Elbistan Ermeni Okulları |
10-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Elbistan Ermeni OkullarıElbistan ermeni okulları Ermeni okulları hakkında bilgi Ermeni Soykirimindan sonra Maras Surp garabet Kilisesi 19 yüzyılın başında Maraş, Ahurdağı eteklerinde üç tepeye yayılmış bir şehirdi 1913-1914 yıllarında şehirde 22500 Ermeni yaşıyordu ve bu sayı kentin toplam nüfusunun yarısını oluşturuyordu Ermeniler kentin çevresindeki mahallelere yerleşmişlerdi ve Surp Astvadzadzin Katedrali’yle başepiskoposluk da dahil olmak üzere toplam 5 kiliseye sahiptiler Surp Kevork, Karasun Mangants, Surp Stepanos ve Surp Garabed Eski kentin kalıntıları yakınında ise Surp Sarkis Kilisesi bulunuyordu 18 yüzyılda yıkılan Surp Hagop Manastırı 1914 yılında aktif bir hac yöresi olma özelliğini sürdürüyordu Kentte ayrıca bir Katolik kilisesi ve Protestanlara ait 4 ibadethane bulunuyordu Maraş’taki eğitim kurumları arasında en önemlileri Merkez Kolej, Malcıyan Lisesi ve 1891’de kurulan Cemaran’dı Ermeniler tarafından yayınlanan “Cışmardutyun” ve “Goçnag” gazeteleri bu cemaatin kültürel yaşamında oldukça önemli bir yere sahipti Maraşlı Ermenilerin başlıca geçim kaynakları tekstil ve özellikle de bugün kot kumaşının atası olan mavi keten kumaşların üretilmesiydi Ayakkabı üretimi, demircilik ve bağcılık da oldukça gelişmişti Maraş Kazası’nda çoğu yerleşim merkezinin batısında yer alan 22 Ermeni köyü bulunuyordu Kentin 22 km dışında bulunan Fındıkcak’da 2500 Ermeni ve bu topluluğa ait bir kiliseyle bir okul bulunuyordu Daha doğudaki Kişifli’de yaşayan 560 Ermeni Surp Nışan Kilisesi’ni ayakta tutuyorlardı Dereköy’de yaşayan yaklaşık 1000 Ermeni Surp Hagop Kilisesi çevresinde toplanmışlardı Camustul köyündeyse 250 Ermeni yaşıyordu Döngel, Maraş’ın kuzeybatısında dağlık bir bölgede kurulmuş olan ve 1500 Ermeni’nin yaşadığı bir kasabaydı Pazarcık Kasabası Maraş Sancağı’nın güney bölümünü bütünüyle kaplayan Pazarcık Kazası’nın yönetim merkezi Pazarcık’ta 20 yüzyılın başında 1500 Ermeni yaşıyordu Bu Ermeniler geçimlerini kurdukları büyük çiftliklerde pirinç yetiştirerek sağlıyorlardı Göksun Kazası Yüzyıl başında Göksun Kazası’nda 18 köye dağılmış bir şekilde toplam 9505 Ermeni yaşıyordu Yönetim merkezi Göksun’da yaşayan 2900 Ermeni’den 380’i Göksun’da 120’si Höyük’de, 650‘si Kireç’te, 150’si Gelpınar‘da, 600’ü Taşoluk’ta ve 400’ü de Seyirmendere’de yaşıyordu Bu köyler kiliselerinin yanı sıra birer de okula sahipti Biraz daha güneyde bulunan Keban’da (Gaban) halk geçimini tahıl ve meyve tarımıyla büyük ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ile sağlıyordu Yetiştirilen küçükbaş hayvanların yünü de ünlü Keban halılarının dokunmasında kullanılıyordu 1914 yılında Keban‘da 3000 Ermeni wwwfrmsinsinetyaşıyordu ?ehir merkezinin yanı sıra çevre köylerden Değirmenbahçe ve Çukur’da da Ermeniler bulunuyordu kazanın doğusunda yönetim merkezine üç saat uzaklıktaki Çukurhisar bütünüyle Hıristiyanlar’ın yaşadığı bir yerleşim merkeziydi Kazadaki son önemli Ermeni topluluğu ise kazanın güneyindeki Fernuz şehri çevresinde toplanmıştı 1913-1914 yıllarında bölgede çevredeki Telelemik ve Çağlayan köyleri de dahil olmak üzere toplam 3060 Ermeni yaşıyordu Fernuz’a bir saat uzaklıkta bulunan Surp Garabet Manastırı’nın tarihi Ortaçağ’a dayanıyordu O dönemde manastır Kilikya’nın en önemli dini merkezlerinden biriydi |
|