İsimler Sözlüğü |
11-04-2012 | #61 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İsimler SözlüğüÜ ÜBAB: (Ar) Er - Şiddetli, taşkın sel suyu ÜBABE: (Ar) Ka - (bkz Übab) ÜBEY: (Ar) Er - Sahabedendir Übey b Ka'b ÜBEYDULLAH: (Ar) Er - Allah'ınkulu ÜBEYD: (Ar) Er Köle, kölecik, kul- Türk dil kuralına göre "d/t" olarakkullanılır ÜBEYDE: (Ar) Ka - (bkz Übeyd) ÜBHET: (Ar) Er - Büyüklük, ululuk ÜÇEL: (Tür) 1 Yüce, yüksek 2 Arka - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜÇER: (Tür) Er - Üç er ÜÇGÜL: (Tür) Ka 1 Yaban yoncası 2 Üç gül ÜÇOK: (Tür) Er - Oğuz destanına göre sol kolda bulunan 12 Oğuz boyuna verilen ad ÜFTADE: (Fars) Ka 1 Düşmüş,düşkün 2 Aşık ÜFTADEGİ: (Fars) Er - Düşkünlük ÜGE: (Tür) - Ünlü, şöhretli - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜKE: (Tür) - Onur, şeref - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜKSÜM: (Ar) Ka - Çayırı, çimeni çok güzel bahçe ÜLEZ: (Tür) 1 Batmakta olan güneş 2 Salgın - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLFER: (Ar) - Büyük su, ırmak -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLFET: (Ar) 1 Alışma, kaynaşma 2 Görüşme, konuşma 3 Dostluk, arkadaşlık - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLGEN: (Tür) 1 Yüce, yüksek, ulu 2 İyilik tanrısına verilen ad - İsim olarak kullanılmaz ÜLGENALP: (Tür) Er 1 Yüce, ulu,yiğit 2 Ülgen - alp ÜLGENER: (Tür) Er Yüce, ulu kimse - Ülgen - er ÜLGER: (Tür) - Kumaş vb şeylerdeki ince tüy - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLGÜ: (Tür) Er 1 Yakışıklı kimse 2 Pay, hisse 3 Tutum, tavır ÜLKE: (Tür) 1 Bir devletin egemenliği altında bulunan yerlerin tümü 2 Yurt, vatan - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLKEM: (Tür) Yurdum, vatanım -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLKEN: (Tür) - Senin yurdun, senin vatanın - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLKENUR: (Tür) - Yurdunu aydınlatan ışık - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLKER: (Tür) - Boğa burcunda yedi yıldızdan biri - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLKÜ: (Tür) - Amaç edinilen, ulaşılmak istenilen şey - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLKÜM (Tür) - Amacım, ulaşmak istediğim şey - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLKÜMEN: (Tür) Er - Ülküsü olan bir ülküye bağlı olan kimse ÜLKÜSEL: (Tür) - Ülkü ile ilgili, ülkü niteliğinde - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜLMEN: (Tür) Er - Denizci, deniz adamı ÜMERA: (Ar) Er - Beyler, emirler ÜNAN: (Ar) - İnleme, nalan - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNSA: (Ar) Ka - Kadın, kız, nisa ÜMİT: (Fars) - (bkz Umut) - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜMMET: (Ar) - Bir peygambere inananların hepsi İslam dinine bağlı olanların hepsine verilen ad ÜMMİYE: (Ar) Ka - Anneye ait,anneyle ilgili ÜMMÜHAN: (Ar) Ka � Hükümdar anası ÜMNİYE: (Ar) Ka 1 Umut 2 İstek, arzu 3 Niyet ÜMRAN: (Tür) - (bkz Ümran) -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNAL: (Tür) 1 Adın duyulsun, tanın, ün kazan 2 Ün al - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNALAN: (Tür) Er - Adı duyulmuş, ün kazanmış ÜNALDI: (Tür) Er - Ün aldı ÜNALMIŞ: (Tür) Er - Ün ve şan kazanmış ÜNALP: (Tür) Er - Tanınmış, ünlü, yiğit ÜNAY: (Tür) - Ay gibi tanınmış, ünü parlak, şöhretli ÜNEK: (Tür) Er 1 Kahraman, yiğit 2 Ünlü tanınmış ÜNER: (Tür) Er - Tanınmış, ünlü yiğit ÜNGÖRMÜŞ: (Tür) Er - Ün görmüş ÜNGÜN: (Tür) Er - Ün gün ÜNGÜR: (Tür) Er - Mağara ÜNKAN: (Tür) Er - Tanınmış soydan gelen, soylu kan ÜNLEM: (Tür) - Ses, seda, çağrı -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNLÜ: (Tür) - Tanınmış, adı duyulmuş şöhretli, şanlı - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNLÜER: (Tür) Er - Tanınmış, ünlü kimse ÜNLÜOL: (Tür) Er- Adın duyulsun, ün kazan ÜNLÜSOY: (Tür) Er - Tanınmış soydan