Dünyada Görülen Bitki Örtüsü Nelerdir

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Dünyada Görülen Bitki Örtüsü nedir
Dünyada Görülen Bitki Örtüsü Çeşitleri

Sıcak Kuşak İklimleri

Sıcak Kuşak İklimlerinin Ortak Özellikleri

Yıllık sıcaklık ortalamaları 20°C’nin üstündedir
Sıcaklık farkları Ekvator’dan uzaklaşdıkça artar
Soğuk mevsim yoktur
Yağış özellikleri farklılık gösterir

Ekvatoral İklim

Ekvatoral İklimin Özellikleri

Yıllık sıcaklık ortalamasının 20°C’nin üstünde olduğu ekvatoral iklimde yıl boyunca yaz koşulları yaşanır
Güneş ışınları, yıl boyunca dik ve dike yakın açılarla geldiğinden yıllık sıcaklık farkı azdır
Yıl boyunca yükseltici hava hareketlerine bağlı olarak konveksiyonel yağış görülür
Yıllık yağış miktarı 2000 mm’nin üzerindedir Her mevsimin yağışlı olduğu ekvatoral bölge akarsularının rejimleri düzenlidir ve yıl boyunca bol su taşır Güneş ışınlarının dik geldiği Mart ve Eylül aylarında yağışlar artar Bu nedenle ekinokslarda (21 Mart – 23 Eylül) akarsularda kabarma olur

Ekvatoral İklimin Doğal Bitki Örtüsü

Yıl boyunca sıcaklık ve nem koşulları elverişli olduğundan sürekli yeşil kalabilen yayvan yapraklı ağaçlardan oluşan gür ormanlardır Yağmur ormanları adı verilen bu ormanlardaki ağaçların boyu yağış miktarının fazla olması nedeniyle 40-60 m lere kadar çıkabilir Ormanaltı floarası da çok zengindir

Ekvatoral İklimin Görüldüğü Yerler

10° Kuzey ve Güney enlemleri arasında,
Güney Amerika’da Amazon Havzası’nda,
Afrika’da Kongo Havzası’nda ve Gine Körfezi kıyılarında,
Asya’da Endonezya Adaları’nda görülür

Yazları Yağışlı Tropikal İklim (Savan)

Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C’nin üstündedir
Yazlar sıcak ve yağışlı, kışlar sıcak ve kurak geçer
Güneş ışınlarının dik açıyla geldiği yaz aylarında konveksiyonel yağışlar görülür
Kış aylarında subtropikal yüksek basıncın (DYB) etkisinde kaldığından kış kuraklığı belirgindir
Yıllık yağış miktarı 1000 mm civarındadır

Yazları Yağışlı Tropikal İklimin (Savan İklimi) Doğal Bitki Örtüsü

Yaz yağışlarıyla yeşeren, uzun boylu, gür ot topluluklarıdır Bunlara savan adı verilir Savanlar arasında yer yer kurakçıl ağaçlar görülür Akarsu boylarında ise galeri ormanları görülür

Galeri Ormanları : Savanlardaki, küçük akarsu boylarında görülen, çoğunlukla 50-100 m genişliğinde, bir akarsu ağı biçiminde uzanan ve sürekli yeşil kalabilen nemli ormanlardır Galeri ormanları olarak adlandırılmalarının nedeni, ağaçların, akarsuyun üstünü bir galeri şeklinde kapatmasıdır

Yazları Yağışlı Tropikal İklimin (Savan İklimi) Görüldüğü Yerler

10° enlemleri ile dönenceler arasında,
Orta Amerika’da,
Sahra Çölü ile Ekvatoral Afrika arasında,
Güney Afrika’da,
Güney Amerika’da,
Kuzey Avustralya’da,
Madagaskar’ın batısında görülür

Muson İklimi

Muson İkliminin Özellikleri
Kış sıcaklığı 10°C – 20°C arasında değişir Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C nin üstündedir
Muson rüzgarlarının etkisiyle yazlar sıcak ve bol yağışlı geçer Kışlar ise ılık ve kuraktır
Çoğunlukla 2000 – 5000 mm arasında değişen yıllık yağış miktarı bazı yerlerde 10000 mm’yi geçmektedir Örneğin Hindistan’ın Çerapunçi kasabasında yıllık yağış miktarı 12000 mm’yi bulmaktadır
Yaz aylarında orografik yağışlar görülür
Orografik Yağışlar : Nemli hava kütlelerinin bir dağ yamacına çarparak yükselmesi sonucunda oluşan yağışlardır

