 |
Atatürk'ün A’Dan Z’Ye Sözleri |
 |
07-26-2012
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Atatürk'ün A’Dan Z’Ye SözleriA ADALET «Adalet gücü bağımsız olmayan bir milletin, devlet halinde varlığı kabul olunmaz  »1920 «Zamanın değişmesiyle hükümlerin değişmesi inkâr olunamaz» kuralı adlî politikamızın temelidir 1922 ADLİYE « En yeni kanunlarla donanmış olan adliyemizin basireti ve adaleti uygulamak için gösterdiği dikkat milletin huzur ve nizamını korumağa kâfi ve muktedirdir »01 111929, TBMM 3 Dönem 3 Toplanma Yılını Açarken« Adliyemizin emin olduğumuz yüksek gücü sayesindedir ki, Cumhuriyet, kaçınılmaz gelişimi takip edebilecek ve türlü şekil ve türdeki tecavüzlere karşı vatandaşın hukukunu ve memleketin düzenini koruyabilecektir »01 11 1930 TBMM 3 Dönem 4 Toplanma Yılını AçarkenADLİYE SİYASETİ «Adliye politikamızda takip edilecek gaye, evvela halkı yormaksızın süratle, isabetle, emniyetle adaleti dağıtmaktır İkinci olarak toplumumuzun bütün dünya ile teması doğal ve zorunludur; bunun için adaletimizin seviyesini bütün medeni toplumların derecesinde bulundurmak mecburiyetindeyiz Bu hususları sağlamak için mevcut kanun ve usullerimizi bu bakış açılarına göre yenilemekteyiz ve yenileyeceğiz…»01 03 1922, TBMM, 3 Toplanma Yılını AçarkenAHLAK «Hiç bir millet yoktur ki, ahlâk esaslarına dayanmadan ilerlesin …» 24 12 1919, Kırşehir Gençler Derneği’ndeki Hitabe«Tehdit esasına dayanan ahlâk, bir fazilet olmadıktan başka güvene de lâyık değildir …»25 08 1924, Muallimler Birliği Kongresi ÜyelerineAİLE HAYATI «…Medeniyetin esası, gelişme ve gücün temeli aile hayatındadır Bu hayatta fenalık, muhakkak sosyal, ekonomik, siyasal güçsüzlüğe sebep olur Aileyi teşkil eden kadın ve erkek unsurların doğal haklarına sahip olmaları, aile görevlerini başaracak güçte olmaları gereklidir»30 08 1924, Dumlupınar’da Konuşma« Efendiler, sosyal hayatın kökeni, aile hayatıdır Aile, açıklamaya gerek yoktur ki, kadın ve erkekten oluşur…»28 08 1925, İnebolu’da Bir KonuşmaALLAH «… Tanrı birdir, büyüktür…» 01 11 1922, TBMM«… Biliriz ki, Allah dünya üzerinde yarattığı bu kadar nimetleri, bu kadar güzellikleri insanlar istifade etsin, varlık içinde yaşasınlar diye yaratmıştır Ve âzami derecede faydalanabilmek için de, bugün kâinattan esirgediği zekâyı, aklı insanlara vermiştir»17 02 1923, İzmir İktisat Kongresini Açış SöyleviANAYASA «… Anayasa, milletin tamamıyla arzularını ve meclisin mahiyetini ve gerçek şeklini gösterir bir kanundur…» 21 02 1921, TBMM«… Anayasa da, Osmanlı İmparatorluğunun, Osmanlı Devletinin öldüğünü idrak ve ifade ve onun yerine yeni Türkiye Devleti’nin geçtiğini ilân eyleyen ve bu devletin hayatının da kayıtsız şartsız hakimiyetin milletin elinde kalmasıyla mümkün olduğunu ifade eden bir kanundur…» 17 02 1923, İzmir İktisat Kongresi Açış Söylevi«Anayasanın asıl ruhu ise kitaplara geçmesinden evvel milletin dimağında ve vicdanında toplanmış olmasıyla ve ancak bunun ifadesi olmak üzere kurduğu meclise verdiği gerçek görev ile senelerden beri hükümlerini fiilen uyguluyor olmasıyla ve en nihayet kanun şeklinde dünyanın gözleri önüne konmasıyla gerçekleşmiştir…» 16 01 1923, İstanbul Gazete Temsilcilerine HitapANNE « Büyük başarılar, değerli anaların yetiştirdikleri seçkin çocukların yardımıyla meydana gelir »1923 « Kadının en büyük vazifesi analıktır İlk terbiye verilen yer ana kucağı olduğu düşünülürse bu görevin önemi gerektiği gibi anlaşılır…»31 01 1923, İzmir’de Halk ile KonuşmaAŞAR VERGİSİ «…Memleketin başında ortaçağın en insafsız belâsı olarak hâlâ musallat duran aşarın kaldırılmasını yüce meclise teklif edebilecek bir ekonomik seviyeye Cumhuriyet idaresinin bir senede ulaşmış olması, cidden memnuniyet vericidir »01 11 1924, TBMM 2Dönem 2Toplanma Yılını Açarken«… Köylümüz ve ziraatimiz üzerindeki aşar kâbusunun ortadan kaldırılması ile meydana gelen rahatlık, milletin daha çok üretmek, daha rahat olmak için çalışmak arzularını teşekkür edilecek bir derecede arttırmıştır »01 11 1925, TBMM 2 Dönem 2 Toplanma Yılını AçarkenAŞILAMA «Yayılan ve bulaşıcı hastalıklara karşı insanları muhafaza hususunda hizmetleri görülen aşıları hazırlamakla meşgul Hıfzısıhha müesseselerimiz tam bir başarıyla çalışmasına devam ve mücadeleye faydalı hizmetler ifa etmektedirler 1921 yılı içerisinde üç milyon kişilik çiçek aşısı yapabilen Sivas müessesesi geçen sene içinde beş milyon kişilik çiçek aşısı, beş yüz otuz yedi kilogram kolera, dört yüz yedi kilogram tifo aşıları üretmiş ve bunlar âhâliye yeter derecede uygulanmıştır…»01 031923, TBMM 4Toplanma Yılını AçarkenAYDIN «… Aydın sınıfı ile halkın anlayış ve hedefi arasında doğal bir uygunluk olması lazımdır Yani aydın sınıfın halka telkin edeceği fikirler, halkın ruh ve vicdanından alınmış olmalıdır…»20 031923, Konya Gençleriyle Konuşma«… Aydınlarımız, milletimi en mutlu yapayım der Başka milletler nasıl olmuşsa onu da aynen öyle yapalım der Ama düşünmeliyiz ki, böyle bir teori hiç bir devirde muvaffak olmuş değildir Bir millet için saadet olan bir şey diğer millet için felaket olabilir Aynı sebep ve şartlar birini mutlu ettiği halde diğerlerini bedbaht edebilir Onun için millete gideceği yolu gösterirken dünyanın her türlü ilminden, keşiflerinden, gelişmelerinden istifade edelim, ama unutmayalım ki, asıl temeli kendi içimizden çıkarmak mecburiyetindeyiz»20 031923, Konya Gençleriyle Konuşma«… Aydınlarımız içinde çok iyi düşünenler vardır Fakat genellikle şu hatamız vardır ki, araştırma ve çalışmamıza zemin olarak çok vakit kendi memleketimizi, kendi tarihimizi, kendi geleneklerimizi, kendi özelliklerimizi ve ihtiyaçlarımızı almalıyız Aydınlarımız belki bütün dünyayı, bütün diğer milletleri tanır, ama kendimizi bilmeyiz»20 031923, Konya Gençleriyle KonuşmaB BAĞIMSIZLIK « Tam bağımsızlık, ancak ekonomik bağımsızlıkla mümkündür »(1922) « Biz barış istiyoruz dediğimiz zaman, tam bağımsızlık istediğimizi herkesin anlaması gerekir »(1923) BAKIR (Üretimi) «Artvin civarında bakır madenlerinden birinin işletmeye başlamasından memnun olduk Ergani bakır madeninin işletmeye başlatmasını, memleket için mühim bir fayda olarak görüyoruz…»01 111936, TBMM 5Dönem 2 Toplanma Yılını AçarkenBALKAN ANTLAŞMASI « Balkan Antlaşması, Balkan devletlerinin, birbirlerinin varlıklarına özel saygı beslenilmesini göz önünde tutan mutlu bir belgedir »01 111934, TBMM 4Dönem 4 Toplanma Yılını Açarken«… Önemli bir hâdise de Balkan Paktı’dır Dört devlet; kendi güvenleri için ve Balkanların, karışma ve karıştırma konusu olmaktan çıkması için içten bir kanaatle birbirlerine bağlanmışlardır Balkanlı bağlaşıklarımızla gittikçe artan bir beraberlik ve dayanışma siyasası güdüyoruz»09 051935, CHP 4 Büyük Kurultayını AçarkenBARIŞ « Türk Barış şartları, Misak-ı Millî’nin ilân edildiği gün olan 28 Ocak 1920 tarihinden beri bütün cihanca malûmdur Bu şartlar şu suretle özetlenebilir: Türkiye’nin millî hudutları içinde siyasî ve iktisadî tam istiklâlinin tasdiki Fransa ile imzalanan 20 Aralık itilâfı Türkiye’nin, istiklâline hürmet edildikçe barışsever ve uyuşmacı olduğunu ispat eder»11 011922, Entransigeant Muhabirine Demeç«… Memleketimizin zulmen uğradığı tahribatı imar ve senelerden beri türlü türlü engeller altında baskı uygulanan ekonomi hayatımızın meşru gelişimini temin ve fen ve irfan içinde çalışkan bir hayata kavuşturmak barış şartlarımızdır »24 101922, United Press Muhabirine Demeç«… Büyük Millet Meclisi samimi olarak barış istiyor Cidden barış istediğimizi herkes anlayabilir Çünkü memleketimizi imar edebilmek için barışa muhtacız»22 121922, Morning Post Muhabirine Demeç«… Barışı kanla değil, mürekkeple imza etmek istiyorduk »23 011923, Morning Post Yazarı Grace Ellison’a Demeç«Evvelâ, barışsever olduğumuz için barışı arzu ediyoruz İkinci olarak, devamlı muharebeler dolayısıyla memleket barışa tanzim ve imara çok muhtaçtır Fakat barış olmayacak olursa yine mücadeleye devam edecek ve mutlaka memleket için lüzumlu olan neticeyi elde edeceğiz…»16 011923, Arifiye’de Konuşma« Gerçekte barış bizim için ne kadar faydalı ise, muhataplarımız için de o kadar faydalı ve lazımdır Çünkü bundan sonra memleketimizin imar ve ihyası için çalışmak istiyoruz Onların da bu lüzumu idrak etmemelerine imkân yoktur…»22 011923, Bursa Şark Sinemasında Halka KonuşmaBASIN «Basın, milletin müşterek sesidir Bir milleti aydınlatma ve uyarmada, bir millete muhtaç olduğu fikrî gıdayı vermekte, özet olarak bir milletin mutluluk hedefi olan müşterek istikamette yürümesini teminde başlı başına bir kuvvet, bir okul, bir rehberdir»(1922) «Türkiye basını milletin gerçek ses ve iradesinin doğduğu yer olan cumhuriyetin etrafında çelikten bir kale meydana getirecektir Bir fikir kalesi, zihniyet kalesi Basın mensuplarından bunu istemek, cumhuriyetin hakkıdır»05 021924, İzmir’de Gazetecilerle« Cumhuriyet devrinin kendi anlayış ve ahlâkını taşıyan basınını yine ancak Cumhuriyetin kendisi yetiştirir Bir taraftan geçmiş devir gazetelerinin ve adamlarının düzeltilmesi mümkün olmayanları milletin nazarında belirlenirken, öte taraftan Cumhuriyet basınının temiz ve feyizli sahası genişleyip yükselmektedir Büyük ve soylu milletimizin yeni çalışma ve medeniyet hayatını kolaylaştırıp teşvik edecek işte ancak bu anlayıştaki basın olacaktır»2 Dönem 3 Toplanma Yılını Açarken, 1Kasım1925BAŞARI «Milletimiz, tek bir vücut gibi gösterdiği birlik ve gayret sayesinde başarıya ulaşmıştır »Büyük Zafer Hakkında, 4 Ekim 1922 « Bilelim ki, kazandığımız başarı milletin kuvvetlerini birleştirmesinden ileri gelmiştir Aynı başarıları ileride de kazanmak istiyorsak, aynı temele dayanalım ve aynı yolda yürüyelim»(1923) « Zafer «Zafer benimdir» diyebilenindir; başarı «başarılı olacağım» diye başlayanın ve «başarılı oldum» diyebilenindir »11 01 1925, Konya’da Bir KonuşmaBAŞKAN « … Başkan olan kimsenin milletin ülküsüne göre hareket etmesi ve milletin ruhiyatına vakıf olduktan sonra, o milletin isteğine göre hareket etmesi gerekir…» 30 11 1929, Vossiche Zeitung Muhabirine DemeçBAŞKENT « … Yeni Türkiye’nin başkenti meselesine gelince bunun cevabı kendiliğinden belli olur : Ankara Türkiye Cumhuriyetinin başkentidir »27 091923, Neue Freie Preese Muhabirine DemeçBATILILAŞMAK «… Türklerin asırlardan beri takip ettiği hareket, devamlı bir istikameti korudu Biz daima doğudan batıya doğru yürüdük Eğer bu son senelerde yolumuzu değiştirdikse, itiraf etmelisiniz ki, bu bizim hatamız değildir Bizi siz mecbur ettiniz Bu değişiklik gelip geçici ve istemeksizin oldu Takdir etmelisiniz ki, doğuda ikâmetgâh seçimine mecbur olduğumuz için, ırkımızın beşiği ile alâkadar olması nedeniyle mümkün olduğu kadar yakın batıda bir ikametgâh seçtik Fakat vücutlarımız doğuda ise fikirlerimiz batıya doğru yönelik kalmıştır»29 101923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya Demeç«Memleketimizi çağdaşlaştırmak istiyoruz Bütün çalışmamız Türkiye’de çağdaş, dolayısıyla batılı bir hükümet meydana getirmektir Medenîyete girmek arzu edip de, batıya yönelmemiş millet hangisidir? »29 101923, Fransız Muhabiri Pernot’ya DemeçBAYINDIR «Her Türk çiftçi ailesinin geçineceği ve çalışacağı toprağa sahip olması mutlaka gereklidir Vatanın sağlam temeli ve bayındır hale getirilmesi bu esastatır»Beşinci Dönem İkinci Toplanma Yılını Açarken, 01 11 1936BAYRAK « Bayrak bir milletin bağımsızlık alâmetidir Düşmanın da olsa hürmet etmek lazımdır»(1922) BEDEN EĞİTİMİ « Esas olan, bütün her yaştaki Türkler için beden eğitimi sağlamaktır Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur sözünü atalarımız boşuna söylememişlerdir »(1937) BOĞAZLAR MESELESİ « Tarihte birçok defa münakaşa ve ihtiras vesilesi olmuş olan Boğazlar, artık tamamiyle Türk hâkimiyeti idaresinde, yalnız ticaret ve dostluk ilişkilerinin gerçekleşme yolu haline girmiştir Bundan böyle savaşan her hangi bir devletin savaş gemilerinin Boğazlardan geçmesi yasaktır»01 111936, TBMM 5Dönem 2 Toplanma Yılını AçarkenBOLŞEVIK «… Biz onlarla bir dostluk anlaşması imzaladık Başlıca şartlarden biri şu ki, Ruslar memleketimizde propaganda ve kışkırtmalar yapamayacaklar, çünkü Sovyet teşkilâtıyla bizim teşkilâtımız arasında esaslı farklılıklar vardır»Ağustos 1921, Associated Press Muhabirine Demeç «Türkiye’de Bolşeviklik olmayacaktır Çünkü Türk hükûmetinin ilk gayesi, halka hürriyet ve mutluluk vermek, askerlerimize olduğu kadar, sivil halkımıza da iyi bakmaktır…»21 061935, Gladys Baker’e Verilen DemeçBULAŞICI HASTALIKLAR «… Sağlık konusundaki çalışmalarımızın mühim bir kısmı bulaşıcı hastalıkların önlenmesine ve yayılmasının durdurulmasına sarfedildi Bu türlü hastalıklardan yalnız çiçek ve lekeli humma bazı bölgelerde sınırlı bir şekilde yayılma eğilimi göstermiş ise de vaktiyle alınmış olan ve devam edilen önleyici ve koruyucu tedbirlerle önlerine geçilmiştir…»01 03 1923, TBMM 4 Toplanma Yılını AçarkenBURSA « Efendiler: Bursa ziraat memleketidir, ticaret memleketidir ve sanat memleketidir , şifa memleketidir Bursa, sahip olduğu doğal güzellikleriyle bolluk ve mutluluk memleketidir…»11 09 1924, Bursalılarla KonuşmaBÜYÜK ZAFER «30 Ağustosta sevk ve idare ettiğim muharebe, Türk milletinin yanımda bulunduğu halde, idare ettiğim ilk ve son muharebedir Bir insan kendini, milletle beraber hissettiği zaman, ne kadar kuvvetli buluyor bilir misiniz? Bunu tarif zordur Eğer ben, açıklamakta zayıf kalırsam beni hoş görünüz»30 08 1928, Basın Mümessillerine DemeçC CAMİ «… Efendiler, camiler birbirimizin yüzüne bakmaksızın yatıp kalkmak için yapılmamıştır Camiler itaat ve ibadet ile beraber din ve dünya için neler yapılmak lazım geldiğini düşünmek yani meşveret için yapılmıştır…»07 02 1923, Balıkesir’de Halkla KonuşmaCEHALET «… Milleti kendi benliğine sahip yapmayan, milleti asırlarca kendi hakkında gafil bulunduran hep bu cehalettir Hükümdarların, şunun, bunun, milleti esir gibi, köle gibi kullanmaları, bütün vatanı kendi özel mülkleri gibi düşünmeleri, hep milletin bu bilgisizliğinden istifade edilmek sayesinde idi Gerçek kurtuluşu istiyorsak, herşeyden evvel, bütün kuvvetimiz, bütün süratimizle bu cehaleti ortadan kaldırmaya mecburuz…»21 03 1923, Konya, Lise Öğr ve Öğrencileri ile Konuşma«Biz cahil dediğimiz vakit, mutlaka mektepte okumamış olanları kastetmiyoruz Kastettiğim ilim, hakikatı bilmektir Yoksa okumuş olanlardan en büyük cahiller çıktığı gibi, hiç okuma bilmeyenlerden de hakikatı gören hakiki âlimler çıkar»18 03 1923, Tarsus’ta Çiftçilerle KonuşmasıCEZAEVLERİ (Hapishaneler) «… Hapishaneler meselesi pek mühimdir Durumlarının iyileştirilmesi için kişisel hürriyeti kaldırılan vatan çocukları ceza sürelerinin sonunda, topluma faydalı olacak bir üye olarak yetiştirme vasıtalarını temin için İçişleri Bakanlığı uzun uzadıya araştırma ve istatistikleri yaptı Mevcut hapishanelerden uygun olanların ilmî usullere uygun bir surette tamirine ve yeniden hapishaneler yapımına girişmek için bir inşaat programı düzenlendi…»01 03 1923, TBMM 4Toplanma Yılını Açarken« Cezaevlerinin terbiye, ıslah ve iş esaslarına göre düzeltilmesi yolundaki hayırlı faaliyetlerin genişletilmesi cemiyete; doğru yoldan saparak hürriyetini kaybetmiş olan binlerce vatandaşı faydalı birer uzuv olarak kazandırmaktatır »01 11 1938, TBMM 5 Dönem 4 Toplanma Yılını AçarkenAtatürk Adına Başbakan Celâl Bayar Tarafindan Okunan SöylevCUMHURİYET « Yeni Türkiye Anayasasının ilk maddelerini size tekrar edeceğim: Hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir Yürütme kudreti, yasama yetkisi milletin tek ve gerçek temsilcisi olan mecliste toplanmıştır Bu iki kelimeyi bir kelimede anlatmak mümkündür: Cumhuriyet…»27 091923, Neue Freie Preese Muhabirine Verdiği Demeç« Cumhuriyet, fikir hürriyeti taraftarıdır Samimi ve yasal olmak şartı ile her fikre hürmet ederiz Her kanaat bizce muhteremdir Yalnız muhaliflerimizin insaflı olması lazımdır»04 12 1923, Tercüman-ı Hakikat Başmuharririne Demeç« Bütün dünya bilsin ki, benim için yandaşlık vardır ; Cumhuriyet yandaşlığı, düşünsel ve toplumsal devrim yandaşlığı Bu noktada yeni Türkiye topluluğunda, bir bireyi bunun dışında düşünmek istemiyorum »(1924) « Cumhuriyet, ahlâki erdeme dayalı bir idaredir Cumhuriyet erdemdir Sultanlık korku ve tehdide dayalı bir idaredir Cumhuriyet erdemli ve namuslu insanlar yetiştirir Sultanlık korkuya, tehdide dayalı olduğu için korkak, alçak, sefil, rezil insanlar yetiştirir Aralarındaki fark bundan ibarettir»14 10 1925, İzmir Kız Öğretmen Okulunda Bir Konuşma«… Temeli büyük Tük milletinin ve onun kahraman evlatlardan meydana gelen büyük ordumuzun vicdanında akıl ve şuurunda kurulmuş olan cumhuriyetimizin ve milletin ruhundan mülhem prensiplerimizin bir vücudun izalesi ile helaldar olabileceği zehabında bulunanlar, çok zayıf dimağlı bedbahtlardır »19 061926, Anadolu Ajansına Demeç« Demokrasi ilkesinin en çağdaş ve en akılcı uygulamasını sağlayan yönetim şekli Cumhuriyettir »(1930) «Cumhuriyet, yeni ve sağlam esaslarıyla, Türk Milletini emin ve sağlam istikbâl yoluna koyduğu kadar, asıl fikirlerde ve ruhlarda yarattığı güvenlik itibariyla, büsbütün yeni bir hayatın müjdeleyicisi olmuştur »01 11 1936, 5 Dönem 2 Toplanma Yılını AçarkenCUMHURİYET HALK FIRKASI « Halk Fırkası halkımıza siyasi terbiye vermek için bir mektep olacaktır…» 07 02 1923, Balıkesir’de Halkla