Hukukun Kaynakları

Ünite 5
Hukukun Kaynakları

Hukuk kaynağından ne anlaşılması gerektiğini ortaya koyabilmek

• Hukukun kaynakları denilince "hukuku doğuran kaynaklar" ve "hukuku bildiren kaynaklar" akla gelir Hukuku doğuran kaynaklar, hukuk kurallarının nasıl ve ne şekilde meydana geldiklerini, nereden çıktıklarını ifade eder Hukuku bildiren kaynaklar ise, hukuk kurallarının hangi şekillerde göründüklerini gösteren kaynaktır ki, bunlara "hukukun şekli kaynakları" denir Hukukun şekli kaynaklarını "yazılı kaynaklar" ve "yazısız kaynaklar" biçiminde bir ayırıma tabi tutarız Bunlara "yardımcı kaynaklar"ı da ekleyebiliriz Hukukun yazılı kaynaklarının neler olduğunu ve bunların hangi makam tarafından çıkarılarak ne şekilde yürürlüğe girdiğini saptayabilmek



• Yazılı kaynaklar deyimi ile, hukuk kurallarının yazılı bir biçimde yer almış oldukları metinler ifade edilmek istenir Bunlar yazılı hukuk kurallarını içeren kaynaklardırYazılı hukuk kuralları yetkili mercilerce konulmuşlardırYazılı kaynaklar; kanunlar, kanun hükmünde kararnameler, tüzükler ve yönetmeliklerden oluşur Hukukun yazılı olmayan kaynaklarının ne şekilde oluştuğunu ve hukuk kaynağı şekline nasıl dönüştüğünü kavrayabilmek

• Yazısız kaynağı örf ve adet (gelenek) hukuku oluşturur Bu kurallar, yetkili bir organ tarafından bilerek ve istenerek konulmazlar Bunlar toplumda kendiliğinden doğarlar Örf ve adet hukuku kuralları herhangi bir yerde yazılı olmayıp, toplumun ruhunda vicdanında yer alırlar Bir adetin bir geleneğin örf ve adet hukuku kuralı olabilmesi için üç unsurun bir arada bulunması gerekir Bunlar, "maddi unsur", "manevi unsur" ve "hukuki unsur"dur Hukukun yardımcı kaynaklarının neden ibaret bulunduğunu ve bunların bir olaya uygulanmaktaki etkilerinin ne olduğunu ortaya koyabilmek

• Yardımcı kaynaklar ise bilimsel görüşler (doktrin) ile yargısal kararlardan oluşur Hakim önüne gelmiş olan bir anlaşmazlığı çözümlerken bu kaynaklara mutlaka başvurmak zorunda olmayıp, dilerse bunlardan faydalanabilir