Yeni Doğan Bebekler

Meleğiniz hayatınıza girdi Onu tanıyın




BEBEĞİN AĞIRLIĞI
Her bebekte farklılık göstermekle birlikte ortalama bebek ağırlığı 34 kg‘ dır Erkek bebeklerin ağırlığılığı kız bebeklere göre biraz daha fazladır

Ağır bebekler: 45 kg Üzerinde doğum ağırlığı olan bebekler normalden ağır olarak kabul edilirler Ama bilinenin aksine bu bebekler ekstra sağlıklı olarak kabul edilmezler Şeker hastası olan annelerin bebekleri normalden daha ağır olabilirler

Hafif bebekler: Eğer bebeğin doğum ağırlığı 25 kg dan daha az ise bu bebekler düşük doğum ağırlıklı bebekler olarak adlandırılırlar Bu bebeklerin normal bebeklerden tek farkı daha sık beslenmeye ihtiyaçları olmasıdır Eğer bebeğin ağırlığı 23 ile 25 kg Arasında sağlıklı görünse bile önlem olarak özel bakıma alınabilir Bu bebeklerde en sık görülen sorunlar nefes alma, emme problemleri ve vücut sıcaklığı sorunlarıdır
Eğer bebek 23 kg Altında bir doğum ağırlığında ise özel bakım gereklidir

Prematüre bebekler: Gebeliğin 40 Haftasından önce doğan birçok bebek düşük doğum ağırlığına sahiptir

Ana rahminde birkaç hafta önce çıkmak bir takım gelişme basmaklarını atlamak anlamına gelir 36-38 haftalardan sonra olan doğumlarda genellikle ekstra sıcaklık, ekstra oksijen ve sık beslenmekle hallolan sorunlar bulunabilir Ama daha önce doğan çocuklarda daha çok yadıma ihtiyaç vardır Bu bebekler burunlarından takılan bir tüple beslenmek zorunda alabilirler Hatta nefes almasına yardımcı olacak bir takım cihazlar da gerekebilir

Zamanına göre küçük bebekler : Miadına göre küçük bebeklerde rahim içi gelişme geriliği denen ve beklenenden daha az büyüme anlamına gelen bir ifade kullanılır Bu bebekler ana rahminde 40 hafta kalmalarına karşın doğumda akranlarına göre küçük olabilirler Bu bebeklere yapılan uygulamada prematüre bebeklere yapılana benzemektedir Miadına göre küçük bebekler rahimde yeterince beslenememiş demektir Genellikle bebeğin “küçük “ olması gelecekte sorunları olacağı anlamına gelmez Rahim içi gelişme geriliğinin fetusun kalori ihtiyacını azaltan bir koruma mekanizması olduğu düşünülmektedir

İLK MUAYENE
Doğumdan 24 saat sonra bebek tıbbi bir kontrolden geçirilir Bu muayenenin ailenin yanında yapılmasının aileyi tatmin emektedir Bu muayenede sırasıyla bebeğin kilosu, ve vücut ölçümleri (baş çevresi,boyu) yapılmaktadır Sonra sırasıyla kalp ve akciğerleri dinlenmekte, iç organlarının elle muayenesi yapılmaktadır Ayakları, bacak boyu, kalça çıkığı muayenesi ayrıca yapılmaktadır Daha sonra erkek çocuklarda testislerin yerinde olup olmadığı kontrol edilmektedir En sonda bebeğin omurgası ve makatı kontrol edilmektedir Bu muayene sırasında merak edilen her soru sorulmalıdır