Konuşma« Halk Fırkası, memleket ve millet her türlü dayanaktan mahrum bırakılarak felâkete atıldığı uğursuz hengâmede bütün milleti kadrosu içine alarak kuvvet ve kudret yapan, dış düşmanlarını kovan, iç düşmanlarını imha eden, halka hürriyet ve hâkimiyet temin eden kutsal bir cemiyettir Halk Fırkası hiçbir safsataya iltifat etmeyerek Türk Cumhuriyetini kuran inkılâpçı bir ruhun bütün memleketlerde ortaya çıkması ve gerçekleşmesidir Halk Fırkası Türkiye’yi medeni âleme sokan ve orada yükseltmeyi taahhüt eden azimkâr bir fırkadır…»16 09 1924, Trabzon’da Halk Partililerle Konuşma« Bugün ülke yönetimi sorumluluğunu taşıyan heyet, bence ülkü ve amaç itibariyle, bütün milleti kapsayan ve unvanı Halk Fırkası olan Cumhuriyet Fırkasıdır Bu fırkanın esas ilkesi, memleket ve milletin gerçek kurtuluş ve mutluluğunu temine çalışmaktır ve amaca ulaştıran yol bence budur ve kararlaştırılmıştır O da Cumhuriyeti takviye ve sağlamlaştırma ile beraber fikrî ve sosyal inkılâpta ve medeniyet ve aydınlanma yolunda milletin azimkârane ve muvaffakiyetle yürümesini temine delâlettir…»20 09 1924, Samsunlularla Konuşma«… Başkanlığını taşımakla iftihar ettiğim Cumhuriyet Halk Fırkası, diğer memleketlerde olduğu gibi alelâde sokak politikası yapan bir fırka değildir Hürmetle tekrar edeceğim ki Halk Fırkası, Müdafa-i Hukuk Cemiyeti gibi bütün milleti aydınlatma ve bütün millete kılavuzluk vazifesiyle mükelleftir Fırkamıza âdi politikacılık atfedenler nankör insanlardır…»10 10 1925, Akhisar’da Bir Konuşma«… Fırka millete eğiticilik yapacak, ilim, iktisat, siyaset ve güzel sanatlar gibi bütün kültür sahalarında vatandaşları yetiştirmek için önderlik edecektir…» 04 02 1931, Aydın Türk Ocağında Bir KonuşmaÇ ÇALIŞMAK « İlk işimiz milleti çalışkan yapmaktır »Ocak 1923, Gazetecilere Yaptığı Konuşma « Hiçbir şeye ihtiyacımız yok, yalnız bir şeye ihtiyacımız vardır ; çalışkan olmak Sosyal hastalıklarımızı araştırırsak asıl olarak bundan başka, bundan mühim bir hastalık keşfedemeyiz O halde ilk işimiz bu hastalığı esaslı surette tedavi etmektir Milleti çalışkan yapmaktır Servet ve onun doğal sonucu olan refah ve saadet yalnız ve ancak çalışkan insanların hakkıdır »16 01 1923 , İstanbul Gazete Temsilcilerine« Çalışmak vakti gelmiş, artık çalışmak lazım… Bilhassa gençler çalışmalıdır »11 04 1923, Vatan Muhabirine Verilen Demeç« Çalışmak demek, boşuna yorulmak, terlemek değildir Zamanın gereklerine göre bilim ve teknik ve her türlü uygar buluşlardan azamî derecede istifade etmek zorunludur »(1923) « Gece gündüz zaten çalışıyorsunuz ; çalışınız, hakikati bütün cihana tanıtalım… »30 08 1925, Daday’da Bir Konuşma« Kendiniz için değil millet için elbirliğiyle çalışınız Çalışmaların en yükseği budur (1935) ÇİFTÇİ « Arkadaşlar, dünyada zaferlerin iki vasıtası vardır Biri kılıç, diğeri sapan Hakiki zafer kılıçla değil, sapanla yapılandır Milletleri vatanlarında yerleştirmenin, millete istikrar vermenin aracı sapandır, sapan, kılıç gibi değildir O kullanıldıkça kuvvetlenir… Türk çiftçisi bir eliyle kılıcını kullanırken, diğer elindeki sapanı topraktan ayrılmadı Eğer milletimizin çoğunluğu çiftçi olmasaydı, biz bugün dünya yüzünde bulunmayacaktık »16 03 1923, Adana Çiftçileriyle Konuşma« Çiftçi ve çoban bu millet için temel unsurdur Gerçi, diğer unsurlar bu temel unsur için lâzım ve faydalıdır Fakat hiçbir kuruntuya kapılmadan bilmeliyiz ki o temel unsur olmazsa diğer unsurlar da yoktur »16 03 1923, Adana Çiftçileriyle Konuşma« … Memleketimiz şu iki şeyin memleketidir : biri çiftçi, diğeri asker Biz çok iyi çiftçi ve çok iyi asker yetiştiren bir milletiz İyi çiftçi yetiştirdik : çünkü topraklarımız çoktur, iyi asker yetiştirdik : Çünkü o topraklara kasteden düşmanlar fazladır O toprakları sürenler, o toprakları koruyanlar hep sizlersiniz… »18 03 1923, Tarsus’ta Çiftçilerle Konuşma« Memleketimizde yapılması lâzım devletin, esas konusu çiftçiliktir Tüketici yaşamak iyi değildir, üretici olalım ! »24 08 1925 ,Kastamonu’da Bir Konuşma« Bir defa, memlekette topraksız çiftçi bırakılmamalıdır Bundan daha önemli olanı ise, bir çiftçi ailesini geçindirebilen toprağın, hiçbir sebep ve suretle, bölünemez bir mahiyet alması Büyük çiftçi ve çiftlik sahiplerinin işletebilecekleri arazi genişliği, arazinin bulunduğu memleket bölgelerinin nüfus yoğunluğuna ve toprak verim derecesine göre sınırlandırmak lâzımdır… »01 11 1937, TBMM 5Dönem 3 Toplanma Yılını AçarkenÇOCUK « Küçük hanımlar, küçük beyler ! Sizler hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı, bir bahtının aydınlığısınız Memleketi asıl aydınlığa gark edecek sizsiniz Kendinizin ne kadar önemli, kıymetli olduğunuzu düşünerek ona göre çalışınız Sizlerden çok şeyler bekliyoruz ; kızlar, çocuklar ! »17 10 1922, Bursa, ÇocuklaraD DEMİRYOLLARI « Türkiye hükûmetinin tesbit ettiği projeler dahilinde belirli zamanlar zarfında vatanın bütün bölgeleri çelik raylarla birbirine bağlanacaktır Demiryolları memleketin tüfekten, toptan daha mühim bir emniyet silâhıdır Demiryollarını kullanacak olan Türk milleti, kaynağındaki ilk sanatkârlığının, demirciliğin eserini tekrar göstemiş olmakla iftihar edecektir Demiryolları Türk milletinin refah ve medeniyet yollarıdır »13 02 1931, Malatya’da Bir Konuşma« Demiryolu yapmakta ilk milli teşebbüsün tatbikatına başlandığını bizzat görmek fırsatı, benim için cidden mesut bir tesadüftür Memleketimizin asırlardan beri yolsuz bırakıldığı ve bir demiryoluna olan ihtiyacın şiddeti düşünülürse, bu hususta girişimci olanları ne kadar takdir etmek ve onlara ne derece yardımcı olmak lâzım geleceği pek güzel anlaşılır… »21 09 1924, Özel Teşebbüsle YapılanSamsun-Çarşamba Demiryolunun Temel Atma Töreni« Medeniyetin bugünkü araçlarını hattâ bugünkü fikriyatını demiryolu haricinde yaygınlaştırabilmek zordur Demiryolu refah ve uygarlık yoludur… »01 11 1924, TBMM 2 Dönem 2 Toplanma Yılını Açarken« Demiryolları bir ülkeyi medenîyet ve refah ışıklarıyla aydınlatan kutsal bir meşaledir Cumhuriyetin ilk senelerinden beri, dikkatle, ısrarla üzerinde durduğumuz demiryolları inşaatı siyaseti, hedeflerine ulaşmak için durmadan başarı ile tatbik olunmaktadır »01 11 1937, TBMM 5Dönem 3 Toplanma Yılını AçarkenDEMOKRASİ « Artık bugün, demokrasi fikri, daima yükselen bir denizi andırmaktadır 20 yüzyıl, birçok baskıcı hükümetlerin, bu denizde boğulduğunu görmüştür »(1930) DENİZCİ « Deniz silâhlarına önem veriyoruz Denizcilerimizin iyi silahlı ve iyi talimli olarak hazırlanmaları büyük emelimizdir »01 11 1936, TBMM 5 Dönem 2 Toplanma Yılını AçarkenDENİZCİLİK « En güzel coğrafî vaziyette ve üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye ; endüstrisi, ticareti ve sporu ile, en ileri denizci millet yetiştirmek kabiliyetindedir Bu kabiliyetten istifadeyi bilmeliyiz ; denizciliği, Türkün büyük millî ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız »01 11 1937,TBMM 5Dönem 3 Toplanma Yılını AçarkenDEVLETÇİLİK « … Ekonomik siyasetimizin önemli amaçlarından biri de genel çıkarlarımızı doğrudan doğruya ilgilendirecek kurumlar ve ekonomik girişimleri malî ve ilmî gücümüzün elverdiği ölçüde devletleştirmektir Bu cümleden olarak, topraklarımızın altında terk edilmiş halde duran maden hazinelerini az zamanda işleterek, milletimizin yararına açık bulundurabilmek de bu yöntem ile gerçekleşir… »01 03 1922, TBMM 3 Toplanma Yılını Açarken« … Partimizin takip ettiği program, bir yönden tamamıyla demokratik, halkçı bir program olmakla beraber iktisadî açıdan devletçidir Bu itibarla partimize dayanmakta olan cumhuriyet hükümetinin bütün açılardan vatandaşların hayatıyla, istikbâliyle ve refahıyla ilgilenmesi doğaldır Halkımız huy olarak devletçidir ki, her türlü ihtiyacı devletten istemeyi kendisinde bir hak görüyor… »27 01 1931, İzmir’de Fırka Kongresinde KonuşmaDEVRİM YASASI « İnkılâbın kanunu mevcut kanunların üstündedir Bizi öldürmedikçe, bizim kafalarımızdaki akımı boğmadıkça, başladığımız inkılâp ve yenilik bir an bile durmayacaktır Bizden sonraki dönemlerde de böyle olacaktır »(1923) « Uçurumun kenarında yıkık bir ülke… Türlü düşmanlarla kanlı boğuşmalar… Yıllarca süren savaş Ondan sonra, içeride ve dışarıda saygı ile tanınan yeni vatan, yeni sosyete, yeni devlet ve bunları başarmak için arasız devrimler Türk genel devriminin bir kısa deyimi »(1935) DIŞ BORÇLAR « … Hükümetimizin her medenî devlet gibi dış borçlanmalar yapması gereği vardır Şu kadar ki, ödünç alınan yabancı paralarını şimdiye kadar Babıâli’nin yaptığı gibi ödemeye mecbur değilmişiz gibi, maksatsız israf ve kullanma ile borçlarımızın yükünü artırarak mali bağımsızlığımızı tehlikeye atmaya kesinlikle karşıyız Biz memlekette, ilerlemeyi, üretimi, ve halkın refahını temin edecek, zenginlik kaynaklarımızı geliştirecek faydalı borçlanmalara taraftarız »01 03 1922, TBMM 3Toplanma Yılını AçarkenDIŞ POLITIKA « … Dış politika, iç teşkilât ve iç politikaya, dayandırılmak mecburiyetindedir, yani iç teşkilâtın tahammül edemeyeceği genişlikte olmamalıdır Yoksa hayâlî dış politikalar peşinde dolaşanlar, dayanak noktalarını kaybederler… »17 02 1923, İzmir İktisat Kongresini Açış Söylevi« … Dış politika bir toplumun iç yapısı ile sıkı sıkıya ilgilidir Çünkü iç yapısına dayanmayan dış siyasetler daima mahkûm kalırlar… »23 03 1923, Afyonkarahisar Belediye Meclisi Üyeleriyle Konuşma« Dışişlerinde dürüst ve açık olan politikamız barış fikrine dayanır Milletlerarası herhangi bir meselemizi barış yoluyla halletmeyi aramak bizim menfaat ve anlayışımıza uyan bir yoldur »(1929) DİKTATÖRLÜK « Ben diktatör değilim Benim kuvvetim olduğunu söylüyorlar ; evet bu doğrudur Benim arzu edip de yapamayacağım hiçbir şey yoktur Çünkü, ben zoraki ve insafsızca hareket etmek bilmem Bence diktatör, diğerlerini iradesine boyun eğdirendir Ben, kalpleri kırarak değil, kalpleri kazanarak hükmetmek isterim »21 06 1935, Gladys Baker’e Verilen DemeçDİN « Bizim dinimiz hiçbir vakit kadınların erkeklerden geri kalmasını talep etmemiştir Allah’ın emrettiği şey, Müslüman erkeğin ve Müslüman kadının beraber olarak bilim ve bilgi kazanmasıdır… »31 01 1923, İzmir’de Halk ile Konuşma« … Bizim dinimiz en makul ve tabiî bir dindir Ve ancak bundan dolayıdır ki son din olmuştur Bir dinin tabiî olabilmesi için akla, fenne, ilme ve mantığa uyması lazımdır Bizim dinimiz bunlara tamamen uygundur »31 1 1923 İzmir’de Halk ile Konuşma« … İnsanlara feyz ruhu vermiş olan dinimiz son dindir Eksiksiz dindir Çünkü dinimiz akla mantığa, hakikate tamamen uyuyor ve uygun düşüyor… »07 02 1923, Balıkesir’de Halka Konuşma« Bizim dinimiz, milletimize değersiz, miskin ve aşağı olmayı tavsiye etmez Aksine Allah da Peygamber de insanların ve milletlerin değer ve şerefini korumalarını emrediyor »5 Şubat 1923 Akhisar’da Konuşma« Türk milleti daha dindar olmalıdır, yani bütün sadeliği ile dindar olmalıdır demek istiyorum Dinime, bizzat hakikate nasıl inanıyorsam, buna da öyle inanıyorum… »29 10 1923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya Demeç« Dini fikir ve inançlara hürmetkâr olmak, öteden beri tabiî ve genel bir anlayıştır Bunun aksini düşünmek için sebep yoktur »11 12 1924, Times Muhabirine Cevap« Din bir vicdan meselesidir Herkes vicdanının emrine uymakta serbesttir Biz dine saygı gösteririz Düşünüşe ve düşünceye muhalif değiliz Biz sadece din işlerini, millet ve devlet işleriyle karıştırmamaya çalışıyor, kaste ve fiile dayanan bağnaz hareketlerden sakınıyoruz »(1925) DİNSİZLİK « … Bence, dinsizim diyen mutlaka dindardır İnsanın dinsiz olmasının imkânı yoktur… Dinsiz kimse olmaz Bu genelleme içinde şu din veya bu din demek değildir Tabiatıyla biz, içine girdiğimiz dinin en çok isabetli ve çok olgun olduğunu biliyoruz ve imanımız da vardır… »02 02 1923, İzmir, Türkiye’nin Geleceği Üzerine KonuşmaDONANMA « Hudutlarının mühim ve büyük kısımları deniz olan Türk devletinin donanması da mühim ve büyük olması gerekir O zaman Türk Cumhuriyeti daha gönlü rahat ve emin olacaktır »(1924) DÜŞMAN « … Memleketimizde meydana gelen yeni durumun sonuçlarından yabancıları ürküterek Avrupa’da aleyhimize bir fikir akımı ortaya çıkarmak isteyenler bizim düşmanlarımızdır… » 02 11 1922, Le Petit Parisien Muhabirine Bursa’da Verilen Demeç « Düşmana merhamet acz ve zaaftır… » 16 03 1923, Adana Çiftçileriyle Konuşma« Biz kimsenin düşmanı değiliz Yalnız insanlığın düşmanı olanların düşmanıyız »(1936) E ECNEBİ (Ecnebi düşmanlığı ) « …Ecnebi düşmanlığı, noktasına gelince : Şu bilinsin ki, biz ecnebilere karşı herhangi düşmanca bir his beslemediğimiz gibi onlarla samimi ilişkilerde bulunmak arzusundayız Türkler bütün medeni milletlerin dostlarıdır Ecnebiler memleketimize gelsinler ; bize zarar vermemek, hürriyetlerimize güçlükler çıkarmaya çalışmamak şartıyla burada daima güleryüz göreceklerdir… »29 10 1923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya DemeçEFENDİLER « Efendiler ; bu hitap münasebetiyle ufak bir noktayı tekrar edeyim « Efendiler » dediğim zaman başka yerde olduğu gibi burada da bunun karşılığı Hanımefendiler ve Beyefendilerdir »28 08 1925, İnebolu’da Bir KonuşmaEGEMENLİK « Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir »(20 011923)EĞİTİM « Eğitim işlerinde mutlaka başarılı olmak gereklidir Bir milletin hakîki kurtuluşu ancak bu surette olur »(1922) « …Eğitim ve öğretimde uygulanacak olan usûl, bilgiyi insan için fazla bir süs, bir zorbalık aracı, yahut medenî bir zevkten ziyade maddî hayata uygun olmayı sağlayan uygulamalı ve kullanılabilir bir araç haline getirmektir… » 01 03 1923, TBMM 4 Toplanma Yılını AçarkenEĞİTİM POLİTİKASI « …Bizim takip edeceğimiz siyasetin temeli evvelâ mevcut cehaleti ortadan kaldırmaktır Ayrıntıya girmekten sakınarak, bu fikrîmi birkaç kelime ile açıklamak için diyebilirim ki, mutlaka bütün köylüye okumak, yazmak ve vatanını, milletini, dinini, dünyasını tanıtacak kadar coğrafî, tarihî, dinî ve ahlâki bilgiler vermek ve dört işlemi öğretmek eğitim programımızın ilk hedefidir »01 03 1922, TBMM, 3 Toplanma Yılını Açarken « Erkek ve kız çocuklarımızın, aynı surette bütün öğrenim derecelerindeki öğretim ve eğitimlerinin uygulamalı olması mühimdir Memleket çocukları, her tahsil derecesinde ekonomik hayatta katkılı, etkili ve muvaffak olacak surette donatılmalıdır Millî ahlâkımız, medenî esaslarla ve her türlü fikirlerle artırılmalı ve takviye olunmalıdır Bu çok önemlidir; özellikle dikkatinizi çekerim Korkutmaya dayalı ahlâk, bir fazilet olmadıktan başka güvene de layık değildir »25 08 1924, Mualimler Birliği Kongresi ÜyelerineEĞİTİM PROGRAMI « Görülüyor ki, en mühim ve en verimli vazifelerimiz eğitim işleridir Eğitim işlerinde derhal muvaffak olmak lazımdır Bir milletin gerçek kurtuluşu, ancak bu surette olur Bu zaferin temini için hepimizin tekcan ve tekfikir olarak esaslı bir program üzerinde çalışması lazımdır Bence bu programın esas noktaları ikidir :1 Sosyal hayatımızın ihtiyaçlarına uygun olması2 Çağdaş gerekliliklere uygun olmasıdır »27 10 1922, Bursa, Öğretmenlere HitapEKONOMİ « Hiçbir medenî devlet yoktur ki, ordu ve donanmasından önce ekonomisini düşünmüş olmasın »(1924) « …Ekonomik kalkınma; Türkiye’nin; hür bağımsız, daima daha kuvvetli, daima daha refahlı Türkiye idealinin, bel kemiğidir… » 01 11 1937, TBMM, 5 Dönem, 3 Toplanma Yılını AçarkenENDÜSTRİ « …Her yeni endüstri eseri, muhitine refah ve medeniyet ve bütün memlekete mutluluk ve kuvvet vermektedir… » 01 11 1936, TBMM, 5 Dönem, 2 Toplanma Yılını Açarken« Endüstrileşmek, en büyük millî dâvalarımız arasında yer almaktadır Çalışması ve yaşaması için ekonomik elemanları memleketimizde mevcut olan büyük, küçük her çeşit sanayii kuracağız ve işleteceğiz… »01 11 1937, TBMM, 5 Dönem, 3Toplanma Yılını AçarkenERMENİ MESELESİ « Ermeni meselesi denilen ve Ermeni milletinin gerçek çıkarlarından çok dünya kapitalistlerinin ekonomik çıkarlarına göre halledilmek istenen mesele, Kars Antlaşmasıyla en doğru çözüm şeklini buldu Asırlardan beri dostane yaşayan iki çalışkan halkın dostluk bağları memnuniyetle tekrar kuruldu »01 03 1922, TBMM, 3Toplanma Yılını AçarkenESİR « Türkiye, esir olarak mahvolmaktansa, son nefesine kadar mücadele ve savaş vermeye azmetmiştir… » 25 12 1922, Le Journal Muhabiri Paul Herriot’ya Çankaya’da Verilen Beyanat« …Milletlerin esareti üzerine kurulmuş kurumlar her tarafta yıkılmaya mahkûmdurlar… » 30 08 1924, Dumlupınar’da Konuşma« …Türk esaret kabul etmeyen bir millettir, Türk milleti esir olmamıştır… » 14 10 1925, İzmir’de İleri Gelen Memurlarla Bir KonuşmaEV « Türk’e ev ve bark olan her yer sağlığın, temizliğin, güzelliğin, modern kültürün örneği olacaktır »01 11 1935, 5 Dönem, 1 Toplanma Yılını AçarkenF FİKİR « Fikirler, manasız, mantıksız safsatalarla dolu olursa, o fikirler hastalıklıdır… » 27 10 1922, Bursa, ÖğretmenlereFRANSIZ İNKILĀBI « …İnkılâplar içinde en verimli ve en faydalı ve en haklı olmak açısından ve bütün insanlığa hakimiyete sahip olma fikrini vermek itibarıyla fevkalâde mühim olanı budur… » 01 12 1921, TBMM« … Fransızlar , Büyük ihtilâli gerçekleştirmek için tam bir asır çalışmışlardır… » 19 01 1923, Anadolu Ajansı« Fransız ihtilâli bütün cihana hürriyet fikrini yaymıştır ve bu fikrin hâlen esas ve kaynağı bulunmaktadır… » 08 03 1928, Le Matin Gazetesi Muhabirine DemeçFRANSIZ MEKTEPLERİ « …Fransız mektepleri, Türk milletine büyük hizmetler etmiştir Fakat, bazen yabancı mekteplerinin görev sınırlarını aştığını, rollerinden çıktıklarını, bilim dışı propaganda gayeleri takip ettiklerini ve bunun için halkımızın Türk olmayan unsurlarına dayandıklarını gördük »29 10 1923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya Demeç« Fransız mekteplerinin çoğunluğu rahipler ve hemşireler tarafından idare edilmektedir Şu halde, meslekî bir mahiyeti vardır Bundan dolayı, dinî bir propaganda da bulunduklarından endişe edebiliriz Bununla birlikte, istiyoruz ki mektepleriniz kalsın Fakat, Türkiye’de bizim mekteplerimizin bile sahip olmadıkları ayrıcalığa, yabancı mekteplerinin sahip olması kabul olamaz… »29 10 1923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya DemeçG GAYRIMÜSLİMLER « Memleketimizde yaşayan gayrimüslim unsurların başına ne gelmiş ise, kendilerinin yabancı entrikalarına kapılarak ve ayrıcalıklarını kötüye kullanarak vahşi bir şekilde takip ettikleri ayrılma siyaseti neticesidir »28 12 1919, Ankara İleri gelenleriyle Bir Konuşma( Ermeni, Asurî ve Geldanîler namına hareket ettiklerini iddia edenler tarafından ortaya atılan millî yurt meselesini sözkonusu ederek bunun tarafımızdan dikkate bile alınmayacağını ve Musevilerin memleketimizde hakikî bir vatandaş gibi yaşadıklarını ve bundan sonra da aynı samimiyet ve istirahatle yaşayabileceklerini söylemiştır )22 01 1923, Bursa Şark Sinemasında Halkla KonuşmaGAZETE « …Gazeteler mevcut olan kanunlar içerisinde hürdür Ancak bunun dışında çıktıkları zaman takibe uğrarlar Gazeteler kanunun ve genel menfaatlerin aksine işlemlere şahit ve bilgi sahibi oldukları zaman gerekli yayınlarda bulunmalıdırlar »15 01 1923, Eskişehir’de Halka Yapılan KonuşmaGENÇLİK « Bütün ümidim gençliktedir »(1919) « Muhterem gençler, hayat mücadeleden ibarettir Bundan dolayı hayatta yalnız iki şey vardırGalip olmak, mağlûp olmak Size Türk gençliğine terk ettiğimiz ve bıraktığımız vicdanî emanet, yalnız ve daima galip olmaktır ve eminim daima galip olacaksınız… »18 03 1923, Tarsus’da Gençlere Konuşma« Gençler ! Cesaretimizi kuvvetlendiren ve devam ettiren sizsiniz Siz almakta olduğunuz terbiye ve irfan ile, insanlık meziyetinin, vatan sevgisinin, fikir hürriyetinin en kıymetli örneği olacaksınız Ey yükselen yeni nesil! Gelecek sizindir Cumhuriyeti biz kurduk ; onu yükseltecek ve devam ettirecek sizsiniz »30 08 1924, Dumlupınar’da Konuşma«Gençliği yetiştiriniz Onlara ilim ve irfanın müspet fikirlerini veriniz Geleceğin aydınlığına onlarla kavuşacaksınız »(1927) « Ey Türk Gençliği ! Birinci vazifen, Türk İstiklâlini, Türk Cumhuriyetini ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir Mevcudiyetinin ve istikbâlinin yegâne temeli budur Bu temel senin en kıymetli hazinendir… »1927 ,Gençliğe Hitabesi « Gençliğin çalışkan, duyarlı ve milliyetçi yetişmesi esas dileklerimizdendir Gençlik her türlü faaliyetlerinde Cumhuriyet kanunlarına ve Cumhuriyet kuvvetlerinin usül ve kurallarına uymaya da dikkatli olmalıdır »(1933) « …Sizler, yani yeni Türkiye’nin genç evlâtları, yorulsanız dahi beni takip edeceksiniz Dinlenmemek üzere, yürümeye karar verenler asla ve asla yorulmazlar Türk gençliği gayeye, bizim yükselme idealimize durmadan, yorulmadan yürüyecektir Biz de bunu görmekle bahtiyar olacağız… »26 031937, Ankara’da Tahsilde Bulunan Bursalı Gençlerin Tertib Ettikleri Uludağ Gecesinde Söylenmiştir« Gençler! benim gelecekteki emellerimi gerçekleştirmeyi üstlenen gençler ! Bir gün memleketi sizin gibi beni anlamış bir gençliğe bırakacağımdan dolayı çok memnum ve mesudum »(1937) GERİLLÂ TEŞKİLÂTI « …Küçük küçük birliklerin başında subay bulundurmakla vücuda getirilen teşkilât, küçük harp teşkilâtıdır…(gerillâ) denilen küçük harp teşkilatıdır Cümlenizin hatırındadır ki; Heyet-i İctimaiye’nin muharebe hususundaki bakış açısını burada izah ederken demiştim ki; uzun zaman muharebe etmek ve bütün milletin savaşma hislerini daima zinde tutabilmek için gerilla teşkilatı yapacağız… »12 07 1920, TBMMGÜMRÜK « Gümrüklere gelince; bunda, tesisata, çalışma usullerine ve kanunî mevzular bakımından gerekli iyileştirme tedbirlerine hız verilmesi gerekmektedir »01 11 1937, TBMM, 5Dönem, 3Toplanma Yılını AçarkenGÜZEL SAN’ATLAR « …Yüksek bir insan cemiyeti olan Türk milletinin tarihî bir vasfı da, güzel sanatları sevmek ve onda yükselmektir Bunun içindir ki, milletimizin yüksek karakterini, yorulmaz çalışkanlığını, doğal zekâsını, ilme bağlılığını, güzel sanatlara sevgisini, millî birlik duygusunu sürekli ve her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek geliştirmek millî ülkümüzdür »29 10 1933, Ankara Onuncu Yıl Söylevi« Güzel sanatların hepsinde, ulus gençliğinin ne türlü ilerletilmesini istediğinizi bilirim Bu, yapılmaktadır Ancak burada en çabuk, en önde götürülmesi gerekli olan Türk musikisidir… »01 11 1934, TBMM, 4 Dönem, 4 Toplanma Yılını Açarken« Güzel sanatların her şubesi için Kamutayın göstereceği alâka ve emek, milletin insanî ve medenî hayatı ve çalışkanlık veriminin artması için çok tesirlidir »01 11 1936, TBMM, 5 Dönem, 2 Toplanma Yılını Açarken« Güzel sanatlarda başarı büyük inkılâpların başarılı olduğunun en kesin delilidir Bunda başarı kazanamayan milletlere ne yazıktır Onlar, bütün başarılarına rağmen uygarlık alanında yüksek insanlık sıfatıyla tanınmaktan daima mahrum kalacaklardır »H (HAKİKAT) GERÇEK « Meseleleri hâdiselere göre değil, aslında olduğu gibi ele almak lâzımdır »(1924) « Hakikati konuşmaktan korkmayınız » (1926) « Vaziyeti muhakeme ederken ve tedbir düşünürken acı olsa da, hakikati görmekten bir an geri kalmamak lâzımdır Kendimizi ve birbirimizi aldatmak için lüzum ve mecburiyet yoktur »(1927) « … Çok söz, uzun söz bir şey için söylenir: Hakikati anlamayanları hakikate getirmek için… » 9/10 08 1928, İstanbul Sarayburnu Parkı, Türk Yazı İnkılâbı Hakkında KonuşmaHAKİMİYET « … Korku üzerine hâkimiyet kurulamaz Toplara dayanan hâkimiyet sürekli olmaz Böyle bir hâkimiyet ve hatta diktatörlük, ancak ihtilal ortamında geçici bir zaman için lazım olur… »30 11 1929, Vossische Zeitung Muhabirine DemeçHALİFE «İstanbul’da saltanat ve zevklerinin, çıkarlarının devam ettirilmesini düşmanların anavatanımızı istila etmek emellerine uydurmakta, onlarla işbirliği yapmakta, düşman devletlerin her isteğine boyun eğmekte asla tereddüt göstermeyen, vicdanları sızlamayan, milletimizin hür ve müstakil yaşama azmini kırma için hainane teşebbüslerden çekinmeyen sultan ve halifelerin artık bu vatanda asla yeri yoktur ve olamaz »26 08 1925, İnebolu’da Bir KonuşmaHALK - HALKÇILIK « Bizim görüşümüz-ki halkçılıktır – kuvvetin, kudretin, egemenliğin, yönetimin doğrudan doğruya halka verilmesidir, halkın elinde bulundurulmasıdır »17 07 1920, TBMM« … Zannederim bugün ki varlığımızın asıl niteliği, milletin genel eğilimlerini ispat etmiştir, o da halkçılıktır ve halk hükûmetidir Hükümetlerin halkın eline geçmesidir… »17 07 1920, TBMM« … Halkçılık, toplumsal düzenin çalışmasına, hukukuna dayandırmak isteyen bir sosyal sistemdir Efendiler biz bu hakkımızı korumak, istiklâlimizi emin bulundurabilmek için genel kurulumuzca, milli kurulumuzca bizi mahvetmek isteyen emperyalizme karşı ve bizi yutmak isteyen kapitalizme karşı milletçe savaşmayı gerekli gören bir yolu takip eden insanlarız »(1921) « İç siyasetimiz de ilkemiz olan halkçılık, yani milletin bizzat kendi geleceğine sahip olması esası anayasamız ile tesbit edilmiştir »(1921) « Halkçılık teşkilâtı en ufak daireye kadar yaygınlaştırıldığı takdirde sonucun daha büyük ve verimli olacağına şüphe yoktur Memleket ve milletin içinde bulunduğu zorlukları ve harp halini de düşünürsek meclisin çalışmalarının sonucu ve oradaki başarısını takdir etmemek mümkün değildir »10 01 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin İle MülâkatHALK DEVLETİ « … Türkiye devleti bir halk devletidir, halkın devletidir Mazideki kuruluşlar ise bir şahıs devleti idi, şahısların devleti idi »13 08 1923, TBMM, 2 Toplanma Yılını AçarkenHALK HÜKÜMETİ « … Bizim hükûmetimiz demokratik bir hükûmet değildir, sosyalist bir hükûmet değildir ve hakikaten kitaplarda mevcut olan hükûmetlerin, bilimsel yapıları itibarıyla hiçbirine benzemeyen bir hükûmettir Fakat millî hakimiyeti, millî iradeyi tecellî ettiren tek hükûmettir, bu mahiyette bir hükûmettir! Sosyoloji noktasından bizim hükûmetimizi, ifade etmek lâzım gelirse, halk hükûmeti deriz »01 12 1921, TBMM« Şurası unutulmamalı ki, bu idare tarzı, bir bolşevik sistemi değildir Çünkü, biz ne Bolşevikiz, ne de Komünist ; ne biri, ne diğeri olamayız Çünkü, biz milliyetçi ve dinimize hürmetkârız Özetle, bizim hükümet şeklimiz, tam bir demokrat hükûmettir Ve dilimizde bu hükümet, « halk hükûmeti » diye anılır »02 11 1922, Le Petit Parisien Muhabirine DemeçHALK İDARESİ « … Milletimizin bugünki idaresi, hakiki mahiyeti ile bir halk idaresidir Ve bu idare tarzı, esası meşveret (danışma) olan Şûra idaresinden başka bir şey değildir… »03 01 1922, General Frunse’nin Ziyafetinde« … Herhalde halkımızı idare ile yakından ilgilendirmek, yani idareyi doğrudan doğruya halkın eline verebilecek bir idare şeklini tesis etmek hem milli hakimiyetin hakiki olarak temsili ve hem de bu sayede halkın benliğini anlaması itibarıyla gerekli idi İşte bu düşüncelerin, bu araştırmaların ilhamı olarak proje yapılmıştı… »10 01 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin İle MülâkatHALK TEŞKİLATI « … Teşkilat baştan sona kadar halk teşkilatı olacaktır Genel idareyi halkın eline vereceğiz Bu toplumda hak sahibi olmak, herkesin gayretli olması esasına dayanacaktır Millet hak sahibi olmak için çalışacaktır »10 01 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin İle MülâkatHARB « Her zamandan daha ziyade inanıyorum ki, harp pahalı bir iştir Harbin sürüklediği facialar ve dehşetten üzgünüm Fakat harp etmeden elimizdeki silahları bıraktığımız zaman tamamen harap olacağımızı da biliyorum »Ağustos 1921, Associated Muhabirine Demeç « Derhal şu veya bu sebepler için milleti harbe sürüklemek taraftarı değilim Harp zorunlu ve hayati olmalı Hakiki kanaatim şudur: milleti harbe götürünce vicdanımda azap duyamamalıyım Öldüreceğiz diyenlere karşı ölmeyeceğiz diye harbe girebiliriz Ama millet hayatı tehlikeye düşmeyince, harp bir cinayettir »16 03 1923, Adana Çiftçileriyle Konuşma« … Bir harp oyunu yapmak suretiyle, vatanın ve milletin yüksek menfaatlerinin müdafaasını beraber göz önünde bulunduracağız Bu çalışmamızda son senelerin başarılarla dolu muharebelerinin, meydan muharebelerinin, cumhuriyet ordusuna ve onun kıymetli komuta heyetine kazandırdığı tecrübelerin sonucunu inceleyeceğiz Dünyanın fen ve sanatta en son gelişmelerini göz önünde bulunduracağız… »15 02 1924, İzmir, Ordu İleri Gelenleri İle Konuşma« … Harp, muharebe, nihayet meydan muharebesi yalnız karşı karşıya gelen iki ordunun çarpışması değildir Milletlerin çarpışmasıdır Meydan muharebesi milletlerin bütün mevcudiyetleriyle, ilim ve fen sahasındaki seviyeleriyle, ahlaklarıyla, harslarıyla, hulâsa bütün maddi ve mânevi kudret ve faziletleri ve her türlü vasıtalarıyla çarpıştığı bir imtihan sahasıdır Bu sahada, çarpışan milletlerin hakiki kuvvet ve kıymetleri ölçülür… »30 08 1924, Dumlupınar’da Konuşma« Eğer harp bir bomba patlaması gibi birdenbire çıkarsa milletler, harbe engel olmak için, silâhlı mukavemetlerini ve mâlî kuvvetlerini saldırgana karşı birleştirmekte tereddüt etmemelidirler En hızlı ve en etkili tedbir, muhtemel bir saldırgana, saldırının yanına kâr kalmayacağını açıkça anlatacak uluslararası teşkilatın kurulmasıdır »21 06 1935, Gladys Baker’a DemeçHARP SANAYİİ « Bilhassa harp sanayii ve fabrikalarının çalışmasını özel bir takdir ile anmayı bir borç bilirim Bu son sene içinde bu fabrikaların eksikleri kademe kademe tamamlanmıştır Bugün her türlü ihtiyacın üretimi mümkün hale gelmiştir Yeni kurulan mermi ve fişek fabrikalarında bol miktarda topçu ve piyade cephanesinin ve bombasının hazırlanması ve üretiminde başarı sağlanmıştır »01 03 1922, TBMM, 3 Toplanma Yılını Açarken« Azim ve imanımız önünde yıkılarak silâh, mühimmat ve araçlarını savaş meydanında terke mecbur olan Yunan ordusunun bıraktıklarından istifade olunarak değişik merkezlerde yeni ve yedek silâh ve cephane depolarımız ve fabrikalarımız kurulmuştur Bu genişlikte kurulan ve gün geçtikçe daha çok genişleyen ve mükemmelleşen askerî kurumlara lâzım olan fenni beyinler yetiştirilmesi için de hazırlıklarda bulunulmaktadır »01 03 1923, TBMM, 4 Toplanma Yılını Açarken« … Harp sanayii tesisatımızı, daha ziyade gelişmesi ve genişlemesi için alınan tedbirlere devam edilmeli ve endüstrileşme mesaimizde de ordu ihtiyacı ayrıca göz önünde tutulmalıdır »01 11 1937, TBMM, 5 Dönem, 3Toplanma Yılını Açarken« Bundan sonrası için, bütün uçaklarımızın ve motorlarının memleketimizde yapılması ve hava harp sanayimizin de, bu esasa göre geliştirilmesi gerekir Hava kuvvetlerinin kazandığı önemi göz önünde tutarak, bu çalışmayı plânlaştırmak ve bu konuyu lâyık olduğu önemle milletin nazarında canlı tutmak lâzımdır »01 11 1937, TBMM, 5 Dönem, 3Toplanma Yılını AçarkenHARF İNKILABI « … Çok işler yapılmıştır, ama bugün yapmaya mecbur olduğumuz son değil, ancak çok lüzumlu bir iş daha vardır Yeni Türk harflerini çabuk öğrenmelidir Vatandaşa kadına, erkeğe, hamala, sandalcıya öğretiniz Bunu vatanseverlik ve milliyetseverlik vazifesi biliniz… »9/10 08 1928, Yeni Yazı İnkılabı Hakkında« … Bizim uyumlu, zengin dilimiz yeni Türk harfleriyle kendini gösterecektir; Asırlardan beri kafalarımızı demir çerçeve içinde bulundurarak, anlaşılmayan ve anlayamadığımız işaretlerden kendimizi kurtarmak, bunu anlamak mecburiyetindesiniz… » 9/10 08 1928, İstanbul Sarayburnu Parkı, Türk Yazı İnkılâbı Hakkında Konuşma« Az zaman sonra, yeni Türk harfleriyle, gözler kamaştırıcı Türk manevî ilerlemesinin ulaşabileceği güç ve saygının uluslararası düzeyini gözlerimi kapayarak şimdiden o kadar parlak görüyorum ki, bu manzara beni kendimden geçiriyor »23 08 1928,Anadolu Ajansı Muhabirine Demeç« Büyük milletimizin bir kat daha gelişmesini ve yükselmesini temin edecek olan yazı inkılâbı »16 09 1928,İstanbul , Belediye Başkanına Demeç« … Meclisinizin en büyük eseri olan Türk harfleri, memleketin genel hayatına tamamen uygulanmıştır İlk zorluklar, milletin fikir kuvveti ve medeniyete olan sevgisi sayesinde kolaylıkla yenilmiştir… »01 11 1929, TBMM, 3 Dönem, 3 Toplanma Yılını AçarkenHARİTA DAİRESİ « … Milli Savunma Bakanlığı’nda faaliyete başlayan harita dairesi ordunum bütün harita ihtiyacını karşılamaya muvaffak olmuştur Bundan sonraki çalışma ile memleketin daha mükemmel haritalarını hazırlayacaktır… »01 03 1922, TBMM, 3 Toplanma Yılını AçarkenHATİP «… hutbeyi îrat eden hatiptir Yani söz söyleyen demektir… »07 02 1923, Balıkesir’de Halkla KonuşmaHAVACI « Havacılarımız, bütün ordu ve donanmamız gibi vatanı korumaya yetenekli kahramanlardır Büyük millet, bu soylu evlâtlarıyla kendini mutlu sayabilir »01 11 1935, TBMM, 5 Dönem, 1 Toplanma Yılını AçarkenHAVACILIK « Bizim dünyamız - bilirsiniz - topraktan, sudan ve havadan unulmuştur Hayatın da, esas unsurları, bunlar değil midir? Bu unsurlardan birinin eksikliği, yalnız eksikliği değil, sadece bozukluğu, hayatı imkansız kılar Hayatı, hele ulusal hayatı seven, onu korumak isteyen; yurdunun topraklarına, denizlerine olduğu gibi, havasına da ilgisini, hergün biraz daha çoğaltılmalıdır »03 05 1935, Havacılık Hakkında Konuşma« … Türk çocuğu; Her işte olduğu gibi, havacılıkta da, en yüksek düzeyde, gökte, seni bekleyen yerini, az zamanda, dolduracaksın Bundan, gerçek dostlarımız sevinecek, Türk ulusu mutlu olacaktır »03 05 1935, Havacılık Hakkında KonuşmaHAYAT « … Hayat mücadeleden ibaretlir Bundan dolayı hayatta yalnız iki şey vardır Galip olmak, mağlup olmak »18 03 1923, Tarsus’da Gençlerle KonuşmaHavacılıkla ilgili konuşmasının aynısı « Bizim dünyamız - bilirsiniz - topraktan, sudan ve havadan unulmuştur Hayatın da, esas unsurları, bunlar değil midir ? »03 05 1935, Havacılık Hakkında Konuşma« … Hayatta tam zevk ve saadet, ancak gelecek nesillerin şerefi, varlığı, saadeti için çalışmakta bulunabilir… » 17 03 1937, Ankara Palas Romanya Dışişleri Bakanı Antonescu İle KonuşmaHİLAFET « Hilâfeti muhafaza edeceğiz Şu şartla ki, Büyük Millet Meclisi ve millet, hilâfetin dayanacağı bir mesnet ve kuvvet olacaktır »02 11 1922, Bursa, Le Petit Parisien Muhabirine Demeç« … Esasen bu mesele yalnız Türkiye’ye ait olmayıp bütün islâm alemini ilgilendiren bir meseledir »02 11 1922, Bursa, Le Petit Parisien Muhabirine Demeç«Bütün İslâm aleminin gerçek kurtuluşuna kadar varlığını korumayı görev bildiğimiz hilâfet makamı Türkiye Devleti’nin ne istiklâli, ne idaresi ve ne de hakimiyeti ile zıtlık teşkil etmez Bu makam ve bu makamda oturan kişinin varlığı, sebebiyet verilmedikçe sakıncaların kaynağı olarak düşünülemez Fakat şurası kesinlikte bilinmelidir ki, herhangi bir makam ve şahıs tarafından bu sakınca doğurulduğu gün orada teori biter, pratik ve uygulama başlar »18 01 1923, İzmit Halkı İle Konuşma« … Bu makamı Türkiye milletinin hakimiyetini ihlâl edecek bir makam diye anlamak doğru değildir Bugün halife olan kişinin bizim ile beraber