40 Yıl Aranan Tavalar Bulundu

40 yıl aranan tavalar bulundu

Kaunoslular Dalyan'ın İztuzu sahilinde deniz suyunu bu çanaklarda buharlaştırarak tuz elde ediyordu

FOTOĞRAF: SÜLEYMAN İLTER / DHA

Herodot tarihinde adı geçen ve üç yıl önce bulunan antik İztuzu tuzlasında yine tuz üretilecek


Antikçağda göz merhemi yapımında kullanılan Kaunos tuzu yeniden üretilecek Tuzla, Muğla'nın Dalyan beldesindeki İztuzu sahilinde tesadüfen bulunmuştu
Bölge tuzunun önemi, Dalyan'daki Kaunos kazılarını 40 yıl önce başlatan Prof Dr Baki Öğün'ün bölgede tuz ihracatı yapıldığını anlamasıyla fark edildi Ancak Prof Dr Öğün'ün ömrü yetmedi, araştırmayı yardımcısı Prof Dr Cengiz işık üstlendi Prof Dr işık 40 yıldır aranan tavlaların yerini, Belediye Başkanı Suat Tufan'ın bildiğini öğrenince şaşkına döndü Tuz tavlalarının yeniden tuz üretiminde kullanılması için çalışma başlatıldı
Başkent Üniversitesi Kültür ve Sanat Araştırmaları Bölümü öğretim üyesi ve Kaunos antik kenti kazı Başkanı Prof Dr Işık, "Rahmetli Baki Öğün hocam kafasına vura vura 'Nerde bu tuz tavlaları nerde, nerde' derdi Buralar alüvyon tabakaları olduğu için 'Dolgunun altında' diye düşünüyorduk Üç yıl önce Belediye Başkanı Suat Tufan ile konuşurken bize tavlaları İztuzu'nda gördüğünü söyledi Tavlalar aslında gizlenmemiş, İztuzu'nun göbeğindeymiş 40 yıl aradık, aklımıza İztuzu gelmedi" dedi
Bir zamanlar bu tavlalardan çıkan ve göz merhemi yapımında da kullanılan tuz, reçineyle birlikte MÖ 4'üncü yüzyılda parlak bir ticaret kenti olan Kaunos'un en önemli ihracat kalemini oluşturuyordu
Ancak Kaunos Limanı, zamanla alüvyonlarla dolunca terk edildi, Herodot ve Plinius'un notlarında adı geçen ünlü tuz tavlaları unutuldu

Buharlaştırma yöntemi

Kazı ekibi tuz üretiminin turistik cazibe yaratacağı görüşünde Kazı başkanı Prof Dr Cengiz Işık da umutlu:
"Çanak formundaki, iç yüzeyi çok ince bir harçla sıvanmış tavlalar, 285 ile 32 metrelik parseller üzerine oturtulmuş Parseller 15 metrelik kanallarla birbirine bağlantılı Öyle anlaşılıyor ki deniz suyu kanallarla önce tavlalara alınıyor, sıcak havayla buharlaşmaya bırakılıyordu Bu işlem, kristalleşmiş tuzun yeterince birikmesine kadar devam ediyordu Biz de bir tavlada tuz üretmeye başladık"