Türk Edebiyatında Eleştiri

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

Türk Edebiyatında Eleştiri
Herhangi bir kişiyi bir eseri bir konuyu doğru ve yanlışlarını dile getirerek göstermek amacıyla yazılan kısa metinlerdir Hedeflenen öğeyi doğru ve yanlış yönleriyle tanıtmayı amaçlayabileceği gibi bu öğenin doğru tanıtılmasını sağlamayı ve bir değerlendirmeyi de hedef alabilir Edebiyat sorunlarını ve yapıtlarını konu alan inceleme yorum ya da değerlendirme olarak da tanımlanabilir
Eleştiri okulları üçe ayrılır: Yansıtma yaratma dil Yansıtma eserin doğaya benzediğini savunur Yaratma eserin iç dünyasıdır yani sanatçı Dil ise Rus biçimcilerinin yöntemidir ve eseri dil sistemi olarak görür
Türkiye?de Eleştiri
Tanzimat dönemi Romantikleri Şinasi Namık Kemal Recaizade Ekrem Abdülhak Hamid; Realistleri Samipaşazade Sezai Beşir Fuad Nabizade Nazım Mizancı Murad?tır
Serveti Fünun döneminde Cenap Şahabettin intikad (sahte parayı gerçeğinden ayırmak)anlayışıyla tenkit eder Halit Ziya Mehmet Rauf Nabizade Nazım Hüseyin Cahit dönemin eleştiricileridir
Cumhuriyetin ilk yıllarında eleştiri Yahya Kemal ve Ahmet Haşim?le başlar İsmail Habip Sevük ve Ahmet Hamdi Tanpınar eleştiriyi edebiyat tarihi içinde ele alırlar Nurullah Ataç Suut Kemal Yetkin iki öznelci eleştirmendir
Sistematik eleştirmenler Asım Bezirci Fethi Naci Hüseyin Cöntürk bağımsız yöntemi geliştirdi Sabahattin Eyüboğlu ile Vedat Günyol hümanist eleştirmenlerdir Çağdaş eleştirmenler Mehmet Kaplan Tahsin Yücel Akşit Göktürk Şara Sayın Ünsal Oskay Murat Belge Orhan Burian Tahir Alangu Memet Fuat Mehmet Doğan Bedrettin Cömert Enis Batur Nihat Sami Banarlı Cemil Meriç Kenan Akyüz Melih Cevdet Konur Ertop Orhan Şaik Gökyay Alpay Kabacalı Cevdet Kudret Agah Sırrı Berna Moran Rauf Mutluay Yaşar Nabi Ahmet Oktay Atilla Özkırımlı Nermi Uygur ve Fuat Köprülü

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Türk Edebiyatında Eleştiri Türk Edebiyatında Eleştiri Herhangi bir kişiyi bir eseri bir konuyu doğru ve yanlışlarını dile getirerek göstermek amacıyla yazılan kısa metinlerdir Hedeflenen öğeyi doğru ve yanlış yönleriyle tanıtmayı amaçlayabileceği gibi bu öğenin doğru tanıtılmasını sağlamayı ve bir değerlendirmeyi de hedef alabilir Edebiyat sorunlarını ve yapıtlarını konu alan inceleme yorum ya da değerlendirme olarak da tanımlanabilir Eleştiri okulları üçe ayrılır: Yansıtma yaratma dil Yansıtma eserin doğaya benzediğini savunur Yaratma eserin iç dünyasıdır yani sanatçı Dil ise Rus biçimcilerinin yöntemidir ve eseri dil sistemi olarak görür Türkiye?de Eleştiri Tanzimat dönemi Romantikleri Şinasi Namık Kemal Recaizade Ekrem Abdülhak Hamid; Realistleri Samipaşazade Sezai Beşir Fuad Nabizade Nazım Mizancı Murad?tır Serveti Fünun döneminde Cenap Şahabettin intikad (sahte parayı gerçeğinden ayırmak)anlayışıyla tenkit eder Halit Ziya Mehmet Rauf Nabizade Nazım Hüseyin Cahit dönemin eleştiricileridir Cumhuriyetin ilk yıllarında eleştiri Yahya Kemal ve Ahmet Haşim?le başlar İsmail Habip Sevük ve Ahmet Hamdi Tanpınar eleştiriyi edebiyat tarihi içinde ele alırlar Nurullah Ataç Suut Kemal Yetkin iki öznelci eleştirmendir Sistematik eleştirmenler Asım Bezirci Fethi Naci Hüseyin Cöntürk bağımsız yöntemi geliştirdi Sabahattin Eyüboğlu ile Vedat Günyol hümanist eleştirmenlerdir Çağdaş eleştirmenler Mehmet Kaplan Tahsin Yücel Akşit Göktürk Şara Sayın Ünsal Oskay Murat Belge Orhan Burian Tahir Alangu Memet Fuat Mehmet Doğan Bedrettin Cömert Enis Batur Nihat Sami Banarlı Cemil Meriç Kenan Akyüz Melih Cevdet Konur Ertop Orhan Şaik Gökyay Alpay Kabacalı Cevdet Kudret Agah Sırrı Berna Moran Rauf Mutluay Yaşar Nabi Ahmet Oktay Atilla Özkırımlı Nermi Uygur ve Fuat Köprülü