Sigorta Terimleri Sözlüğü İ

Sigorta Terimleri Sözlüğü İ

İbraname :
Bir hasar anında sigortacının sigorta sözleşmesinden doğan borcunu yerine getirdikten sonra sigortalıdan aldığı ve sigortalıya başka bir borcunun olmadığını gösteren belgedir

İhtarname :
Zamanında ödenmeyen primlerin poliçenin iptaline yol açması söz konusu olduğundan, prim borçlarını ödemeleri için sigortalıya gönderilen uyarı mektubudur Sigortalı; sigorta sözleşmesinden doğan prim borcunu ödemediği takdirde, sigortacı tarafından yasal formaliteleri Türk Ticaret Kanununda gösterilmiş taahhütlü bir mektubun sigortalının yasal ev adresine gönderilmesi suretiyle yapılan işleme denir

İkraz :
Aksine sözleşme ile kısaltılmış olmadıkça üç yıllık (şirketimiz uygulamalarında bu süre iki yıl) primi ödenmiş bulunan bir birikimli hayat sigortasında, sigorta ettirenin talebi üzerine ve poliçenin iadesi karşılığında poliçenin birikimleri üzerinden, sigortacı tarafından belli bir faiz oranı karşılığında ödünç para verilmesidir Uzun süreli ve birikimli sigortalarda mevcut olup, sigortalının ileriki yıllarda poliçesinin kar paylı birikim tutarının azami %95ini belirlenen bir faizle borç alabilmesidir İkraz halinde, poliçenin tüm hakları korunur Sigortalı bir sonraki yıl, borcunu ödemeden o yıla ait ikraz faizini ve bu faiz üzerinden alınacak %5lik gider vergisini ödemek suretiyle sigortaya devam edebilir Faiz şirket tarafından serbest olarak belirlenir ve peşin alınır

İptal (Cancellation) :
Poliçe ile garanti altına alınan riskin taşınmasından vazgeçilmesidir Sigortacı veya sigortalının sözleşmeye son vermesi durumudur Sigortalının tehlikenin ağırlaşmamasını sağlamak, sigorta primlerini süresinde ödemek gibi birtakım yükümlülükleri vardır Bu hususlar yerine getirilmediği takdirde sigortacı Ticaret Kanununun 1297 maddesi gereğince bir ihtarname çekerek sigorta sözleşmesini sona erdireceğini bildirir ve yasal süre içinde sigortalı sözünü yerine getirmezse sigorta sözleşmesini bitirir
Poliçe iptalinin çok çeşitli nedenleri olabilmektedir Sigorta edilebilir bir menfaatin olmadığının sonradan anlaşılması, esaslı hususa ilişkin bir yanlış beyan, poliçenin sigortacı tarafından iptaline örnek gösterilebilir Sigorta teminatının, sigortalının ihtiyacına yönelik olmadığının anlaşılması, poliçenin sigortalı tarafından iptal edilmesinin bir nedeni olabilir Bazı durumlarda ise poliçe, iki tarafın rızasıyla da iptal edilebilmektedir
Uzun süreli hayat sigortalarında; henüz 3 yıllık primini ödememiş sigortalarda sigorta ettirenin gönderilen ihtarnameye rağmen 30 gün içinde prim borcunu ödememesi halinde, poliçenin yürürlükten kaldırılmasıdır Bu durumda prim iadesi yapılmaz Bir yıl ve daha kısa süreli hayat, sağlık ve kaza sigortalarında; Sigorta ettiren şirketçe belirtilen süre zarfında prim borcunu ödemediği taktirde, poliçe temerrüde düşer Temerrüt tarihini izleyen 15 günün sonunda prim borcu ödenmezse poliçenin teminatları durdurulur Durdurulma tarihinden itibaren geçen 15 gün içinde de borç ödenmezse, ihtara gerek kalmaksızın poliçe iptal edilir

