İmam-I Tirmizi

İmam-ı Tirmizi

Veli ve büyük hadis âlimi İsmi Muhammed bin Ali bin Hasan bin Bişr ez-Zâhid künyesi Ebu Abdullah?tır Doğum tarihi bilinmeyen Hakim-i Tirmizi doğum yeri olan Tirmiz?de uzun müddet kaldı Sonra Belh?e gitti Orda bir müddet kaldıktan sonra Nişabur?a geldi 932 (H 320) senesinde şehid edildi


Hakim-i Tirmizi; babasından Kuteybe bin Said Hasan bin Ömer Salih bin Abdullah Tirmizi Salih bin Muhammed Tirmizi Ali bin Hucr es-Sadi Yahya bin Musâ Utbe bin Abdullah el-Mervezi Abbâd bin Yakub ed-Devrâk Süfyân bin Veki ile Horasan ve Irak?taki muhaddislerden hadis-i şerif öğrenmiştir



Yahya bin Mansur el-Kâdı Hasan bin Ali Nişabur âlimleri ve daha pek çok âlim de ondan hadis-i şerif rivayet etmişlerdir Pek çok kitabı olan Hakim-i Tirmizi Ebu Türâb Nahşebi Ahmed bin Hadraveyh ve İbni Celâ gibi evliya ile sohbet etmiş beraber bulunmuş ve onlardan çok faydalanmıştır Çok hadis-i şerif toplamış zahid ve âbid bir zat olan Hakim-i Tirmizi?nin yazdığı kitapların ekserisi basılmıştır


Sünnet-i seniyyeye tam uyan ilmiyle âmil ümmet-i Muhammed?in büyüklerinden olan Hakim-i Tirmizi zamanın evliyasından olup herkes tarafından övülmüştür İnce manaları açıklama ve izah hususunda üstad hadis ilminde ise sika (sağlam güvenilir) bir âlimdi Sözleri kıymetli olup hilmi (yumuşaklığı) pek ziyade şefkati çok ve ahlakı pek güzeldi Peygamberimizin mübarek ahlakı onda görülürdü


Buyurdu ki:


?Ahirette kurtulmak ibadet ve amelin çok olmasıyla değil amellerin ihlaslı ve şartlarına uygun yapılması iledir?


?Müminin neşesi yüzünde hüznü kalbindedir?


?Nefsin sende olduğu halde Allahü teâlâyı tanımak istiyorsun Halbuki nefsin daha kendisini bile tanımamıştır Rabbini nasıl tanısın??


?Kanaat nedir?? diye sorulunca ?İnsanın kısmetine düşen rızkına razı olmasıdır? cevabını vermişti

Kendisine; ?İmanın gitmesine en çok sebep olan günah nedir?? diye sordular Buyurdu ki: ?Üç günah vardır: Birincisi iman nimetine kavuştuğuna şükretmemek; ikincisi imanın gitmesinden korkmamak; üçüncüsü müminleri incitmek ve onlara eziyet etmek Biliniz ki haksız yere bir Müslümanı incitmek Kâbe?yi yetmiş defa yıkmaktan daha büyük günahtır Resulullah efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem böyle buyurmuştur?


Eserleri

Hakim-i Tirmizi?nin pek çok risaleleri mevcut olmakla beraber yazdığı meşhur kitapları;

Kitab-ül-Furuk

Hatm-ül-Vilâye ve?l-İ?lel-üş-Şer?iyye

Nevâdir-ül-Usul fi Ehâdis-ir-Resul

Gars-ül-Muvahhidin

Er-Riyâdatü ve Edeb-ün-Nefs

Gavr-ül-Umur

El-Menâhi

Şerh-üs-Salât

El-Mesâil-ül-Meknune

El-Ekyâs ve?l-Mu?terrin

Beyân-ül-Fark Beyn-es-Sadr

El-Akl ve?l-Hevâ?dır

Bunların dördü hariç diğerleri basılmıştır Bazı risaleleri de yakın zamanda Şam?da tekrar basılmıştır