YENİ DOĞAN BEBEKTEKİ ALIŞILMADIK ANCAK NORMAL OLAN DURUMLAR:
Deri:
Yeni doğanın derisini rengi pembe-kırmızıdır Bu derinin inceliğinden kaynaklanmaktadır
Renk değişimi:
Bebeğin kan dolaşımı henüz çok düzenli olmadığından elleri ve ayakları mavi-mor görünebilir
Noktalar(spot):
Genellikle burun çevresinde görülen beyaz noktalar henüz tam olarak çalışmayan ter bezlerinden kaynaklanmaktadır Bu birkaç hafta kalabilir Yine yüzde kırmazı plakalar halinde olan döküntüye “toksik eritem” olarak adlandırılır ve tedavi gerekmeden kendiliğinden düzelir
Mavi yamalar:
Bunlar mongol lekeleri olarak ta bilinir ve deri altında mavi pigmenti n geçici birikiminden kaynaklanır
Soyulma:
İlk günlerde bebeğin derisi soyulabilir Bu özellikle avuç içi ve ayaklarda görülür Bu hafif nemlendiriciler ile çözümlenebilir
Saç:
Bebeklerin saç miktarı çok farklı olabilir Ama genellikle doğum sırasındaki saçlar dökülür Vücuttaki siyah tüyler ise zamanla dökülür
Konak (saçlı derideki kepek benzeri birikim) :
Bu da deri soyulmasının bir türüdür ve temizlikle bir ilgisi yoktur

BAŞ
Biçimi:
Bebeğin başı doğum sırasındaki travmalara uygun olarak değişik bir şekilde görülebilir Bu kafanın hasarlandığı anlamına gelmez
Bıngıldaklar:
Bunlar henüz kafa kemiklerinin birleşmedigi yerlerdir Bingildaklar saglam bir zar ile kaplidirlar ve normal temas ile hasar görmezler Bazen nabiz atişi şeklinde bingildakta hareketlenme olabilir Bu tamamen normal bir durumdur Eğer bıngıldak içeri basık görünüyorsa bebeğin nispeten susuz kaldığının bir bulgusu olabilir Eğer bıngıldak dışarı doğru çıkık ve bebek ağlamıyorsa, bu bir hastalık göstergesi olabilir ve doktora görünmek gereklidir

GÖZLER
Şaşılık:
İlk günlerde olan şaşılık normaldir Bebek gözlerini hareket ettirirler Ak onları kontrol edinceye kadar gözleri kayabilir Bu durum 6 Ayda düzelir Ancak sabit bir şaşılık varsa doktora görünmek gereklidir

KULAKLAR
Akıntı:
Kulak yolu kendi ürettiği balmumu benzeri bir salgıyla kendi kendini temizler Ancak bu salgı ile iltihap akıntısının karıştırılmaması önemlidir
Ağız:
Bebeğin dili altındaki doku nedeniyle erişkinlere göre daha hareketsizdir Bu dilin hareket etmediği kanaatini doğurabilir Bu zamanla düzelir Ve gerçekten bağlı dil olarak adlandırılan durum az görülen bir durumdur İlk yaş günüde dil tamamen hareket etmelidir
Üst dudaktaki kabarcıklar:
Bunlar emme sonucunda oluşan kabarciklardir ve bebek emdigi sürece görülebilirler
Beyaz dil:
Yalnızca anne sütüyle beslenen bebeklerin dilinin beyaz olması normal bir durumdur
Sıvı dolu keseler:
bunlar damakta görülebilen zararsız kistlerdir
Memeler:
Yeni doğan kız ve erkek bebeklerde memelerin şişkin olması hormonlara bağlı bir durumdur ve doğumdan 3-5 gün içinde belli olurlar Bazen az miktarda süt benzeri salgı da gelebilir Bunun kesinlikle sıkılmaması gereklidir

