Uzayda Yaşam-Başka Dünyalara İniş
 

Uzayda Yaşam-Başka Dünyalara İniş

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1265200447

İnsanlı uzay uçuşlarında astronotlar uçuş sırasında doğabilecek tehlikelere karşı gerekli önlemleri almış olmalıdırlar. Yükselme ve yeniden atmosfere girme aşamalarındaki hızlanma ve yavaşlama süreçleri astronotlar üzerindeki yerçekimi etkisinin önemli ölçüde artmasına neden olur. Bu etkiler özel olarak tasarımlanmış koltuklar kullanılarak büyük ölçüde azaltılabilir. Basınçlı mürettebat kabinleri, oksijen ve karbon dioksit düzeylerini ayarlama olanaklarıyla birlikte, astronotlara denetim altında tutulabilen bir ortam sağlar. Bu ortamda, hava basıncının yanı sıra sıcaklık ve nemlilik düzeyleri de bir oranda sabit tutulur (bak. Astronot).

Başka Dünyalara İniş

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1265200447


Bugüne kadar uzay araçları Ay'a, Mars'a ve Venüs'e indi. Uygulanan işlemler her üç durumda da farklıydı. Ay inişlerinde, alçalmayı yavaşlatıp aracın güvenli bir iniş hızına ulaşabilmesi için, aşağı doğru bir itme sağlayan hız kesici roketler kullanıldı. Bu yöntem hem insansız uzay araçlarında, hem de insanlı Apollo uçuşlarında uygulandı.
ABD'nin 1970'lerin ortalarında gerçekleştirdiği Viking uçuşlarında olduğu gibi, Mars'a indirilen uzay araçlarında uygulanan teknik bundan çok farklıydı. Mars'ın çevresinde çok ince bir atmosfer bulunuyordu ve araçların dışındaki koruyucu zırh, aracın bu atmosferin üst katmanlarına girerken yanıp yok olmasını önlüyordu. Daha sonra bu zırh atılıyor ve araç yüzeye 1.000 metre yaklaştığında alçalmayı denetleyen bir paraşüt açılıyordu. Daha sonra bu paraşüt de atılıyor ve bir itme sistemi aracın yüzeye inişini kolaylaştırıyordu. "Viking" yüzeye indiğinde alçalmayı sağlayan motorlar otomatik olarak durduruluyordu.

Son derece yoğun bir atmosferi bulunan Venüs'te sorunlar daha da farklıdır. Venüs'e yumuşak inişi yalnızca Sovyetler'in "Venera" uzay araçları gerçekleştirmiştir. Mars inişlerinde olduğu gibi, burada da koruyucu bir zırh aracın atmosferin üst katmanlanndan geçerken yanıp yok olmasını önlüyordu. Sonra bir paraşüt açılıyor ve yüzeye 50 km kala bu paraşüt de atılıyordu. Sonraki alçalma serbest düşme biçiminde oluyor ve araç kendine özgü tasarımı sayesinde iyice yavaşlayarak Venüs'ün son derece elverişsiz yüzeyine oldukça yumuşak bir iniş yapıyordu. Venüs' ün atmosferi metallerin kolayca paslanıp aşınmasına yol açacak bir yapıda olduğundan, aracın bundan zarar görmemesi için atmosfer içindeki alçalışın olabildiğince kısa sürede gerçekleştirilmesi gerekir. Ne var ki, Venüs'e iniş en az 45 dakika sürer. Oysa "Viking"in Mars'a inmesi 10 dakika gibi bir zaman alır.

Dünya'ya Dönüş

Dünya'ya dönecek bir uzay aracının önceDünya'nın yörüngesinden çıkması gerekir. Bunun için araç yavaşlatılmalı, bunu sağlamak için de hız kesici roketler ateşlenmelidir. Yörünge hızının azalması yörünge yüksekliğinin azalması sonucunu doğurur ve sonunda araç atmosferin üst katmanlarına girer. Dünya'nın atmosferi Mars'ınkinden çok daha yoğundur ve yeniden atmosfere giriş çok tehlikelidir. Atmosferdeki sürtünme sonucunda çok büyük miktarda ısı ortaya çıkar. Atmosfere giriş sırasında aracın yanıp yok olmasını önlemek için koruyucu ısı kalkanları kullanılır. Bu kalkanlar alçalma sırasında yanıp giden türden ya da uzay mekiğinde olduğu gibi ısının dağılmasını sağlayan karbon lifli karolardan oluşmuş koruyucu bir katman biçiminde de olabilir. Kaybolma ya da zarar görme halinde bu karolar tek tek değiştirilebilir. Geleneksel roketlerle fırlatılan uzay araçlarında, alçalmanın son aşamasında paraşütlerden yararlanılır. Uzay mekiği ise, atmosferde planör uçuşuyla alçalacak ve sonra da bir uçak gibi pistin üzerine inecek biçimde tasanmlanmıştır.