Türkiyenin Bitki Örtüsü

Türkiyenin Bitki Toplulukları
Türkiyenin Bitki Örtüleri
Türkiyedeki Bitki Örtüsü çeşitleri

Türkiye, bitki tür ve çeşitleri bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir Tüm Avrupa Kıtası?nda yaklaşık 12000 bitki türü yer alırken Türkiye'de 12000?den fazla bitki türü bulunmaktadır

Bitki Türlerinin Çeşitlilik Göstermesinde; İklim tiplerinin çok çeşitli olmasıYer şekillerinin ve yükseltinin kısa mesafede çeşitlilik göstermesiMatematik konum olarak orta kuşakta yer alması gibi faktörler etkilidirÜlkemizde III ve IV jeolojik zamanlarda oluşmuş, günümüzdeki iklim şartlarında yetişmesi mümkün olmayan ve relikt (kalıntı) diye adlandırılan bazı bitki türleri mevcutturÖrneğin Karadeniz Bölgesi?nde yer yer görülen kızılçam, sandal ve sedirler aslında Akdeniz bitkileridir Yani bunlar IV Zamandaki iklim değişikliğinde oluşan kalıntı bitkilerdirÜlkemizdeki bitkilerin yaklaşık üçte biri dünyanın hiçbir yerinde görülmeyen endemik bitkilerdir Ülkemizde endemik bitkiler en çok Toros Dağları kuşağında bulunur Köyceğiz Gölü çevresindeki sığla ağacı, Göller Yöresi?nde kasnak meşesi, Datça ve Teke Yarımadalarındaki Datça hurması, Kazdağı?ndaki Kazdağı köknarı, Yenice (Zonguldak) civarındaki Istranca meşesi, Kastamonu ve Yozgat çevresindeki İspir meşesi endemik bitkilere örnektir

AORMAN
Ülkemizin yaklaşık % 27,64'ü ormanlarla kaplı olup bu ormanların büyük çoğunluğu kıyı kesimlerinde yer almaktadır Türkiye?de ormanların dağılışında en fazla yağış miktarı etkilidir Yağışların fazla olduğu kıyı bölgeler orman bakımından da zengindir Doğu Karadeniz kıyıları hariç tahrip edilen ormanların kendini yenilemesi yurdumuzun bir çok yerinde zordur
Ormanlar, ağaçların oluşturduğu topluluğa denir Ağaçlar yapraklarının özelliğine göre iğne ve geniş yapraklı diye iki gruba ayrılır Sıcaklığın fazla olduğu yerlerde geniş yapraklı ormanlar, sıcaklığın azaldığı yerlerde ise iğne yapraklı ormanlar yer alır
Ormanların gelişmesini sınırlayan iklim olayları sıcaklık ve yağıştır Orman üst sınırını sıcaklık belirler Bu sınır ormanların ortadan kalktığı ve ağaçların azaldığı yerlerdir Orman alt sınırını ise yağış belirlerÜlkemizde orman üst sınırının en fazla olduğu yerler Doğu Anadolu Bölgesi?ndedir Burada orman üst sınırı 2800 m dir İç Anadolu?da 2500 m, Akdeniz Bölgesi?nde 2100 m ve Karadeniz Bölgesi?nde 2000 m?dir

İĞNE YAPRAKLI AĞAÇLAR
KIZILÇAM
Kızılçam, ışığı seven hızlı büyüyen bir çam türüdür Dünyadaki en geniş yayılışı Türkiye'dedir Esas olarak Akdeniz ve Ege Bölgelerinde geniş ormanlar oluştururlar

FISTIK ÇAMI
Tipik bir Akdeniz ağacı olan fıstıkçamı, özellikle Batı ve Güney Anadolu'da ormanlar kurar Tohumları oldukça büyüktürHalk arasında "çam fıstığı" diye adlandırılan tohumları Batı Anadolu yöresindeki köylüler için önemli bir gelir kaynağıdır

SARIÇAM
Sarıçam, Kuzey Anadolu'nun yüksek dağlık kesimlerinde saf yada karışık ormanlar kurmakla birlikte, küçük adacıklar halinde iç ve güney bölgelerimize kadar ulaşır Narin gövdeli, sivri tepeli ve ince dallı bir ağaçtır Yetişkin bireylerinin boyu 40 metreyi aşar

KARAÇAM
İç bölgelerimiz ile bütün kıyı bölgelerimizin dağlık kesimlerinde saf ya da karışık ormanlar kurar

ARDIÇ
Sürüngen çalılardan büyük ağaçlara kadar çok çeşitli türleri olan ardıç, hemen hemen bütün bölgelerimizin yüksek dağlık kesimlerinde doğal yayılış gösterir

SEDİR
Batı, Orta Toroslar?da doğal olarak bulunur Toros Sediri?nin dünya üzerindeki en geniş doğal ormanları Türkiye'dedir

GÖKNAR(KÖKNAR)
40m'ye kadar boylanabilen göknarlar, kendine özgü formu, gövde kabuğu iğne yaprakları ve hatta kokusu ile Çamgiller familyasının diğer türlerinden ayırt edilebilir Dünya üzerindeki 40 türünden dördü; Doğu Karadeniz göknarı , Batı Karadeniz göknarı , Kazdağı göknarı ,Toros göknarı ülkemizde doğal yayılış alanı gösterir

