Nedir Şu Meze Dedikleri?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Nedir şu meze dedikleri?

Mezeler, dünya yemek literatüründe "ordövr" adıyla anılan yemek grubuna dahil edilmiş olsalar da, Orta Doğu ve Türk Mutfağı'nda vazgeçilmez ve özel bir yere sahip

Aslında ilk bakışta "alaturka ordövr" olarak da nitelendirilebilen mezelerin ordövrlerle olan benzerlikleri büyük ölçüde her ikisinin de yemeğin başında servise sunulmasından kaynaklanıyor

Bunun dışında hafiflikleri, lezzetleri, albenileri, küçük porsiyonlar halinde servis yapılmaları, asıl yemekten bağımsız olmaları, ordövrle mezeyi birbirine yaklaştırıyor

Ancak yalnızca mezelerden oluşan bir sofra donatmak ve bu sofranın başında geçirilen saatlerden alınan haz, Türklere özgü bir ayrıcalık olsa gerek

Eski Türk mutfağında hazırlanan en gözde mezelerden birinin İstragalya olduğunu biliyor muydunuz? Sakız adasında yetişen nohudun tuzlanıp fırınlanmasıyla yapılan İstragalya'nın adı günümüz mezeleri arasında pek anılmasa da, o zamanki ününü tahmin etmek, pek çok şair ve yazarın bu mezeye düzdüğü methiyeler sayesinde hiç de zor değil

Söz gelimi Ahmet Rasim, "Meze'' denilince en evvel yumruk mezesi ve istragalya hatıra gelir" diyor

İstragalya'nın bu denli sevilmesinin gerekçesi de aynı yazıda mevcut üstelik; hem ağız kokusunu alıyor, hem de midenin suyunu çekiyor

Arto der Haroutunian, Orta Doğu Mutfağı'nda "Açık söylemek gerekirse, kesin olarak meze diyebileceğimiz bir yemek yok

" diyor

Ardından da ekliyor; "Yine de, herşey meze sayılabilir

"

Bu kadar geniş bir alanda değerlendirilebilen meze sınıfı yiyecekler arasına neler girer diye düşünecek olursak ilk akla gelenler beyaz peynir, kavun, yoğurt ve çiğ sebzeler olacaktır şüphesiz

Ardından ise her çeşit salata, sardalya, tuzlu balık türleri, ciğer kebabı, tavası, yahnisi, havyar, beyin, muska böreği, midyenin her çeşidi, kuzu söğüş, patlıcan, biber, yaprak, lahana, domates dolmaları, her tür köfte, zeytin, zeytinyağlılar, şarküteri ürünleri, çerkez tavuğu, yumurta yerlerini alıyor

Tabii Türk Mutfağı’nın yörelere göre pek çok değişik lezzet barındırdığını düşünürsek, listeyi uzatmak mümkün

Ayrıca meyveleri, gerçek meze olarak kabul edenlerin sayısı da yadsınamayacak kadar çok

Batılı bir gözle Türk Mutfağı'ndaki meze çeşitliliğinin biricik kusuru uyumdan yoksun oluşu

Ama bizim gözümüzde bu durum daha çok bir meziyet gibi görünüyor doğrusu

Bu çeşitlilik sayesinde sofralar çok daha renkli olmuyor mu sizce de? Kavrulmuş tuzlu leblebiden dünyanın en karmaşık ve uzun listesine kadar uzanan bir yemek kategorisi yeryüzünün başka hiçbir yerinde görülmemiştir sanırız

İnsanların tercihlerini bu kadar özgür, bu kadar renkli kullanabildikleri tek dönem ancak rönesans'ın başıydı belki de!

08-04-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Nedir Şu Meze Dedikleri? Nedir şu meze dedikleri? Mezeler, dünya yemek literatüründe "ordövr" adıyla anılan yemek grubuna dahil edilmiş olsalar da, Orta Doğu ve Türk Mutfağı'nda vazgeçilmez ve özel bir yere sahip Aslında ilk bakışta "alaturka ordövr" olarak da nitelendirilebilen mezelerin ordövrlerle olan benzerlikleri büyük ölçüde her ikisinin de yemeğin başında servise sunulmasından kaynaklanıyor Bunun dışında hafiflikleri, lezzetleri, albenileri, küçük porsiyonlar halinde servis yapılmaları, asıl yemekten bağımsız olmaları, ordövrle mezeyi birbirine yaklaştırıyor Ancak yalnızca mezelerden oluşan bir sofra donatmak ve bu sofranın başında geçirilen saatlerden alınan haz, Türklere özgü bir ayrıcalık olsa gerek Eski Türk mutfağında hazırlanan en gözde mezelerden birinin İstragalya olduğunu biliyor muydunuz? Sakız adasında yetişen nohudun tuzlanıp fırınlanmasıyla yapılan İstragalya'nın adı günümüz mezeleri arasında pek anılmasa da, o zamanki ününü tahmin etmek, pek çok şair ve yazarın bu mezeye düzdüğü methiyeler sayesinde hiç de zor değil Söz gelimi Ahmet Rasim, "Meze'' denilince en evvel yumruk mezesi ve istragalya hatıra gelir" diyor İstragalya'nın bu denli sevilmesinin gerekçesi de aynı yazıda mevcut üstelik; hem ağız kokusunu alıyor, hem de midenin suyunu çekiyor Arto der Haroutunian, Orta Doğu Mutfağı'nda "Açık söylemek gerekirse, kesin olarak meze diyebileceğimiz bir yemek yok" diyor Ardından da ekliyor; "Yine de, herşey meze sayılabilir" Bu kadar geniş bir alanda değerlendirilebilen meze sınıfı yiyecekler arasına neler girer diye düşünecek olursak ilk akla gelenler beyaz peynir, kavun, yoğurt ve çiğ sebzeler olacaktır şüphesiz Ardından ise her çeşit salata, sardalya, tuzlu balık türleri, ciğer kebabı, tavası, yahnisi, havyar, beyin, muska böreği, midyenin her çeşidi, kuzu söğüş, patlıcan, biber, yaprak, lahana, domates dolmaları, her tür köfte, zeytin, zeytinyağlılar, şarküteri ürünleri, çerkez tavuğu, yumurta yerlerini alıyor Tabii Türk Mutfağı’nın yörelere göre pek çok değişik lezzet barındırdığını düşünürsek, listeyi uzatmak mümkün Ayrıca meyveleri, gerçek meze olarak kabul edenlerin sayısı da yadsınamayacak kadar çok Batılı bir gözle Türk Mutfağı'ndaki meze çeşitliliğinin biricik kusuru uyumdan yoksun oluşu Ama bizim gözümüzde bu durum daha çok bir meziyet gibi görünüyor doğrusu Bu çeşitlilik sayesinde sofralar çok daha renkli olmuyor mu sizce de? Kavrulmuş tuzlu leblebiden dünyanın en karmaşık ve uzun listesine kadar uzanan bir yemek kategorisi yeryüzünün başka hiçbir yerinde görülmemiştir sanırız İnsanların tercihlerini bu kadar özgür, bu kadar renkli kullanabildikleri tek dönem ancak rönesans'ın başıydı belki de!