gelen ÜNSAÇ: (Tür) Adın duyulsun, ünlen - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNSAL: (Tür) - Adın duyulsun -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNSAN: (Tür) - (bkz Ünsal) - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNSEV: (Tür) - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNSEVEN: (Tür) - Ün seven - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNSEVER: (Tür) - Ün sever - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNSEVİN: (Tür) - Ün sevin - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNSİ: (Ar) Er 1 Alışmış, sokulgan2 Arkadaş, dost ÜNSİYYE: (Ar) Ka - (bkz Ünsi) ÜNÜVAR: (Tür) 1 Ünü var 2 Ünlü tanınmış - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNVER: (Tür) - Ünlen, tanınmış ol, insan ol - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜNVERDİ: (Tür) Er - Ün verdi -(bkz Ünver) ÜNVEREN: (Tür) Er - Ün veren ÜNZİL: (Ar) Er - Gönderilmiş, indirilmiş, inzal olunmuş ÜNZİLE: (Ar) Ka - (bkz Ünzil) ÜRMEGÜL: (Tür) Ka - Sarmaşık ÜRÜN: (Tür) 1 Üretilen, yararlı şey, topraktan elde edilen 2 Yapıt, eser3 Sık orman 4 Çokluk, bolluk - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜRÜNAY: (Tür) Ka - Ürün ay ÜRÜNDÜ: (Tür) Er - Seçilmiş, seçkin ÜRÜNDÜBAY: (Tür) Er - (bkz Üründü) ÜSGEN: (Tür) Er 1 Yüksek 2 Gelişmiş ÜSTAM: (Ar) Er 1 Altın veya gümüşten yapılmış at eyeri 2 Emin, güvenilir ÜSTAY: (Tür) Er - Ay gibi yüksek yüce ÜSTEK: (Tür) Er - Yüksek, yüce ÜSTEL: (Tür) Er - (bkz Üstek) ÜSTER: (Tür) Er - Çok değerli kimse ÜSTÜN: (Tür) 1 Benzerlerine göre daha yüksek bir düzeyde olan, onları geride bırakan 2 Yenen, galip gelen - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ÜSTÜNBAY: (Tür) Er 1 Üstün bay 2 Seçkin, başarılı kimse ÜSTÜNDAĞ: (Tür) Er - Üstün dağ ÜSTÜNER: (Tür) Er - Üsten - er ÜVEYS: (Ar) Er - İsteyen, arzu eden ÜZER: (Tür) Er 1 Üst 2 Kaymak 3 Faiz - Can sıkıcı, üzücü ÜZEYİR: (Ar) Er - Kur'an-ı Kerim'de adı geçen, peygamber olup ol*madığı konusunda ihtilaflı görüşler bulunan kişi Tevbe suresi 30 ayette ismi geçer ÜZÜM: (Tür) Ka - Asmanın taze ya da kuru olarak yenen ve salkım durumunda bulunan meyvesi |
İsimler Sözlüğü |
11-04-2012 | #62 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İsimler SözlüğüV VABİL: (Ar) Er - İri damlalı yağmur VABİLE: (Ar) Ka - (bkz Vabil) VACİB: (Ar) Er 1 Dini (şer'i) bakımdan terkedilmesi doğru ve uygun olmayan, kesinlik bakımından farzdan sonra gelen 2 Çok lüzumlu, bırakılması mümkün olmayan zaruri -Türk dil kuralına göre "b/p" olarak kullanılır VACİBE: (Ar) Ka - Yapılması gerekli olan VACİD: (Ar) Er - Yaratan, meydana çıkaran - Türk dil kuralına göre "d/t" olarak kullanılır VACİDE: (Ar) Ka 1 Meydana getirici, yaratıcı 2 Varlıklı, zengin VAFE: (Fars) 1 Nasip, kısmet 2 Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VAFİ: (Ar) Er - Yeter, tam Sözünde duran, sözünün eri VAFİD: (Ar) Er - Elçi, temsilci, rasul VAFİR: (Ar) Er - Çok, bol VAFİRE: (Ar) Ka - (bkz Vafir) VAFİYE: (Ar) Ka - (bkz Vafi) VAHA: (Ar) - Çöllerin su bulunan kesimlerinde oluşan bitkili alan - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VAHAB: (Ar) Er - Bağışlayan, ihsan eden - Türk dil kuralına göre "b/p" olarak kullanılır "Abd" takısı alarak kullanılırsa daha iyi olur: Abdülvahab VAHAT: (Ar) Er - Çöl ortasında suyu ve yeşilliği olan yerler Vahalar VAHDEDDİN: (Ar) Er - Dinin tekliği, birliği - Türk dil kuralına göre "d/t" olarak kullanılır VAHDET: (Ar) Er 1 Yalnızlık, teklik, birlik 2 Allah'ı birlemek, şirkten uzaklaşmak 3 Hakimiyet ve teşri'i (yasa koyuculuğu) yalnız Allah'a ait olarak görmek VAHİB: (Ar) Er - Bağışlayan, bağışlayıcı - Türk dil kuralına göre "b/p" olarak kullanılır VAHİBE: (Ar) Ka - (bkz Vahib) VAHİD: (Ar) Er - Bir, tek, yalnız Allah'ın sıfatlarındandır - Türk dil kuralına göre "d/t" olarak kullanılır VAHİDDİN: (Ar) Er - Tek din, dinin tekliği VAHİDE: (Ar) Ka - (bkz Vahid) VAİD: (Ar) Er - Birini iyiliğe sevk ve kötülükten uzaklaştırmak için korkutma, yıldırma VAİL: (Ar) Er - Sığınan, kurtulan Sahabe adlarındandır: Vail b Hucr VAİZ: (Ar) Er - Dinsel öğütlerde bulunan kimse VAİZE: (Ar) Ka - (bkz Vaiz) VAKAR: (Ar) - Ağırbaşlılık, haysiyetini koruma, temkin sabır, heybet -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VAKİ: (Ar) Er lVuku bulan, olan, düşen, olagelen, rastlayan 2 Geçen, geçmiş olan VAKIA: (Ar) Ka - (bkz Vaki) VAKIF: (Ar) Er 1 Bir şeyi elde eden, bir işten haberli olan 2 Duran, ayakta duran Arafat'ta vakfe yapan VAKKAS: (Ar) Er - Okçu, savaşçı Sahabe isimlerindendir VAKUR: (Ar) Er - Ağırbaşlı, temkinli VALA: (Fars) - Yüksek, yüce - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VALAŞAN: (Fars) Er - Şanı yüce, şanlı VALAY: (Fars) - Yükseklik, yücelik - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VALİ: (Ar) Er - Bir vilayeti idare eden en büyük memur VALİH: (Ar) Er - Şaşakalmış, hayret etmiş, hayran VALİHE: (Ar) Ka - (bkz Valih) VAMIK: (Ar) Er 1 Seven, aşık 2 Vamık ile Azra öyküsünün erkek kahramanı VAMIKA: (Ar) Ka - (bkz Vamık) VARAKA: (Ar) Er 1 Tek yaprak, tek kağıt Yazılı kağıt 2 İlk vahyin gelmesi üzerine Hz Hatice'nin Hz Peygamber'i alıp götürdüğü meşhur kişi: Varaka b Nevfel 3 Varaka ile Gülşah hikayesinin erkek kahramanı VARESTE: (Fars) 1 Kurtulmuş Serbest, rahat, azade 2 İlişiksiz - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VARGIN: (Tür) - Ulaşan, isteğine kavuşan - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VÂSIF: (Ar) Er 1 Vasfeden, vasıflandıran Bir kimse veya şeyi başkalarından ayıran kendine has hal, nitelik hususiyet 2 Bir şeyin mahiyeti, sıfatı, tabiatı, karakteri ile bunların tarif ve sayılması VASIFE: (Ar) Ka - (bkz Vasıf) VASIK: (Ar) Er - Güvenilen, emin, mutemed Abbasi halifelerinden birinin unvanı VASIL: (Ar) Er - Ulaşan, kavuşan, yetişen VASILA: (Ar) Ka - (bkz Vasıl) VARİD: (Ar) Er 1 Gelen, vasıl olan, erişen 2 Bir şey hakkında çıkan, söylenen VARİDE: (Ar) Ka - (bkz Varid) VARİS: (Ar) Er - 1 Cenab-ı Hakk'ın 99 isminden birisi Mal ve mülkün, bütün değerlerin son ve gerçek sahibi yüce Allah 2 Varis kelimesi, müslümanlar kastedilerek de kullanılmıştır 3 Mirasçı, kendisine miras düşen VARIŞ: (Tür) Er - Zeka, anlayış, akıl VARLIK: (Tür) - Yaşam, hayat Var olan herşey - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VAROL: (Tür) Er - Yaşa, uzun ve sağlıklı bir yaşamın olsun VASFİ: (Ar) Er - Vasıfla ilgili, vasfa ait Nitelikli VASFİYE: (Ar) Ka - (bkz Vasfı) VASİ: (Ar) Er 1 Vasiyeti yerine getiren, vesayeti yüklenen kimse, henüz reşid olmamış çocuğun işlerine bakmakla mükellef kimse 2 Geniş, açık, enli, bol, kapsayıcı 3 Her şeyi ihata edici Bilgisinin boyutları sınırsız 4 Allah'ın isimlerinden (bkz Abdülvasi) Kur'an-ı Kerim'de zikredilen isimlerdendir VASİLE: (Ar) Ka - (bkz Vasıl) VASSAF: (Ar) Er - Niteliklerini bildirerek anlatan ya da öven Vassaf el-Hazrat İranlı tarihçi, yazar VASSAL: (Ar) Er 1 Vasleden, ulaştıran, birleştiren 2 Sayfalan yapışan, eski yazılı bir kitabın sayfalarını ayıran sanatkar VASSALE: (Ar) Ka - (Eski) yazma eserlerin kenarlı kısmına kağıt ilavesi suretiyle yapılan tamir şekli VATAN: (Ar) Er - Yurt, ülke VAZAH: (Ar) Er - Beyaz, güzel yüzlü adam VAZAHAT: (Ar) Ka - Vazıhlık, açıklık VECAHEDDİN: (Ar) Er - Dinin yüceliği, onuru - Türk dil kuralına göre "d/t" olarak kullanılır VECAHET: (Ar) Ka 1 Güzel yüzlülük, gösterişlilik, güzel yüz 2 Saygınlık, onur VECAZET: (Ar) Ka - Sözün, veciz kısa oluşu VECDET: (Ar) Er - Zenginlik, varsallık VECDİ: (Ar) Er - Coşkunlukla ilgili, coşkunlukla oluşan VECDİYE: (Ar) Ka - (bkz Vecdi) VECHİ: (Ar) Er - Yüzle ilgili, yüze ait VECHİYE: (Ar) Ka - (bkz Vechi) VECİBE: (Ar) Ka - Ödev, boyun borcu, vazife VECİD: (Ar) Er 1 Bir şeyin güzelliği karşısında kendini kaybedecek dereceye gelmek, coşkulanmak 2 Tanrı sevgisinden dolayı duyulan coşkunluk, sevinç VECİH: (Ar) Er 1 Yüz, çehre 2 Tarz, üslup 3 Sebeb, vesile VECİHE: (Ar) Ka - (bkz Vecih) VECİHİ: (Ar) Er 1 Güzellik, hoşluk, uygunlukla ilgili2 Bir kavmin önderi, şeref ve mevki sahibi Vecihi: Türk tarihçisi (Kırım 1620) VECİZ: (Ar) Er - Kısa, derli toplu VECİZE: (Ar) Ka - Derin anlamlı, özlü, güzel söz VECNE: (Ar) Ka - Yanak yumrusu, elmacık VEDA: (Ar) Ka 1 Ayrılırken söylenen selamlama sözü 2 Ayrılma, ayrılış VEDAT: (Ar) Er - Sevgi, dostluk VEDİ: (Ar) Er - Başkasının malını saklamakla görevli kimse |
