük dağılımının bozulmasına bağlı olarak tendon ve bağlarda zorlanmalara yol açabilir.

Giyilmesi gerekiyorsa, topuk yüksekliği kaç santimetre olmalıdır?

Yüksek topuğun yanı sıra, bir de ucu sivri olan ayakkabılar tercih edilirse de formasyon gelişimi kaçınılmaz olur. Ayak sağlığı açısından uygun olan topuk yüksekliği 5 santimetreyi geçmemelidir. Ayrıca ayakkabılar 'mokasen' tipli olmalı, geniş kalıplı, içinde ayağımızın sıkışmadığı ayakkabılar kullanılmalıdır.

En fazla kaç saat yüksek topuklu ayakkabılar giyilebilir?

İki kadın düşünün: birine 4 santimetre topuklu, diğerine de 7 santimetre topuklu ayakkabı giydirip aynı saatte aynı işleri yaptıklarını hayal edin. Gün sonunda 7 santimetrelik topuklu ayakkabıyı giyen kişi diğerine oranla 7 kilometre daha fazla yol yürümüş gibi olacaktır. Yüksek topuklu ayakkabıların kullanımı için belirli bir saat vermektense ayak sağlığı açısından eğer bu tür ayakkabıları giymek bir zorunluluksa, ara ara çıkarıp dinlendirmek uygun olacaktır.

Ayak sağlığı için birkaç öneri

• Akşamları 10-15 dakika ılık suda dinlendirin.
• Ayaklarınızı akşam 5 dakika havaya dikin.
• Ayak parmaklarınıza küçük hareketlerle ayak masajı yapın.
• Ayaklarınız suda dinlendirdikten sonra mutlaka küçük dairesel hareketlerle masaj yaparak krem sürün.
• Her gün aynı ayakkabıyı giymeyin, mutlaka bir gün ara verin.
• Ayakkabılarınızın hava almasına imkan tanıyın.
• Koruyucu ayak malzemeleri kullanın.
• Tırnaklarınız küt kesin ve fazla uzatmayın, kenarlarını yuvarlamayın.
• Ayaklarınıza mutlaka tam uyan ayakkabı giyin.