Muson İkliminin Doğal Bitki Örtüsü

Yağışın fazla olduğu yerlerde, kış aylarında yapraklarını döken yayvan yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlar görülür Bu ormanlara muson ormanları denir

Muson İkliminin Görüldüğü Yerler

Güney, Doğu ve Güneydoğu Asya kıyılarında,
Madagaskar’ın doğusunda,
Avustralya’nın kuzeydoğusunda,
Kuzey Amerika’nın güneydoğu kıyılarında görülür

Çöl İklimi

Çöl İkliminin Özellikleri

Günlük ve mevsimlik sıcaklık farklarının azla olması karakteristik özelliğidir
Yağışlar yok denecek kadar azdır
Sıcaklık farklarının fazla olması, kayaların fiziksel olarak parçalanıp ufalanmasına neden olur
Kimyasal çözülme yetersiz olduğundan toprak oluşumu zordur

Çöl İkliminin Doğal Bitki Örtüsü

Kuraklığa uyum sağlamış olan kurakçıl otlar ve çalılardan oluşur Kuraklığa en iyi uyum sağlamış bitkiler, gövdesinde çok miktarda su biriktirebilen kaktüslerdir Üzerlerindeki küçük dikenler, bitkinin ısı kaybını azaltmaktadır Ayrıca yer altı sularının yüzeye çıktığı yerlerde vahalar oluşmuştur

Vaha : Çöllerde suyun bulunduğu, bitkilerin yetişebildiği, insanların yerleşip barındığı yerdir Vahalar akarsu boylarında, kuyuların açıldığı yerlerde, büyük su kaynakları yanında gelişmiştir

Çöl İkliminin Görüldüğü Yerler

Asya Kıtası’nda; Arabistan, Gobi, Taklamakan Çöllerinde,
Kuzey Amerika’da; Kaliforniya, Nevada, Kolorado, Meksika Çöllerinde,
Afrika’da; Büyük sahra, Kalahari, Namibya Çölleri’nde,
Avustralya’da; Büyük Kum Çölü’nde,
Güney Amerika’da; Atakama Çölü’nde görülür

NOT: Çöllerin en büyük bölümü Kuzey yarım Küre’dedir Bu durum, karaların Kuzey Yarım Küre’de Güney Yarım Küre’den daha fazla olmasının sonucudur