İsimler Sözlüğü |
11-04-2012 | #63 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İsimler SözlüğüVEDİA: (Ar) Ka - Saklanılması, korunması için birine ya da bir yere bırakılan emanet VEDÎATULLAH: (Ar) - Allah'ın emaneti, dini Kadınlar da Allah'ın emaneti olarak nitelenmişlerdir VEDİD: (Ar) Er - Dost, sevgisi çok olan - Türk dil kuralına göre "d/t" olarak kullanılır VEDİDE: (Ar) Ka - (bkz Vedid) VEDUD: (Ar) Er 1 Çok muhabbetli, çok şefkatli 2 Allah'ın isimlerinden İyi kullarını sevip onlara rahmet ve rızasını irade eden yüce Allah -(bkz Abdülvedud) Kur'an'da Hud, ayet: 90; Buruc, ayet: 14'te zikredilmiştir VEFA: (Ar) Er 1 Sözünü yerine getirme, sözünde durma, borcunu ödeme 2 Sevgi, dostluk ve bağlılıkta sebat Yetme yetişme; ömrü vefa etme*di VEFAİ: (Tür) Er - Vefa ile ilgili VEFAKAR: (afi) - Sevgisi geçici olmayan, vefası olan - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VEFİ: (Ar) Er 1 Vefalı, bağlı 2 Tam, mükemmel, eksiksiz VEFİA: (Ar) Ka 1 Vefalı, sevgisi geçici olmayan 2 Tam, eksiksiz VEFİK: (Ar) Er - Uygun, muvafık, arkadaş, yoldaş, aynı fikirde olan Ahmed Vefik Paşa VEFİKA: (Ar) Ka - (bkz Vefik) VEFİR: (Ar) Er - Çok, bol VEFİRE: (Ar) Ka - (bkz Vefir) VEFRET: (Ar) - Çokluk, bolluk Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VEHBİ: (Ar) Er - Allah'ın ihsanı sonucu olan Allah vergisi, fıtri VEHBİYYE: (Ar) Ka - (bkz Vehbi) VEHHÂB: (Ar) Er - Çok hibe eden, bağışlayan Sayısız nimetler veren yüce Allah Bu isim Esmau'l-Hüsna'dan-dır Kur'an-ı Kerim'de, Al-i İmran, ayet: 8; Sa'd suresi ayet: 9 ve 35'te geçmektedir - (bkz Abdülvehhab) VEHHAC: (Ar) Er - Çok parıltı Çok alevli VEHB: (Ar) Er - Bağışlama, bağış, vergi Vehb b Münebbih: Kitabü'l-Kader'in müellifi- Türk dil kuralına göre "b/p" olarak kullanılır VEKİL: (Ar) Er 1 Başkasının yerine ve adına hareket eden veya konuşan 2 Asıl vazifelinin yerine çalışan, bir vazifeyi geçici olarak idare eden 3 Hükümet üyesi olan kimse, bakan, nazır 4 Kur'an'da Allah'ın ismi olarak da geçmektedir, (bkz Abdülvekil) VEKKAD: (Ar) Er - Parlak, aydınlık, ışıklı VELA: (Ar) Er - Yakınlık, sahiplik Efendisinin, azat ettiği köle ve cariyesi ile olan münasebeti ve onlar üzerindeki hakkı VELADET: (Ar) - Doğuş, dünyaya gelmek, ortaya çıkmak VELAYA: (Ar) Ka - Ermiş kadınlar VELAYET: (Ar) Ka l Velilik, ermişlik Veli ve ermiş olan kimsenin hali ve sıfatı 2 Başkasına sözünü geçirme 3 Dostluk, sadakat VELİ: (Ar) Er 1 Çocuğun bakımı ve idaresi üzerinde olan, hal ve hareketlerinden sorumlu bulunan kimse 2 Dost, yakın 3 Allah'ın sevgili kulu, ermiş evliya Allah'ın isimlerinden (bkz Abdulveli) VELİCAN: (Ar) Er - Candan, dost, yakın VELİD: (Ar) Er - Yeni doğmuş çocuk Erkek çocuk, köle Sahabe isimlerindendir VELİDE: (Ar) Ka - (bkz Velid) VELİME: (Ar) Ka - Düğün ziyafeti Evlenme, düğün VELİYE: (Ar) Ka -(bkz Veli) VELİYULLAH: (Ar) Er - Allah'ın sevgili kulu Allah'a teslim olmuş, onun hakimiyet ve sultasının dışında hakimiyet ve sulta tanımayan Yalnızca Allah'ı, rasulünü ve mü'minleri dost edinen VELİYÜDDİN: (Ar) Er - Dinin sahibi Dinin dostu VELU: (Ar) Er - Bir şeye fazla düşkün olan VELUD: (Ar) Ka - Doğurgan, çok doğuran VEMİZ: (Ar) Er - Bulut arasından görünen ışık VENÜS: (Fran) Ka - Merkür'den sonra, Güneş'e en yakın olan gezegen Çobanyıldızı VERÂ: (Ar) Ka 1 Günah ve haramdan kaçınmak için