Tbmm'nin Açılışı Hakkında Bilgi

TBMM'nin Açılışı Hakkında Bilgi
TBMM’nin Açılması (23 Nisan 1920)
Osmanlı Mebusan Meclisi'nin, İstanbul'un işgali ile çalışamaz duruma düşmesi ve dağıtılması Mustafa Kemal Paşanın ne kadar ileri görüşlü olduğunu göstermişti İstanbul'un işgali, Mustafa Kemal Paşaya kurtuluş için düşündüklerini yapabilme fırsatını vermiştir

İstanbul'un işgali üzerine Temsil Heyeti 19 Mart 1920'de yayımladığı bir genelge ile şunların yapılmasını istemiştir; İstanbul'la olan tüm bağlar kesilecek, Anadolu'dan İstanbul'a gidecek her şeye el konulacak, Anadolu'daki İtilaf Devletleri subayları tutuklanacak, Ankara'da milli bir meclis toplanacak bu amaçla seçimler yapılacak, Mebuslar Meclisi'nden kaçabilen milletvekilleri ve yeni seçilen milletvekillerinin katılımıyla 23 Nisan 1920 Cuma günü 120 milletvekilinin katılımıyla TBMM açıldı İlk meclisin üyeleri aydın, memur, asker, esnaf, din görevlisi, çiftçi, aşiret reisi gibi çeşitli meslek gruplarına mensup, çeşitli düşüncelere sahip insanlardı Ancak bütün bu farklı meslekten görüş ve düşünceden insanlar, tek hedef olan Misak-ı Milli'yi gerçekleştirmek için birlik ve beraberlik halindeydiler

Mustafa Kemal Paşa, meclisin yetkileri ve hükümetin kurulması konusundaki görüşlerini bir önerge şeklinde TBMM'ye sundu

24 Nisan 1920'de kabul edilen önergeye göre şu maddeler kabul edilmiştir:
1 Hükümet kurmak zorunludur

2 Geçici olarak bir hükümet başkanı tanımak ya da bir padişah vekili atamak doğru değildir

3 Mecliste beliren milli iradenin yurdun geleceğine doğrudan etki ettiğini kabul etmek temel ilkedir

4 Türkiye Büyük Millet Meclisi üstünde güç yoktur

5 Türkiye Büyük Millet Meclisi yasama ve yürütme yetkilerini kendinde toplamıştır

6 Meclisten seçilecek ve vekil olarak görevlendirilecek bir kurul hükümet işlerine bakar Meclis başkanı bu kurulun da başkanıdır

7 Meclis başkanı aynı zamanda Hükümetin de başkanıdır

8 Padişah ve halifenin durumu, bulunduğu baskıdan kurtulduktan sonra meclis tarafından belirlenecektir

TBMM, Mustafa Kemal'in bu önergesini kabul ederek milli egemenliğe dayalı yeni Türk devletinin temellerini atmıştır Bu önerge 1921 Anayasası'nın kabulüne kadar meclisin çalışma esaslarını belirlemiştir

TBMM'nin Özellikleri
- Egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğu ve meclisin üstünde bir gücün olmadığı belirtilmiştir
Meclisin başkanı aynı zamanda hükümetinde başkanıdır
Padişah ve halifenin yeri meclisin alacağı kararla belli olacaktır
- İşgallere karşı oluşan direniş tek bir çatı altında toplanmıştır
Milletin iradesi ülke yönetiminde egemen kılınmıştır (Ulusal egemenlik gerçekleştirilmiştir)
- Osmanlı Mebusan Meclisi milletvekilleri de TBMM’ye katılmışlardır Bu yönüyle TBMM farklı görüşteki kişilere de açık olduğunu göstermiştir
- TBMM güçler birliğini benimsemiştir Bu nedenle “olağan üstü yetkilere sahip meclis” ya da “ihtilalci meclis” unvanlarını almıştır
- Kurtuluş Savaşı’ndaki bütün savaşlar ilk TBMM tarafından yönetildiği için bu meclise “savaş meclisi” de denilmiştir
- Yeni Türk devleti’nin ilk kurumlarını kurması ve temel yasalarını kabul etmiş olması nedeniyle “kurucu meclis” olarak da adlandırılmıştır
- TBMM’nin açılmasıyla Temsil heyetinin görevi sona ermiştir
- İtilaf Devletleri temsilcilerine telgraflar çekilerek İstanbul Hükümeti ile imzalanacak olan hiçbir antlaşmanın kabul edilmeyeceği bildirilmiştir
- İlk TBMM’de azınlık milletvekillerinin bulunmaması bu meclisin milliyetçi niteliklere sahip olduğunun göstergesidirforumsinsinet
- 23 Nisan 1920’de açılmış olan İlk TBMM, 1 Nisan 1923’te seçimlerin yeniden yapılması için çalışmalarına son vermiştir İkinci TBMM 11 Ağustos 1923 günü çalışmalarına başlamıştır