aynı gerçekleri takdir buyurduğunu zannederim Ancak bir sakınca ortaya çıkarsa yalnız bu makama atfetmek lazım gelmez Bunu yapmak için her şeyden önce, fikirlerini şeriat görünümüne sokan bazı cahiller, menfaatperestler ve dalkavuklar ortaya çıkabilir Bunların yapacağı telkinleri ve mahiyetini evvelden tanıyıp ona göre gerekli hazırlığı yapmak her ferdin ve milletin görevidir… »18 01 1923, İzmit Halkı İle Konuşma« … Bütün İslâm milletleri üzerinde yüce ruhî görevini ifa eden halife fikri, gerçeklerden değil, kitaplardan çıkmış bir fikirdir… » 29 10 1923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya Demeç« … Tarihimizin en mesut devresi hükümdarlarımızın halife olmadıkları zamandır Bir Türk padişahı, her nasılsa hilafeti kendine maletmek için nüfuzunu, itiyadını, servetini kullandı Bu sırf bir tesadüf eseridir Peygamberimiz öğrencilerine dünya milletlerine İslâmiyeti kabul ettirmelerini emretti, Bu milletlerin hükûmeti başına geçmelerini emretmedi Peygamberin zihninden asla böyle bir fikir geçmemiştır Hilafet demek, idare, hükûmet demektir Hakikaten vazifesini yapmak, bütün Müslüman milletlerini idare etmek isteyen bir halife, buna nasıl muvaffak olur? İtiraf ederim ki, bu koşullar içinde beni halife tayin etseler, derhal istifamı verirdim »29 10 1923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya Demeç« Hilafetle beraber Türkiye’de mevcut olan Ortodoks ve Ermeni kiliseleri, patrikhaneleri ve Musevi hahamhanelerinin ortadan kaldırılması lazımdır Hilafet ve bu muhtelif patrikhaneler asırlardan beri ruhani yetkilerinin sınırları dışında çok büyük ayrıcalıklar aldılar Halkın anlayışına dayanarak bahşedilen hukuk dışı ayrıcalıklar ile cumhuriyet idaresinin uygulanması mümkün değildir… »04 05 1924, New York Herald Tribune Muhabirine Demeç« Hilâfet, geçmişin bir rüyası olup, zamanımızda varlık nedeni yoktu… » 25 11 1924, Matin Gazetesi Yazarı Madam Titaniya’ya DemeçHOCA « … Her sarıklıyı hoca sanmayın, hoca olmak sarıkla değil, dimağladır »16 03 1923, Adana Esnaflarıyle KonuşmaHUKUK İNKILÂBI « Büsbütün yeni kanunlar vücuda getirerek hukukî esasları temelinden değiştirmek teşebbüsündeyiz Ve yeni hukukî esaslar ile alfabesinden tahsile başlayacak bir yeni hukuk neslini yetiştirmek için bu kurumları açıyoruz Bütün bu uygulamalardaki dayanağımız milletin anlayış, kabiliyeti ve kesin arzusudur Bu teşebbüslerde arkadaşlarımız, yeni hukuku, bizimle beraber, bahsettiğim mahiyette anlatmış olan güzide hukukçularımızdır »05 11 1925, Ankara Hukuk Fakültesinin Açılışında Yapılan KonuşmaHUTBE « … Efendiler, hutbe demek insanlara hitap etmek, yani söz söylemek demektir Hutbenin mânası budur… »07 021923, Balıkesir’de Halkla Konuşma« … Hutbe okuyan kişilerin siyasî, sosyal ve medenî gelişmeleri her gün takip etmeleri zaruridir Bunlar bilinmediği takdirde halka yanlış telkinat verilmiş olur Bundan dolayı hutbeler tamamen Türkçe ve zamanın şartlarına uygun olmalıdır… »07 021923, Balıkesir’de Halkla Konuşma« … Hutbeden maksat ahalinin aydınlatılması ve yol gösterilmesidir, başka birşey değildir Yüz, iki yüz, hatta bin sene evvelki hutbeleri okumak, insanları cehalet ve gaflet içinde bırakmak demektir Hutbe okuyan kişilerin herhalde halkın kullandığı dille görüşmesi uygundur… »07 021923, Balıkesir’de Halkla Konuşma HÜKÜMET « … Hükümetin iki hedefi vardır Biri milletin korunması, ikincisi milletin refahını temin etmek… »16 031923, Adana İlerigelenleriyle Konuşma« Milletlerden ibaret olan toplumlar, birer hükümet teşkili mecburiyetindedirler Ama bu mecburiyet toplumun kendini muhafaza etmesi içindir Hükümetlerin kuruluş gayesi, kavramı, bundan ibarettir… »23 031923, Afyonkarahisar Beledîye Meclisi Üyeleriyle KonuşmaHÜRRİYET « Hürriyet olmayan bir memlekette ölüm ve çöküş vardır Her ilerlemenin ve kurtuluşun anası hürriyettir »1906, Vatan ve Hürriyet Cemiyetinin Selanik Şubesini Kurarken « Hürriyet ve istiklâl benim karakterimdir Ben milletimin ve büyük atalarım en kıymetli mirasından olan istiklâl aşkı ile yaratılmış bir adamım Çocukluğumdan bugüne kadar ailevi, hususi ve resmi hayatımın her safhasını tanıyanlarca bu aşkım bilinmektedir Bence bir millette şerefin, haysiyetin, namusun ve insanlığın var olması ve devam etmesi, mutlak o milletin hürriyet ve istiklâline sahip olmasıyla mümkündür Ben şahsen bu saydığım niteliklere çok önem veririm ve bu niteliklerin kendimde varlığını iddia edebilmek için, milletimin de aynı nitelikler ile donanmış olmasını şart ve esas bilirim… »22 041921, Hakimiyet-i Milliye« … Eğer bazen ihtiyatkar hareket ediyorsak, aşırı ölçüde şüpheli davranıyorsak, bize çok pahalıya mal olan hürriyetimizi kaybetmek hususundaki korkumuzdandır Bu hürriyetin bir küçük kısmını sakat etmektense, hepsini birden feda etmeyi tercih ederiz »29 101923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya DemeçI IRK « Efendiler, bir memleketin, bir memleket halkının düşmandan zarar görmesi acıdır Fakat, kendi ırkından büyük tanıdığı ve başlarında taşıdığı insanlardan vefasızlık, felaket görmesi ondan daha acıdır Bu kalp ve vicdanlar için unutulmaz bir yaradır »11 091924, Bursalılarla Konuşma« Diyarbakırlı, Vanlı, Erzurumlu, Trabzonlu, İstanbullu, Trakyalı ve Makedonyalı hep bir ırkın evlatları, hep aynı cevherin damarlarıdır »04 101932, Dolmabahçe Sarayı, « Diyarıbekir » Gazetesinin Sahibine Demeç Atatürk sözleri - Atatürk ne demiş - Atatürkün unutulmaz sözleri - Atatürkün Söz Arşivi - Atatürkün unutulamaz sözleri - Türk Halkı için Atatürkün Dedikleri - Atatürk Gençlere ne Demek istedi - Mustafa KemaLin SözLeri - Mustafa KemaLin Bütün SözLeri - Atatürkün Adan Zye Tüm SözLeri - Ata SözLeri - Mustafa KeMaL SözLeri - Gazi Mustafa Kemalin Yazdıkları - Atatürkün Yazdıkları - KemaL Atatürkün Tüm SözLeri - KemaL Atatürk - Mustafa KeMaL - Mustafa KemaL Atatürk - Atatürk - En GüzeL SözLer Ve YazıLar - Unutulmaz SözLer - UnutuLmaz CümLeler - Unutulmaz YazıLar |
|
 |
|
Atatürk'ün A’Dan Z’Ye Sözleri |
|
|
07-26-2012
|
#2 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Atatürk'ün A’Dan Z’Ye Sözleriİ İKTİSAT « Ekonomisi zayıf bir millet fakirlik ve yoksulluktan kurtulamaz; toplumsal ve siyasi felâketlerden yakasını kurtaramaz »(1924) İLERLEME « Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz, bir millet ki, fennin gerektirdiği şeyleri yapmaz, itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur »(1923) İLİM VE FEN « … İlim ve fen nerede ise oradan alacağız ve her millet ferdinin kafasına koyacağız İlim ve fen için kayıt ve şart yoktur »27 101922, Bursa Öğretmenlerine« … Memleketimizin en ileri, en hoş, en güzel yerlerini üç buçuk sene kirli ayaklarıyla çiğneyen düşmanı mağlup eden zaferin sırrı nerededir bilir misiniz? Orduların sevk ve idaresinde ilim ve fen esaslarını rehber almaktır Milletimizi yetiştirmek için asıl olan mekteplerimizin, üniversitelerimizin kuruluşunda aynı yolu takip edeceğiz Evet, milletimizin, siyasi, sosyal hayatında, milletimizin fikri terbiyesinde de rehberimiz ilim ve fen olacaktır… »27 101922, Bursa Öğretmenlerine« … Bundan sonra pek mühim zaferlere kavuşacağız Fakat bu süngü zaferi değil, iktisat ve ilim ve kültür zaferleri olacaktır… »25/26 011923, Alaşehir’de Halka Konuşma« Dünyada her şey için, medeniyet için, hayat için, başarı için, en hakiki mürşit bilimdir, fendir İlim ve fennin haricinde yol gösterici aramak gaflettir, cehalettir, delalettir… »22 091924, Samsun Ögretmenleriyle Konuşma« Türk milletinin yürümekte olduğu ilerleme ve medeniyet yolunda elinde ve kafasında tuttuğu meşale, pozitif ilimdir »29 101933, Onuncu Yıl NutkuİLK TAHSİL « … İlk tahsilin yayılması için, sade ve pratik tedbirler almak yolundayız İlk tahsilde hedefimiz, bunun umumi olmasını bir an evvel tahakkuk ettirmektir Bu neticeye varmak, ancak, sürekli tedbir almakla ve onu metodik olarak uygulamakla mümkün olabilir Milletin başlıca bir işi olarak, bu konuda ısrar etmeyi gerekli görüyorum… »01 111936, TBMM, 5Dönem, 2Toplanma Yılını AçarkenİNHİSAR (Tekel) « İnhisarlar konusunda özen gösterilmesi gereken esas, bu kurumların mali monopol, ticari teşekkül ve millî valörizasyon kurumu karakterinin dikkatle telifidir »01 111937, TBMM, 5Dönem, 3Toplanma Yılını AçarkenİNKILÂP « … Kan ile yapılan inkılâplar daha sağlam olur, kansız inkılâplar ebedileştirilemez Fakat biz inkılâba ulaşmak için lüzumu kadar kan döktük Bu kanlarımız, yalnız muharebe meydanlarında değil, aynı zamanda memleketin dahilinde de döküldü Biliyorsunuz ki Hendek’te, Bolu’da, Konya’da, Yozgat’ta vesair memleketlerimizde bir çok isyanlar meydana geldi Ve bunların hepsi bastırıldı Temenni ederim ki, bu dökülen kanlar yeterli olsun ve bundan fazla kan dökülmesin… »22 011923, Bursa Şark Sinemasında Halkla Konuşma« Arkadaşlar ; inkılâbımız Türkiye’nin asırlar için saadetini garanti etmiştir Bize düşen onu idrak ve takdir ederek çalışmaktır »11 091924, Bursalılarla Konuşma« … Efendiler, vatanın birliğini, hürriyet ve istiklâlini temin eden milletimizi Cumhuriyet idaresine kavuşturan inkılâbımız; iktisadi refah ve saadetimizi, medeniyet aleminde lâyık olduğumuz yeri de temin edecektir… » 16 091924, Trabzonlularla Konuşma« … Bu inkılâp, kelimenin ilk anda ima ettiği ihtilâl anlamından başka, ondan daha geniş bir değişimi ifade etmektedir Bugünkü devletimizin şekli, asırlardan beri gelen eski şekilleri bertaraf eden, en gelişmiş tarz olmuştur »05 111925, Ankara Hukuk Fakültesinin Açılışında« Türk milleti çok büyük olaylarla ispat etti ki, yenilikçi ve inkılâpçı bir millettir Son senelerden önceki devirlerde de milletimiz yenileşme yolları üzerinde yürümeye, sosyal inkılâba teşebbüs etmemiş değildir Fakat hakiki faydalar görülemedi Bunun sebebini araştırdınız mı ? Bu sebep işe esasından, temelinden başlanmamış olmasıdır »30 081925, Kastamonu’da İkinci Konuşma« Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz inkılâpların amacı, Türkiye Cumhuriyeti halkını tamamen çağdaş ve bütün mana ve biçimiyle uygar bir toplum haline getirmektir İnkılâplarımızın asıl gayesi budur… »30 081925, Kastamonu’da, 2 KonuşmaİNSAN « … İnsanlar; âdetlerini, ahlâklarını, hislerini, eğilimlerini, hattâ fikirlerini geliştirme ve terbiyede, içinde yetiştiği toplumun genel eğiliminden kurtulamazlar… » 18 061922, Claude Farrere’in Mustafa Kemal’i ZiyaretEtmek Üzere İzmit’e Gelişinde « İnsanlar daima yüksek, soylu ve kutsal hedeflere yürümelidirler… » 27 061926, Gazetecilere Verdiği Demeç« İnsanlığın hepsini bir vücut ve bir milleti bunun bir organı saymak gerekir Bir vücudun parmağının ucundaki acıdan diğer bütün organlar etkilenir »(1937) « İnsanları mesut edeceğim diye onları birbirine boğazlatmak insanlıktan uzak ve son derece üzülünecek bir sistemdir »(1937) İRTİCA « … Hayat felsefesinin garip bir tecellisidir ki, her faydalı ve her yeni şeye karşı mutlaka bir kuvvet çıkar Buna bizim dilimizde (İrtica) derler İşte bu irticanın imhası için gerekli tedbirleri evvelden almış olmak lazımdır… »18 011923, İzmit’te Halk İle Konuşma« Unutmamalıdır ki, milletin hakimiyetini bir şahısta yahut belirli şahısların elinde bulundurmakta menfaat bekleyen cahil ve gafil insanlar vardır Hükümdarlar, kendilerini aslı olmayan bir kuvvetin temsilcisi tanırlar ve bundan zevk alırlar Fakat onların etrafındaki menfaatperestler, bunu din kisvesine büründürerek milleti iğfâle, küçük görmeye çalışırlar Nitekim şimdiye kadar çalışmışlardır Nihayet milletin kulağı bu söylentilerle dolar ve o telkinleri dinin icabı ve gerçeklerin ifadesi olarak kabul ederler Bu gibilere gerici ve hareketlerine irtica derler… »31 011923, İzmir’de Halk İle KonuşmaİSTANBUL « … İstanbul bizimdir Bununla birlikte Boğazlar ve Marmara denizi için başkentin emniyeti temin edilmek şartıyla bir hal tarzını kabul etmeye hazır bulunmaktayız… »Ağustos 1921, Associated Press Muhabirine Demeç « … İstanbul şehri, milletimizin sonsuz çalışma ve fedakarlığının ürün verdiği yerdir Gerçekten; milletimizin maddî ve manevî varlığını yücelten anıtlar, kurumlar ve medeniyet eserleri İstanbul’da yoğunlaştırılmıştır »01 031922, TBMM, 3 Toplanma Yılını Açarken« İki büyük dünyanın buluşma noktasında, Türk vatanının süsü, Türk tarihinin serveti, Türk milletinin gözbebeği İstanbul, bütün vatandaşların kalbinde yeri olan bir şehirdir… » 01 071927, İstanbul Halkı Temsilcileriyle Dolmabahçe Sarayında Yapılan Bir Konuşma İSTİBDAT « … Bir istibdadın varlığı ile ilgili işaretler’in izahı, bence mümkün değildir Cumhuriyet Halk Partisi ve onun bütün liderleri ve mensupları Türkiye’de her türlü istibdadı kökünden yıkmak için ve memleket ve millete tam bir hürriyet kazandırmak için bugüne kadar milletle beraber hayatlarını ortaya koymaktan çekinmemiş ve hiçbir vakit çekinmeyecek insanlar olduğuna göre, işaret olunan istibdat herhalde mevcut değildir… »11 121924,Times Muhabirine Demeç« Geleceğini, kendisini zincire vuran şahıslara terk eden milletler, o şahısların keyif ve isteklerine oyuncak olmaya karar vermiş, rıza göstermiş kabul edilirler Bu türlü milletler, talihini ellerine teslim ettiği insanlar başarılı oldukça, o insanların daha kuvvetli baskısı altında kalırlar Başarılı olmazlarsa felâket, yok olma yalnız o insanları değil, onlara bağlı olan bütün toplumu kapsar… »03 011922, General Frunse’nin ZiyafetindeİSTİKLÂL « Ya İstiklâl, ya Ölüm ! (1919) « … Türkiye halkı asırlardan beri hür ve bağımsız yaşamış ve bağımsızlığı hayatın bir gereği kabul etmiş ve bir milletin kahraman evlâtlarıdır Bu millet bağımsızlıktan uzak yaşamamıştır Yaşayamaz ve yaşamayacaktır »18 061922, Claude Farrere Şerefine Verilen Çay ZiyafetindeİSTİKLÂL MAHKEMELERİ « … Yüce Meclisin kurduğu İstiklâl Mahkemeleri sayesinde çabuk ve adaletli surette birçok fenalıklara son verilmiştir Bugün memleket medenî kanunlar ve sürekli yargı dereceleri ile güvenliği sağlamaya yeterli bir hale getirilmiştir »01 031921, TBMM, 2Toplanma Yılını AçarkenİSTİKLÂL-İ MALÎ Malî Bağımsızlık « … Bugünkü mücadelelerimizin gayesi, tam bağımsızlıktır Bağımsızlığın tamamı ise ancak mali bağımsızlık ile mümkündür Bir devletin maliyesi bağımsızlıktan mahrum olunca o devletin bütün hayati kuruluşlarında bağımsızlık felç olmuştur Çünkü devletin her organı, ancak mali kuvvet ile yaşar… »01 031922, TBMM, 3Toplanma Yılını AçarkenİŞ BANKASI « İş Bankası kurumu, Cumhuriyet tarihinde ekonomi bakımından başlı başına yer alacaktır Bu kurum kıymetsiz bir servetin bile ekonomik hayatta fert menfaatlerine kullanılmayıp ulus menfaatine kullanılmasından çıkabilecek olan büyük neticeleri, az bir zamanda ve özellikle yepyeni bir devlet kuruluşunun türlü inkılâp güçlükleri içinde evrensel bir surette fiilen göstermiştir »26 081936, İş Bankası’nın 10 Kuruluş YıldömündeİZMİR « İzmir her yönden Türk memleketidir, Anadolu’nun ayrılmaz bir parçasıdır Yunanlılar İzmir’de hiçbir tarihî ve ırkî hakka sahip değillerdir… »17 011921, United Telegraph Muhabirine Demeç« İzmir kırk asırlık bir ata yurdudur İzmir bu kadar derin bir tarihe sahip olmakla beraber coğrafî konumu dolayısıyla ekonomik ve siyasî çok büyük bir öneme sahiptir İşte bundan dolayıdır ki, Türkiye’yi mahvetmek isteyen düşmanların her şeyden evvel bakışları bu tarihî, bu mühim beldeye döner Nitekim düşmanlarımız en evvel burasını işgal etmişler, ondan sonra daha doğuya ilerlemişlerdir… »31 011923, İzmir’de Halk İle Bir KonuşmaJ JANDARMA OKULLARI « … İç güvenliğin sağlanmasında en mühim ve maddî vasıta olan jandarma teşkilâtı, önemli birlikler ilâvesi ile güçlendirilmiş ve çeşitli jandarma okulları açılmıştır »01 031922, TBMM, 3Toplanma Yılını AçarkenK KABOTAJ « Kabotajın, bu sene içinde, sadece ve tamamen Türk sancağına dönmesi fiilen gerçekleşmiştir Bu olayı övünçle anmak isterim »1 111926, 2 Dönem 4 Toplanma Yılını AçarkenKADIN Bizim toplumumuzun başarı gösterememesinin sebebi, kadınlarımıza karşı gösterdiğimiz ihmal ve kusurdan doğmaktadır »(1923) « Kadınlarımız hatta erkeklerden daha çok aydın, daha çok feyizli ve daha fazla bilgili olmaya mecburdurlar »(1923) « Şuna inanmak lâzımdır ki, dünya yüzünde gördüğümüz herşey kadının eseridir »(1923) « Bilinmektedir ki, her safhada olduğu gibi toplum hayatında dahi görev bölümü vardır bu genel görev bölümü arasında kadınlar kendilerine ait olan görevleri yapacakları gibi aynı zamanda toplumun refahı, saadeti için gerekli olan genel konulara dahi dahil olacaklardır »31 01 1923, İzmir’de Halk İle Konuşma« İnsanlar dünyaya mukadder oldukları kadar yaşamak için gelmişlerdir Yaşamak demek faaliyet demektir Bundan dolayı bir toplumun bir uzvu faaliyette bulunurken diğer uzvu atalette olursa, o toplum felç olmuştur Bir toplumun hayatta çalışması ve muvaffak olması için çalışmanın ve muvaffak olabilmenin bağlı olduğu bütün sebep ve şartları kabul etmesi gerekir Bundan dolayı bizim toplumumuz için ilim ve fen lâzım ise bunları aynı derecede hem erkek ve hem de kadınlarımızın kazanmaları lâzımdır »31 01 1923, İzmir’de Halk İle Konuşma« Bir toplum, bir millet erkek ve kadın denilen iki cins insanlardan oluşmaktadır Olabilir mi ki, bir kitlenin bir parçasını ilerletelim Diğerini göz ardı edelim de, kitlenin tamamı ilerlemiş olabilsin ? Mümkün müdür ki bir toplumun yarısı topraklara zincirlerle bağlı kaldıkça diğer kısmı göklere yükselebilsin? Şüphe