Yüzellilikler |
07-17-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
YüzelliliklerSevr Antlaşmasını imzalamak üzere Paris Barış Konferansına giden Osmanlı heyetinin İtilaf Devletlerine ait bir savaş gemisinin güvertesinde çekilmiş fotoğrafı Resimde fes giyen Damat Ferit Paşa'nın sağında Şura-yı Devlet Reisi Rıza Tevfik, solunda Maarif Nazırı Bağdatlı Hadi Paşa ve Bern sefiri Reşat Halis yer alıyor Bu dört kişi diğer 150'liklerle birlikte Türk vatandaşlığından çıkarıldılar Yüzellilikler, Türkiye Cumhuriyeti'nden Kurtuluş Savaşı sonrası sürgün edilen ve yeni yönetimin düşman işbilirkçisi ilan ettiği muhalifler listesine dahil olan Türk vatandaşlarının adıdır İçişleri bakanlığı tarafından oluşturulan ilk liste başlangıçta 600 kişiden oluşmakta idi Ancak Lozan Antlaşması'nın bir maddesinde sürgün edilecek insanların sayısının 150'yi geçmeyecek şeklinde öngörmesi üzerine bu liste ilk önce 300 ardından da 149 kişiye indirilmiştir 150’likler adı verilen ve 23 Nisan 1924 tarihinde Bakanlar Kurulu ve TBMM’nin oturumunda saptanan bu listeye 1 Haziran 1924 tarihindeki kararla "Köylü Gazetesi" sahibi Refet Bey de eklenerek kesin şekliyle 150 kişi olarak kabul edilmiştir 28 Haziran 1938 tarihinde, 150'liklerin yurda girmelerini engelleyen yasa kaldırılsa da başta Çerkez Ethem olmak üzere pek çok muhalif ve saltanat taraftarı geri dönmemiştir Günümüzde bile bu listenin 600 kişilik hali açıklanmamıştır Yüzellilikler listesi şu şekildedir: Padişah 6 Mehmet Vahdettin'in maiyeti 1 Kiraz Hamdi - Yaver-i Has 2 Zeki - Hademe-i Hassa Kumandanı 3 Kayserili Şaban Ağa - Hazine-i Hassa Müfettişi 4 Şükrü - Tütüncübaşı 5 Şerkarin Yaver 6 Yaverandan Erkan-ı Harp Miralay Tahir 7 Seryaver Avni 8 Eski Hazine-i Hassa Müdürü ve Defter-i Hakani Emini Refik Kuvve-i İnzibatiye'ye dahil kabine üyeleri 9 Ürgüplü Mustafa Sabri Efendi - eski Şeyhülislam 10 Ali Rüşdi - eski Adliye Nazırı 11 Cemal Artin - eski Ziraat ve Ticaret Nazırı 12 Cakacı Hamdi Paşa - eski Bahriye Nazırı 13 Rumbeyoğlu Fahrettin - eski Maarif Nazırı 14 Kızılhançerli Remzi - eski Ziraat ve Ticaret Nazırı Sevr Anlaşması'nı imzalayanlar 15 Hadi Paşa - eski Maarif Nazırı 16 Rıza Tevfik Bölükbaşı - Şura-yı Devlet eski Reisi 17 Reşat Halis - Bern eski sefiri Kuvve-i İnzibatiye'ye dahil kabine üyeleri 18 Süleyman Şefik Paşa - Kuva-i İnzibatiye Başkumandanı 19 Bulgar Tahsin - Şefik Paşa'nın yaveri, süvari yüzbaşısı 20 Miralay Ahmet Refik - Kuvve-i İnzibatiye Erkan-ı Harbiye Reisi 21 Tarık Mümtaz - Kuvve-i İnzibatiye Mitralyöz kumandanı ve Damat Ferit Paşa’nın yaveri 22 Ali Nadir Paşa - Kuvve-i İnzibatiye Kumandanlarından İzmir Kolordusu Kumandanı 23 Kaymakam Fettah- Kuvve-i İnzibatiye mensuplarından ve Nemrut Mustafa Divanı Harp üyesi 24 Çopur Hakkı - Kuvve-i İnzibatiye mensuplarından Mülkiye ve Askeriyeden 25 Gümülcineli İsmail - eski Bursa Valisi 26 Konyalı Zeynelabidin - ayandan 