ForumSinsi - 2006 Yılından Beri

ForumSinsi - 2006 Yılından Beri (http://forumsinsi.com/index.php)
-   Edebiyat / Dil Bilgisi (http://forumsinsi.com/forumdisplay.php?f=658)
-   -   Türemiş Sözcüklere Örnekler Verebilirmisiniz (http://forumsinsi.com/showthread.php?t=1007616)

Prof. Dr. Sinsi 10-28-2012 09:16 AM

Türemiş Sözcüklere Örnekler Verebilirmisiniz
 
Türemiş sözcüklere örnekler

Aldıkları yapım ekleriyle yeni bir anlam kazanan sözcüklerdir.

Kök + yapım eki = Türemiş Kelime

Kök halindeki sözcük isim, sıfat, fiil, zamir, zarf olabilir.

Örnek: Sucu (isim + yapım eki)

Güzellik (sıfat + yapım eki)

Geliş (fiil + yapım eki)

Benlik (zamir + yapım eki)

Çokluk (zarf + yapım eki)

Bir soruda birçok türemiş kelime verilip farklı olan soruluyorsa, türemiş kelimenin köküne bakılır ve hangi tür kökten türemiş olduğu tespit edilir.

Örnek: Geliş - Bakış - Bilgi - Gözcü arasında farklı olan "gözcü" sözcüğüdür, çünkü diğerleri fiilden, "gözcü" ise isimden türemiştir.

Kök ile türemiş sözcük arasında mutlaka anlam ilişkisi bulunmalıdır. Örneğin, "sucuk" kelimesi basit bir kelimedir, çünkü su + cuk olamaz, yani "su" ile "cuk" arasında anlam ilişkisi yoktur.

Türemiş kelime mutlaka bir adet yapım eki ile oluşmak zorunda değildir. Kök kelime birden çok yapım eki alabilir. Türemiş sözcük çekim eki alacaksa, çekim eki yapım ekinden sonra gelir.

Örnek: "Koş + u + cu + lar" sözcüğü 2 yapım, 1 çekim eki olmak

Kök Y.E.Y.E .Ç.E. üzere toplam 3 ek almıştır.

"Gör + üş + me + z + mi + y + di + niz"

kip eki Ç.E.

şahıs eki Ç.E.

kip eki Ç.E.

kaynaştırma harfi

soru eki Ç.E.

KökY.E. Olum-

suzluk

eki

Ç.E.

sözcüğü 1 yapım eki, 5 çekim eki almıştır.

Not: Dilimize yabancı dillerden gelen sözcükler, geldikleri dilde türemiş de olsalar, basit sözcükler sayılmalıdır.

* Faaliyet, televizyon, mesuliyet, fotoğraf...

Ancak, bu tür sözcükler Türkçe yapım ekleri alıp türemişlerse birer türemiş sözcük sayılırlar.

* Televizyoncu, mesuliyetli, fotoğrafçı...


Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.