yok, ilerleme adımları, dediğim gibi iki cins tarafından beraber, arkadaşça atılmak ve gelişme sahalarında ve yenilikle birlikte mesafe almak gereklidir »30 08 1925, Kastamonu’da İkinci KonuşmaKANUN « Kanun koyan insanlar birtakım seçkin özelliklere sahip olmak mecburiyetindedirler O özelliklerden birincisi şudur efendiler: Kanun teklif eden, Kanun yapan, kanun koyan bir insan insanlığın bütün hislerini bütün ihtiraslarını herkesten daha çok sezer ve bilir Fakat nefsini herkesten çok va tamamen bütünüyle bunlardan ayırt etmek kudret ve yeteneğine sahip olmalıdır Bu seçkin özelliklere sahip olmayan, insanlar insan topluluğu için kanun yapmak hak ve yetkisinden men edilmiştir Efendiler kanunlar hislere dayanarak ve uyularak yapılmaz »1 12 1921, TBMM« Günün ihtiyaçlarına uygun kanun yapmak ve onu iyi uygulamak refah ve ilerleme vasıtalarının en mühimlerindendir »(1925) KAPİTÜLÂSYON « Kapitülâsyonların hiçbir kısmında istisnayı kabul etmiyoruz Adlî, malî veya askerî kapitülâsyonların hiçbirini tanımıyoruz »26 09 1922, Chicago Tribun’un İzmir’e Gönderdiği Muhabirine Verilen Demeç« Bana Avrupalıların ve bilhassa Fransızların doğudaki yararlarından bahsediyorsunuz Her şeyden evvel şurası bilinmek lâzımdır ki, Büyük Millet Meclisi hükümeti kapitülâsyonların devamını asla kabul etmeyecektir Şayet yabancı uyruklular eskiden olduğu gibi, bundan sonra da kapitülâsyonlardan istifade etmeyi düşünüyorlarsa, aldanıyorlar Kapitülâsyonlar bizim için mevcut değildir ve asla mevcut olmayacaktır Türkiye’nin istiklâli her sahada tamamen ve eksiksiz onaylanmak şartıyla kapılarımız bütün yabancılara açık kalacaktır… »2 111922, Petit Parisien Muhabirine Bursa’da Verilen Demeç« … Millî hudutlarımız dahilinde bulunan toprakların bize verilmesinde israr edeceğiz Ondan sonra, bu topraklar üzerinde tamamıyla, bağımsız, yani kapitülâsyonsuz bir Türkiye yaşamasını istiyoruz İşte bütün istediklerimiz budur… »2 111922, Petit Parisien Muhabirine Bursa’da Verilen Demeç« … Kapitülâsyonların Türk milleti için ne derece nefret edilen bir şey olduğunu size tarif edemem Bunları diğer şekil ve namlar altında gizleyerek bize kabul ettirmeye muvaffak olacaklarını planlayan ve hayal edenler bu konuda pek çok aldanıyorlar Zira, Türkler kapitülâsyonların devamının kendilerini pek az vakitte ölüme sevk edeceğini pek iyi anlamışlardır… »25 121922, Le Journal Muhabiri Paul Herriot’a Çankaya’da Verilen BeyanatKIYAFET « … Her milletin olduğu gibi bizim de millî bir kıyafetimiz varmış Fakat inkar edilemez ki, taşıdığımız kıyafet o değildir Hatta millî kıyafetimizin ne olduğunu bilenler içimizde azdır bile Medeni bir insan bu tuhaf kıyafete girip dünyayı kendine güldürür mü ? »30 081925, Kastamonu’da İkinci Bir Konuşma« Devlet memurları bütün milletin kıyafetlerini düzeltecektir Fen, sıhhat açısından pratik olmak itibariyle, her görüş noktasından tecrübe edilmiş medeni kıyafet giyilecektir Bunda tereddüde yer yoktur »30 081925, Kastamonu’da İkinci Bir Konuşma« … Tabirimi mazur görünüz Altı kaval üstü şişhane diye ifade olunabilecek bir kıyafet, ne millidir ve ne de uluslararasıdır O halde kıyafetsiz bir millet olur mu arkadaşlar ? Medeni ve uluslararası kıyafet bizim için çok cevherli milletimiz için lâyık bir kıyafettir Onu giyeceğiz Ayakta iskarpin veya fotin, bacakta pantalon, yelek, gömlek, kravat, yakalık, ceket ve doğal olarak bunların tamamlayanı olmak üzere güneşten koruyan başlık… »28 081925, İnebolu’da Bir KonuşmaKOLORDU KUMANDANI « … Kolordu kumandanı demek Efendiler, dünyanın her yerinde, her millete, en büyük kumandan demektir Kolordu kumandanından sonra başka büyük kumandan yoktur… »14 081920, TBMMKOMÜNİZM « Komünizm toplumsal bir meseledir Memleketimizin hali, memleketimizin toplumsal şartları, dinî ve millî ananelerinin kuvveti Rusya’daki komünizmin bizce tatbikine müsait olmadığı kanaatini doğrular bir mahiyettedir… »6 021921, Hâkimiyet-î MilliyeKÖYLÜ « Türkiye’nin gerçek sahibi ve efendisi, hakiki üretici olan köylüdür O halde, herkesten daha çok refah, mutluluk ve servete hak kazanmış olan köylüdür »(1922) « Köylü hepimizin velinimetidir Bu soylu unsurun refahını düşüneceğiz »20 071931, Eskişehir’den geçerken « Zahire ticaretinde ziyan ettiğini » söyleyen Uluçayırlı Hasan Efendi’ye hitaben söylenmiştirKÖYLÜ KADINI « Dünyanın hiçbir yerinde, hiçbir milletinde Anadolu köylü kadınının üstünde kadın mesaisi zikretmek imkânı yoktur » (1923) KURAN-I KERİM « Sonra Kur’anın tercüme edilmesini emrettim Bu da ilk defa olarak Türkçe’ye tercüme ediliyor… »30 111929, Vossische Zeitung Muhabirine DemeçKURTULUŞ « Türk milletinin kalbinden, vicdanından sanih ve mülhem olan en esaslı, en bariz arzu ve iman malum olmuştu : Kurtuluş »(1927) KÜLTÜR « Türkiye Cumhuriyetinin temeli kültürdür Kültür, okumak, anlamak, görebilmek, görebildiğinden anlam çıkarmak, uyanık davranmak düşünmek ve zekâyı eğitmektir »(1936) « … Kültür zeminle orantılıdır O zemin, milletin seciyesidir »16 071921, Ankara, Maarif Kongresini Açarken« Asıl uğraşmaya mecbur olduğumuz şey yüksek kültürde ve yüksek fazilette dünya birinciliğini tutmaktır (1932) « Kültür, tabiatın yüksek verimleriyle mesut olmaktır Bu ifade içinde çok şey saklıdır Temizlik, saflık, yükseklik, insanlık vb bunların hepsi insanlık niteliklerindendir »(1936) L LAİKLİK « Laiklik, yalnız din ve dünya işlerinin ayrılması demek değildir Bütün yurttaşların vicdan, ibadet ve din hürriyeti de demektir »(1930) « Laiklik, asla dinsizlik olmadığı gibi, sahte dindarlık ve büyücülükle mücadele kapısını açtığı için, gerçek dindarlığın gelişmesi imkânını sağlamıştır »(1930) LATİN HARFLERİ « … Basit bir tecrübe Lâtin esasından Türk harflerinin, Türk diline ne kadar uygun olduğunu şehirde ve köyde yaşı ilerlemiş Türk evlâtlarının ne kadar kolay okuyup yazdıklarını güneş gibi meydana çıkarmıştır »1 111928, TBMM, 3 Dönem 2 Toplanma Yılını AçarkenLOZAN BARIŞI « Lozan antlaşması, Türk milleti aleyhine, asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr antlaşmasıyla tamamlandığı zannedilmiş, büyük bir suikastin yıkılışını ifade eden bir belgedir Osmanlı devrine ait tarihe eşi geçmemiş bir siyasi zafer eseridir »24 071933, Hakimiyet-î Milliye« … Lozan barışı Türk tarihinde bir dönüm noktasıdır Türk milleti için siyasi bir zafer teşkil eden bu antlaşmanın Osmanlı Tarihinde benzeri yoktur Milletimiz bununla haklı olarak iftihar edebilir ve Türk milletin yüksek bir eseri olan bu antlaşmanın yüksek kıymetini takdir etmesi lâzım gelen gençliğin bunu mazide yapılmış antlaşmalarla kıyaslanması gerekir »26 071927, Dolmabahçe Sarayı, Lozan Barış Antlaşması HakkındaM MALİYE MEMURU « … Maliye memurları da iç işleri memurları gibi halkla daimî teması olan teşkilâttır Bunların da, halk ile temaslarında, halk için çalışan bir halk hükümetin tabii niteliği olan azami dikkat ve ihtimam göstermek ve âzami emniyet ve inan vermek özelliklerinin ortaya çıkmasına bilhassa özen göstermeleri lâzımdır »1 111937, TBMM, 5 Dönem 3 Toplanma Yılını AçarkenMECELLE « Efendiler ! Bizim elyevm mevcut olan kanunu medenimiz mecelledir Bu kanunu medenî takriben yarım asır evvel Cevdet Paşa merhumun taktı riyasetinde bir heyet-î ilmiye marifetiyle tertip olunmuştur… »1 031922, TBMM, 3 Toplanma Yılını AçarkenMEDENİ ESER « … Dünyada her miletin varlığı, kıymeti, hürriyet ve bağımsızlık hakkı, sahip olduğu ve yapacağı medeni eserlerle orantılıdır Medeni eser meydana getirmek kabiliyetinden mahrum olan milletler, hürriyet ve bağımsızlıklarından soyutlanmaya mahkumdurlar… »30 081924, Dumlupınar’da KonuşmaMEDENİYET « … Memleketler çeşitlidir, fakat medeniyet birdir, ve bir milletin gelişmesi için bu tek medeniyete katılması lazımdır… » 29 101923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya Demeç« … Medeniyet yolunda yürümek başarılı olmak hayatın şartıdır Bu yol üzerinde bekleyenler veyahut bu yol üzerinde ileri değil geriye bakmak bilgisizlik ve gafletinde bulunanlar, umumî medeniyetin coşkun seli altında boğulmaya mahkumdurlar »30 081924, Dumlupınar’da Konuşma« Efendiler, medeniyet yolunda başarı yenileşmeye bağlıdır Sosyal hayatta, iktisadi hayatta ilim ve fen sahasında başarılı olmak için tek olgunlaşma ve ilerleme yolu budur… »30 081924, Dumlupınar’da Konuşma« Türk milletinin istidâdı ve kâti kararı medeniyet yolunda durmadan ilerlemektir »(1924) « … Fikrimiz, zihniyetimiz medeni olacaktır Şunun bunun sözüne önem vermeyeceğiz Medeni olacağız Bununla iftihar edeceğiz Bütün Türk ve İslâm âlemine bakınız Zihinleri medeniyetin emrettiği şümul ve yükselmeye uyamadıklarından ne büyük felaketler, ne ıstıraplar içindedirler Bizim de şimdiye kadar geri kalmamız ve sonuç olarak son felaket çamuruna batışımız bundandır… »24 081925, Kastamonu’da Bir Konuşma« … Medeniyet öyle bir kuvvetli ateştir ki ona ilgisiz olanları yakar ve mahveder »24 081925, Kastamonu’da Bir Konuşma« … Milletimizi en kısa yoldan medeniyetin nimetlerine kavuşturmaya, mesut ve müreffeh kılmaya çalışacağız ve bunu yapmaya mecburuz »26 081925, İnebolu’da Bir Konuşma« Efendiler, Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türk halkı medenidir Tarihte medenidir, hakikatte medenidir Fakat ben sizin öz kardeşiniz, arkadaşınız, babanız gibi medeniyim diyen Türkiye Cumhuriyeti halkı, fikriyle, zihniyetiyle medeni olduğunu ispat ve göstermek mecburiyetindedir Medeniyim diyen Türkiye Cumhuriyeti halkı, aile hayatıyla, yaşayış tarzıyla medeni olduğunu göstermek mecburiyetindedir Sonuç olarak medeniyim diyen, Türkiye’nin hakikaten medeni olan halkı başından aşağıya dış görünüşüyle dahi medeni ve gelişmiş insanlar olduğunu göstermeye mecburdurlar… »28 081925, İnebolu’da Bir Konuşma« Medenî olmayan insanlar, medenî olanların ayakları altında kalmaya maruzdurlar 10 101925, Akhisar’da Bir Konuşma« … Fikrimiz, zihniyetimiz medeni olacaktır… » 24 081925, Kastamonu’da Bir KonuşmaMEMLEKET « Memleket mutlaka modern, medenî ve yepyeni olacaktır Bizim için bu hayat davasıdır »(1923) MESULİYET (SORUMLULUK) « Mesuliyet yükü her şeyden, ölümden de ağırdır »1919, Belleten, C VIII, s 28MEYDAN MUHAREBESİ « … Harp, muharebe, nihayet meydan muharebesi yalnız karşı karşıya gelen iki ordunun çarpışması değildir Milletlerin çarpışmasıdır Meydan muharebesi milletlerin bütün mevcudiyetleriyle, ilim ve fen sahasındaki seviyeleriyle, ahlâklarıyla, harslarıyla özet olarak bütün maddi ve mânevi kudret ve faziletleriyle ve türlü vasıtalarıyla çarpıştığı bir imtihan sahasıdır Bu sahada, çarpışan milletlerin hakikî kuvvet ve kıymetleri ölçülür… »30 081924, Dumlupınar’da KonuşmaMİLLET « Bugün vatanımızla bir millî kudret varsa o cereyan, felâketlerden ders alan milletin kalb ve dimağından doğmuştur »(1919) « Millete efendilik yoktur; hizmet etme vardır Bu millete hizmet eden, onun efendisi olur »(1921) « … Milleti millet yapan, ilerleten ve yükselten kuvvetler vardır : fikir kuvvetleri ve sosyal kuvvetler… » 27 101922, Bursa, Öğretmenlere« Bilelim ki kazandığımız başarı, milletin kuvvetlerini birleştirmesinden ileri gelmiştir Eğer aynı başarıları, zaferleri ileride de kazanmak istiyorsak, aynı esasa dayanalım, aynı yolda yürüyelim »(1923) « Milletlerin siyasetinde ancak menfaatleri vardır Kimsenin kimseye dost olmayacağını bilelim »(1933) « Millet sevgisi kadar büyük mükâfat yoktur »(1935) « … Kuvvet birdir ve o milletindir… » 1 111937, TBMM, 5 Dönem 3Toplanma Yılını AçarkenMİLLETLER CEMİYETİ « Milletler Cemiyeti, henüz kesin ve etkili bir vasıta olduğunu ispat etmemiştir Diğer taraftan, Milletler Cemiyeti bugün, bütün milletlerin, ortak amaçlarının gerçekleşebilmesi için çalışabilecekleri tek teşkilattır »21 061935, Gladys Baker’e Verilen DemeçMİLLETVEKİLİ « Sayın milletvekilleri; Ağır ve önemli işleriniz, size, millet yolunda, esaslı hizmetler hazırlamaktadır Milletin sevgileri hayırlı ve faydalı çalışmalarınızda sizinle beraberdir »1 111936, TBMM, 5 Dönem 2 Toplanma Yılını AçarkenMİLLÎ AHLÂK « … Millî ahlakımız medeni esaslarla ve hür fikirlerle beslenmeli ve takviye olunmalıdır… » 25 081924, Muallimler Birliği Kongresi ÜyelerineMİLLÎ CEMİYETLER « Esasen Doğuda ve Batıda, hemen memleketimizin her tarafında müdafaa ve milletin ve memleketin haklarını korumak için cemiyetler kurulmuştur Bu cemiyetler düşmanların esaret boyunduruğuna girmemek amacıyla millî vicdanın azim ve iradesinden doğmuş tek teşkilât idi »24 041920, TBMMMİLLÎ EĞİTİM « İyileştirilecek şeyler ekonomi ve eğitimdir Bu sayede memleket imar edilecek millet refah sahibi olacaktır »Ocak 1922, Vakit Gazetesi Başyazarı Ahmet Emin’e Demeç « Eğitim ve öğretimde tatbik edilecek usul, bilgiyi insan için fazla bir süs, bir baskı (hükmetme) vasıtası yahut medeni bir zevkten çok, maddi hayatta muvaffak olmayı temin eden pratik ve kullanışlı bir cihaz haline getirmektir »(1923) « Hükümetin en verimli ve en mühim vazifesi milli eğitimle ilgili işlerdir Bu işlerde başarılı olabilmek için öyle bir program takip etmeye mecburuz ki, o program milletimizin bugünkü haliyle, sosyal, hayati ihtiyacıyla muhitin şartları ve asrın icaplarıyla tamamen orantılı ve uygun olsun Bunun için büyük fakat hayali ve çapraşık düşüncelerden tamamen vazgeçerek hakikate kuvvetle bakmak ve elle temas etmek lazımdır »(1922) « Eğitimde süratle yüksek bir seviyeye çıkacak bir milletin hayat mücadelesinde maddi manevi bütün kudretlerinin artacağı muhakkaktır »01 11 1928 3 Dönem 2 Toplanma Yılını Açarken MİLLÎ HÂKİMİYET « … Kesinlikle tekrar ederim ki milletin hâkimiyeti sonsuzdur »19 011923, Anadolu Ajansı« Hâkimiyeti milliye, milletin namusudur, haysiyetidir, şerefidir »7 021923, İkdam« Hürriyetin de, eşitliğin de, adaletin de dayandığı temel millî egemenliktir »(1923) « Yeni Türkiye hükümetinin öz cevheri millî egemenliktir Milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğidir »(1923) « Millî egemenlik öyle bir nurdur ki, onun karşısında zincirler erir, taç ve tahtlar yanar, mahvolur Milletlerin esirliği üzerine kurulmuş kurumlar her tarafta yıkılmaya mahkûmdurlar »30 081924, Dumlupınar’da KonuşmaMİLLÎ TERBİYE « Ben burada yalnız yeni Türk Cumhuriyetinin yeni nesle vereceği terbiyenin millî terbiye olduğunu kesinlikle ifade ettikten sonra… »22 091924, Samsun Öğretmenleriyle KonuşmaMİLLÎ TEŞKİLÂT (TEŞKİLÂT-I MİLLİYE) (“Teşkilâtı milliye ne zaman başladı?” sorusuna cevabı )« Mütarekeden hemen sonra ve vatanın her tarafında hemen aynı zamanda » 13 101919, Tasvir-î Efkâr Gazetesi Başmuhabiri Velit Ebüzziya’nın Telgrafına Cevap(“Asıl amacı nedir?” sorusuna cevabı )« Asıl amaç vatanın bütünlüğünü ve milletin bağımsızlığını sağlamaktır »13 101919, Tasvir-î Efkâr Gazetesi Başmuhabiri VelitEbüzziya’nın Telgrafına Cevap MİLLÎ ÜLKÜ « … Milletimizin yüksek karakterini, yorulmaz çalışkanlığını, fıtri zekasını, ilme bağlılığını, güzel sanatlara sevgisini, millî birlik duygusunu sürekli olarak ve her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek geliştirmek millî ülkümüzdür »29 101933, Ankara, 10 Yıl NutkuMİLLİYETÇİLİK « Gerçi bize milliyetçi derler Fakat biz öyle milliyetçileriz ki, bizimle birlikte çalışan bütün milletlere hürmet ve riayet ederiz Onların bütün milliyetlerinin gereklerini tanırız Bizim milliyetçiliğimiz herhalde bencil ve mağrurane bir milliyetçilik değildir… »15 081920, TBMM« Bilelim ki millî benliğini bulmayan milletler başka milletlerin avıdır »(1923) MİLLÎ HAREKET (HAREKÂT-I MİLLÎYE) « Bu hareket milletin bir arzusudur Hattâ bir ihtiyacıdır Bu arzu ve ihtiyacı doğuran şeyde şahıslar değil, bizzat olaylardır Devletin birlik ve bağımsızlığını tehdit eden meşru olmayan bir takım ihtirasat, topraklarımıza, hiçbir hakka dayanmaksızın gerçekleşen saldırılar, tehlike karşısında millete birleşmek gereğini duyurmuştur Böyle bir harekete macera demek, bu hareketi takdir edenleri maceraperestlikle adlandırmak gafillik, garazlık değil midir ?