27 Fanizade Mesut - eski Cebelibereket (Osmaniye) Mutasarrıfı 28 Miralay Sadık - Hürriyet ve İtilaf Fırkası lideri 29 Bedirhani Halil Rahmi - eski Malatya Mutasarrıfı 30 Giritli Hüsnü - eski Manisa Mutasarrıfı 31 Nemrut Mustafa - eski Divan-ı Harp Reisi 32 Hulusi - Uşak Belediye Reisi 33 Hain Mustafa - eski Adapazarı Kaymakamı 34 Hafız Ahmet - eski Tekirdağ Müftüsü 35 Sabit - eski Afyonkarahisar Mutasarrıfı 36 Celal Kadri - eski Gaziantep Mutasarrıfı 37 Adanalı Zeynelabidin - Hürriyet ve İtilaf Katibi Umumisi 38 Vasfi Hoca - Mülga Eski Evkaf Nazırı 39 Ali Galip - eski Harput Vali Vekili 40 Ömer Fevzi - eski Bursa Müftüsü 41 Ahmet Asım - eski İzmir Kadı Müşaviri 42 Natık - eski İstanbul Muhafızı 43 Adil - eski Dahiliye Nazırı 44 Mehmet Ali - eski Dahiliye Nazırı 45 Salim Mirimiran - eski Edirne Valisi ve Şehremini Vekili 46 Hoca Rasihzade İbrahim - Kütahya’da Yunanlılara Mutasarrıflık etmiştir 47 Abdurrahman - Adana’da Fransız işgalinde Vekillik etmiştir 48 Ömer Fevzi - eski Şarkikarahisar mebusu 49 Adil - Mülazım, işkenceci namıyla maruf 50 Refik - Mülazım, işkenceci namıyla maruf 51 Şerif - eski Kırkağaç Kaymakamı 52 Mahmut Mahir - eski Çanakkale Mutasarrıfı 53 Emin - eski İstanbul Merkez Kumandanı 54 Sadullah Sami - eski Kilis Kaymakamı 55 Osman Nuri - Bolu Mutasarrıfı ve Dahiliye Nezareti eski Dava Vekili Çerkes Ethem ve Avanesi 56 Çerkes Ethem 57 Çerkes Reşit Bey - Çerkes Ethem'in kardeşi 58 Çerkes Tevfik Bey - Çerkes Ethem'in kardeşi 59 Eşref Kuşçubaşı 60 Hacı Sami - Eşref Kuşçubaşı'nın kardeşi 61 İzmirli Küçük Ethem - yüzbaşı, eski Akhisar kaymakamı 62 Düzceli Mehmetoğlu Sami 63 Burhaniyeli Halil İbrahim 64 Susurluk'tan Demirkapılı Hacı Ahmet Çerkes Kongresi'ne murahhas olarak iştirak edenler 65 Hendek kazasının Sümbüllü köyünden Bağ Osman 66 İbrahim Hakkı - eski İzmir Mutasarrıfı 67 Sait Beraev 68 Tahir Berzek 69 Adapazarı'nın Harmantepe köyünden Maan Şirin 70 Söke Ereğlisi'nin Teke köyünden Kocaömeroğlu Hüseyin 71 Adapazarı'nın Talustanbey köyünden Bağ Kamil 72 Hamte Ahmet 73 Maan Ali 74 Kirmastı'nın Karaosman köyünden Harun Reşit 75 Eskişehirli Hızır Hoca 76 Bigalı Nuri Bey oğlu İsa 77 Adapazarı'nın Şahinbey köyünden Lampat Yakup 78 Gönen'in Bayramiç köyünden Kumpat Hafız Sait 79 Sait - İzmirli davavekili 80 Şamlı Ahmet Nuri Polisler 81 Tahsin - İstanbul Polis eski Müdürü 82 Kemal - İstanbul Polis eski Müdür Muavini 83 Ispartalı Kemal - Emniyetiumumiye Müdür Muavini 84 Hafız Sait - İstanbul Polis Müdüriyeti Birinci Kısım eski Başmemuru 85 Şeref - İstanbul Polis Müdüriyeti Birinci Şube eski müdürü 86 Hacı Kemal - Arnavutköy Merkez eski Memuru 87 Nedim - Şişli Komiseri 88 Fuat - eski İzmir Merkez Memuru, Edirne Polis Müdürü ve Yalova Kaymakamı 89 Yolgeçenli Yusuf - Adana’da Polis Memuru 90 Sakallı Cemil - Unkapanı Merkez Eski Memuru 91 Mazlum - Büyükdere Merkez eski Memuru 92 Fuat - Beyoğlu eski