Türkçe’Nin Dünya Dilleri Arasindaki Yeri

Türkçe’nin Dünya Dilleri Arasindaki Yeri

Türkçe, dünya dilleri arasında yapı yönüyle sondan eklemeli diller grubunda; köken bakımından da Ural – Altay dil grubunun Altay dilleri ailesinde yer almaktadır

Ural – Altay dilleri, diğer dil aileleri gibi sağlam bir aile oluşturmazlar Bu gruptaki diller arasındaki yakınlık, köken akrabalığından ziyade yapı yönüyle benzerlik şeklinde ortaya çıktığı için sınıflandırmanın dil ailesi yerine dil grubu olarak yapılması görüşü benimsenmektedir

Ural grubu dilleri konusunda derinlemesine yapılan araştırmalar, bu gruptaki dillerin akrabalığını kesinleştirmektedir Doerfer, Nemeth, Bang, Clauson gibi bilginler, Altay dil ailesine giren dillerin köken akrabalığından ziyade kültür akrabalığı üzerinde dururken Menges, Poppe, Räsänen ve Ramstedt gibi bilginler araştırmalarına dayanarak bu diller arasındaki köken akrabalığını ispatlanmış sayarlar

Son yıllarda Altaiystik başlı başına bir araştırma alanı olarak değerlendirilmeye başlanmıştır Ural – Altay dilleri teorisi ve Altay dilleri teorisi hakkındaki araştırmalar geliştikçe bu konuda daha detaylı ve tutarlı bilgilere ulaşılacaktır

Altay dil ailesinin ortak özellikleri şöyle özetlenebilir:

1 Bu gruptaki dillerin hepsi yapı yönüyle eklemeli dildir

2 Ön ekler (artikeller) yoktur

3 Kelime türetme ve çekim son eklerle yapılırken köklerde değişme olmaz Eklerdeki zenginlik ve çeşitlilik dikkat çekicidir

4 Söz diziminde yardımcı unsurlar (tamlayanlar, belirtenler) önce, asıl unsurlar (tamlananlar, belirtilenler) sonra gelir: insanlık hâli, sözün doğrusu Mustafa, türkü söylerken kendinden geçiyordu

Sıfatlar isimlerden önce kullanılır yeşil ördek, anlayışlı öğrenci, kahraman ordu Sayı bildiren kelimelerden sonra çokluk eki kullanılmaz:, beş kardeş, üç kafadar, bin konut

Cümleler, cümleyi oluşturan unsurların ilgisi bakımından, gelişmekte olan düşüncelerin akla geliş sırasına göre değil, tamamlanmış bir düşüncenin düzenli bir hiyerarşisi şeklinde kurulur

5 Bu dillerde gramatik cinsiyet yoktur Bu sebeple cümlelerde cinsiyet farkından kaynaklanan değişiklik yapılmaz: Müdür – müdire, memur – memure, Halit – Halide; he – she gibi

6 Soru eki vardır

7 Aynı şekilden kaynaklandığı saptanan ortak ekler vardır Türkçe ile Moğolca arasında bu ortaklık daha belirgindir

8 Altay dilleri ses özeliklerine göre karşılaştırıldığı zaman birtakım ortaklıklar görülmektedir Bunlardan en belirgin olanı, ünlü uyumudur Kelime başında l, r ve ñ ünsüzlerinin bulunmaması diğer bir ortaklıktır