… »24/25 101919, Amasya, Tasvir-î Efkâr Muhabiri Ruşen Eşref ile MülâkatMİLLÎ KÜLTÜR « Milli kültürün her çığırda açılarak yükselmesini Türk Cumhuriyeti’nin temel dileği olarak temin edeceğiz »1 111932, TBMM, 4 Dönem 2 Toplanma Yılını Açarken« … Yurdumuzu dünyanın en mamur ve en medeni memleketleri seviyesine çıkaracağız Milletimizi en geniş refah, vasıta ve kaynaklarına sahip kılacağız Millî kültürümüzü çağdaş medeniyet seviyesinin üstüne çıkaracağız »29 101933, Ankara, 10 Yıl Söylevi« … bir milletin kültür seviyesi, üç sahada; devlet, fikir ve ekonomi sahalarındaki faaliyet ve başarı neticelerinin kazancıyla ölçülür »01 111937,TBMM 5Dönem, 3Toplanma Yılını AçarkenMİLLÎ MÜCADELE « Millî mücadeleyi yapan doğrudan doğruya milletin kendisidir, milletin evlâtlarıdır Millet analarıyla, babalarıyla, bacılarıyla mücadeleyi kendisine ülkü edindi …Millî mücadele de şahsi hırs değil, millî ideal, millî onur gerçek sebep olmuştur… »14 101925, İzmir Kız Öğretmen Okulunda Bir Konuşma« Bir milletin ruhu zapt olunmadıkça, bir milletin azim ve iradesi kırılmadıkça o millete hâkim olmanın imkânı yoktur Halbuki asırların yarattığı millî bir ruha, kuvvetli ve daimî bir millî iradeye hiçbir kuvvet karşı koyamaz1 091924« Millî mücadelede şahsi hırs değil, millî ideal, millî onur asıl etken olmuştur »(1925) « Milletin varlığını devam ettirmek için fertleri arasında düşündüğü müşterek bağ, asırlardan beri gelen şekil ve mahiyetini değiştirmiş, yani millet, dini ve mezhebî bağlar yerine, Türk milliyeti bağı ile fertlerini toplamıştır »1925, Ankara Hukuk Mektebini Açarken « Biz doğrudan doğruya milliyetperveriz ve Türk milliyetçisiyiz Cumhuriyetimizin dayanağı Türk topluluğudur Bu topluluğun fertleri ne kadar Türk kültürüyle dolu olursa o topluluğa dayanan cumhuriyet de kuvvetli olur »26 041926, Türk Ocakları Delegelerine« Milli ülküye tam bir iman ve onun gereklerini tereddütsüz yerine getirmenin neticesi elbette başarıdır »(1931) « Seneler geçtikçe, millî ideal verimleri, güvenle çalışmada, ilerleme hevesinde, millî birlik ve millî irade şeklinde, daha iyi gözlere çarpmaktadır Bu, bizim için çok önemlidir ; çünkü biz, esasen millî varlığımızın temelini, millî şuurda ve millî birlikte görmekteyiz »(1936) MİMBER « … Mimberler halkın dimağları, vicdanları için bir feyz kaynağı, bir nur kaynağı olmuştur »7 021923, Balıkesir’de Halka KonuşmaMİSAFİR « … Bizzat Anadolu içerlerinde yaptığım seyahatlerimde gördüm ki, biz Türkler misafirlerimizi ağırlama ve ikram için onlara verdikleri ziyafetlerde çok miktarda yemek yapıyoruz Bu iktisada aykırı olduğu gibi, takdir buyurunuz ki sıhhate de zararlıdır Milletimizin misafirperverlikteki bu ananesini makul bir sınıra çekmeyi hepimiz görev saymalıyız »3 101925, Bursa’da 3 Bir KonuşmaMİSAK-I MİLLİ « Misak-ı Millî, barış yapmak için makul ve asgarî koşullarımızı içeren bir programdır Barışa ulaşmak için biraraya getireceğimiz esasları içine alır… »Ocak 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin’e Verdiği Mülâkat « Barıştan sonraki çalışmada başarılı olabilmek milletin istiklalinin korunmuş olmasına bağlıdır Misak-ı Millî’nin hedefi, onu temindir »Ocak 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin’e Verdiği Mülâkat « Misak-ı Millî dairesinde varlığını temin ettikten sonra gürültü çıkarıp fesatçılık edecek ve araziyi genişletme fikrinde bulunacak adamlar ortaya çıkmaz Bence buna imkân yoktur »Ocak 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin’e Verdiği Mülâkat MONDROS MÜTAREKESİ « … Ahmet İzzet Paşa Hükümeti milliyetler esasına dayanan âdilâne bir barışa kavuşmak emeliyle mütarekeye talip oldu İstiklâl uğrunda namus ve yiğitlikle döğüşen milletimiz 30 Ekim 1918 tarihinde imza olunan mütarekename ile silahını bıraktı »24 041920, TBMM« İtilâf donanmaları İstanbul’a girdikten sonra mütarekenâme ahkamı bir tarafa bırakıldı Gün geçtikçe artan bir şiddetle, saltanat hakları, hükümet haysiyeti, millî izzetinefsimiz, saldırılara uğradı Heyeti itilâfiyeden gördükleri teşvik ve fiilî himaye sayesinde Osmanlı vatandaşı gayrimüslim unsurlar her yerde küstahane tecavüze başladılar »24 041920, TBMMMUHALEFET « … Bence muhalefet hürmete değerdir Çünkü o da bir araştırma, bir görüş bileşkesidir Fakat edilecek itirazlar makul ve anlayışlı ve meşru sebeplere dayanmazsa muhalefet değersiz olur »24/25 101919, Amasya, Tasvir-i Efkâr muhabiri Ruşen Eşref ile MülâkatMUSİKİ (MÜZİK) « … Şimdi karşıda medenî dünyanın musikisi de işitildi Bu ana kadar şark musikisi denilen terennümler karşısında kansız gibi görünen halk derhal harekete ve faaliyete geçti »1928, Sarayburnu Parkı « Bir milletin yeni değişikliğinde ölçü, musikide değişikliği alabilmeli, kavrayabilmesidir Bugün dinletilmeye yeltenilen musiki, yüz ağartacak değerde olmaktan uzaktır Bunu açıkça bilmeliyiz Millî ince duyguları, düşünceleri anlatan, yüksek deyişleri, söyleyişleri toplamak, onları bir gün önce, genel son musiki kurallarına göre işlemek gerekir Ancak bu sayede, Türk millî musikisi yükselebilir, evrensel musikide yerini alabilir »(1934) « Millî musikimizi, modern teknik içinde yükseltme çalışmalarına, bu yıl daha çok emek verilecektir »(1935) « Hayatta musiki lâzım değildir Çünkü hayat musikidir Musiki ile ilgisi olmayan mahlûkat insan değildir Eğer mevzubahis olan hayat insan hayatı ise musiki mutlaka vardır Musikisiz hayat zaten mevcut olamaz Musiki hayatın neşesi, ruhu, sevinci ve her şeyidir Yalnız musikinin uygun türü mütalâdır »14 101925, İzmir Kız Öğretmen Okulunda Bir Konuşma« Bugün dinletmeğe yeltenilen musiki yüz ağartacak değerde olmaktan uzaktır Bunu açıkça bilmeliyiz Ulusal; ince duyguları, düşünceleri anlatan; yüksek deyişleri, söyleyişleri toplamak, onları bir gün önce , genel son musiki kurallarına göre işlemek gerektir Ancak; bu düzeyde, Türk ulusal musikisi yükselebilir, evrensel musikide yerini alabilir »01 11 1934, TBMM, 4 Dönem 4 Toplanma Yılını AçarkenMUSUL « Musul vilâyeti, Türkiye Devletinin millî sınırları içindedir, buralarını anavatandan koparıp şuna buna hediye etmek hakkı kimseye ait olmaz… » 30 011923, İzmir, İzmir Basın Mensuplarına DemeçMÜDAFAA « Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır Bu satıh bütün vatandır »26 Ağustos 1921 Sakarya meydan savaşı emrindenN NAMAZ « Masum halka beş vakit namazdan başka geceleri de fazla namaz kılmayı vaaz etmek ve öğütlemek, belki ömründe hiç namaz kılmamış olan bir politikacı tarafından vaki olursa, bu hareketin hedefi anlaşılmaz olur mu ? » 15/20 101927, NutukNAPOLYON « … Ben, Napolyon’u hiç sevmiyorum Çünkü Napolyon her şeye kendi şahsını sokardı Mücadelesi belli bir dava için değildi; kendi şahsı içindi İşte bu bakımdan bu gibi adamlar için kaçınılması imkansız olan felâkete uğradı… »23 011923, Morning Post Yazarı Grace Ellison’a Demeç« … Napolyon, beni başka askerlerden başka alâkadar etmez »23 011923, Morning Post yazarı Grce Ellison’a demeç« … Napolyon esaslı bir fikre dayanmadan işe başlamış ve kendine bir fırsat yaratacağını zannettiği olayların gidişine uymuştur Onun bu şekilde hareketi, demokrasiciliğin vücudunun altmış senelik gecikmesine sebebiyet vermiştir ; diyebiliriz… »30 111929, Vossishe Zeitung Muhabirine DemeçNEFER (ASKER) « Kahraman Türk neferi Anadolu muharebelerinin manasını anlamış, yeni bir mefkûre ile muharebe etmiştir »(1921) « … Memleketimiz şu iki şeyin memleketidir: biri çiftçi, diğeri asker Biz çok iyi çiftçi ve çok iyi asker yetiştiren bir milletiz İyi çiftçi yetiştirdik: çünkü topraklarımız çoktur, İyi asker yetiştirdik: çünkü o topraklara kasteden düşmanlar fazladır O toprakları sürenler, o toprakları koruyan hep sizlersiniz… »18 031923, Tarsus’ta Çiftçilerle Konuşma« En büyük askerlik budur: Çeşitli ihtimalleri çok iyi hesap etmeli, en iyi görüneni süratle tatbik etmeli »(1924) « Ben askerliğin her şeyden çok sanatkârlığını severim »(1912) NÜFUS KANUNU « Büyük millet meclisinin tasvibine arz edilmiş olan yeni Nüfus Kanununun kabul ve uygulanması nüfus işlerinin daha modern ve muntazam bir şekilde yürütülmesini temine hizmet edecektir »01 111938, TBMM, 5 Dönem 4 Toplantı Yılının açılışında Atatürk adına Başvekil Celal Bayar Tarafından okunan söylevNÜFUS SAYIMI (TAHRİR-İ NÜFUS) « Efendiler, nüfus meselesi bir memleketin en önemli hayati meselelerindendir İdarî, askerî, malî ve iktisadi meselelerde memleket nüfusunun gerçek sayısını bilmek ne kadar gerekli ise her sene yapılacak istatistiklerle nüfusun artış veya azalış miktarı anlaşılmadan artış nedenlerinin devam ettirilmesi ve azalış nedenlerinin yok edilmesi için tedbir almanın mümkün olmayacağı bellidir Bundan dolayı yeniden nüfus sayımı yapılmasına pek acil ve kesin bir lüzum muhakkaktır»01 031923, TBMM, 4 Toplanma Yılını AçarkenO OKUL (MEKTEP) « … Mektep sayesinde, Mektebin vereceği ilim ve fen sayesindedir ki, Türk milleti, Türk sanatı, Türk ekonomisi, Türk şiir ve edebiyatı bütün güzelliği ile gelişir »27 101922, Bursa, Öğretmenlere« … Mektep genç dimağlara, insanlığa hürmeti, millet ve memlekete sevgiyi, şerefi ve bağımsızlığı öğretir Bağımsızlık tehlikeye düştüğü zaman onu kurtarmak için izlenmesi uygun olan en doğru yolu belletir… Memleket ve milleti kurtarmaya çalışanların aynı zamanda mesleklerinde birer namuskâr ve birer âlim olmaları lâzımdır Bunu temin eden mekteptir »27 101922, Bursa, Öğretmenlere« … Her fert dinini, diyanetini, imanını öğrenmek için bir yere muhtaçtır Orası da mekteptir »31 011923, İzmir’de Halk İle Konuşma« Okullar öğretim ve eğitim kadar, okul dışındaki neslin sürekli bir aydınlık demeti altında tutulması gereklidir »07 071927, Dolmabahçe, İstanbul Muallîmler Heyetine söylenmiştirORDU (TÜRK ORDUSU) « Dünyanın hiçbir ordusunda yüreği seninkinden daha temiz ve daha sağlam bir askere rast gelinmemiştir »(1921) « Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti’nin ordusu, istilalar yapmak veya saltanatlar yıkmak veya saltanatlar kurmak için şunun bunun elinde ihtiras aleti olmaktan uzaktır… » 18 041922, TBMM, Ordu Hakkında« Türkiye Büyük Millet Meclisi ordularının vazifesi, « Misak-ı Millî » hükümlerini temin etmektir »2 091922, İzmir’de İkdam Muhabiri Yakup Kadri’ye Verilen Beyanat« Ordumuz, Türk topraklarının ve Türkiye idealini tahakkuk ettirmek için sarf etmekte olduğumuz sistemli çalışmaların yenilmesi imkânsız teminatıdır »01 111937, TBMM, 5 Dönem 3 Toplanma YılınıAçarken« Ordumuz, Türk birliğinin, Türk kudret ve kabiliyetinin, Türk vatanseverliğinin çelikleşmiş bir ifadesidir »01 111937, TBMM, 5 Dönem 3 Toplanma Yılını Açarken« Büyük millî disiplin okulu olan ordunun; ekonomik, kültürel, sosyal savaşlarımızda bize aynı zamanda en lüzumlu elemanları da yetiştiren büyük bir okul haline getirilmesine, ayrıca itina ve himmet edileceğine, şüphem yoktur »01 111937, TBMM, 5 Dönem 3 Toplanma YılınıAçarken« Zaferleri ve mazisi insanlık tarihi ile başlayan, her zaman zaferle beraber medeniyet ışıklarını taşıyan kahraman Türk ordusu! Memleketini en buhranlı ve müşkül anlarda zulümden, felâket ve musibetlerden ve düşman istilâsından nasıl korumuş ve kurtarmış isen Cumhuriyetin bugünkü verimli devrinde de askerlik tekniğinin bütün modern silah ve vasıtaları ile donanmış olduğun halde vazifeni aynı bağlılıkla yapacağına hiç şüphem yoktur… » 9 101938, TC Ordularına Mesaj, Ankara Hipodromunda yapılan geçit resminden önceBaşbakan Celâl Bayar tarafından okunmuşturORMAN « Orman servetimizin korunması lüzumuna ayrıca işaret etmek isterim Ancak, bunda mühim olan, korunma esaslarını; memleketin türlü ağaç ihtiyaçlarını devamlı olarak karşılaması icap eden ormanlarımızı dengeli ve teknik bir şekilde işleterek istifade etmek esasiyle makul bir şekilde uzlaştırmak mecburiyeti vardır… »01 111937, TBMM, 5 Dönem 3 Toplanma YılınıAçarkenORTA TAHSİL « Bu ilk ve son iki tahsil kademesi arasında orta tahsilin de gerekliliği tabiîdir Orta tahsilin gayesi memleketin muhtaç olduğu muhtelif hizmet ve sanat erbabını yetiştirmek ve yüksek tahsile aday hazırlamaktır Orta tahsilde dahi terbiye ve talim usulünün pratik ve uygulamalı olması esasına uymak şarttır Kadınlarımızın da aynı tahsil derecelerinden geçerek yetişmelerine önem verilecektir »01 031922, TBMM, 3 Toplanma Yılını AçarkenOSMANLI DEVLETİ « Osmanlı devleti ne yazık ki ölmüştür Babıâli hükümeti ne yazık ki ölmüştür; affedersiniz, hata ettim! Ne yazık ki demeyecektim, iyi ki ölmüştür Çünkü onlar ölmeseydi milleti öldüreceklerdi… »31 011923, İzmir’de Halk ile KonuşmaOSMANLI TARİHİ « … Osmanlı tarihi baştan nihayetine kadar hakanların, padişahların, şahısların, en nihayet zümrelerin hal ve hareketlerini kaydeden bir destandan başka bir şey değildir "17 021923, İzmir İktisat Kongresinin Açış SöyleviÖ ÖĞRENCİ « Öğrenci her ne yaşta ve sınıfta olursa olsun, onlara geleceğin büyükleri gözüyle bakacak ve öyle davranacaksın »(1930) ÖĞRETMEN « Dünyanın her tarafında öğretmenler insan topluluğunun en fedakar ve saygıdeğer unsurlarıdır »01 03 1923« Yeni kuşak, en büyük cumhuriyetçilik dersini bugünkü öğretmenler topluluğundan ve onların yetiştirecekleri öğretmenlerden alacaktır »(1924) « Öğretmenler! Cumhuriyet, fikren, ilmen, fennen, bedenen kuvvetli ve yüksek seciyeli muhafızlar ister Yeni nesli bu nitelik ve kabiliyette yetiştirmek sizin elinizdedir »25 081924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine« Öğretmenler; Yeni nesli, Cumhuriyetin fedakâr öğretmen ve eğitimcilerini, sizler yetiştireceksiniz ve yeni nesil, sizin eseriniz olacaktır… » 25 081924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine« Öğretmenler! Erkek ve kız çocuklarımızın, aynı suretle bütün tahsil derecelerindeki talim ve terbiyelerinin pratik olması mühimdir Memleket evlâdı, her öğrenim aşamasında ekonomik hayatta verimli, etkili ve başarılı olacak surette donatılmalıdır… »25 081924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine« Cumhuriyet sizden "fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür" nesiller ister »25 081924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine« Sizin başarınız, Cumhuriyetin başarısı olacaktır » 25 081924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine« …Milletleri kurtaranlar yalnız ve ancak öğretmenlerdir Öğretmenden, eğiticiden mahrum bir millet henüz millet namını almak yeteneğini elde edememiştir Ona alâlâde bir kütle denir, millet denmez… »14 101925, İzmir Erkek Öğretmen Okulunda« Öğretmenler her fırsattan istifade ederek halka koşmalı, halk ile beraber olmalı ve halk, öğretmenin çocuğa yalnız alfabe okutur bir varlıktan ibaret olmayacağını anlamalıdır »07 071927, Dolmabahçe Sarayı, İstMuallimler Heyetine DemeçÖLÜM « … Ölüm tabiatın en tabiî bir kanunudur Fakat böyle olmakla beraber bazen ne hâzin tecelliler arz eder… »27 011923, İzmir’de Karşıyaka’da Annesinin MezarıP PANİSLAMİZM « … Efendiler, Panislamizmi ben şöyle anlıyorum: Bizim milletimiz ve onu temsil eden hükümetimiz tabii olarak dünya yüzünde mevcut bütün dindaşlarımızın mesut ve müreffeh olmasını isteriz Dindaşlarımızın değişik çevrelerde vücuda getirmiş oldukları toplumların bağımsız olarak yaşamalarını isteriz Bununla yüksek bir zevk ve mutluluk duyarız Bütün Müslümanların, İslam dünyasının refah ve mutluluğu kendi refah ve mutluluğumuz gibi kıymetlidir! Ve bununla çok ilgiliyiz Ve bütün onların dahi aynı şekilde bizim mutluluğumuzla ilgili olduklarına şahidiz Ve bu her gün meydandadır Fakat Efendiler ! Bu toplumların büyük bir imparatorluk halinde bir noktadan sevk ve idaresini düşünmek istiyorsak bu bir hayaldir ! İlme, mantığa, fenne aykırı bir şeydir !… »01 121921, TBMM« Panislamizm, panturanizm siyasetinin başarı kazandığına ve dünyayı uygulama alanı yapabildiğine tarihte rastlanmamaktadır Irk farkı gözetmeksizin bütün insanlığı kapsayan cihangirane devlet oluşturulması hırslarının sonuçları da, tarihte kaydedilmiştir İstilacı olmak hevesleri, konumuzun dışındadır İnsanlara her türlü özel duygularını ve bağlantılarını unutturup onları, kardeşlik ve tam eşitlik çerçevesinde birleştirerek, insancı bir devlet kurmak teorisi de, kendine özgü koşullara sahiptir »15/20 101927, Nutuk – Söylev, c II s 587PARA « … Millî paramızın fiilen müstakar olan kıymeti muhafaza olunacaktır »01 111936, TBMM, 5 Dönem 2 Toplanma YılınıAçarken« Samimi bir bütçeye ve hakiki bir ödeme dengesine dayanan paramızın fiilî istikrar vaziyetini kesin surette muhafaza edeceğiz 01 111937, TBMM, 5 Dönem 2 Toplanma YılınıAçarkenPEYGAMBER « … Allah, Hazreti Âdem Aleyhisselâm'dan itibaren bilinen ve bilinmeyen sayılamayacak kadar çok nebiler, peygamberler ve resuller göndermiştir Fakat Peygamberimiz vasıtasıyla en son dini ve medeni hakikatleri verdikten sonra artık insanlıkla aracı kullanarak temasta bulunmağa lüzum görmemiştir… »01 111922, TBMM« … Peygamberimiz efendimiz hazretleri, cenabı hak tarafından insanlara dini hakikatleri tebliğe memur ve resul olmuştur… » 07 021923, Balıkesir’de Halka Konuşma« O, Allah’ın birinci ve en büyük kuludur Onun izinde bugün milyonlarca insan yürüyor Benim, senin adın silinir, fakat sonuca kadar o, ölümsüzdür »(1926) POLİS « Herkesin polisi kendi vicdanıdır, fakat polis vicdanı olmayanların karşısındadır »(1929) « Polis asker kadar disiplinli, hukukçu kadar hukuk adamı, bir anne kadar şefkatli olmalıdır »(1934) Polis, kanun adamıdır Ona her zaman saygı göstermeli ve itaat edilmelidir »(1937) R RADYO « Ulusal kültür için pek lüzumlu olduğu gibi, arsıulusal ilgiler bakımından da yüksek değeri belli olan radyo işine önem vermeniz çok yerinde olur »01 111935, TBMM, 5 Dönem 1 Toplanma YılınıAçarkenRUM PATRİKHANESİ « … Lâkin bir fesat ve hıyanet ocağı bulunan memlekette nifak tohumları ve uyuşmazlık saçan, hıristiyan hemşehrilerimizin huzur ve refahı için de uğursuzluk ve felaket nedeni olan Rum Patrikhanesini artık topraklarımız üzerinde bırakamayız Bu tehlikeli teşkilâtı memleketimizde muhafazaya bizi mecbur etmek için ne gibi vesile ve sebepler gösterilebilir? »25 121922, Le Journal Muhabiri Paul Herriot’yaVerilen BeyanatRUS İHTİLÂLİ « … Harb-i Umuminin son senelerinde Rusya dahilinde infilâk eden inkılâp, insanların çoğunluğunu teşkil eden fakir halk içinde, bilhassa bu halkın en çok sıkıntı, eziyet ve ıstıraba uğramış olan işçi sınıfı içinde, eskiden beri mevcut olan sosyalistliğin gerçek maksadını ve gayelerini ilân etti… » 14 081920, TBMMS SADABAT PAKTI « Cumhuriyet Hükümetinin, doğuda takip ede gelmekte bulunduğu dostluk ve yakınlık siyaseti, yeni bir kuvvetli adım attı Sadabat’ta dostlarımız Afganistan, Irak ve Iran ile imza etmiş olduğumuz dörtlü antlaşma, büyük bir memnuniyetle kayda değer barış eserlerinden biridir Bu antlaşmanın etrafında