LADİN
Kuzey yarıkürenin ılıman ve soğuk bölgelerinde yayılış gösterirÜlkemizde Doğu Karadeniz dağlarının denize bakan yüksek kesimlerinde saf ya da karışık ormanlar kuran türü Doğu ladinidir

SERVİ
Fıstık çamı ile birlikte Akdeniz'in doğal peyzajını karakterize eder Türkülere konu olmuş inceliği, uzun boyu (30-35 m) ve koyu yeşil yaprak dokusu ile uzaklardan dikkati çeker

GENİŞ YAPRAKLI AĞAÇLAR
MEŞE

Ülkemizin hemen her bölgesinde türlerine bağlı olarak yayılış gösterir 25 m boya ve 2 m çapa erişebilen geniş tepeli ağaçlardan 3-5 m boya sahip çalılara kadar değişen türleri vardır

KAYIN
Daha çok kuzey bölgelerimizde doğal yayılış göstermekle birlikte kayın ağacı güneydeki Nur dağlarında da yayılış gösterir Saf yada göknar, ladin, çam ve meşelerle karışık geniş ormanlar kurar

GÜRGEN
Trakya, Ege, Marmara Bölgesi, Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde yayılış gösterir Genellikle kuzey ve güney kıyı bölgelerimizin karışık ormanlarında bulunur

KIZILAĞAÇ
Trakya, Marmara çevresi, Batı Karadeniz ve Doğu Karadeniz'de saf ve karışık olarak yayılış gösterir

AKÇAAĞAÇ
Adını, açık renkli odunundan alır Kanatlı meyveleri kelebeğe benzediği için bazı bölgelerde "kelebek ağaçları" olarak da anılmaktadır

KESTANE
Kuzey Anadolu ve Marmara Bölgesi'nde yayılış gösterir Çiçekleri önemli bir bal kaynağı olan kestanenin meyvesi de ekonomik değere sahiptir

DİŞBUDAK
Doğu ve Batı Karadeniz Bölümleri ile Marmara ve Ege Bölgesi'nde yayılış gösterir

IHLAMUR
Kuzey Anadolu Dağlarının denize bakan yamaçlarında 1000 metre yüksekliğe kadar yetişebilmektedirÇok geç açan çiçekleri (Haziran-Temmuz) kurutularak çay gibi içilir

ÇINAR
Orman bölgelerindeki dere içlerinde ve akarsu yataklarında doğal olarak yetişir

KAVAK
Türkiye'nin hemen her bölgesinde yayılış gösterir Doğal yayılış gösteren türleri; Karakavak , Akkavak ,Titrek kavak , Fırat kavağıdır

BMAKİ

Maki; Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde, kızılçam ve meşe ormanlarının tahrip edilmesiyle ortaya çıkan, bodur ağaç ve çalılardan oluşan bitki örtüsüdür Genellikle 1-3 m boyundadır Makiyi oluşturan bitkilerin yaprakları kalın, sert, cilalı veya keçe gibi tüylüdürMakiyi oluşturan başlıca bitkiler; Yabani zeytin, mersin, keçiboynuzu, kermez meşesi, sandal, kocayemiş, defne, sakız, menengiç, zakkum, tesbih ağacı ve akçakesmedirMakiler; Marmara kıyılarında 300-400 m, Ege kıyılarında 500-600m, Akdeniz kıyılarında 700-800m yükseltiye kadar çıkabilmektedir Makilerin çıkabildiği üst sınırın bölgelere göre değişiklik göstermesinin nedeni, sıcaklığın enleme göre değişmesidirAkdeniz ve Ege kıyılarında makilerin tahrip edildiği, toprağın inceldiği alanlarda dikenli çalılardan oluşan bitki toplulukları görülür Garig adı verilen bu bitkilerin başlıcaları; lavanta çiçeği, diken çalısı, süpürge çalısı, laden, yasemin ve fundadırKaradeniz kıyılarında da ormanların tahrip edildiği yerlerde çalılara rastlanır Bunlara ?yalancı maki (psödomaki) ? denir

CBOZKIR

Kurak ve yarı kurak bölgelerde, ilkbahar yağışlarıyla yeşeren ve yaz kuraklığının etkisiyle sararan ot topluluklarıdır Bozkırlarda görülen yaygın ot türleri; geven, çoban yastığı, üzerlik, çakır dikeni, yavşan otu, gelincik, sığır kuyruğu, kılıçotu, çayır üçgülü, peygamber çiçeğidirÜlkemizin önemli bir bölümünde bozkırlar yer almaktadır Fakat bu alanların hepsi doğal bozkır değildir İç kesimlerde insanlar tarafından ormanların tahrip edilmesiyle oluşan bozkır alanları da vardır Bunlara antropojen bozkır adı verilir

DÇAYIR

İlkbaharda yeşerip yaz boyu yeşil kalan, bozkırlardan daha gür ot toplulukları çayır, dağ çayırı veya alpin çayır olarak adlandırılırBunlar, Erzurum-Kars çevresindeki yüksek plato alanlarında, Kuzey Anadolu Dağlarında, Toroslar?da ve ülkemizin doğusunda yer alan yüksek dağlarda görülmektedirDağ çayırlarını oluşturan başlıca ot türleri; geven, yumak, tarla sarmaşığı, düğün çiçeği, sarı çiçekli orman gülü, mine, kar çiçekleri, kardelen, taşkıran, yıldız ve çayırdır