Betimsel İstatistik Nedir?

Betimsel istatistik, istatistik bilim alaninda üç temel kısmından biridir Sayısal verilerinin derlenmesi, toplanması, ozetlenmesi ve analiz edililmesi ile ilgili istatistiktir
Betimsel istatistiğin çıkarımsal istatistikten veya daha uygun terimle endüktif istatistikten ana farkı betimsel istatistiğin hedefinin kantitatif sayı değerleri veya sayım veya sıralama değerleri halinde olan (bu şekilde ifade edilme dört değişik ölçülme ölçekleri sekildeki kantitatif verileri kapsayabilmek için yapılmaktadır) bir veri setini kantitatif veya grafik şekilde ifade edip özetlemek olması ve çıkarımsal istatistik gibi bu verilerin temsil ettiği kabul edilen istatistiksel anakütle karekteri hakkında kestirim veya hipotez sinaması için analitik ifadeleri elde etme hedefi olmamasıdir Kantitatif verilerin analizi esas sonuçlarini endüktif istatistik analizleri kullanarak elde etmeye hedefli bir çalışma olsa bile, bunun yanında formel analize destek sağlamak için mutlaka betimsel istatistik araçlarının kullanılması gerekmektedir Örneğin konuları insan davranışları olan bir formel istatistiksel analiz kapsayan bir çalışma tipik olarak tüm kapsamlı örneklem büyüklüğü, önemli altgrupların örneklem büyüklüğü, (ortalama yaş, veri konusu olarak ele alınan kişilerin erkek/kadin oranları gibi) değişik demografik, sosyal veya kliniksel karakterleri de kapsayan tablolarla birlikte verilir

Betimsel istatistik için örnekler
Birçok istatistiksel araç hem bir betimsel istatistik hem de endüktif analiz aracı olarak kullanılbilmektedir Örneğin, her ilk öğretim okulunda yapılabilen okuma yaşını tesbit etmek için test için verilen sonuçlar tek bir öğrenci veya tek bir sinif hatta tek bir okul öğrencileri için tipik test notu olarak ele alınabilir ve ve bu sonuçların orta konum notası ve yayılmaları hakkında bilgi temin etmek için betimsel istatistikler hazırlanıp kullanılır Ama bu sonuçları değişik sınıfları karşılaştırmak veya değişik zamanlarda yapılan benzer testlere göre gelişmeyi incelemek istersek o zaman yaptığımız istatistiksel uğraşımız betimsel istatistik değil endüktif istatistik analiz olur
Betimsel istatistik araçlarının basit örnekleri şöyle verilebilir:

• Tablolar
  • Sıklık sayımı tablosu
  • Sıklık dağılımı tablosu
  • Çok sayılı özetleme tabloları
  • İki-yönlü sınıflandırma tablosu
  • Çoklu-yönlü sınıflandırma tabloları

• Grafiksel betimsel istatistik araçları
  • Çubuk grafiği
  • Kutu grafiği
  • Gövde-yaprak gösterimi
  • Histogram
  • Serpme grafiği
  • Q-Q tablosu

• Merkezsel Konum Ölçüleri
  • Ortalama
  • Aritmetik ortalama
  • Medyan
  • Mod
  • Kesirlilikler (kantil)

• İstatistiksel yayılma ve sapma
  • Çeyrekler açıklığı
  • Açıklık
  • Standart sapma, varyans ve varyasyon katsayısı
  • Çarpıklık ölçüsü

• İkili veya çokluklu bağımlılık ilişkileri
  • Korelasyon katsayısı
  • Korelasyon matrisi