KARIN
Karın fıtığı:
Göbek deliğine yakın ve bebek ağladığında belli olan bir şişkinlik normal değildir Ancak bu durum yaygındır Bunların az bir kısmında cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulur ve çoğu 1 yıl içinde kendiliğinden geçer
Cinsel organlar:
Erkek ve kız bebeklerin cinsel organları hormonlar etkisiyle büyük görünebilir Cinsel organlarda kızarıklık, şekil değişiklikleri bulunabilir bunlar ilk muayene sırasında doktor tarafından kontrol edilecektir ancak bu sırada merak edilen her şey doktora sorulmalıdır
İnmemiş testis:
Erkek çocukların testisleri karın içinde gelişir ve torbaya doğum öncesinde inerler Eğer ilk muayene sırasında doktor torba içinde testisleri hissetmezse bu her zaman inmemiş testis anlamına gelmez testisler hareketli-retraktil- de olabilirler Eğer testis gerçekten inmemişse gerekli tıbbi müdahale zaman içinde yapılacaktır
Kapalı sünnet derisi-fimozis:
Yeni doğanların sünnet derisi genellikle sıkıdır Sünnet derisi geri çekilemez çünkü bu yaşta elastik değildir
Katran renkli dışkı:
Mekonyum: bu siyah-yeşil renkte yapişkan olan dişki bebegin ilk dişkisidir Ilk gün bu dişkinin gelmemesi doktora söylenmelidir
Dışkıda kan:
Nadiren bebeğin dışkısında kan görülebilir Bu doğum sırasında olan kanamanın yutulmasından kaynaklanmaktadır Ancak bezin doktora gösterilmesi gerekebilir
Kırmızı idrar:
Çok erken gelen idrar kırmızı renkli ürat kristalleri içerebilir Benzer şekilde bezin doktora gerekebilir
Sık idrar:
Bebeğiniz 24 saat içinde 30 kereye kadar idrar yapabilir Anormal olan 4-6 saat boyunca idrarını yapmamasıdır
Vajinal kanama:
Kız bebeklerde çok az miktarda vajinal kanama görülebilir, bu annenin hormonlarından kaynaklanmaktadır
Vajinal akıntı:
Berrak veya beyaz renkli bir vajinal akıntı normaldir ve birkaç gün içinde kesilir
Burun akıntısı:
Az miktarda burun akıntısı normaldir ve bebeğin soğuk aldığı anlamına gelmez
Gözyaşi:
Bir çok bebek 4-6 haftalık oluncaya kadar gözyaşı dökmeden ağlarlar Bu da normaldir
Terleme:
Bebeklerin ısıyı alıp kaybettikleri yerleri başlarıdır Bazı bebeklerin boyunlarında da terleme olabilir
Kusma:
beslendikten sonra bir miktar kusma normaldir

BEBEĞİ TUTMA VE TAŞIMA
Yeni doğan bebeklerin düşürülme korkusu içgüdüsel olarak bulunmaktadır Henüz başını tutamayan bir bebeğin başı desteklenemediğinde başı arkaya düşecek ve bebek iç güdülerinden gelen korkuyu yaşayacaktır Bebek her kucağa alındığında onun bütün vücudunu destekleyecek şekilde tutmak gereklidir Onu kendinizi belli etmeden kucaklamanız onu yalnızca korkutacaktır

GİYİM:
Bazı bebekler giyinmekten ve bezlenmekten hoşlanmaz Bunların başlıca sebepleri şunlardır:

- Soğuk bir yüzeye vücutlarının temas etmesi çıplak derilerinin havayla temas etmesi
- Kıyafetlerin başlarının üzerinden çıkarılması
- Ayaklarının havada tutulması

Deneyler çevre sıcaklığı 29 derece civarına geldiğinde vücudun sıcaklık üretimini durdurduğunu göstermektedir Buna göre normal doğum ağırlığındaki bir bebeğin giyimi bulunduğu ortamın sıcaklığına göre çabuk değişebilir olmalıdır
Bebeğin asıl ısı kaybı başından olmaktadır Buna göre başı korunmalıdır
Derin uykuda bebek soğuğa daha duyarlı olmaktadır Derin uykuda bebek arada sırada kontrol edilmelidir Bebeğin üşüdüğünün belirtileri: nefes alma hızı artar Huzursuzdur
Bebek daha çok üşüdükçe daha sakinleşir Ve bu halde onu sarmak içerideki soguk kiyafetlerin izolasyonuna ve bebegin daha çok üşümesine yol açar Bu durumda bebek sicak bir ortamda soyulmali ve kiyafetleri degiştirilmelidir Fazla sicakliginin farkinda olun
Yazın bebeklerin kıyafetlerinin pamuklu olmasına özen gösterin Sentetik kıyafetlerden kaçının Eğer bebek çıplak iken mutluysa ortam müsaitse bırakın çıplak kalsın Dışarıda ise güneşten koruyun