toplanan devletlerin, aynı gayeyi takip eden ve barış içinde gelişmeyi samimiyetle isteyen hükümetleri arasında, iş birliğinin gelecekte de hayırlı neticeler vereceğinden emin bulunmaktayız »01 111937, TBMM, 5 Dönem 3 Toplanma Yılını AçarkenSAĞLIK « Ulusun, ulus gençlerinin, çocukların sağlıkları, sağlamlıkları, gürbüzlükleri; üzerine düştüğümüz çok gerekli bir dirlik işidir… » 01 111934, TBMM, 4 Dönem 4 Toplanma Yılını AçarkenSANAT « Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş olur »16 031923, Adana Esnaflariyle Konuşma« Bir milleti yaşatmak için birtakım temeller lâzımdır ve bilirsiniz ki, bu temellerin en mühimlerinden biri sanattır… » 16 031923, Adana Esnaflariyle Konuşma« …Bir millet sanata önem vermedikçe büyük bir felakete mahkûmdur… » 16 031923, Adana Esnaflariyle KonuşmaSANATKÂR « Işte sanatkâr da, toplumda uzun çalışma ve çabalardan sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır »(1932) « Sanatın en basiti, en şereflisidir Kunduracı, terzi, marangoz, saraç, demirci, nalbant, sosyal hayatımızda, askerî hayatımızda, hürmet ve haysiyet mevkiine en layık sanatkârlardır »03 041922, Konya, Askeri Nalbant Okulunda« …Yalnız şunu söyleyeyim ki, milletlere ferden sanatkâr yetiştirmek yeterli değildir İnsanlar ferdi olarak çalışırlarsa başarılı olamazlar…İlk hakikat olarak anlarız ki, herhangi sanatta güvenle ilerleme arzu edilirse aynı meslek ve sanatta bulunan insanların dayanışmalı bir şekil altına girmesi gereklidir… » 16 031923, Adana Esnaflarıyla Konuşma« Bir millet sanattan ve sanatkârdan mahrumsa tam bir hayata sahip olamaz Böyle bir millet bir ayağı topal, bir kolu çolak, sakat ve hasta bir kimse gibidir… »16 031923, Adana Esnaflarıyla Konuşma« Efendiler Hepiniz mebus olabilirsiniz… Vekil olabilirsiniz… Hatta cumhurbaşkanı olabilirsiniz; fakat sanatkâr olamazsınız Hayatlarını büyük bir sanata vakfeden çocukları sevelim »1927, Çankaya Köşkünde, Şehir Tiyatrosu sanatkârlarının da çağırıldıkları ziyafette SANAYİ « Endüstrileşmek, en büyük millî davalarımız arasında yer almaktadır »Beşinci Dönem, Üçüncü Toplanma Yılını Açarken 01 11 1937SERVET « Servetin meşru yolu, bilgiyle ve fedakârlıkla çalışmak ve tasarruf etmektir »(1930) SEVR ANTLAŞMASI « Siyasî, adlî, iktisadî ve malî bağımsızlığımızı imhaya ve sonuç olarak yaşama hakkımızı inkâr ve ortadan kaldırmaya yönelik olan Sevr Antlaşması bizce mevcut değildir… » 17 011921, United Telegraph Muhabirine DemeçSİNEMA « Sinema öyle bir keşiftir ki, gün geçecek barutun, elektriğin ve kitapların keşfinden çok dünya medeniyetinin veçhesini değiştireceği görülecektir Sinema, dünyanın en uzak uçlarında oturan insanların birbirlerini tanımaları, sevmelerini temin edecektir Sinema, insanlar arasındaki görüş, görünüş farklarını silecek, insanlık idealinin tahakkukuna en büyük yardımı yapacaktır Sinemaya lâyık olduğu önemi vermeliyiz »(1930) SİYASİ HAYAT « Memnuniyetle görüyorum ki, laik cumhuriyet esasında beraberiz Zaten benim siyasi hayatta bir taraflı olarak daima aradığım ve arayacağım temel budur »12 081930SİYASİ PARTİ « Millî egemenlik esasına dayanan ve özellikle Cumhuriyet idaresine sahip bulunan memleketlerde siyasi partilerin varlığı tabiîdir Türkiye Cumhuriyeti'nde de, birbirini denetleyen partilerin doğacağına şüphe yoktur… »11 121924, Times‘in Istanbul Muhabirinin Yazılı Sorularına CevapSOFRA SANATI « Efendiler ! Sofra tertibi, sofra hizmeti gerçekten önemlidir En önemli ihtiyaçlarımızdandır Bunun için esas metrdoteller ve garsonlardır Üzülerek söylüyorum ki, memleketimizde bu nevi zanaatkârlar ihtiyaç ile uygun tarz ve miktarda yetiştirilmemiştir Evlerimizde, lokantalarda, otellerde bu hususu medenî insanlara yakışacak surette yapmaya mecburuz… »03 101925, Bursa’da Üçüncü Bir KonuşmaSPOR « Biz henüz Avrupa derecesine gelmedik Sporda tek ve açık bir gaye gözetmek lâzımdır Sporu ya propaganda için yapacağız, yahut da bedenî olgunlaşmamızı temin için yapacağız »16 081923, Ankara Türkocağı Toplantısında AliSami(Yen) Beyin verdiği bilgi üzerine« Efendiler; dünyada spor hayatı, spor çevresi çok önemlidir Bunu siz uzmanlara açıklamaya gerek görmüyorum Bu kadar önemli olan spor hayatı, bizim için daha önemlidir Çünkü ırk meselesidir Irkın düzelmesi ve gelişmesi meselesidir Ayıklanması meselesidir ve hattâ biraz medeniyet meselesidir… »30 091926, Çankaya Cumhurbaşkanlığı Köşkü Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı Kongresi adına gelen heyet’e konuşması« …Türk sporculuğu uluslararası alanda lâyık olduğu yerini kazanacaktır O zaman Türk sporculuğu, memleket ve millet hayatında etkili olduğu kadar biraz da medeni ve belki de benim tahminimden fazla bir medeniyet belirtisi olacaktır »30 091926, Çankaya Cumhurbaşkanlığı Köşkü Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı Kongresi adına gelen heyet’e konuşmasıSPORCU « Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlâklısını severim »(1937) STALIN « Geçecek yüz yıl zarfında bütün diğer diktatörlerin namı şanı söndüğü zaman, tarih, Stalin’i Yirminci Asır Avrupa’sında ve milletlerarası sahada ve muasırları içinde en mühim bir devlet adamı olarak seçecektir »Ekim 1937, Ernest Jackh’a söylenmiştir SULTANLIK « Sultanların boğdukları zannolunan millet ruhu, saltanat taç ve tahtı parçalanarak canlandırıldı… » 05 021924, İzmir’de Gazetecilerle Konuşma« Sultanlık korku ve tehdide dayanan bir idaredir Sultanlık korkuya ve tehdide dayandığı için korkak, aşağılanan, sefil, rezil insanlar yetiştirir »14 101925, İzmir Kız Öğretmen Okulunda Bir KonuşmaŞ ŞAPKA « Güzel bir başlık olan şapkadan pek az bir zamanda dervişler, mürit ve hocalar da memnun kalacaklardır Uyanık ve zeki insanlar medeni olmayan bir giysi altında kişisel ve bilgisel değerlerini ve ilmiyelerini kaybetmektedirler Bundan dolayı şerefli yerlerini korumak için medeni bir kılığa bürünmek lazımdır… »23 091925, Bursa Türk Ocağında Bir Konuşma« Hanımlar da erkekler gibi şapka giymelidirler Başka türlü hareket etmemize imkan yoktur… »23 091925, Bursa Türk Ocağında Bir Konuşma« …Bu başlığın ismine şapka denir Redingot gibi, bonjur gibi, smokin gibi, frak gibi… İşte şapkamız diyenler vardır Onlara diyelim ki çok gafilsiniz ve çok cahilsiniz Ve onlara sormak isterim: Yunan başlığı olan fesi giymek uygun olur da şapkayı giymek neden olmaz?… » 28 081925, Inebolu’da Bir KonuşmaŞEHİRCİLİK « Şehir işlerimizin idaresini düzeltip nizama koyacak kanun tasarısı bu sene takdim olunacaktır… » 01 111928, TBMM, 3 Dönem 2 Toplanma YılınıAçarken« Şehircilik işlerinde de, teknik ve plânlı esaslar dâhilinde çalışmak lâzımdır Bunun için belediyelerimizi türeli bir surette aydınlatmak, kılavuzlamak işiyle uğraşacak, merkezde, bir teknik büro kurulmasını tavsiye ederim »01 111937, TBMM, 5 Dönem 3 Toplanma YılınıAçarkenŞEREF « …Yalnız şunu bir hakikat olarak biliniz ki, şeref hiç bir zaman bir adamın değil, bütün milletindir Eğer yapılan işler önemliyse, gösterilen zaferler açıksa, inkılâplar dikkat çekiciyse her fert kendini tebrik etmelidir Çünkü böyle büyük işleri ancak çok kabiliyetli olan büyük milletler yapabilir ve bu milletin her ferdi böyle en kabiliyetli ve büyük bir millete mensup olduğunu düşünerek kendini tebrik etsin »16 031923, Adana Çiftçileriyle KonuşmaT TAARRUZ « Yarım hazırlıkla, yarım tedbirle yapılacak taarruz, hiç taarruz etmemekten daha fenadır »(1922) « Kesin sonuç her zaman taarruzla alınır »(1924) TABİAT « …Türk yalnız tabiatı kutsal bilir »30 111929, Vossische Zeitung Muhabirine Demeç« …Tabiata egemen olmasını bilmeyen yaratıklar, varlıklarını koruyamamışlardır Tabiat onları, kendi unsurları içinde ezmekten, boğmaktan, yok etmekten ve ettirmekten çekinmemiştirTürk, bu büyük hakikati, üzelden tanımak kapasitesini göstererek kapsal bir dölenle, toprağı ve onun türlü ürünlerini insanlığa verimli kılmış; okan denizlerde göğüslenmedik dalgalar bırakmayarak, insanlığa refah ve kültür yolları açmıştır… » 03 051935, Havacılık hakkında KonuşmaTALİH « …Talihin aslı, tatbiki mümkün olan meselelerde düşündükten ve dikkatle inceledikten sonra işe başlamaktır… » 30 111929, Vossische Zeitung Muhabirine DemeçTAPU DAİRESİ « Bu önemli iştir Kanun böyle emrediyorsa, yaptığı işin güven duygusuna muhtaç bir vatandaş gibi ben de tapu dairesine gidebilirim »11 Mayıs 1938 TARIM « Millî ekonominin temeli tarımdır »(1937) TARİH « Tarih ne güzel aynadır İnsanlar, özellikle ahlâkla gelişmemiş kavimler, en büyük kutsal kavramlar karşısında bile hasis duygulara tâbi olmaktan nefislerini men edemiyor Tarihin sinesine geçen büyük hâdiselerde bu hadiseler içinde uygulayıcı ve etkili olanların hâl hareket ve muameleleri onların ahlâk seviyelerini ne açık gösterir »(1915) « Tarih: Bir milletin kanını, hakkını, varlığını hiç bir zaman inkâr edemez »(1919) « Tarih yapan akıl, mantık, muhakeme değil, belki bunlardan çok hissiyattır »15 031923, Adana’da Halkla Konuşma« Efendiler, tarih, milletlerin yükselme ve gerileme sebeplerini ararken birçok siyasi, askerî, sosyal sebepler bulmakta ve saymaktadır… » 17 111923, İzmir İktisat Kongresini Açış Söylevi« Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir Yazan yapana sadık kalmazsa, değişmeyen hakikat insanı şaşırtacak bir nitelik alır »(1931) « Bir eser meydana getirerek, ertesi gün pişman olmaktansa, hiçbir eser meydana getirememek güçsüzlüğünü itiraf etmek daha iyidir »(1931) « Tarih; hayal mahsulü olamaz Tarih yazarken gerçek olayları bulmaya çalışmalıyız Eğer bunları bulamazsak meçhuliyeti ve bu noktadan cehlimizi itiraf etmekten çekinmeyelim »10 Kasım 1935, Ulus TARİKATLAR « Mevcut tarikatların gayesi kendilerine tâbi olan kimseleri dünyevi ve manevi olan hayatta saadete eriştirmekten başka ne olabilir? Efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır Medeniyetin emir ve talep ettiğini yapmak insan olmak için kâfidir »30 08 1925, Kastamonu’da İkinci bir KonuşmaTAYYARECİ (PİLOT) « Tayyareciler, şunu unutmayınız ki, yarının en büyük tehlikeleri semalardan gelecektir Bu sebeple sizler anî gelebilecek tehlikelere karşı koymak için daîma hazır bulunmaya ve o şekilde yetişmeye gayret edeceksiniz »(1933) TEKKELER « Tekkeler mutlaka kapatılmalıdır Türkiye Cumhuriyeti her şubede doğru yolu gösterecek kudrete sahiptir Hiçbirimiz tekkelerin uyarılarına muhtaç değiliz Biz, medeniyetten, ilim ve fenden kuvvet alıyoruz ve ona göre yürüyoruz Başka bir şey tanımayız Tekkelerin gayesi halkı deli (meczup) ve aptal yapmaktır Halbuki halk deli (meczup) ve aptal olmamaya karar vermiştir Bunlar basit bir iş gibi görünür, fakat önemi vardır »31 081925, Çankırı, Anadolu AjansıTELEFON « Telefon şebekesi memleket içinde, bir program dahilinde genişlemektedir Bu faaliyeti takdir ve teşvik etmek isterim… »01 111936, TBMM, 5 Dönem 2 Toplanma Yılını AçarkenTELGRAF « Telgrafçılık biliminin öğretilmesi maksadıyla gerekli eğitim araçlarından faydalanılarak yüksek telgraf okulu kurulacak ve uygun vilayetlerde baş müdüriyetler makamlarında dershaneler açılacaktır… » 01 031923, TBMM, 4 Toplanma Yılını AçarkenTERBİYE (Eğitim) « Terbiyedir (eğitim) ki bir milleti ya hür, müstakil, şanlı, yüksek bir toplum halinde yaşatır; ya da bir milleti esaret ve sefalete terk eder Efendiler; terbiye (eğitim) kelimesi yalnız olarak kullanıldığı zaman herkes kendince istediği bir anlama çeker Ayrıntılara girişilirse terbiyenin (eğitimin) hedefleri, maksatları çeşitlenir Meselâ dinî terbiye (eğitim), millî terbiye (eğitim), uluslararası terbiye (eğitim)… Bütün bu terbiyelerin (eğitimlerin) hedef ve gayeleri başka başkadır »22 091924, Samsun Öğretmenleriyle KonuşmaTESETTÜR « …Din icabı olan tesettür, kısaca ifade etmek lâzım gelirse, denebilir ki kadınları sıkıntıya sokmayacak ve adaba aykırı olmayacak basit şekilde olmalıdır Tesettür, kadını hayatından, mevcudiyetinden soyutlayacak bir şekilde olmamalıdır… »31 011923, İzmir, Halk İle Konuşma« …Dinimizin tavsiye ettiği tesettür hem hayata hem fazilete uygundur Kadınlarımız şeriatın tavsiyesi, dinin emri mucibinde tesettür etselerdi ne o kadar kapanacaklar, ne o kadar açılacaklardı Tesettür-ü şer’î, kadınlar için mucibi müşkilât olmayacak, kadınların hayatı içtimaiye de, hayatı iktisadiyede, hayatı maişette ve hayatı ilimde erkeklerle teşriki faaliyet etmesine mâni bulunmayacak bir şekli basittedir Bu şekli basit heyeti içtimaiyemizin ahlâk ve adabına mugayir değildir »21 031923, Konya Kadınları İle KonuşmaTEŞKİLAT-I ESASİYE KANUNU « …Teşkilatı Esasiye Kanunu da Osmanlı İmparatorluğu’nun, Osmanlı devletinin öldüğünü idrak ve ifade ve onun yerine yeni Türkiye Devleti’nin geçtiğini ilân eyleyen bir kanundur ve bu devletin hayatının da kayıtsız şartsız hâkimiyetin milletin üzerinde olmasıyla mümkün olacağını ifade eden bir kanundur… » 17 021923, İzmir İktisat Kongresini Açış SöyleviTİCARET « …Sizin için zafer ve ilerleme sahası iktisadiyatta ve ticarettedir Bunu takdir ediyorsanız, çok çalışmaya mecbursunuz Aksi takdirde memleketin gerçek sahibi olduğunuzu söyleseniz bile, kimseyi inandıramazsınız… »17 031923, Mersin’de Bir Konuşma« …Ticaret için iki şey lazımdır Biri, dışarıya çıkarılacak ürünlere yer temin etmektir Bu olmazsa ticaret yoktur Bunları dışarıya sevk edebilmek için seri ve emin vasıtalara muhtacız Dolayısıyla bütün kuvvetimizle bir an evvel otomobiller, şoseler ve tren yolları yapmaya mecburuz İkinci durak ticarette düşüneceğimiz ikinci iş, ihracat ve ithalâtımıza aracı vazifesini gören ticareti, yabancı tüccarların elinden kurtarmaktır… »20 031923, Konya Esnaf ve Tüccarlarıyla Konuşma« Dış ticaret politikamızın özelliği şudur: İç ve dış durumun gereklerini daima karşılamak suretiyle seyirlerine uyum sağlamak İç ticarete gelince, bunda en önde gördüğümüz esas, teşkilâtlandırma ve belirli tipler üzerinde işleme ve rasyonel çalışmadır »01 111937, TBMM, Beşinci Dönem, Üçüncü Toplanma Yılını Açarken« Dış ticarette takip ettiğimiz ana prensip, ticaret dengemizin aktif karakterini korumaktır Çünkü, Türkiye ödemeler dengesinin en mühim esasını, bu teşkil eder »01 111937, TBMM, 5 Dönen, 3 Toplanma Yılını AçarkenTİYATRO « Tiyatro bir memleketin kültür seviyesinin aynasıdır »(1932) TOPRAK KANUNU « Toprak Kanununun bir sonuca varmasını Kamutay’ın yüksek himmetinden beklerim Her Türk çiftçi ailesinin geçineceği ve çalışacağı toprağa sahip olması, mutlaka lâzımdır Vatanın sağlam temeli ve imarı bu esastadır Bundan fazla olarak, büyük araziyi modern vasıtalarla işletip vatana fazla ürün temin edilmesini teşvik etmek isteriz »01 111936, TBMM, Beşinci Dönem, İkinci Toplanma Yılını açarkenTÜCCAR « Tüccar, milletin emeği ve üretimi kıymetlendirilmek için eline ve zekâsına emniyet edilen ve bu emniyete liyâkat göstermesi gereken adamdır »01 111937, TBMM, Beşinci Dönem Üçüncü Toplanma Yılını AçarkenTÜRK « …Memleket sizindir, Türklerindir Bu memleket tarihte Türktü, o halde Türk’tür ve ebediyen Türk olarak yaşayacaktır »16 031923, Adana Esnaflarıyla Konuşma« Biz Türkler, bütün tarihimiz boyunca, hürriyet ve istiklâle sembol olmuş bir milletiz »(1927) « Bütün uygar eserleri, bütün dünyada ilk defa yapmış ve yaşamış olan insanlar Türk ırkındandır »(1930) « Türklük, benim en derin güven kaynağım, en engin övünç dayanağım oldu Kendimi hiç bir zaman Osmanlılığın telkin ettiği başka ulusları öven ve Türklüğü aşağı gören eksiklik duygusuna kaptırmadım »(1931) « Ne Mutlu Türküm Diyene »29 101933, Onuncu Yıl Nutku« Türk ! Övün, çalış, güven »(1934) « Yüksel Türk…Senin için yüksekliğin sınırı yoktur »(1935) TÜRK ALFABESİ « …Büyük Türk milleti cehaletten az emekle kısa yoldan ancak kendi güzel ve asîl diline kolay uyan böyle bir vasıta ile sıyrılabilir Bu okuma yazma anahtarı ancak Lâtin esasından alınan Türk alfabesidir Basit bir tecrübe Lâtin esasından Türk harflerinin, Türk diline ne kadar uygun olduğunu şehirde ve köyde yaşı ilerlemiş Türk evlâtlarının ne kadar kolay okuyup yazdıklarını güneş gibi meydana çıkarmıştır »01 111928, TBMM, 3 Dönem, 2Toplanma Yılını AçarkenTÜRK ÇOCUĞU « Türk çocuklarında kabiliyet her milletinkinden üstündür »(1924) « Türk milletinin geleceği, bugünkü evlâtlarının doğru görüşü ve yıkılmaz azmiyle büyük ve parlak olacaktır »(1925) « Türk çocuğu atalarını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır »(1930) TÜRK DEMOKRASİSİ « …Türk demokrasisi Fransa ihtilâlinin açtığı yolu takip etmiş, ancak kendine has ayırıcı özellikle gelişmiştir Zira her millet inkılâbını sosyal ortamının baskı ve ihtiyacına tabi olan ve hal ve vaziyetine ve bu ihtilâl ve inkılâbın meydana geliş zamanına göre yapar… »08 031928, Le Matin Muhabirine DemeçTÜRK DİLİ « Dilin millî ve zengin olması millî duygunun gelişmesinde başlıca etkendir Türk dili, dillerin en zenginlerindendir, yeter ki bu dil şuurla işlensin »(1930) « Milliyetin çok belirgin niteliklerinde biri dildir Türk milletindenim diyen insan her şeyden önce ve mutlaka Türkçe konuşmalıdır Türkçe konuşmayan bir insan Türk kültürüne, topluluğuna bağlılığını iddia ederse buna inanmak doğru olmaz »(1931) « Dilimiz çok zengindir, güzeldir Bunu ortaya çıkaracaklar sizin gibi duygusu derin, yorulmaz Türk gençleridir Türkçemizi günün en ileri bilgi dili yapmak değerli araştırmacılarınız olan beklenir… »29 081922, Millî Türk Talebe Birliği Telgrafına Cevabı« Türk