İrat (Annuity) :
Yaşam boyu veya belirtilen süre boyunca periyodik olarak gelir sağlayan yaşam sigortası teminatıdır Hayatta kalmaya bağlı ve karma hayat sigortalarında sigorta süresi tamamlandığında toplu tazminat yerine yaşam boyu veya belirtilen süre boyunca periyodik olarak sigortalıya ödenen emeklilik geliridir Kişinin ölümü halinde, sözleşmede belirtildiği takdirde, ödemeler, süre tamamlanıncaya kadar mirasçılarına veya sigortadan yararlanan kişi veya kişilere ödenmektedir Bu tür sigortalar, emeklilik planlarında oldukça sık kullanılmaktadır

İstikraz :
Hayat sigortası sözleşmesi genel şartlarının “borç verme” ile ilgili maddesi hükmü gereğince iştira (satın alma) değerli sigortaların satın alma değerinin %95i oranında sigortalıya borç para verilir

İstisnalar (Exclusion - Exception) :
Sigorta teminatları dışında kalan durumlardır Sigorta teminatının sınırlarını belirler Poliçenin genel veya özel şartlarında belirtilen ve bütün sigortalılar için poliçe kapsamı dışında kalan hallerdir Bazı sigorta sözleşmelerinde, teminat, bir liste halinde açıkça sayılan risklerle belirlenmekte; bu tehlikelerin dışında herhangi bir nedenden ileri gelen hasar, hariç tutulmaktadır Genellikle dar kapsamlı sigorta teminatlarında bu tip bir uygulama söz konusudur ve bu tür poliçelerdeki “istisna” maddesi, temin edilen tehlikeler için verilen teminatın boyutlarını sınırlamaktadır Geniş teminatlı sigorta sözleşmelerinde ise, istisna edilen tehlikeler, teminatın kapsamına dahil olmaktadır

İş Makineleri :
Poliçeye ekli listede markası, modeli, seri numarası ve sigorta bedeli belirtilen iş makineleri ve ekipmanın, sigorta konusu inşaat / montaj işinin yapılması ile ilgili olarak riziko mahallinde bulundukları sırada, poliçe genel şartları kapsamına giren rizikoların gerçekleşmesi sonucu meydana gelebilecek ziya ve hasarlar, bu ek teminatla poliçeye dahil edilir

İş Yılı (Underwriting Year) :
Poliçenin düzenlendiği yıldır Sigorta muhasebesi ve uzun süreli poliçelerin değerlendirilmesi bakımından önem taşımaktadır Bir poliçeye ilişkin prim ve hasarların takip eden yıl veya yıllar içinde de gerçekleşmesi, iş yılı hesabı açısından bir fark oluşturmaz ve bu prim ve hasarlar, poliçenin düzenlenmiş olduğu yıla göre değerlendirilir

İştira (Surrender) :
Birikim priminin alındığı yaşam sigortalarında sigorta şirketinin, poliçe özel şartlarında yazılı asgari sürenin geçmesi ve bu süreye ait primlerin ödenmesinden sonra sigorta ettirenin talebi ile kar paylı birikim tutarını ödeyerek poliçeyi satın almasıdır Sigortalı için, poliçenin paraya çevrilme olanağıdır Sigortacı tarafından sigorta ettirene tanınmış yasal bir haktır
Birikim priminin alındığı yaşam sigortalarında sigorta şirketinin, poliçe özel şartlarında yazılı asgari sürenin geçmesi ve bu süreye ait primlerin ödenmesinden sonra sigorta ettirenin talebi ile kar paylı birikim tutarını ödeyerek poliçeyi satın almasıdır Sigortalı için, poliçenin paraya çevrilme olanağıdır Bunun yanı sıra, bu terim Emeklilik Sigortalarında da kullanılmakta ve ilgili kişinin, emekli gelirinin belli bir kısmından, eşi veya başka bir kişi lehine feragat etmesi durumunu ifade etmektedir