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dünyada Görülen Bitki Örtüsü Nelerdir Dünyada Görülen Bitki Örtüsü nedir Dünyada Görülen Bitki Örtüsü Çeşitleri Sıcak Kuşak İklimleri Sıcak Kuşak İklimlerinin Ortak Özellikleri Yıllık sıcaklık ortalamaları 20°C’nin üstündedir Sıcaklık farkları Ekvator’dan uzaklaşdıkça artar Soğuk mevsim yoktur Yağış özellikleri farklılık gösterir Ekvatoral İklim Ekvatoral İklimin Özellikleri Yıllık sıcaklık ortalamasının 20°C’nin üstünde olduğu ekvatoral iklimde yıl boyunca yaz koşulları yaşanır Güneş ışınları, yıl boyunca dik ve dike yakın açılarla geldiğinden yıllık sıcaklık farkı azdır Yıl boyunca yükseltici hava hareketlerine bağlı olarak konveksiyonel yağış görülür Yıllık yağış miktarı 2000 mm’nin üzerindedir Her mevsimin yağışlı olduğu ekvatoral bölge akarsularının rejimleri düzenlidir ve yıl boyunca bol su taşır Güneş ışınlarının dik geldiği Mart ve Eylül aylarında yağışlar artar Bu nedenle ekinokslarda (21 Mart – 23 Eylül) akarsularda kabarma olur Ekvatoral İklimin Doğal Bitki Örtüsü Yıl boyunca sıcaklık ve nem koşulları elverişli olduğundan sürekli yeşil kalabilen yayvan yapraklı ağaçlardan oluşan gür ormanlardır Yağmur ormanları adı verilen bu ormanlardaki ağaçların boyu yağış miktarının fazla olması nedeniyle 40-60 m lere kadar çıkabilir Ormanaltı floarası da çok zengindir Ekvatoral İklimin Görüldüğü Yerler 10° Kuzey ve Güney enlemleri arasında, Güney Amerika’da Amazon Havzası’nda, Afrika’da Kongo Havzası’nda ve Gine Körfezi kıyılarında, Asya’da Endonezya Adaları’nda görülür Yazları Yağışlı Tropikal İklim (Savan) Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C’nin üstündedir Yazlar sıcak ve yağışlı, kışlar sıcak ve kurak geçer Güneş ışınlarının dik açıyla geldiği yaz aylarında konveksiyonel yağışlar görülür Kış aylarında subtropikal yüksek basıncın (DYB) etkisinde kaldığından kış kuraklığı belirgindir Yıllık yağış miktarı 1000 mm civarındadır Yazları Yağışlı Tropikal İklimin (Savan İklimi) Doğal Bitki Örtüsü Yaz yağışlarıyla yeşeren, uzun boylu, gür ot topluluklarıdır Bunlara savan adı verilir Savanlar arasında yer yer kurakçıl ağaçlar görülür Akarsu boylarında ise galeri ormanları görülür Galeri Ormanları : Savanlardaki, küçük akarsu boylarında görülen, çoğunlukla 50-100 m genişliğinde, bir akarsu ağı biçiminde uzanan ve sürekli yeşil kalabilen nemli ormanlardır Galeri ormanları olarak adlandırılmalarının nedeni, ağaçların, akarsuyun üstünü bir galeri şeklinde kapatmasıdır Yazları Yağışlı Tropikal İklimin (Savan İklimi) Görüldüğü Yerler 10° enlemleri ile dönenceler arasında, Orta Amerika’da, Sahra Çölü ile Ekvatoral Afrika arasında, Güney Afrika’da, Güney Amerika’da, Kuzey Avustralya’da, Madagaskar’ın batısında görülür Muson İklimi Muson İkliminin Özellikleri Kış sıcaklığı 10°C – 20°C arasında değişir Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C nin üstündedir Muson rüzgarlarının etkisiyle yazlar sıcak ve bol yağışlı geçer Kışlar ise ılık ve kuraktır Çoğunlukla 2000 – 5000 mm arasında değişen yıllık yağış miktarı bazı yerlerde 10000 mm’yi geçmektedir Örneğin Hindistan’ın Çerapunçi kasabasında yıllık yağış miktarı 12000 mm’yi bulmaktadır Yaz aylarında orografik yağışlar görülür Orografik Yağışlar : Nemli hava kütlelerinin bir dağ yamacına çarparak yükselmesi sonucunda oluşan yağışlardır Muson İkliminin Doğal Bitki Örtüsü Yağışın fazla olduğu yerlerde, kış aylarında yapraklarını döken yayvan yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlar görülür Bu ormanlara muson ormanları denir Muson İkliminin Görüldüğü Yerler Güney, Doğu ve Güneydoğu Asya kıyılarında, Madagaskar’ın doğusunda, Avustralya’nın kuzeydoğusunda, Kuzey Amerika’nın güneydoğu kıyılarında görülür Çöl İklimi Çöl İkliminin Özellikleri Günlük ve mevsimlik sıcaklık farklarının azla olması karakteristik özelliğidir Yağışlar yok denecek kadar azdır Sıcaklık farklarının fazla olması, kayaların fiziksel olarak parçalanıp ufalanmasına neden olur Kimyasal çözülme yetersiz olduğundan toprak oluşumu zordur Çöl İkliminin Doğal Bitki Örtüsü Kuraklığa uyum sağlamış olan kurakçıl otlar ve çalılardan oluşur Kuraklığa en iyi uyum sağlamış bitkiler, gövdesinde çok miktarda su biriktirebilen kaktüslerdir Üzerlerindeki küçük dikenler, bitkinin ısı kaybını azaltmaktadır Ayrıca yer altı sularının yüzeye çıktığı yerlerde vahalar oluşmuştur Vaha : Çöllerde suyun bulunduğu, bitkilerin yetişebildiği, insanların yerleşip barındığı yerdir Vahalar akarsu boylarında, kuyuların açıldığı yerlerde, büyük su kaynakları yanında gelişmiştir Çöl İkliminin Görüldüğü Yerler Asya Kıtası’nda; Arabistan, Gobi, Taklamakan Çöllerinde, Kuzey Amerika’da; Kaliforniya, Nevada, Kolorado, Meksika Çöllerinde, Afrika’da; Büyük sahra, Kalahari, Namibya Çölleri’nde, Avustralya’da; Büyük Kum Çölü’nde, Güney Amerika’da; Atakama Çölü’nde görülür NOT: Çöllerin en büyük bölümü Kuzey yarım Küre’dedir Bu durum, karaların Kuzey Yarım Küre’de Güney Yarım Küre’den daha fazla olmasının sonucudur