BEBEĞİN TEMİZLİĞİ
Bebeklerin altları dışında sık temizlenmeye ihtiyacı yoktur Genellikle kordon düşünceye kadar bebeğin yıkanmaması önerilir Banyo yerine vücudunu ıslak bezle silebilirsiniz Bu sırada burun ve kulaklara kulak temizleme çöpü sokmayınız

İdrar ve kaka alışkanlıkları
Bebeğin ilk kakası siyah-yeşil renkli katran kıvamındadır ve mekonyum olarak adlandırılır Eğer ilk gün kaka yapmamışsa doktor haberdar edilmelidir
Kakanın değişmesi: Mekonyum sonrası kaka kahverengi-yeşil yarı sıvı ve içinde katı parçalar bulunan bir haldedir Eğer kaka sizi endişelendiriyorsa bezi alın ve doktoruna sorun

Kaka alışkanlığının oturması:
Anne sütü alan bebeklerin kakası sarı macun kıvamında olur Fakat bazen yeşil renkli ve sıvı olabilir Önemli olan bebeğin genel durumudur kakasının değişimi çok önemli değildir Hazır mama alan bebeklerin kakası daha fazla ve daha yoğundur

Kabızlık:
Biberon alan bebekler günde birkaç kez kaka yaparlar ancak meme alan bebekler birkaç gün kaka yapmadan geçirebilirler Biberon alan bir bebek iki günde bir kaka yapıyorsa bunun sebebi genellikle suyu az içmesidir

İshal:
Biberon alan bebekte ishal başlarsa doktora görünmek gerekir eger eşlik eden kusma da varsa acil muayene gereklidir Gastroenterit denilen sindirim yollarinin iltihabi küçük bebekler için tehlikeli olabilir Ancak ishallerin çogu iltihaptan degil yiyeceklerdendir

Renk değişiklikleri:
Katı gıdaya başlamadan önce verilen bazı gıdalar kakanın renk değişikliğine yol açar

İdrar:
Önemli olan idrarı ne kadar sık yaptığı değil yapmadığı önemlidir Birkaç saatlik kuru kalan bebeği dikkatle izlemek gerekir Ağlama ve sakinleştirme bebekler ağladığında genellikle bunun bir sebebi vardır

EN SIK AĞLAMA SEBEPLERİ

Açlık: en sık ağlama sebebi açlıktır Bebek aç olduğunda onu yalnızca süt susturabilir

Fazla uyarı, korku: Çevrelerindeki hızlı değişimlerde bebekleri korkutabilir

Zamanlama hatası: Bebek karnı tok, uykusunu almışken hoşuna giden hareketler, uykudan hemen önce çok rahatsız edici olabilirler Aynı şekilde biberon deliğinin değişimi bile bebeği huzursuz edebilir

Üstünün çıkarılması: Bebek derisinin kumaş ile temasinin kaybettigi zaman bile huzursuz olabilir Ayrica başindan çikarilan bir giyecek de bebegi huzursuz edebilir

İrkilme: Bebek uykuya dalarken irkilebilir Bu irkilme bile bebeği ağlatabilir

Fiziksel temasın kalkması: Bebekler kucaktan bırakıldığında ağlayabilirler ve tekrar kucağa alındığında tekrar susarlar Bu sakinleşme fiziksel temastan kaynaklanır

Bazen bebeklerin neden ağladığı anlaşılamaz Bu durumda bazı tedbirler almak faydalı olabilir Bunlar:Ninni söyleme, emzik veya hafif ısıtmak ile olabilir

Kolik nedir:
Bebek günün aynı saatlerinde (genellikle akşam) ağlamaya başlıyorsa, alınan her tedbir onu yalnızca birkaç dakika sakinleştiriyorsa bebek “kolikli” olabilir Bebeğinizde infantil kolik varsa;

