5941 Sayılı Kanun’la, çeklerde Düzenleme Yapılmıştır

HAMİLİNE ÇEK YAZARKEN AMAN DİKKAT!


5941 sayılı Kanun’la, çek düzenlenmesine, çek kullanımına, çek hamillerinin korunmalarına, çeklerin ve çek defterlerinin içeriklerine ve kayıt dışı ekonominin denetim altına alınmasına ilişkin önemli tedbirler alınmıştır Ayrıca çeklerin karşılıksız çıkması ve belirlenen diğer yükümlülüklere aykırılık hallerinde ilgililer hakkında uygulanacak yaptırımlar yeniden belirlenmiş bulunuyor



Kanunla, bir taraftan araştırma, çek hesaplarının açılmasında izlenecek yol ve yöntemleri ve çek defterleri hususunda bankalara yükümlülükler getirirken, çek kullanıcılarına da; çekin düzenlenmesinden, çek hesabı açmaya, çek nüshalarını saklamaya kadar uymaları gereken kurallar yasal düzenlemeyle açıklığa kavuşturulmuş bulunuyor 5941 Sayılı Kanun ile Bankalara ve Çek Kullanıcılarına getirilen yükümlülükler aşağıdaki gibidir

Bankalar ;

1) Çek hesabı açtırmak isteyenlerin yasaklı olup olmadıklarını araştırmak,

2) Çek defterlerini bastırmak,

3) Hamilin talepte bulunması halinde karşılığı bulunmayan çek karşılığında kanunen ödemekle yükümlü oldukları miktarı ödemekle yükümlüdürler

Kullanıcılar;

1) Tacir olan ve tacir olmayan kişiler için aynı çek hesabını ( çek defterini) kullanamayacaklardır Kanunla getirilen yeni düzenlemeye göre; hamiline düzenlenecek olan çeklerde üzerinde “ hamiline” yazılı matbu çekler kullanılacaktır

2) Hamiline çek defteri yaprağı kullanmak zorunda oldukları halde, diğer çek defterlerinden hamiline çek kesilmesi halinde bankalar tarafından durumlarının Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacağını ve aynı şekilde Gelir İdaresi başkanlığına şikayet edileceklerini bilmek durumundadırlar

3) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak karşılıksız işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikayeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak bin beş yüz güne kadar adli para cezasına hükmolunacaktır


4) Çek sahibinin tüzel kişi olması halinde, bu tüzel kişinin mali işlerini yürütmekle görevlendirilen yönetim organının üyesi, böyle bir belirleme yapılmamışsa yönetim organını oluşturan gerçek kişi veya kişiler çek karşılığını bankada bulundurmakla yükümlü olacaklardır

Yeni çek kanunu ile çok önemli düzenlemelerin yapıldığını ve bunların başında da kuşkusuz hamiline çek düzenleme döneminin eskisinden çok ama çok farklı bir yapıya kavuşturulduğunu ifade etmemiz gerekir

Yasa metninde de yer verildiği üzere bu düzenlemenin özellikle kayıt dışı ekonomi ile mücadelede önemli bir yer tutacağını belirtmemiz gerekiyor
Tacir tüzel ve gerçek kişilere “ Hamiline Çek “ yazarken aman dikkat diyorum Çünkü aksi takdirde Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacağını ve Gelir İdaresi Başkanlığına şikâyet edileceğini ve haklarında inceleme başlatılabileceği hususuna tacir gerçek ve tüzel kişiler önemle dikkat etmelidir