Böcek Alerjisi Ve Arı Alerjisi Sonucu Oluşan Durumlar |
10-19-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Böcek Alerjisi Ve Arı Alerjisi Sonucu Oluşan DurumlarBöcek Alerjisi ve Arı Alerjisi Sonucu Oluşan Durumlar Kene, pire, bit, tahtakurusu ve sivrisinek gibi böcekler kanla beslenen küçük, sinsi yaratıklardır Bunlar bir fırsatını bulup derinizden kan emmeye çalışırlar Isırık ya da sokmaları sıra-sında kılcal damarlara enjekte ettikleri pıhtılaşma önleyici maddeler (antikoagülanlar) kan emme işlemlerini kolaylaştırır Uçarak, yürüyerek ya da sıçrayarak uzaklaştıklarında, geride genellikle kaşıntılı küçük bir şişkinlik bırakırlar Bu ısırma ya da sokma işlemi tahriş edici olabilir; ama aler-jik tepkilere yol açmaz Arı sokması ise çok daha tehlikelidir Bu böceklere hiç de sinsi denemez Hiçbiri kendi halinde ya-şamanın ötesinde bir şey istemez Ancak tehlike oluşturacak bir durum yaratırsanız, onların ilgi alanına girersiniz Siz ken-di açınızdan böyle bir durum yaratmadığınızı düşünebilirsiniz; ama olaya bir de böceklerin açısından bakalım Sayın balarısı kendi işiyle meşgul, bulduğu yonca tarlasından polen toplu-yor Ve siz elinizde çim biçme makinesi, böcek spreyi ya da yuva bozucu bir sopayla yaklaşıyorsunuz Bu böcekler uzak durmanız uyansında bulunmak için so-karlar sizi Keskin küçük iğnelerini saplayarak yaşama ortam-larını savunurlar Akıllıysanız bu noktada durumu hemen fark eder, yuvadan uzaklaşırsınız Aksi halde sayısız kez sokularak dersinizi en acı biçimde alırsınız Arılar derinizden içeri zehir enjekte ederler Çoğu kişide bu zehir çeşitli tepkilere neden olur Önce sokma yerinin çevresi acır Sonra burası şişer ve kızarır Zehir kaşıntıya da yol aça-bilir Bunlar yalnız sokma yerinin hemen çevresinde ortaya çı-kan yerel tepkilerdir Alerji söz konusu olunca bu belirtiler bütün vücudunuzda görülebilir Arı ayağınızı soksa bile, sırtınızda kurdeşen döke-bilirsiniz Vücudun diğer bölümlerinde de kızartı ve şişkinlik gelişebilir Ağır vakalarda anafilaksi belirtileri ortaya çıkar: Boğazda şişme, soluma güçlüğü, tansiyonda düşme, bulantı ve diğer belirtiler Bunlara bütün vü-cutta ortaya çıktıklarından sistemik (genel ya da yaygın) tep-kiler denir Böcek sokmalarında ortaya çıkan alerjik tepkilerin meka-nizması saman nezlesindekine çok benzer Özgül antikorlar (IgE, yani immünoglobülin E'den yapılmışlardır) bağışıklık sisteminin saptadığı bir alerjeni yakalayarak mast hücrelerine ya da bazofillere bağlar Bu hücreler yabancı maddeleri imha eden histamin ve başka zehirli maddeler salar Sonuçta kurde-şenden astıma kadar değişen bir alerjik tepki ortaya çıkar So-runu yaratan şey doğrudan arının zehri değil, zehirde bulunan belirli proteinlerdir Zehrin kendisi yalnızca sokma yerinde kü-çük bir iz bırakır; vücuda yayılan bir alerjik tepkiye yol açmaz Başka birçok alerjik tepkide olduğu gibi sorunların ortaya çıkması, alerjene karşı duyarlılık kazanmaya bağlıdır İnsan papatya polenini ilk kez soluduğunda saman nezlesi olmaz Bir arı ilk kez soktuğunda da alerjik tepki ortaya çıkmaz Çün-kü bağışıklık sistemi önce alerjene karşı IgE antikorlarını üret-melidir Bu antikorlar üretildikten sonra o alerjenle temas bir tepkiye yol açabilir An sokmasını saman nezlesinden ayıran özellik, tepkinin şiddeti ve alerjenin vücutta izlediği yoldur Böcek sokmasına karşı alerji gelişme riski yüzde 1 dolayında kalırsa da, olası so-runlar şiddetli ve hatta belki de yaşamı tehdit edici boyutlarda-dır Arı sokmasını izleyen dakikalarda vücutta anafilaksi tep-kisinin belirtileri gelişmeye başlayabilir Sizi ya da bir başka-sını böcek sokmuşsa, anafilaktik şok belirtilerine karşı uyanık olmanız son derece önemlidir Böcek sokmasının ardında bu belirtilerden biri ortaya çık-mışsa hemen tıbbi müdahale arayışına girmelisiniz Anafilaksi duyarsız kalınacak bir olay değildir Şiddetli vakalarda kalp durması ve ölüme yol açabilir Olayın nasıl seyredeceği önce-den bilinemez Bu nedenle işi asla şansa bırakmamak, hemen acil yardım almak gerekir |
|