dilinin, kendi benliğine, aslındaki güzellik ve zenginliğine kavuşması için, bütün devlet teşkilâtımızın, dikkatli, alâkalı olmasını isteriz »01 111932, TBMM, 4 Dönem, 2 Toplanma Yılını AçarkenTÜRK KADINI « Türk kadını dünyanın en aydın en faziletli ve en ağır kadını olmalıdır Ağır sıklette değil; ahlâkta, fazilette ağır, ağırbaşlı bir kadın olmalıdır Türk kadınının vazifesi, Türk’ü zihniyetiyle, kol gücüyle, azmiyle koruma ve müdafaaya gücü yeterli nesiller yetiştirmektir Milletin kaynağı, toplum hayatının esası olan kadın, ancak faziletli olursa vazifesini yerine getirebilir Herhalde kadın çok yüksek olmalıdır »14 101925, İzmir Kız Öğretmen Okulu’nda Bir Konuşma« Türk kadınının dünya kadınlığına elini vererek dünyanın barış ve güveni için çalışacağına emin olabilirsiniz »(1935) « Bizce Türkiye Cumhuriyeti anlamınca kadın, bütün Türk tarihinde olduğu gibi, bugün de en muhterem mevkide, her şeyin üstünde yüksek ve şerefli bir varlıktır »(1935) TÜRK MİLLETİ « Ben de bazı arkadaşlarım gibi batı milletlerini, bütün dünyanın milletlerini tanırım Fransızları tanırım Almanları, Rusları ve bütün dünya milletlerini şahsen tanırım ve bu tanışmam da harp sahalarında olmuştur, ateş altında olmuştur Ölüm karşısında olmuştur Yemin ederek size temin ederim ki, bizim milletimizin manevî kuvveti bütün milletlerin manevî kuvvetinin üstündedir… »08 071920, TBMM« Türk milleti daha dindar olmalıdır, yani bütün sadeliği ile dindar olmalıdır demek istiyorum Dinime, bizzat hakikate nasıl inanıyorsam, buna da öyle inanıyorum… »29 101923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot’ya Demeç« Türk Milletinin istidadı ve kat’î kararı medeniyet yolunda, durmadan, yılmadan ilerlemektir »(1924) « Türk milletinin gelişmesine asırlardan beri set çeken engelleri kaldırmak ve genel hayata çağdaş medeniyetin kanunlarını ve vasıtalarını vermek için sarf ettiğimiz gayretlerin milletin genel kabulünü kazandığı muhakkaktır »(1926) « Bütün insanlığa ziraatı, sanatı ilk öğreten Türk milleti idi Türk milletinin dünyaya eğiticilik etmiş olduğuna artık hakiki alimlerin şüphesi kalmamıştır… »27 011931, İzmir’de Fırka Kongresinde Konuşma« …Türk milletinin karakteri yüksektir Türk milleti çalışkandır Türk milleti zekidir Çünkü, Türk milleti millî birlik ve beraberlikle güçlükleri yenmesini bilmiştir Ve çünkü, Türk milletinin yürümekte olduğu ilerleme ve medeniyet yolunda, elinde ve kafasında tuttuğu meşale müspet ilimdir… »29 101933, Ankara, Onuncu Yıl NutkuTÜRK OCAKLARI « Son seyahatimde ziyaret ettiğim bütün ocaklarda beni çok memnun eden bir faaliyete, canlılığa şahit oldum Bilhassa Türk Ocaklarının bulunduğu merkezlerde faydalı bir takım hizmetlerle halk üzerinde çok uygun bir etki bıraktığına şahit oldum Şimdi burada gördüğüm gibi, milletin birçok güzide aydınları Türk Ocaklarında toplanmıştır… »18 121930, İstanbul’da Bir Konuşma « Kuruluş tarihinden beri ilmî sahada halkçılık ve milliyetçilik ilkelerini yaymaya ve genelleştirmeye sadakatle ve imanla çalışan ve bu yolda memnuniyeti gerektiren hizmetleri geliştirmiş olan Türk Ocaklarının, aynı esasları siyasi ve tatbiki sahada tahakkuk eden fırkamla bütün manasıyle yekvücut olarak çalışmalarını münasip gördüm… » 25 031931, Hâkimiyet-i Milliye Muhabirine Demeç« Türk Ocakları, Cumhuriyet Halk Fırkası’nın bir kültür şubesidir Fırka, milleti terbiye edecek ; ilim, iktisat, siyaset ve güzel sanatlar gibi bütün kültür sahalarında vatandaşları yetiştirmek için önderlik edecektir Ocaklılar, Cumhuriyet Halk Fırkası’nın programını vatandaşlara izah etmekle asıl vazifelerini yapmış, ideallerine en büyük hizmeti gerçekleştirmiş olurlar… »04 021931, Aydın Türk Ocağında Bir KonuşmaTÜRK TARİH VE DİL KURUMU « …Bu iki ulusal kurumun, tarihimizin ve dilimizin, karanlıklar içinde unutulmuş derinliklerini, dünya kültüründeki analıklarını, reddolunmaz ilmi belgelerle ortaya koydukça, yalnız Türk milleti için değil ve fakat bütün ilim âlemi için, dikkat ve intibahı çeken, kutsal bir vazife yapmakta olduklarını emniyetle söyleyebilirim… » 01 111936, TBMM, Beşinci Dönem, İkinci Toplanma Yılını Açarken« Türk Tarih ve Dil Kurumlarının, Türk millî varlığını aydınlatan çok kıymetli ve önemli birer ilim kurumu mahiyetini aldığını görmek, hepimizi sevindirici bir hâdisedir »01 111937, TBMM, Beşinci Dönem, 3Toplanma Yılını AçarkenTÜRK TAYYARE CEMİYETİ « Türk milletinin hava kuvvetlerimizin takviyesi lüzumunu idrak ve takdire değer fedakârlıkları ortaya koyması, siyasî ve medenî olgunluğunun en büyük delilidir Bu yolda rehberlik eden Tayyare Cemiyeti’nin çalışmalarını takdir ederim… »08 061921, Anadolu Ajansı Muhabirine Demeç« …Vatandaşların kendi girişimleriyle kurdukları Tayyare Cemiyeti, az zamanda verdiği semerelerle geniş bir rahatlama ümit ettirmektedir »01 111925, TBMM, İkinci Dönem Üçüncü Toplanma Yılını Açarken TÜRKİYE « Türkiye Türklerindir ; işte milliyetperverlerin ilkesi budur Biz, haklarımızı korumak için mücadeleye devam etmeye karar verdik »1921, Ağustos, Associated Press Muhabirine Demeç « …Büyük Millet Meclisi tarafından idare edilmekte olan yeni Türkiye, Babıâlî’nin idaresi altındaki eski Osmanlı İmparatorluğu değildir Yeni Türkiye şeref ve haysiyetini, kudret ve kuvvetini bilen ve haklarını korumak için varlığını tehlikeye atmaya da hazır ve amadedir »25 121922, Le Journal Muhabiri Paul Herriot’ya Çankaya’da Verilen Beyanat« …Yeni Türkiye yöneticileri uyuşuk ve miskin değildir Kendini bildiği kadar muhataplarını da bilir Kendi yapacağını takdir ettiği kadar muhataplarının da yapabileceğini değerlendirir »30 011923, İzmir, İzmir Basın Mensuplarına beyanat« Efendiler, asırlardan beri Türkiye’yi idare edenler çok şey düşünmüşlerdir ; fakat yalnız bir şeyi düşünmemişlerdir : Türkiye’yi Bu düşüncesizlik yüzünden Türk vatanının, Türk milletinin uğramış olduğu zararları ancak bir tarzda telâfi edebiliriz : O da artık Türkiye’de Türkiye’den başka bir şey düşünmemek Ancak bu zihniyetle hareket ederek her türlü selâmet ve saadet hedeflerine ulaşabiliriz »30 081924, Dumlupınar’da KonuşmaTÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ « …Yüce Meclisiniz aynı zamanda bir Kurucu Meclis yetkilerine sahiptir Mevcut anayasayı kaldırır, yerine yenisini koyabilir »20 011921, TBMM« …Bu meclisin gayesi, millî sınırlar içinde millî kurtuluşu sağlamaktır Türk ulusu bir bağımsız varlık olarak haklarının kabul edilmesinden başka bir şey istememektedir » Ocak 1921, Daily Epress Gazetesinin Sorusuna Cevap « …Hakikatte hakim olan ve her şeyi idare eden merci, Millet Meclisidir… » 02 111922, Le Petit Parisien Muhabirine Demeç« Türkiye Devleti’nin yegane ve hakiki mümessili yalnız ve ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi’dir »(1922) « Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin bütün programlarının dayanağı şu iki ilkedir: Tam bağımsızlık, kayıtsız ve şartsız millî hakimiyet Birinci ilkenin ifadesi, Misak-ı Millî’dir İkinci ve hayatî dan ilkenin beyanı Anayasa Kanunudur… »16 011923, İstanbul Gazete Temsilcilerine « …Türkiye Büyük Millet Meclisi ve onun en büyük hak ve vekalet yoluyla tayin ve tesis ettiği idare şekli zaman ile sınırlı değildir ve olamaz »01 031923, TBMM, 4Toplanma Yılını Açarken « …Yeni Türkiye devletini milletin vekillerinden oluşan Türkiye Büyük Millet Meclisi idare eder… » 07 021923, Balıkesir’de Halka KonuşmaTÜRKİYE CUMHURİYETİ « Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır ! » 29 101923, Cumhurbaşkanı seçildikten sonra Meclise mesaji« Türkiye Cumhuriyeti yalnız iki şeye güvenir Biri millet kararı diğeri en elim ve en zor şartlar içinde dünyanın takdirine hakkıyla layık olma niteliği kazanan ordumuzun kahramanlığı ; bu iki şeye güvenir… »22 021924,İzmir, Ordu İleri Gelenleriyle İkinci Konuşma« Türkiye Cumhuriyeti halin bilincinden doğmuş olduğuna göre, ileriye ve yeniliğe uzun adımlarla yürümeye devam edecektir »(01 091925)« Türk milletinin yapısına ve adetlerine en uygun idare, cumhuriyet idaresidir » (1924) « …Benim nâçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır, fakat Türkiye Cumhuriyeti sonsuza kadar yaşayacaktır… » 19 061926, Anadolu Ajansına Demeç« Az zamanda çok ve büyük işler yaptık Bu işlerin en büyüğü, temeli, Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyetidir »29 101933, Onuncu Yıl Nutku« Devleti ve hükümeti kendi malı ve koruyucusu tanımak, bir millet için büyük nimet ve mazhariyettir Türk milleti bu sonuca cumhuriyetle varmış ve her sene bunun artan faydalarını görmüş ve göstermiştir… » 01 111936, TBMM, 5Dönem, 2Toplanma Yılını Açarken« Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli kültürdür » (1936) TÜRKİYE CUMHURİYETİ KANUNLARI « Biz yurt emniyeti içinde fertlerin emniyetini de, lâyık olduğu derecede göz önünde tutarız Bu emniyet, Türk Cumhuriyeti kanunlarının, Türk hakimlerinin teminatı altında, en ileri şekilde mevcuttur Kanunlarımızda yaptığımız bazı tadiller ve kabul buyurduğunuz Meşhut Cürümler Kanunu, bu amaca kuvvetle hizmet etmiştir »01 111937, TBMM, 5Dönem, 3Toplanma Yılını AçarkenTÜRKİYE DEVLETİ « …Yeni Türkiye devleti temellerini süngü ile değil, süngünün dahi istinat ettiği iktisadiyatla kuracaktır Yeni Türkiye Devleti cihangir bir devlet olmayacaktır »16 011923, İstanbul Gazeteleri Temsilcilerine« …Yeni Türkiye Devleti, cihana hakim o büyük ve güçlü fikrin Türkiye’de görünümüdür, gerçekleşmesidir Dünyanın sosyal ve siyasî gereklerinden doğan ve binlerce senelik Türk tarihinin tekâmülü olan devletimiz, devam ve istikrarın bütün nitelik ve şartlarını taşımaktadır »13 081923, TBMM, 2Dönemi Açarken TÜRKİYE SİYASETİ « Türkiye ; prensiplerine sadık olarak katiyetle barışsever bir siyaset takip etmektedir… » 25 101928, Lehistan Elçisinin Söylevine Cevap« Komşularıyla ve bütün devletlerle iyi geçinmek, Türkiye siyasetinin esasıdır…Bu ilkenin bütün devletlerce siyaset esası kabul edilmesiyledir ki medeniyet için ve milletin saadet ve refahı için en lâzımlı olan sulh istikrar kazanmış olur »16 101930, Yugoslavya Elçisinin Söylevine CevapU UMUMİ MÜFETTİŞLİK « Doğu vilâyetlerimizin bir kısmında kurulan umumî müfettişlik isabetli ve faydalı olmuştur Cumhuriyet kanunlarının emniyetle sığınılacak, tek yer olduğunun anlaşılması bu havalide huzur ve gelişme için esaslı bir başlangıçtır… »01 111928, TBMM, 3Dönem, 2Toplanma Yılını AçarkenÜ ÜNİFORMA « …Bana Fransızlar, elbisesiz askerlerin çete olduklarından bahsettikleri zaman, hayır onlar çete değildir, bizim askerimizdir dedim Üzerinde üniforma yoktur dediler Üzerindeki elbisesi üniforma dedim ve bunu Fransızlar anlamlı ve yeterli bir cevap buldular… »14 081920, TBMMÜNİVERSİTE « Yüksek tahsil gençlerimizi istediğimiz ve muhtaç olduğumuz gibi millî şuurlu ve modern kültürlü olarak yetiştirmek için İstanbul Üniversitesi’nin gelişmesi, Ankara Üniversitesi’nin tamamlanması ve Doğu Üniversitesi’nin yapılan etütlerle tespit edilmiş olan esaslar dairesinde Van gölü civarında kurulması çalışmasına hızla ve önemle devam edilmektedir »01 111938, TBMM, 5Dönem, 4Toplanma Yılını Açıs Nutku« …Üniversite kurmaya verdiğimiz önemi söylemek isterim Yarım tedbirlerin kısır olduğuna şüphe yoktur Bütün işlerimizde olduğu gibi maarifte ve kurulan üniversitede de radikal tedbirlerle yürümek kesin kararımızdır »01 111933, TBMM, 4Dönem, 3Toplanma Yılını Açarken ÜRETİCİ « Tüketici yaşamak iyi değildir Üretici olalım »V VAKIFLAR « …Malûmdur ki vakıflar, memleketimizin mühim bir servetini teşkil eder Bu servetten millet ve memleketi hakkıyla istifade ettirebilmek için Şeriyye Vekâletiyle beraber bütün Bakanlar Kurulunun ve hatta yüce meclisin bu hususu ehemmiyetle tetkik ile bu büyük müessesenin yıpranmaktan korunmasını ve memlekete verimli bir hale getirilmesini temenni ederim… »01 031922, TBMM, 3Toplanma Yılını AçarkenVATAN « Vatan evlât ve ahfadımız için cennet yapılmaya lâyık elyak bir vatandır »(1923) « …Efendiler artık vatan imar istiyor, zenginlik ve refah istiyor İlim ve marifet, yüksek medeniyet, hür fikir ve hür zihniyet istiyor Şeref, namus, istiklâl, hakikî varlık, vatanın bu taleplerini tamamen ve seri olarak yerine getirmek için esaslı ve ciddi bir biçimde çalışmayı emreder »30 081924, Dumlupınar’da KonuşmaVERGİ « Hayatı ucuzlatmak icap ettikçe, vergileri indirmek siyasetine devam edeceğiz… » 01 111936, TBMM, 5Dönem, 2Toplanma YılınıAçarken« …Vergi usullerinin ıslahı çarelerinin aranmasına da ehemmiyetle devam olunmalıdır İyi usul ve iyi tatbikin memnun edici neticelerini vatandas, hiç bir işte vergi mevzuu kadar hassasiyetle takdir etmez »01 111936, TBMM, 5Dönem, 2Toplanma, YılınıAçarkenY YABANCI SERMAYE « …Tabiidir ki, dışardan gelecek sermayeye, yol gösterici faaliyetlere, çalışma usullerine ihtiyacımız vardır Fakat bu, birliğimize, bağımsızlığımıza son verecek bir vesayet tarzı demek olamaz Bize yardımcı olacak insaniyetkâr kaynaklara biz de karşılıklı taahhüt ile birliğimiz ve bağımsızlığımız çerçevesinde samimiyetle bağlı oluruz »24/25 101919, Amasya’da Tasvîri Efkâr Muhabiri ile Mülâkat« Birtakım iktisadî meseleler vardır ki, biz bunları kendi kaynaklarımızla ve yalnız kendi sermayemizle halledemeyiz Bize yardım edecek dostlar aramaya mecburuz… »02 111922, Le Petit Parisien Muhabirine Demeç« …Kanunlarımıza uymak şartıyla yabancı sermayelerine lâzım gelen güvenceyi vermeye her zaman hazırız ve arzu edilen odur ki, yabancı sermayesi bizim çalışmamıza ve servetimize katkıda bulunsun… » 17 021923, İzmir İktisat Kongresi’ni Açış SöyleviYAŞAMAK « …İnsanlar dünyaya mukadder oldukları kadar yaşamak için gelmişlerdir Yaşamak demek faaliyet demektir… »31 011923, İzmir’de Halk İle KonuşmaYETİMLER YURDU « Vatanını kurtarma uğrunda şehit olanların yetimleri bütçenin müsaadesi oranında yer yer kurulan yetim yurtlarına yerleştirilmektedir… » 01 031923, TBMM, 4Toplanma Yılını AçarkenYİRMİ ÜÇ NİSAN « Yirmi Üç Nisan Türkiye millî tarihinin başlangıcı ve yeni bir dönüm noktasıdır Bütün bir cihan-ı husumete karşı duran Türkiye halkının, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni oluşturmak hususunda gösterdiği harikayı ifade eder »23 041922, Yeni Gün Muhabirine DemeçYOL « …Yollarımızı asrın, mevcut gelişmelerin icap ettirdiği mükemmel bir hale getirmek lâzımdır Ancak bu suretle memlekette hüküm süren fakirliğe çare bulabiliriz »15 011923, Eskişehir’de Halka Yapılan KonuşmaZ ZABİT (SUBAY) « …Orduda inzibatın yegâne vasıta-i tecellisi münevver, kahraman, fedakâr zabitandır »01 111920, Ankara, Ankara Zabit Namzetleri Talimgahının ilk Mezunlarının Diploma Töreninde« …Bir ordunun kıymeti subaylarının ve kumanda heyetinin kıymeti ile ölçülür… » 24 031923,Kütahya, Öğretmenlerle KonuşmaZAFER « Hiçbir zafer amaç değildir Zafer, ancak kendisinden daha büyük bir amacı elde etmek için en belli başlı bir vasıtadır »(1921) « …Bundan sonra pek mühim zaferlere kavuşacağız Fakat bu zafer süngü zaferleri değil, iktisat ve ilim ve irfan zaferleri olacaktır… »25/26 011923, Alaşehir’de Halkla Konuşma« …Hakiki zafer savaş meydanlarında başarılı olmak değil, asıl zafer başarıların kaynaklarını kuvvetlendirmek, milleti yükseltmektir… » 15 031923, Adana Türk Ocağında Konuşma« Arkadaşlar dünyada fetihlerin iki vasıtası vardır Biri kılıç diğeri sapan… Zaferin vasıtası yalnız kılıçtan ibaret kalan bir millet, bir gün girdiği yerden kovulur, rezil edilir, sefil ve perişan olur Öyle milletlerin sefaleti, perişaniyeti o kadar kararlı ve elimdir ki, kendi memleketinde bile mahkûm ve esir bir halde kalabilir Onun için hakiki zafer yalnız kılıçla değil, sapanla yapılandır… »16 031923, Adana Çiftçileriyle Konuşma« Siyasî, askerî zaferler ne kadar büyük olurlarsa olsunlar, ekonomik zaferlerle taçlandırılmazlarsa meydana gelen zaferler devamlı olamaz, az zamanda söner »(1923) « Zaferlerin sürekli neticeler vermesi ancak kültür ordusunun varlığına bağlıdır »(1923) ZEYBEK DANSI « Selim Sırrı Bey Zeybek raksını geliştirirken ona bir medenî şekil vermiştir Bu sanatkâr üstadın eseri hepimiz tarafından kabul edilerek millî ve sosyal hayatımızda yer tutacak kadar olgunlaşmış, estetik bir şekil almıştır Artık Avrupalılara : « Bizim de mükemmel bir raksımız var » diyebiliriz ve bu oyunu salonlarımızda, müsamerelerimizde oynayabiliriz Zeybek dansı her sosyal salonda kadınla beraber oynanabilir ve oynanmalıdır »13 101925, İzmir’de kız 0ğretmen Okulunda BirKonuşmaZİRAAT « Ben de çiftçi olduğumdan biliyorum Makinesiz ziraat olmaz El emeği güçtür Birleşiniz Birliklerle makine alırsınız Senede yüz dönüm ekeceğinize on misli, yüz misli fazla ekersiniz Memleketimiz hakiki çiftçi memleketidir Henüz bu konuda hak sahibi değiliz Fakat ziraat memleketi olacağız Bu da makine ile olacaktır! »24 081925, Kastamonu’da Bir Konuşma« Millî ekonominin temeli ziraattir Bunun içindir ki, ziraatte kalkınmaya büyük önem vermekteyiz Köylere kadar yayılacak programlı ve pratik çalışmalar, bu maksada erişmeyi kolaylaştıracaktır »01 111937, TBMM, 5Dönem, 3Toplanma Yılını Açarken |
|
|
|
|
Cevap : Atatürk'ün A’Dan Z’Ye Sözleri |
|
|
05-02-2013
|
#3 |
|
Avatar
|
Cevap : Atatürk'ün A’Dan Z’Ye SözleriEline sağlık harika olmuş
|
|
|
|
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
«
Önceki Konu
|
Sonraki Konu
»
|
|
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.