Ülseratif Kolit: Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi Ve Komplikasyonları

ÜLSERATİF KOLİT
İnflamatuvar barsak hastalıkları, nedenleri henüz tam olarak bilinmeyen, çevresel ve kalıtsal faktörlerin birlikte rol oynadığı, sıklıkla genç yaşlarda ortaya çıkan hastalıkları kapsar Bu hastalıklardan birisi de ülseratif kolittir Ateş, karın ağrısı, ishal, kanama gibi bulgularla ortaya çıkan ülseratif kolitte kalın barsağın iç yüzündeki tabaka iltihaplanmıştır
Kalın barsağın çeşitli yerleri tutulmakla birlikte, en sık rektum (anüse en yakın kısım) tutulur Hastalığın şiddeti kişiden kişiye değişir Ülseratif kolitin alevlenme ve iyileşme dönemleri vardır Bulaşıcı değildir İnsandan insana ya da ortak eşyaların kullanımıyla bulaşması gibi bir durum söz konusu değildir
Genelde 20'li yaşlarda ortaya çıkan ülseratif kolit mutlaka ciddiye alınmalıdır ve tedavi edilmelidir Kalın barsakta yaralar meydana getirerek kanama ve vücut sıvılarında kayıba yol açar

ÜLSERATİF KOLİTİN NEDENLERİ
Ülseratif kolitin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir Bu hastalıkta, genetik ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı düşünülmektedir Ailesinde ülseratif kolit olan bir çocukta bu hastalığın görülme ihtimali, sağlıklı ailelerin çocuklarına göre daha fazladır Çevresel faktörler arasında ise sigara ve alkol tüketiminin oldukça etkili olduğu düşünülüyor Ayrıca aspirin, antibiyotik, doğum kontrol hapları hastalığın daha da şiddetlenmesine yol açabilir Bu ilaçlar kullanılırken doktora danışılmalıdır
Stres, hamilelik hastalığın şiddetlenmesine neden olabilir Bazı enfeksiyonlar, kalın barsakta bağışıklık sistemi hücrelerinin aşırı reaksiyon göstermesi ülseratif kolitin meydana gelmesinde etkili olduğu düşünülmektedir fakat dediğimiz gibi nedeni kesin olarak bilinmemektedir

ÜLSERATİF KOLİTTE GÖRÜLEN BELİRTİLER
Müzmin bir hastalık olan ülseratif kolit zaman zaman şiddetlenir, diğer durumlarda ise sessiz seyreder Belirtiler ve belirtilerin şiddeti yaranın oluştuğu bölgeye göre değişir Hastalık şiddetlendiği zaman krap şeklinde karın ağrısı görülür İshal sık görülen bir belirtidir ve ishalle birlikte kanama olabilir Ayrıca dışkıyla birlikte mukus akıntısı görülebilir
İltihap şiddetlendikçe, ateş, bulantı, kusma, ağrı, halsizlik artabilir Rektum bölgesinde iltihap varsa hastalar sık sık dışkılama ihtiyacı hissederler Kanamanın sık görüldüğü bir hastalık olduğu için kronik kan kaybı sonucu kansızlık ortaya çıkabilir Ayrıca barsaklardan demirin ve B12 vitaminin emiliminin bozulması da kansızlığa yol açan nedenlerdendir
Kilo kaybı, diğer inflamatuvar barsak hastalarındaki kadar belirgin değildir Yaşlılarda kabızlık olabilir İştah azalması olabilir

ÜLSERATİF KOLİTİN TEŞHİS VE TEDAVİSİ
Hastalığın teşhisinin konması için öncelikle hastanın şikayetleri dinlenir Buna göre yapılacak tetkikler belirlenir Dışkı tahlili ile dışkının kanlı ya da mukuslu olup olmadığı araştırılır Kolonoskopi dediğimiz endoskopik yöntemle kalın barsak incelenir Kolonoskopi yapılırken hastadan biyopsi de alınır Bu biyopsi sonucunda tanı konur
Tedavi tercihlerinden ilki ilaç tedavisidir Fakat yan etkisi fazla olan ilaçlar olduğundan uzun süre kullanılmaması gerekir Hastalar, kullanacakları ilaçların yan etkilerini mutlaka bilmelidir Özellikle gençlerde kullanılan ilacın uzun sürmesi yan etki ihtimalini arttırmaktadır Bu yüzden gençlerde bu hastalığın başlaması ilaç tedavisi yönünden olumsuzdur Bir süre ilaç tedavisi uygulanıp, olumlu sonuçlar alınamıyorsa cerrahi gerekir
Ayrıca kanamanın şiddetli olması, barsağın delinmesi, çapının genişlemesi, kanser gelişmesi ya da kanser gelişme riskinin olması ameliyat gerektiren durumlardır Ameliyatta hastalıklı kalın barsak kısmı çıkarılır Ameliyattan sonra hastalar normal yoldan dışkılamalarını gerçekleştirebilirler Hastaların bir kısmı ameliyata sıcak bakmazlar Bu yüzden hastaların ülseratif kolit konusunda yeterince bilgilendirilmeleri gerekir ve niçin ameliyat yapılması gerektiği hastalara anlatılmalıdır

ÜLSERATİF KOLİTİN KOMPLİKASYONLARI
Bu hastalığın yol açtığı sorunların başında ülserlerin neden olduğu kanamadır Barsakta fistül dediğimiz yarıklar meydana gelebilir Bu problemin ilaçla düzeltilmesi zordur Cerrahi tedavi tercih edilir Ülseratif kolitin yol açtığı en tehlikeli sorunlardan birisi de toksik megakolondur Yani barsaklar herhangi bir tıkanma olmadan genişlemiştir Acil tedavi gerektiren bir durumdur
Ülseratif kolitte kalın barsak kanseri gelişme riski sağlıklı bireylere göre daha yüksektir Barsak bölgesinin tutulan kısmı ne kadar fazla ve hastalığı süresi ne kadar uzunsa risk de o kadar fazladır Bu yüzden hastalık ortaya çıktıktan 8-10 yıl sonra hastalara yılda bir kere kolonoskopik muayene yapılmalıdır
Ayrıca eklem iltihapları, iltihabın karaciğere ve safraya yayılması, böbrek hastalıkları, pıhtılaşma sorunları ülseratif kolitin neden olduğu komplikasyonlardandır

ALINTIDIR