John Stuart Mill Kimdir? |
04-25-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
John Stuart Mill Kimdir?John Stuart Mill Kimdir? (20 Mayıs 1806-8 Mayıs 1873) James Mill'in en büyük oğlu olan John Stuart Mill 1806'da doğdu Ilk eğitimini babasından aldı Üç yaşında Yunanca öğrendi Onbir yaşında politik iktisat üzerinde çalışmalar yapmaya başladı Onsekiz yaşında Westminster Review Dergisi'nde Frederic Bastiat'ın fikirlerinin devamı olarak ekonomik konular üzerinde makaleler yayınladı 1820 ve 1821 yılları arasında Fransız iktisatçı John Baptiste Say ile tanışmak için gittiği Fransa'da bir kaç ay kaldı 1823'de East India House'da memur oldu Burada, 1858 yılında ofis şefi olarak emekli oluncaya dek çeşitli kademelerde görev yaptı Mill'in yaşamında babasının etkisinden başka Coleridge ve Comte gibi düşünürlerin de etkisi olmuştur 23 yaşında iken tanıştığı Harriet Taylor ile uzun süren arkadaşlığından sonra 1851 yılında evlendi Mill, 1865 ve 1868 yılları arasında House of Commons'da görev aldı Ancak, kadınlara oy hakkı sağlanması, Irlanda toprak reformu ve oy hakkının genişletilmesi gibi reformları desteklemesine rağmen parlamento üzerinde fazla bir etkiye sahip olamadı Bir filozof, liberal düşünür ve iktisat teorisyeni olan Mill'in eserleri, 19 yüzyılda etkili olmuştur Başlıca eserleri şunlardır: Kısmen Comte'nin pozitivizm ile ilgili görüşlerinden etkilenerek yazdığı "A System of Logic" (1843); "Principles of Political Economy" (1848); "On Liberty" (1859); "Considerations On Representative Government" (1861) ve 1860-1861 yıllarında yazılmasına karşılık 1869 yılında yayınlanan "On the Subjection of Women" Mill daha sonraki yıllarda belirli ölçüde faydacı felsefeden ayrıldı Yaşamının geri kalan on beş yılını Fransa'da Avignon'da geçirdi ve 1858 yılında öldü Ölümünden sonra "Autobiography" adını taşıyan eseri yayınlandı Ek Bilgiler İngiliz filozof, politik ekonomisttir Ayrıca parlamento üyesi ve devlet memurudur 19 yüzyılın önemli liberal düşünürüdür Jeremy Bentham'ın kurduğu faydacılık akımının savunucusudur; ancak Onun Düşünceleri Bentham'dan oldukça farklıdır Mantık alanında, yalnızca tümdengelimsel mantıkla ilgili çalışmalar yapmayıp tümevarımsal mantığı da formüle ederek geliştirmiş olan Mill, mantıksal ilkeleri sosyal alana, siyaset ve ahlak alanına uygulamasıyla ün kazanmıştır Psikoloji alanında, çağrışımcılığın babası olarak kabul edilen filozof, psikolojiyi "zihin kimyası" olarak tanımlamıştır O, çağrışımcı psikolojisini bilgi konusuna da taşımış ve bu alanda, Berkeley'den esinlendiği besbelli olan psikolojik bir idealizm geliştirmiştir Mill, bununla birlikte, psikolojik idealizminde, maddesizciliği seçen Berkeley'den ayrılmış ve dış gerçekliğin var oluşunu kabul ederek, söz konusu nesnel gerçekliği "duyumları mümkün kılan, kalıcı dayanak" olarak tanımlamıştır Ahlak alanında yararcılığı savunan Mill, hazzı ya da mutluluğu insan eylemlerinin en büyük amacı ve mutlak ölçüsü yapmış ve yaracılığında, genelin iyiliğini ve refahını temele almıştır Mill'den Seçme Sözler - İnsanın varlığı sırla kuşatılmıştır Bizim dar bilgimiz ve tecrübemiz sınırsız denizlerde bir küçük adadır sadece 26 Mayıs 2007 - Bir milletin değeri, o milleti meydana getirenlerin değerleriyle ölçülür - Memnun bir domuz olmaktansa, memnun olmayan bir insan olmak daha iyidir; memnun bir aptal olmaktansa, memnun olmayan bir Sokrates olmak daha iyidir Ama aptal ya da domuz farklı bir görüşteler ise, bu, onların, meselenin sadece bir yanını bildiklerinden ileri gelmektedir Diğer taraf ise meselenin iki yanını da biliyor Başlıca Eserleri - On Liberty: Representative Government: The Subjection of Women, London: Oxford University Press, Geoffrey Cumberlege, 1912-1952 - Utilitarianism (Oskar Piest, ed), Indianapolis, Bobbs-Merrill, 1957 - Principles of Political Economy, New York, D Appleton and Company, 1909 - Essays on Ethics, Religion and Society, Toronto: University of Toronto Press, 1969 - On Liberty (C V Shields, ed), Indianapolis, Bobbs-Merrill, 1956 - Nature and Utility of Religion, Indianapolis, Bobbs-Merrill, 1958 - Dissertations and Discussions: Political, Philosophical and Historical, London: Longmans, Green, Reader and Dyer, 1867 - Essays on Politics and Culture, Garden City, N Y Doubleday, 1962 - Essays on Economics and Society (J M Robson, ed), Toronto: University of Toronto, 1967 - Considerations on Representative Government, New York , Henry Holt and Co 1874 - Essays on Equality, Law and Education (J M Robson, ed), Toronto: Buffalo: University of Toronto Press, 1984 |
|