şüpheli şeylerden uzak durma, takva, ittika 2 Halk, mahluk, alem, kainat VERDA: (Ar) Ka - Gül VERDİ: (Ar) Er - Güle ait, gül ile ilgili VERDİNAZ: (afi) Ka - Naz gülü, nazlıların gülü VERGİ: (Tür) - Bir kimsenin doğuştan sahip olduğu iyi nitelikler - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VERGİN: (Tür) - Verici, özverili kimse - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VERİM: (Tür) - Ortaya çıkan, beklenilen, istenilen sonuç - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VERKA: (Ar) Er 1 Yabani güvercin, üveyik 2 Açık, boz renk VERRAK: (Ar) Er - Kağıtçı Ünlü Arap kelam bilgini: Ebu İsa Muhammed b Harun el-Verrak VERŞAN: (Ar) - Çevreye şan ver, ünlen, ünlü ol - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VERZİŞ: (Fars) Ka 1 Çalışma, işletme 2 Çalışmış VESAMET: (Ar) - Güzellik, güzel olma - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır VESİK: (Ar) Er - Çok sağlam, güçlü VESİKA: (Ar) Ka - İnanılacak sağlam delil Belge VESİLE: (Ar) Ka 1 Neden, sebep 2 Elverişli durum 3 Kavuşma, yaklaşma 4 Rasulullah'ın cennetteki makamı Maide suresi 57 ayette geçmektedir VESİM: (Ar) Er - Güzel yüzlü VESİME: (Ar) Ka - (bkz Vesim) VEYİS: (Tür) Er - Yoksulluk, muhtaçlık VEYSEL: (Ar) Er - Aslı Üveys'tir Kurt anlamında Veysel Karanı: Raşid halifeler döneminde Şam'dan Medine'ye gelerek yaşamış, Medine-i Münevvere'de itibarlı bir hayat sürmüş Hadis-i şeriflerde övülmüş meşhur veli Sıffin savaşında şehid olduğu söylenir - (bkz Üveys) VEYSİ: (Ar) Er - Yoksul, muhtaç Veysi: Türk şair, yazar (Üsküp 1625) VEZİME: (Ar) Ka - Beytullah'a gönderilen hediye, armağan VEZİR: (Ar) Er - Osmanlı devletinde, askeri ve idari en yüksek derece olan vezirlik rütbesinde olan kimse VEZİRE: (Ar) Ka - (bkz Vezir) VİCDAN: (Ar) Ka 1 İyiyi kötüden, hayrı serden ayırmayı sağlayan iç duygu, ahlak şuuru His duygu 2 Din, inanç VİDAD: (Ar) Er - Sevme, sevgi Dostluk VİDADE: (Ar) Ka - (bkz Vidad) VİLDAN: (Ar) Ka 1 Yeni doğmuş çocuklar 2 Kullar, köleler Kur'an'da zikredilmiştir VİSALİ: (Ar) Er - Kavuşma, ulaşma ile ilgili VİSAM: (Ar) Er - Damgalı, nişanlı VOLKAN: (Fran) Er - Yanardağ, burkan VURAL: (Tür) Er - Vur al VURALHAN: (Tür) Er - Vural han VURGUN: (Tür) Er - Birine aşık, tutkun VUSKA: (Ar) - Çok sağlam, pek kuvvetli - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır Urvetul-Vuska (Pek sağlam kulp) müslümanlık VUSLAT: (Ar) Ka - Ulaşma, erişme, kavuşma, buluşma, beraber olma VUSTA: (Ar) Er 1 Orta, ortada bulunan, arada olan, iç 2 Orta parmak VÜREYKA: (Ar) Ka - Yaprakçık, küçük yaprakçık |
İsimler Sözlüğü |
11-04-2012 | #64 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İsimler SözlüğüY Y YA'KUB: (Ar) Er 1 Erkek keklik 2 İbranice, "Takib eden, izleyen" -Hz Yusuf (as)'un babası ve Kur'an-ı Kerim'de ismi geçen 25 peygamberden (Hz Ya'kub) Hz İshak (as)'ın oğlu - Türk dil kuralına göre "b/p" olarak kullanılır YABAN: (Fars) Er 1 Yabancı 2 Issız kır, ova, çöl, sahra 3 Dışarı, başka ülke, gurbet 4 Ekin tarlası YABAN GÜLÜ: (Fars) Ka 1 Kır gülü Bozkır çiçeği 2 Kuşburnu YABAR: (Tür) Er - Güzel koku, misk YABENDE: (Fars) - Bulucu, bulan Keşfeden - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YABGU: (Tür) Er - Eski Türk devletlerinde "hükümdar" anlamında kullanılan bir unvan YADE: (Fars) Ka - Hatıra YADİGAR: (Fars) - Bir kimseyi ya da bir olayı anımsatan kimse Bırakılan anı - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YAFES: (Ar) Er - Hz Nuh (as)'un üçüncü oğlu Tufandan sonra Hazar denizinin kuzeyine yerleşmiştir Türk soyunun atası olduğu söylenir YAĞAN: (Tür) - Yağmur, kar - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YAĞIN: (Tür) Er 1 Yağmur 2 Düşman yağı 3 Yiğit 4 Arka, sırt YAĞINALP: (Tür) Er - (bkz Yağın) YAĞIZ: (Tür) Er 1 Esmer 2 Doru 3 Yiğit 4 Bakımlı hayvan YAĞIZALP: (Tür) Er - Esmer, güçlü yiğit YAĞIZBAY: (Tür) Er - Esmer kimse YAĞIZER: (Tür) Er - Esmer kimse YAĞIZHAN: (Tür) Er 1 Esmer hükümdar 2 Yeğni, katı, cesur han YAĞIZKAN: (Tür) Er - Asil, soylu kan YAĞIZKURT: (Tür) Er - Esmer, güçlü, kuvvetli kimse YAĞIZTEKİN: (Tür) Er - Esmer, güçlü, erkek YAĞMUR: (Tür) Ka - Gökten damlalar halinde düşen su YAĞMURCA: (Tür) Er - Bir tür geyik Dağ keçisi YAHŞİ: (Tür) Er 1 İyi, güzel, çok güzel 2 Yiğit, yakışıklı 3 Toy, deneyimsiz genç YAHŞİBAY: (Tür) Er - İyi tanınan, saygın kimse YAHŞİHAN: (Tür) Er - Genç, güzel hükümdar YAHYA: (İbr) Er - 'Allah lütufkardır" anlamında Kur'an-ı Kerim'de 5 yerde ismi geçen ve Zekeriyya (as)'nın oğlu olan peygamber YAKAZAN: (Ar) Ka - (bkz Yakzan) YAKTIN: (Fars) Er - Kabak Kavun, karvpuz, hıyar gibi toprakta uzanıp, yetişen bitki YAKUT: (Ar) 1 Parlak kırmızı, şeffaf kıymetli taş 2 Sibirya'nın kuzey kısmında yaşayan bir Türk kavmi -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YAKZAN: (Ar) Er - Uyanık, gözü açık YALABUK: (Tür) Er 1 Güzel, yakışıklı, sevimli 2 Parlak, ışıltılı Şimşek 3 Çevik, atik, işgüzar 4 Kavgada üstün gelen YALAP: (Tür) Er 1 Parıltı 2 İvedi, hızlı, çabuk 3 San renkli bir kuş 4 Şimşek YALAVAC: (Tür) Er - Peygamber, elçi YALAZ: (Tür) Er 1 Alev 2 Bayrak YALAZA: (Tür) - Alev - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YALAZABEY: (Tür) Er - Ateş gibi YALAZALP: (Tür) Er - Alev gibi parlak yiğit YALAZAN: (Tür) - Berk, şimşek -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YALAZAY: (Tür) - Ayın kırmızı ışıklar açar hali - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YALÇIN: (Tür) Er 1 Sarp 2 Düz kaygan 3 Parlak, cilalı YALÇINER: (Tür) Er - (bkz Yalçın) Çetin, sert ve yiğit YALÇINKAYA: (Tür) Er - bkz Yalçın YALÇUK: (Tür) Er 1 Parlak, parlayan 2 Elçi YALDIRAK: (Tür) Er - Ak, parlak, ışıltılı YALE: (Fars) - Sığır boynuzu - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YALGIN: (Tür) Er 1 Serap, ılgın 2 Alev YALIM: (Tür) Er 1 Alev, ateş 2 Kılıç, bıçak vb kesici yüzü 3 Kaya Sarp yer, uçurum 4 Şimşek 5 Kuvvet, kudret 6 Onur, derece 7 Çalım, gurur YALIN: (Tür) 1 Gösterişsiz, sessiz, sade 2 Alev, ateş 3 Taş, büyük kaya 4 Çıplak, örtüsüz - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YALINALP: (Tür) Er - (bkz Yalın) YALINAY: (Tür) - (bkz Yalın) Ayın en görkemli ve sade görüntüsü - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YALINÇ: (Tür) Er - Karışık olmayan, sade, yalın, yapılması ve anlaşılması kolay olan YALKI: (Tür) Er 1 Yalın, tek 2 Işın YALKIN: (Tür) Er - (bkz Yalgın) YALMAN: (Tür) Er 1 Kılıç, kama, bıçak, mızrak'ın ağzı veya ucu 2 Sarp, dik Eğik, eğinik YALTIR: (Tür) Er - Parlak, parlayan YALTIRAK: (Tür) Er 1 Işık, parıltı 2 Kuyruklu yıldız YALTIRAY: (Tür) Er - (bkz Yaltır) Ayın ışıltısı YALVAÇ: (Tür) Er - (bkz Yalavaç) YAMAÇ: (Tür) Er 1 Dağın ya da tepenin herhangi bir yanı Karşı Yan 2 Yakın 3 Bedel, karşılık YAMAN: (Tür) Er 1 Kötü, korkulan, şiddetli 2 Cesur, güçlü 3 İşbilir, kurnaz, becerikli YAMANER: (Tür) Er - Güçlü, cesur erkek YAMANÖZ: (Tür) Er - Özü güçlü olan YANAÇ: (Tür) Er - Yön, taraf YANAL: (Tür) Er 1 Yanda olan, yana düşen 2 Alaca, değişik renkli 3 Kırmızı pembe 4 Nehir yatağı YANAR: (Tür) Er 1 Parlayan, parıldayan 2 Kaplıca 3 Aralık ve Ocak ayı YANIK: (Tür) Er 1 Yanmış olan, esmer 2 Duygulu, dokunaklı 3 Kavruk, gelişmemiş 4 Aşık YANIKER: (Tür) Er - Aşık, vurgun kimse YANKI: (Tür) - Sesin bir yere çarpıp geri dönmesiyle duyulan ikinci ses, ses yansıması - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YAPINCAK: (Tür) Ka - Seyrek taneli, kırmızı bereli bir üzüm türü YAPRAK: (Tür) Ka 1 Bitkilerde ekseriya klorofilli, yeşil renkli, çeşitli şekil ve yapıda olan soluk almaya yarayan uzantı 2 Kitap yaprağı, varak YAREN: (Fars) Er - Arkadaş, dost, yakın dost YARIDİL: (Fars) - Gönül arkadaşı, sevgili - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YARKAYA: (Tür) Er - Sarp, uçurumlu kaya YARKIN: (Tür) - Şimşek, ışık, ışıklı - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YARLIK: (Tür) Er 1 Buyruk, ferman Yasa, kanun 2 Yoksul, acınan 3 Bağış, lütuf YARUK: (Tür) Er - Işık, aydınlık, parlaklık, parıltı YASA: (Tür) Er - Sevinç memnuniyet, beğenme ve alkış ifade eder; yaşasın, ömrü çok olsun, aferin YASAN: (Tür) Er 1 Tertip, düzen 2 İmge, belirti 3 Bir işi yapma isteği, karar 4 Öngörü 5 Baskın |