- akşam veya gece beslenme sonrasi şiddetli şekilde aglamaya başlar
- ağlamaya çığlık atma eşlik eder, sanki bir yeri acıyor gibidir
- yapılan her şey onu yalnızca birkaç dakika sakinleştirir Birkaç dakika sonra ağlama ve çığlık tekrar başlar
- bebek bu ağlama nöbetleri arasında tamamen sakin değildir Hala hıçkırmakta ve titremektedir
- bütün bu olay birkaç saat sürer ve geçer Gece genellikle bir problem yoktur
- aynı olay genellikle her gün tekrar eder ve ertesi gün aynı saate kadar bir problem yaşanmaz

Bu bulgular varsa bebekte “infantil kolik “ vardır veya başka bir tanımla bebek koliklidirİnfantil kolikin sebebi bilinmemektedir Eğer sebep ararsanız kafanız daha fazla karışacaktır Bebekte organik bir problem yoktur Her ağlayan bebekte infantil kolik yoktur

İnfantil kolikin tedavisi: maalesef yoktur Bu durumdaki bebekleri olan ailelerle konuşmak, hangi davranışın bebeği rahat ettirdiğini bulmak, kolik sırasında nöbetleşe bebeğe bakmak, yürüyüşe çıkarmak,bazen kendi haline bırakmak, faydalı olabilir Kolik genellikle 6 Aydan sonra kesilir ancak 12 aya kadar da sürebilir Unutmayın kolik çocuğunuza zarar vermez

Diş çikarma:
Bebekler genellikle 6 Ay civarında ilk dişlerini çıkarırılar İlk çıkan diş önde ve alttadır bir çok bebekte diş çıkarma geç başlar Bu çocuğun geç kaldığı anlamına gelmez Ama bazı bebeklerde ilk diş 4 Ayda da çıkabilir Diş çıkarma çocuğu halsiz düşürüp, ateşinin çıkmasına yol açar 6 Ayında damağını kaşıyan, halsiz, ateşi bulunan bir bebek diş çıkarıyor demektir Ama bebeğin diş çıkarması tıbbi muayeneden ihmal edileceği anlamına gelmemelidir Diş çıkarma sırasında ateş 38 derecenin üstüne çıkmaz, havale geçirilmez, kusma ve ishal olmaz Bunları göz önünde tutmak gereklidir Bunlar başka hastaliklarin belirtileridir ve bir doktora görünmek gereklidir

İsilik:
İsilik, hafif kırmızılıktan cerahatli iltihaba kadar değişen görüntülerde olabilir Erken dönemde hafif kırmızılıkla başlar, ama ileri dönemlerinde iltihaplı hale dönüşebilir İsilik, bebeğin altını silerken kullanılan bezlerin yapıldığı maddelere karşı alerjiden olduğu gibi idrarın asitliğinden de kaynaklanabilir Veya her ikisi birden de olabilir Çözüm basittir Ilık su en iyi çözümdür Bebek her altını kirlettiğinde altı hemen temizlenmedir Mümkün olduğunda altını açık bırakın ve bu halde tutun

EMZİK ALIŞKANLIĞI

Avantajlar:

- eğer bebeğiniz emzik emmeyi seviyorsa ve rahatsız olduğunda emziği verin bu bebeği sakinleştirecektir
- eğer bebek uyuduğunda emzik ağzında kalıyorsa, bebek uyanınca tekrar emecek ve uykuya tekrar dalacaktır
- bebek emzik emiyorsa büyük ihtimalle parmağını emmeyecektir

Dezavantajlar:

- bebek bir kez alıştığında emziksiz yapamaz Yıllar boyunca kullanabilir ve bırakmakta zorlanır
- emzik genellikle derin uykuda düşer Bebek uyaninca emzigi tekrar emmek ister Bu da onu uyandirir
- uyanıkken emziği emen bebek ses çıkarmayı azaltır Ve oyuncakları ağzıyla keşfetmeyi erteler
- her seferinde temizleyemiyorsanız emzikler hijyenik değildirler