Atabetü'l Hakayık |
04-29-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
Atabetü'l Hakayık Atabetü'l Hakayık Atabetü'l Hakayık (Gerçeklerin Eşiği), Edip Ahmet Yükneki'nin, Karahanlı beylerinden Muhammed Dâd Sipehsalar'a hediye ettiği, hadis ve Arapça beyitlere dayanarak yazdığı şiirlerle, ahlaklı insan olmanın yollarını, ahlak ilkelerini açıklamış, çeşitli ahlakî öğütlerde bulunmuş, İslamî düşünce ve görüşlere yol gösterici olmuştur "Hibetü'l-Hakayık", veya "Aybetü'l-Akayık" olarak da isimlendirilirEserde dünyayı, tanrıyı, insanı bilmenin sadece bilim yoluyla olabileceği anlatılır Bilginin faydası ve bilgisizliğin zararı hakkında olan konuyu işlemiştirTürk nazım birimi dörtlüklerle oluşan bu eserini şair, Yusuf Has Hacib'in "Kutadgu Bilig"i gibi aruz vezniyle ve Kaşgar diliyle yazmıştır Şairin bu eserini nerede ve ne zaman yazdığı kesin olarak bilinmemektedir Atabetü'l Hakayık'ın Kaşgar diliyle, Uygur harfleriyle yazılmış ilk yazması İstanbul'da Ayasofya Kütüphanesi'nde bulunmaktadır ==Özellikleri== Gerçeklerin eşiği anlamına gelir Konusu din ve ahlaktır Didaktik (öğretici) bir eserdir Mesnevi tarzında yazılmıştır 46 beyit ve 101 dörtlükten oluşmaktadır Aruz ölçüsüyle yazılmıştır Arapça ve Farsça kelimeler vardır Telmih (hatırlatma) sanatı kullanılmıştır Eserin Konusu:Eser 14 bölümden oluşurBaştaki 5 bölüm giriş,şairin {nevi}adını verdiği8 bölüm asıl konu, sondaki 1 bölüm de bitiriş bölümüdür Giriş bölümleri {kaside}biçimiyle(aa ba ca da),asıl konu ile ilgili bölümler ve bitiriş bölümü (dörtlüklerle)[aaba]yazılmıştırGiriş bölümünde 80 beyit, asıl konu ve bitiriş bölümlerinde 101 dörtlük vardırEserin tamamı 484 dizeden oluşur |
|