İsimler Sözlüğü |
11-04-2012 | #65 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İsimler SözlüğüYILDIZHAN: (Tür) Er - Yıldızların hakanı YILHAN: (Tür) Er - Yıl - han YILKAN: (Tür) Er - Yıl - kan YILMA: (Tür) Er - Vazgeçme, korkma, doğru yoldan yürümekten ayrılma, yılma YILMAZ: (Tür) Er - Yılmayan, bıkmayan, azimli, sebatlı YILŞEN: (Tür) Ka - (bkz Yıldanur) YOĞUN: (Tür) Er 1 Oylumuna oranla ağırlığı çok olan 2 Dolu, sık 3 Kalabalık 4 İri, kaba, kalın YOĞUNAY: (Tür) Er - (bkz Yoğun) YOLAÇ: (Tür) Er - Yol gösteren, kılavuz YONCA: (Tür) Ka - Baklagillerden, kırmızı veya mor çiçek açan, çayır bitkisi YORDAM: (Tür) 1 Kılavuz, rehber 2 Beceri, yatkınlık 3 Gelenek, görenek 4 Anlayış, yerinde davranış 5 Kural, yöntem, düzen - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YORUÇ: (Tür) Er - Komutan, kumandan YOSUN: (Tür) - Çoğu sularda yetişen, ilkel yapıdaki bitkilerin genel adı - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YÖNAL: (Tür) Er - Yönünü, cepheni al YÖNER: (Tür) Er - (bkz Yönal) YÖNET: (Tür) Er 1 Uygun, doğru 2 İyi, güzel 3 Uysal 4 Becerikli, yatkın 5 Biçim, tarz, usul YÖNTEM: (Tür) 1 Yol, tarz, metod 2 Yetenek 3 Uygun, kolay -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YÖRÜK: (Tür) Er 1 Göçebe 2 Çabuk yürüyen, hızlı 3 Hayvancılıkla geçinen göçebe Oğuz Türkleri YULA: (Tür) 1 Meşale Kandil -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YULUĞ: (Tür) 1 Mutlu, mesut 2 Hak, adalet - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YUMLU: (Tür) 1 Uğurlu, kutlu 2 Kutsal, mübarek - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YUMUK: (Tür) Ka 1 Açılmamış çiçek, gül goncası 2 Uysal, sessiz, ağırbaşlı YUMUŞ: (Tür) - İş, güç çalışma -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YUNUS: (Ar) Er 1 Ilık ve sıcak denizlerde yaşayan, memeli hayvan 2 Bir takım yıldızın adı 3 Uzun müddet bir balığın karnında kaldığı rivayet edilen ve Kur'an-ı Kerim'de ismi geçen 25 peygamberden birisi Hz Yunus (as) Kur'an-ı Kerim'in 10 suresi YURA: (Tür) Er - Dağ sırtı YURDAER: (Tür) Er - Yurdu için doğmuş kimse YURDAGÜL: (Tür) Ka - Ülkene gül İlken için yararlı ol YURDANUR: (Tür) Ka - Yurduna, ülkene ışık saç, aydınlat YURDAŞEN: (Tür) - Yurdu şenlendiren - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YURDAY: (Tür) - Yurdu aydınlatan - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YURDCAN: (Tür) Er - Yurda canlılık veren YURDUSEV: (Tür) Ka - Ülkeni, yurdunu sev YURT: (Tür) Er 1 At, kısrak At sürüsü 2 Orman YURTSEVEN: (Tür) - Yurdunu milletini seven - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YURTSEVER: (Tür) Er - (bkz Yurtseven) YUSUF: (Ar) Er 1 Hz Ya'kub (as)'un oğlu olan peygamber Hz Yusuf 2 İbranice; inleyen, ah eden, inilti YUŞA: (Tür) Er - Tarihlerde, Peygamber olduğu rivayet edilen Yûşa b Nün YÜCE: (Tür) - Yüksek, büyük, ulu, bala - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YÜCEALP: (Tür) Er - Büyük, ulu yiğit YÜCEL: (Tür) - Yüksel, yüce bir duruma gel, başarı kazan, ilerle - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YÜCELAY: (Tür) - (bkz Yücel) -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YÜCELEN: (Tür) Er - Yükselen, yüce bir duruma gelen, ilerleyen YÜCESAN: (Tür) Er - Saygın bir adı olan YÜCESOY: (Tür) Er - Saygın, ulu, soylu YÜCETEKİN: (Tür) Er - (bkz Yüce) YÜKSEL: (Tür) - Yükseklere çık, yücel, basan kazan, ilerle - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır YÜMİN: (Ar) Er 1 Uğur, mutluluk 2 Bereket YÜMNA: (Ar) Ka - Sağ taraf YÜMNİ: (Ar) Er 1 Uğurlu, becerikli İşi sağ eliyle gören Kıyamet gününde kitabını sağ tarafından alacak olan 2 Uğura ait, uğurla ilgili YÜMNİYE: (Ar) Ka - (bkz Yümni) YÜRÜK: (Tür) Er - (bkz Yörük) 1 Çabuk ve hızlı yürüyen 2 Tarihte yeniçerilere katılan yaya asker 3 Hızlı koşan at YÜRÜKER: (Tür) Er - (bkz Yürük) YÜSR: (Ar) Er 1 Kolaylık, rahat 2 Zenginlik YÜSRA: (Ar) Ka - Sol taraf YÜZÜAK: (Tür) Er - Dürüst, namuslu, doğru, suçsuz kimse |
