Tarih Bilimine Giriş

Tarih Bilimine Giriş


Tarihin Tanımı
İnsan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, kültür ve uygarlıklarını, sosyo-ekonomik yapılarını neden-sonuç ilişkisi içerisinde yer ve zaman göstererek inceleyen, elde ettiği bulguları, belgelere dayanarak objektif bir şekilde açıklayan sosyal bilim dalına tarih denir

Tarihi Olaylar İncelenirken Uyulması Gereken Kurallar

Olaylar, neden-sonuç ilişkisi içerisinde incelenmelidir
Olayın geçtiği yer ve zaman belirtilmelidir
Olayda rolü olan kişilerin katkılarının doğru olarak değerlendirilebilmesi için olayın geçtiği günün şartları göz önünde bulundurulmalıdır
Olayın geçtiği yerde araştırma yapılmalıdır
Olaylar objektif olarak değerlendirilmelidir
Objektifliğin sağlanması için aşağıdaki şartlara uyulmalıdır :

Olayın üzerinden belli bir süre geçmelidir
Olay, meydana geldiği günün değer yargıları göz önüne alınarak incelenmeli, günümüzün değer yargıları ile yorumlanmamalıdır
Kaynak taraması yapılmalıdır
Tarih Öncesi Devirler

İnsanların yeryüzünde faaliyet göstermeye başlamasından MÖ 3000 yıllarında Sümerler tarafından yazının bulunmasına kadar geçen döneme Tarih Öncesi Devirler denir

Tarih öncesi devirlerle ilgili bilinmesi gereken bazı özellikler şunlardır :

Tarih öncesi devirlerle ilgili yazılı belgeler olmadığından insan topluluklarının bıraktığı kalıntılar kullanılarak bilgi toplanabilmiştir
Tarih öncesi devirler, insanların kullandıkları araç ve gereçlere göre dönemlere ayrılmıştır
Tarih öncesi devirlerin başlama ve bitişleri bölgelere göre farklılıklar göstermiştir
Tarih öncesi devirler Mısır hariç normal seyrini izlememiştir Bunun nedeni göçler sonucunda uygarlık alanında ileri toplumların diğer toplulukları etkilemesidir
Taş Devirleri

1 Eski Taş Devri (Paleolitik)

Yontma Taş Dönemi’ni içine alan Paleolitik Devir’de insanlar;

Küçük gruplar halinde avcılık ve toplayıcılıkla hayatlarını devam ettirmişlerdir Üretim faaliyetleri başlamamıştır
Taştan, ağaçtan ve kemikten ilk defa araç - gereç yapımına başlamışlardır
Ateşi bularak ısınma, pişirme ve aydınlanmada kullanmışlardır
Mağaralarda yaşamışlar ve duvarlara çeşitli resimler yapmışlardır
2 Yeni Taş Devri (Neolitik)

Cilalı Taş Devri diye de adlandırılan Neolitik Devirde tarımsal faaliyetler başlamıştır Bu gelişme sonucunda insanlar;

Üretici duruma geçmişler, toplayıcılıktan kurtulmuşlardır
Göçebelikten yerleşik hayata geçmişlerdir Su kenarlarında köyler kurarak toplumsal hayatı başlatmışlardır
Ticaret faaliyetlerini başlatmışlardır
Hayvanları evcilleştirmişlerdir
Keten, kenevir gibi bitkiler yetiştirmişler ve dokumacılık faaliyetlerini başlatmışlardır
Yiyecek ve içeceklerini korumak için topraktan kaplar yapmışlardır Topraktan ev eşyası yapmışlar ve seramik sanatını başlatmışlardır
Maden Devirleri

Maden Devirleri Bakır, Tunç ve Demir Devirleri şeklinde üçe ayrılır Ateşin bulunması madenlerin kullanılmasına ortam hazırlamıştır Demirin bulunması ve işlenmesi, insanlık tarihinde çok önemli gelişmelere ortam hazırlamıştır

Demirin yüksek ısıda işlenmesi sanayinin gelişmesine neden olmuştur Tunç Devri’nde önce şehir devletleri sonra da büyük devletler kurulmuş, Demir Devri’nde ticaret hızlanmış ve toplumların birbirleriyle ilişkileri artmıştır

Tarih Çağları

MÖ 3000’li yıllarda Sümerlerin yazıyı bulmalarıyla başlayıp günümüze kadar devam eden döneme Tarih Çağları denilmiştir

Tarihin çağlara ayrılmasında toplumları etkileyen önemli sosyal ve ekonomik gelişmeler dikkate alınmıştır Tarih çağları İlkçağ (MÖ 3000 - 375), Ortaçağ (375 - 1453), Yeniçağ (1453 - 1789), Yakınçağ (1789 - ) şeklinde ayrılmıştır