İkinci Komiseri Gazeteciler 93 Mevlanzade Rıfat - Serbesti Gazetesi sahibi, Hürriyet ve İtilaf üyesi 94 Sait Molla - Türkçe İstanbul Gazetesi sahibi 95 İzmirli Hafız İsmail - İzmir Müsavat Gazetesi sahibi ve eski muharriri, Darülhikmet üyesi 96 Refik Halit Karay - Aydede Gazetesi sahibi ve Posta Telgraf eski Müdür-ü Umumisi 97 Bahriyeli Ali Kemal - Bandırma Adalet Gazetesi sahibi 98 Neyir Mustafa - Edirne’de Teemin ve Elyevm, Selanik Hakikat Gazetesi sahibi 99 Ferit - Köylü Gazetesi eski muharriri 100 Refii Cevat Ulunay - Alemdar Gazetesi sahibi 101 Pehlivan Kadri - Alemdar Gazetesi sahibi 102 Fanizade Ali İlmi - Adana Ferda Gazetesi sahibi 103 Trabzonlu Ömer Fevzi - Balıkesir İrşad Gazetesi sahiplerinden 104 Hasan Sadık - Halep Doğru Yol Gazetesi sahibi 105 İzmirli Refet - Köylü Gazetesi sahibi ve müdürü Diğer şahıslar 106 Tarsuslu Kamilpaşazade Selami 107 Tarsuslu Kamilpaşazade Kemal 108 Süleymaniyeli Kürt Hakkı 109 İbrahim Sabri - Şeyhülislam Mustafa Sabri Hocanın oğlu 110 Bursalı Cemil - Fabrikatör 111 Çerkes Ragıp - meşhur İngiliz casusu 112 Haçinli Kazak Hasan - Fransız işgalinde zabit 113 Süngülü Davut - eşkıya reisi 114 Binbaşı Çerkes Bekir 115 Necip - Fabrikatör Bursalı Cemil’in kayınbiraderi 116 Ahmet Hulusi - İzmir eski Umur-u İslamiye Müfettişi 117 Uşaklı Madanoğlu Mustafa 118 Gönen’in [uzakçı köyünden Yusuf oğlu Remzi 119 Gönen’in Bayramiç köyünden Hacı Kasım Oğlu Zühtü 120 Gönen’in Balcı köyünden Kocagözün Osman oğlu Şakir 121 Gönen’in Muratlar köyünden Koç Mehmet oğlu Koç Ali 122 Gönen’in Ayvacık köyünden Mehmet oğlu Aziz 123 Gönen’in Keçeler köyünden Bağcılı Ahmet oğlu Osman 124 Susurluk Yıldız köyünden Molla Süleyman oğlu İzzet 125 Gönen’in Muratlar köyünden Hüseyin oğlu Kazım 126 Gönen’in Balcı köyünden Bekir oğlu Arap Mahmut 127 Gönen’in Rüstem köyünden Gardiyan Yusuf 128 Gönen’in Balcı köyünden Ömer oğlu Eyüp 129 Gönen’in Keçeler köyünden Talustan oğlu İbrahim Çavuş 130 Gönen’in Balcı köyünden Topallı Şerif oğlu İbrahim 131 Gönen’in Keçeler köyünden Topal Ömer oğlu İdris 132 Manyas’ın Bolcaağaç köyünden Kurhoğlu İsmail 133 Gönen’in Keçeler köyünden Muhtar Hacı oğlu İshak 134 Marmara'nın Kayapınar köyünden Yusuf oğlu İshak 135 Manyas’ın Kızlık köyünden Ali Bey oğlu Sabit 136 Gönen’in Balcı köyünden Veli oğlu Selim 137 Gönen’in Çerkes Mahallesi’nden Makinacı Mehmet oğlu Osman 138 Manyas'ın Değirmenboğazı köyünden Kadir oğlu Kamil 139 Gönen’in Keçidere köyünden Hüseyin oğlu Galip 140 Manyas'ın Hacıyakup köyünden Çerkes Sait oğlu Salih 141 Manyas’ın Hacıyakup köyünden Maktul Şevket’in biraderi İsmail 142 Gönen’in Keçeler köyünden Abdullah oğlu Deli Kasım 143 Gönen’in Çerkes Mahallesi’nden Hasan Onbaşı oğlu Kemal 144 Manyas’ın Değirmenboğazı köyünden Kadir oğlu Kamil’in biraderi Kazım Efe 145 Gönen’in Kızlık köyünden Pallaçoğlu Kemal 146 Gönen’in Keçeler köyünden Tuğoğlu Mehmet VİKİPEDİ |
|