İsimler Sözlüğü |
11-04-2012 | #66 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İsimler SözlüğüZ ZEYNO: (Tür) Ka - Zeynep adının bozulmuş hali ZEYNULLAH: (Ar) Er - Allah'ın süsü ZEYNUR: (Ar) Er - (bkz Zinnur) ZEYREK: (Tür) Er 1 İlgi çekici 2 Eli uz, usta 3 Akıllı, zeki ZEYYAL: (Ar) Ka - Uzun etekli ZEYYAN: (Ar) Ka - Süsler, pırıltılar ZEYYAT: (Ar) Er - Zeytinyağı, zeytinyağı yapan kimse ZİBA: (Fars) Ka 1 Süslü, güzel 2 Yakışıklı ZİCAN: (Fars) Ka 1 Canlı, canayakın, candan ZİBARU: (Fars) Ka - Güzel yüzlü, dilber ZİHNİ: (Ar) Er - Zihinle, akılla ilgili ZİHNİYE: (Ar) Ka - (bkz Zihni) ZİKRİ: (Ar) Er - Anma ile ilgili ZİKRA: (Ar) 1 Anma, hatırlama 2 İbret, örnek 3 Öğüt - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ZİNET: (Ar) Ka - Süs, bezek ZİNDE: (Fars) 1 Diri, yaşayan, canlı 2 Dinç, sağlam, güçlü kuvvetli -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ZİNNUR: (Ar) Er - Nurlu, ışıklı, aydınlık ZİNNURE: (Ar) Ka - (bkz Zinnur) ZİNNUREYN: (Ar) Er - İki nur sahibi Hz Osman'a Hz Muhammed (sas)'in iki kızıyla evlendiği için bu ad verilmiştir ZİRVE: (Ar) - Doruk, bir şeyin en yüksek noktası, tepesi - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ZİŞAN: (Ar) 1 Şanlı, sereni 2 Canlı 3 Bir tür lale - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ZİVEKAR: (Ar) Er - Vekarlı Vakar dolu Vakar sahibi ZİVER: (Fars) - Süs, bezek - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ZİVERBEY: (Tür) Er - (bkz Ziver) ZİYA: (Ar) Er - Aydınlık, parlaklık, nur, ışık ZİYAD: (Tür) Er - Fazlalık, çokluk - Türk dil kuralına göre "d/t" olarak kullanılır Ziyat ZİYAEDDİN: (Ar) Er - Dinin ışığı, aydınlığı ZİYNET: (Tür) Ka - (bkz Zinet) ZİYNETİ: (Ar) Ka - Süsle, bezekle ilgili ZOBU: (Tür) Er 1 İri yarı, kadın, kaba 2 Delikanlı 3 Zor, sıkıntılı 4 Eski vezir konaklarındaki hizmetlilere verilen ad ZORAL: (Tür) Er - Zor al ZORLU: (Tür) Er 1 Güzel, çok güzel, iyi 2 Yakışıklı 3 Güçlü, dayanıklı4 Sert, keskin 5 Yürekli, cesur 6 Girgin, girişken ZUHAL: (Ar) Ka - Güneşe uzaklık bakımından altıncı durumda olan gezegen, satürn ZUHUR: (Ar) Görünme, meydana çıkma, baş gösterme - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır ZUHURİ: (Ar) Er - Orta oyununda komik rolünü yapan kimse ZÜBEYDE: (Ar) Ka - Öz, asıl, cevher ZÜBEYR: (Ar) Er - Yazılı, küçük şey ZÜBEYİR: (Ar) Er - (bkz Zübeyr) ZÜHDİYE: (Ar) Ka - Her türlü zevke karşı koyarak kendini ibadete veren - Türk dil kuralına göre "d/t" olarak kullanılır ZÜHDİ: (Ar) Er - (bkz Zühdiye) ZÜHEYR: (Ar) Er 1Küçük çiçek, çiçekcik 2 Banet Suad kasidesinin sahibi olan Ka'b'ın kendisi gibi şair olan babası ZÜHRE: (Ar) Ka - Çoban yıldızı, venüs ZÜLAL: (Ar) Ka 1 Hafif, saf ve tatlı su ZÜLEYHA: (Ar) Ka - Hz Yusuf un hanımı, güzelliğiyle ünlenmiştir ZÜLFİ: (Ar) Er 1 (bkz Zülfıkar) 2 Kılıcın kabzasına iliştirilen süs ZÜLFİBAR: (Fars) Ka - Dağılmış, saçılmış saç ZÜLFiKÂR: (Ar) Er 1 Hz Peygamberin Hz Ali'ye hediye ettiği çatal ağızlı kılıç 2 İki parçalı ZÜLFİYAR: (Fars) Ka - Sevgilinin zülüflü saçı ZÜLFİZAR: (Fars) Ka - Ağlayan, inleyen saç ZÜLKARNEYN: (Ar) Er 1 İki boynuzlu anlamında 2 Kur'an-ı Kerim'de adı geçen şahıs 3 Büyük İskender ZÜMER: (Ar) Er 1 Zümreler, gruplar 2 Kur'an-ı Kerim'in 39 süresi ZÜMRA: (Ar) Ka 1 Güzel, iyi ahlaklı 2 Cesur, yiğit, yürekli 3 Zeki, bilgili kadın ZÜMRÜT: (Ar) Ka - Parlak yeşil renkli kıymetli taş ZÜRARE: (Ar) Ka - Saçıntı, saçılan şey |
|